Bazı ülkeler AstraZeneca aşısının kullanımını neden askıya aldı?

AstraZeneca aşıları (Reuters)
AstraZeneca aşıları (Reuters)
TT

Bazı ülkeler AstraZeneca aşısının kullanımını neden askıya aldı?

AstraZeneca aşıları (Reuters)
AstraZeneca aşıları (Reuters)

Norveç, Danimarka, Hollanda ve İrlanda gibi bazı Avrupa ülkeleri, ‘pulmoner emboli veya derin ven trombozu’ riskinde artışa neden olabileceği endişesiyle AstraZeneca’nın yeni tip koronavirüse karşı ürettiği aşının kullanımı geçici olarak askıya aldı.
Avusturya’da aşı olduktan sonra kan pıhtılaşması nedeniyle bir sağlık görevlisinin yaşamını kaybetmesinin ardından İtalya, Avusturya, Norveç, Danimarka, Estonya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg ve İzlanda da AstraZeneca aşılarının kullanımını askıya almaya karar verdi.
AstraZeneca şirketi tarafından 17 Avrupa ülkesine gönderilen ve 1 milyon doz aşının kan pıhtılaşmasına neden olduğundan endişe ediliyor.
Buna rağmen, İngiltere ve Fransa da dahil olmak üzere diğer ülkelerde aynı aşı ile aşılama programları devam ediyor.
Avustralya Başbakanı ve Sağlık Bakanı aşının kullanımını durdurma planları olmadığını söyledi.
The Guardian gazetesi, ‘AstraZenaca aşısını kullanmaya devam eden bu ülkelerin vatandaşları tedirgin olmalı mı?’ sorusuna yanıt bulmaya çalıştı.

Pulmoner emboli veya derin ven trombozu nedir?
Derin ven trombozu olarak bilinen kan dolaşımı sorunları nedeniyle bazen alt bacak, uyluk, pelvis veya koldaki kan damarlarında bazı pıhtılar oluşabilir.
Bazı durumlarda, bu kan pıhtıları vücudun diğer bölgelerine gider ve başka bir kan damarına yerleşerek kanın bir organa ulaşmasını engeller ve bu durum ‘emboli (tıkanma)’ olarak bilinir.
Bir kan pıhtısı, kanı kalpten akciğerlere taşıyan bir arteri tıkadığında pulmoner emboli oluşur.
Bu problem tehlikeli ve hayati tehlike arz ediyor çünkü akciğerlerdeki oksijen seviyelerini etkileyebilir ve akciğerde hasara neden olabilir.
Belirtiler arasında baş dönmesi, göğüs ağrısı, nefes darlığı ve öksürük yer alabilir.

AstraZeneca aşısı bu sorunlara neden olur mu?
AstraZeneca tarafından yapılan açıklamaya göre, aşılanan milyonlarca insanda derin ven trombozu ve pulmoner emboli oranı, bu büyüklükteki genel bir popülasyonda doğal olarak beklenenden çok daha düşük.
AstraZeneca’nın baş sağlık görevlisi Ann Taylor, “Kalite açısından, Avrupa veya dünyanın geri kalanında kullanılan herhangi bir aşı serisinde kanıtlanmış bir sorun yok. Şirket konuyu doğrulamak için ek testler yapıyor” dedi.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) aşı yaptırmakla kan pıhtılaşması arasında nedensel bir ilişki olduğunun doğrulanmadığını vurguladı.
Avrupa İlaç Ajansı (EMA), aşının faydalarının risklerinden daha ağır bastığını vurgulayarak, kan pıhtılaşması ve pulmoner emboli vakalarının aşı ile ilişkili olduğuna dair hiçbir kanıt olmadığını vurguladı.

Bilim adamları ve uzmanlar aşı hakkında ne düşünüyor?
Queensland Teknoloji Üniversitesi’nde halk sağlığı uzmanı olan Profesör Gerard Fitzgerald, AstraZeneca aşı uygulamasını askıya alan ülkelerin aşırı dikkatli davrandıklarını söyledi. 
Ancak kan pıhtılaşmasının son derece yaygın olduğunu dile getiren Fitzgerald, “Örneğin, ABD’deki Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, pulmoner trombozdan yılda 60 bin ila 100 bin arasında ölüm bildirmektedir” diye konuştu.

Aşı güvenlik verileri ne kadar şeffaf?
Dünyanın dört bir yanındaki birçok sağlık kuruluşu, AstraZeneca aşısının güvenliğiyle ilgili verilerin şeffaf olduğunu doğruladı.



Dinozorlar gişeyi ele geçirdi: Serinin son halkası rekora koşuyor

40 yaşındaki Scarlett Johansson, Jurassic World: Yeniden Doğuş'ta üç dinozordan genetik materyal elde etmek için görevlendirilen keşif ekibinin lideri Zora Bennett'ı canlandırıyor (Universal)
40 yaşındaki Scarlett Johansson, Jurassic World: Yeniden Doğuş'ta üç dinozordan genetik materyal elde etmek için görevlendirilen keşif ekibinin lideri Zora Bennett'ı canlandırıyor (Universal)
TT

Dinozorlar gişeyi ele geçirdi: Serinin son halkası rekora koşuyor

40 yaşındaki Scarlett Johansson, Jurassic World: Yeniden Doğuş'ta üç dinozordan genetik materyal elde etmek için görevlendirilen keşif ekibinin lideri Zora Bennett'ı canlandırıyor (Universal)
40 yaşındaki Scarlett Johansson, Jurassic World: Yeniden Doğuş'ta üç dinozordan genetik materyal elde etmek için görevlendirilen keşif ekibinin lideri Zora Bennett'ı canlandırıyor (Universal)

Universal'ın efsanevi serisinin yedinci halkası Jurassic World: Yeniden Doğuş (Jurassic World Rebirth), 4 Temmuz'da yalnızca ABD'de 6 bini aşkın salonda 26 milyon dolarlık hasılatla gişeye adeta bir T-Rex gibi daldı. Film, 2 Temmuz'daki ön gösterimlerinden bu yana hafta sonu başlamadan önce 55,8 milyon dolara ulaşmıştı.

Hafta sonu bitene kadar Yeniden Doğuş'un ABD'de 140 milyon dolar barajını aşması bekleniyor. Böylece 2025'in 7. en yüksek açılışına imza atmış olacak.

Yeniden doğan dinozor efsanesi, dünya çapında ise beklentilerin üzerine çıkarak 312,5 milyon dolarlık açılışla yılın en büyük ikinci küresel açılışını yapmak üzere. Bu başarı, sadece Bir Minecraft Filmi'nin (A Minecraft Movie) arkasında ve Lilo ve Stiç'in (Lilo & Stitch) önünde yer alıyor. Serinin geçmişiyle karşılaştırıldığında ise Jurassic World'ün 525 milyon doları aşan küresel açılışından sonra en iyi ikinci başlangıç oldu.

Yeniden Doğuş, 2025'te Çin yapımı animasyon Ne Zha 2'nin ardından yılın en iyi ikinci uluslararası açılışına imza attı. Aynı zamanda serinin uluslararası arenadaki en büyük ikinci çıkışı oldu.

Çin'de yalnızca açılış gününde 11,4 milyon dolar kazanan film, ülkede 33,7 milyon dolarlık hasılata ulaştı ve yüzde 50'lik pazar payıyla zirvede.

Yapım bütçesinin yaklaşık 180 milyon dolar olduğu tahmin edilen film için Universal’ın bu ivmeyi sürdürmesi büyük önem taşıyor.

Scarlett Johansson, Jonathan Bailey ve Mahershala Ali'nin başrollerinde yer aldığı Jurassic World: Yeniden Doğuş'un yönetmenliğini Rogue One: Bir Star Wars Hikayesi'yle (Rogue One: A Star Wars Story) tanınan Gareth Edwards üstleniyor. Senaryo ise ilk 1993 yapımı Jurassic Park'ın da yazarı olan David Koepp'e ait. 

Hikaye, kalp hastalıklarını tedavi edebilecek devrim niteliğinde bir ilacın anahtarını taşıyan dinozor DNA'sını bulmak için yürütülen gizli bir görevi konu alıyor.

Independent Türkçe, Variety, Deadline