عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI Libya

BMGK’dan Libya'daki ateşkesi izlenmesi için ‘etkili mekanizma’ çağrısı

Libya’da bir mayın temizleme ekibi çalışmalarını yürütüyor (Reuters)
Libya’da bir mayın temizleme ekibi çalışmalarını yürütüyor (Reuters)
    Washington / Ali Berda
TT
TT

BMGK’dan Libya'daki ateşkesi izlenmesi için ‘etkili mekanizma’ çağrısı

Libya’da bir mayın temizleme ekibi çalışmalarını yürütüyor (Reuters)
Libya’da bir mayın temizleme ekibi çalışmalarını yürütüyor (Reuters)

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), uluslararası toplumu, tüm güçlerini ve yabancı paralı askerlerini "daha fazla gecikmeden" Libya'dan çekmeye çağırdı. BMGK, BM ekibinin ateşkesi izlemek için "etkili ve güvenilir bir mekanizma" kurarak ülkede konuşlandırılmasını memnuniyetle karşıladığını açıkladı. Güvenlik Konseyi bu açıklama ile ABD Başkanı Joe Biden yönetimine olumlu bir mesaj gönderdi. Biden yönetimi, geçtiğimiz günlerde "paralı askerlerin geri çekilmesi” için şartların olgunlaştığını, böylece Libyalıların silah bırakma, anlaşmazlıkları barış içinde çözme ve daha istikrarlı ve müreffeh bir sayfa açma" fırsatı yakalayacağını kaydetti.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Başkan Biden adına yaptığı bir açıklamada, Libya halkını "Libya’yı 24 Aralık 2021'de yapılacak seçimlere götürecek" bir ulusal birlik hükümeti kurduğu için tebrik etti. Sullivan, bu bağlamda şu açıklamalarda bulundu: "Tüm Libyalılar, yıllar süren sancılı iç çatışmalar ve siyasi kargaşanın ardından, demokratik süreçte liderlerini seçme, egemenliklerini dış müdahale ve şiddetten uzaklaştırma ve daha parlak bir gelecek sağlama fırsatını hak ediyor. BM arabuluculuğunu desteklemek adına, Libyalılar tarafından seçim için hazırlanan yol haritasını baltalamak isteyen herhangi bir tarafın hesap verebilirliğini artırmak amacıyla uluslararası ortaklarımızla birlikte çalışacağız. Askeri tırmanışın temelsiz mantığı başarısız oldu. Libyalılara paralı askerler ve zararlı silahlar gönderen yabancı ülkelerin onları geri çekmeye başlamalarının ve Libya'nın barışçıl siyasi geçiş taleplerine saygı göstermelerinin zamanı geldi. Şimdi Libyalılar için silah bırakma, farklılıkları barışçıl bir şekilde çözme, yeni bir hukuk ve düzen dönemine geçme ve tarihlerinde daha istikrarlı ve müreffeh bir sayfa açma fırsatı var."
Bu açıklama, Güvenlik Konseyi'nin, Temsilciler Meclisi’nin, Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Libya Ulusal Birlik Hükümeti'ne Libya'da bu yılın sonunda yapılacak seçimler öncesi döneme liderlik etmesi için verdiği güveni memnuniyetle karşıladığını ifade eden bildiriyi yayınladığı bir zamanda geldi. Bildiride ayrıca bu adımın ve Kasım 2020'de Tunus'ta Libya Siyasi Diyalog Forumu'nun kararlaştırdığı yol haritasına uygun olarak kurumları birleştirmenin önemi vurgulandı. Diğer yandan, tüm Libya makamlarını ve partilerini "tüm yetki ve görevlerin yeni geçici hükümete sorunsuz bir şekilde devredilmesi çağrısının yapıldığı açıklamada Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başkanı Fayiz es-Serrac'ın, bu konudaki açıklamasının memnuniyetle karşılandığı ifade edildi. Güvenlik Konseyi ayrıca geçici hükümeti "kadınların tam, eşit ve anlamlı katılımını sağlayacak düzenlemeler de dahil olmak üzere 24 Aralık'ta özgür ve adil cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri yapılması için gerekli düzenlemeleri yapmaya" çağırdı. Güvenlik Konseyi’nin geçici hükümete yönelik yaptığı çağrılar arasında şunlar da yer aldı: "Libya halkına daha iyi bir hizmet sunmak, kapsamlı bir ulusal uzlaşma sürecini başlatmak, sivillerin korunması da dahil olmak üzere uluslararası insancıl hukuk kapsamındaki yükümlülüklere uymak ve 23 Ekim 2020 ateşkes anlaşmasının tam olarak uygulanmasına öncelik vermek." Güvenlik Konseyi tüm tarafları "ateşkes anlaşmasını tam olarak uygulamaya ve tüm yabancı güçleri ve paralı askerleri daha fazla gecikmeden Libya'dan çekerek antlaşmanın tam uygulanmasına saygı göstermeye ve desteklemeye" çağırıyor. Güvenlik Konseyi “ilgili konsey kararlarına uygun olarak Birleşmiş Milletler tarafından uygulanan silah ambargosuna tüm devletlerin tam olarak uyması” ve "Libya önderliğinde, ateşkesi izlemek için Birleşmiş Milletler himayesinde etkili ve güvenilir bir mekanizma kurmanın önemi” konularına da ayrıca vurgu yaptı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Trablus hükümeti, Libya’nın doğusundaki İHA’larla ilgisi olmadığını açıkladı

Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)
Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)
TT
TT

Trablus hükümeti, Libya’nın doğusundaki İHA’larla ilgisi olmadığını açıkladı

Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)
Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)

Trablus merkezli Libya hükümeti 30 Haziran’da, Rus Wagner grubu tarafından kullanılan bir üsse yapılan insansız hava aracı (İHA) saldırılarıyla herhangi bir ilgisi olmadığını açıkladı.

İsminin açıklanmasını istemeyen bir ordu kaynağı AFP’ye yaptığı açıklamada, perşembe akşamı Bingazi’nin 150 km güneydoğusunda bulunan el-Haruba Hava Üssü’nün İHA’lar tarafından gerçekleştirilen, ‘amacı bilinmeyen’ saldırılarla hedef alındığını belirtti. Söz konusu üste, Wagner grubunun unsurları yer alıyor. Haber siteleri, saldırının, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınan ve doğu Libya makamlarının meşruiyetini sorguladığı Trablus hükümetinin silahlı kuvvetlerinden kaynaklandığını belirtti.

Özel ‘el-Masar’ kanalının haberine göre Ulusal Birlik Hükümeti’ne bağlı Savunma Bakanlığı, geçen cuma yaptığı açıklamada “Uçağımızın Libya’nın doğusundaki bir üsse düzenlediği saldırılara ilişkin yayınlananlar bizi şaşırttı” diyerek, Ekim 2020’de imzalanan ateşkese saygı duyduklarını vurguladı.

Diğer yandan Libya merkezli ‘Address’ gazetesinin haberine göre ise Batı Libya’daki Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed el-Haddad, “Birimlerimizden hiçbiri doğu bölgesindeki herhangi bir alanı hedef almadı” diyerek, benzer bilgilerin Libyalı kardeşler arasında savaşı ateşlemeyi ve Libya’yı bölgesel bir çatışmaya sokmayı’ amaçladığına dikkat çekti.

Libya 2011’den, Muammer Kaddafi rejiminin devrilmesinden bu yana büyük bir siyasi krize tanık oluyor. Nisan 2019 ile Haziran 2020 arasında Libya’nın doğusundaki en güçlü isim olan Halife Hafter, Trablus’un kontrolünü ele geçirmek için başarısız bir askeri girişimde Çadlı, Sudanlı, Nijeryalı ve Suriyeli savaşçıların yanı sıra Wagner grubundan savaşçıları kullandı. Bu başarısızlığı Ekim 2020’de, batı ve doğu kamplarının her birinden beş subaydan oluşmuş bir askeri komite tarafından gözlemlenen bir ateşkes anlaşmasının ilanı izledi.

O günden bu yana bir kısmı Rus ordusuyla birlikte savaşmak için Mali veya Ukrayna’ya gittikten sonra Libya’nın doğusundaki yüzlerce Wagner savaşçısı, başta petrol limanı bölgesinde olmak üzere güneyde aktifti.

Görsel kaldırıldı.
Mareşal Halife Hafter (Ulusal Ordu)

Libya Parlamentosu üyesi Muhammed Amer el-Abani, geçen pazartesi günü yapılan parlamento oturumunu ‘yasa dışı’ olarak niteledi.

Abani, Arap Dünyası Haber Ajansı’na (ANA) yaptığı açıklamada, Temsilciler Meclisi’nin, geçen pazartesi günü üyelerinin çoğunu davet etmeden bir toplantı düzenlemesinin ‘meşruiyet dışında ve anayasal sisteme aykırı’ olduğunu dile getirdi. Temsilciler Meclisi Sözcüsü Abdullah Bileyhik, meclisin, ikinci başkan yardımcısı Musbah Duma başkanlığında resmi bir kapalı oturum düzenlediğini açıkladığına dikkat çekti. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre toplantıda konsey, 2023 tarihli ve 05 sayılı kanun uyarınca Anayasa Mahkemesi başkanı ve üyelerini seçmek için oybirliğiyle bir karar aldı.

Görsel kaldırıldı.
Temsilciler Meclisi toplantısının öncesinde oturum düzenlendi. (Temsilciler Meclisi)

Muhammed Amer el-Abani konuya dair şunları söyledi:

Geçtiğimiz pazartesi günü meclis oturumunda yaşananlar ve bunun sonucunda alınan kararlar hukuka aykırıdır. Çünkü toplantı tarihini, yeter sayısını ve yerini belirlemede oturumun yapılma esaslarını dikkate almamaktadır. Bingazi’de Temsilciler Meclisi’nin yakında toplanacak istişare oturumu öncesinde verilen kararların iptalini talep etmek, son parlamento oturumuna karşı yapılan protesto çerçevesinde geliyor.

‘Libya Al Ahrar’ sitesinin haberine göre milletvekilleri tarafından yapılan bir açıklamada, oturumun ‘geçersiz olduğu ve yasama veya meclis kararı düzeyine çıkmadığı’ ifadelerine yer verilirken, oturumda yaşananlar ise ‘Temsilciler Meclisi’ni zayıflatma girişimi’ olarak nitelendirildi.

Temsilciler Meclisi’nin kapalı oturumunun yapılması amacı hakkında ise Libyalı milletvekilleri “Bazı kararlar alma arzusu nedeniyle üyeleri davet etmeden bir oturum düzenlemenin belirli bir amacı vardır. Tüm milletvekilleri oturuma katılmaya davet edilmiş olsaydı, bu kararlar alınamazdı” açıklamasında bulundular.

‘Libya Al Ahrar’ internet sitesinde ise yaklaşık 40 milletvekilinin, meclis oturumlarını boykot etmekle tehdit ettiği ve Kurban Bayramı’nın ardından Trablus’ta parlamentonun son kapalı oturumunu protesto etmek için bir istişare toplantısı düzenlendiği bildirildi.