Moskova, Ankara’yı, Ayn İsa yakınlarındaki askeri yığınak konusunda uyardı

Suriye’nin kuzeydoğusunda yer alan Ayn İsa’nın girişindeki bir Rus askeri devriyesi (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin kuzeydoğusunda yer alan Ayn İsa’nın girişindeki bir Rus askeri devriyesi (Şarku’l Avsat)
TT

Moskova, Ankara’yı, Ayn İsa yakınlarındaki askeri yığınak konusunda uyardı

Suriye’nin kuzeydoğusunda yer alan Ayn İsa’nın girişindeki bir Rus askeri devriyesi (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin kuzeydoğusunda yer alan Ayn İsa’nın girişindeki bir Rus askeri devriyesi (Şarku’l Avsat)

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Ayn İsa çevresindeki hareketliliğinin devam etmesi ve bölgedeki askeri varlığını artırması, bu tür eylemlerin, 22 Ekim 2019 tarihinde Soçi'de Rusya ve Türkiye arasında imzalanan mutabakat zaptını ihlal ettiğini ve iki tarafın Suriye anlaşmazlığını çözme çabalarını baltaladığını vurgulayan Rusya’nın uyarıda bulunmasına neden oldu.
Türkiye, Fırat Nehri’nin batısında ve doğusunda Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) kontrolü altındaki bölgeler arasında bir bağlantı noktası olarak stratejik öneme sahip olan Rakka’nın kuzey kırsalındaki Ayn İsa’yı kuşatmak amacıyla kasabanın çevresindeki askeri hareketliliğini önemli ölçüde arttırdı.
Öte yandan TSK bölgede beşinci bir üs kurma çalışmalarını sürdürürken bölgeye askeri ve lojistik takviyelerde bulunuyor. Ayrıca Ayn İsa'nın batısındaki Debs köyü girişinde bir üs inşa ediliyor. TSK’nın, ilki Ayn İsa’nın karşısında, ikincisi Cehbel köyünün karşısında, üçüncüsü benzin istasyonunun karşısında, dördüncüsü Ayn İsa’nın batısındaki benzin istasyonunun gerisinde ve beşincisi ise henüz inşaat halinde olan Debs köyünün karşısında olmak üzere bölgede dördü tamamlanmış, biri de yapım aşamasında olan askeri üsleri bulunuyor.
Diğer yandan Türkiye destekli muhalif grupların üyeleri dün M4 Halep-Lazkiye uluslararası karayolu yakınlarında, Ayn İsa’nın batısında SDG’nin kontrolü altındaki bölgelere sızmaya çalıştılar. İki taraf arasında Maalek köyü yakınlarında silahlı çatışmalar meydana geldi. Çatışmalar sırasında her iki tarafta da ölü ve yaralı olduğu bilgileri aktarıldı.
TSK son günlerde bölgede yoğun bir askeri hareketlilik başlatırken Rusya ve rejim güçlerinin de benzer hareketlilikleri olduğu gözlemlendi.
Buna karşın Rusya'nın Suriye'deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi, TSK’nın Rakka’ya askeri takviyelerde bulunması ve buradaki konumlarını güçlendirmesinden duyduğu endişeyi dile getirdi.
Tarafları Uzlaştırma Merkezi Başkan Yardımcısı Aleksandr Karpov, konuya ilişkin açıklamasında, Rusya’nın TSK’nın, Ayn İsa yakınlarında askeri takviyelerde bulunmasından ve tahkimat çalışmaları yürütmesinden ötürü son derece rahatsız olduğunu söyledi.
Karpov, bu eylemlerin, (22 Ekim 2019 tarihinde Soçi'de Türkiye ve Rusya arasında imzalanan ve Türkiye'nin Fırat'ın doğusunda SDG'yi sınırlarından çıkarmayı amaçlayan ‘Barış Pınarı’ adlı askeri harekâtını durdurmasını sağlayan) mutabakat zaptıyla oluşan mevcut durumu ihlal ettiğini ve iki tarafın Suriye anlaşmazlığının çözümüne yönelik çabalarını baltaladığını belirtti.



Koronavirüsle bağlantılı... Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü yarasalar üzerinde yeni deneyler planlıyor

Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'nün önünde duran güvenlik güçleri (Reuters)
Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'nün önünde duran güvenlik güçleri (Reuters)
TT

Koronavirüsle bağlantılı... Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü yarasalar üzerinde yeni deneyler planlıyor

Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'nün önünde duran güvenlik güçleri (Reuters)
Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'nün önünde duran güvenlik güçleri (Reuters)

Şarku’l Avsat’ın The Telegraph'tan aktardığına göre uzmanlar, Çinli bilim insanlarının, bazılarının Covid-19 salgınıyla ilişkilendirdiği deneylere benzer ‘kaygı verici’ deneyler planladıkları konusunda uyardı.

Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü bu ay yeni bir makale yayınlayarak, Covid-19 enfeksiyonuna benzer şekilde insan hücrelerine girebilen yarasayla ilişkili bir koronavirüs bulduğunu duyurdu.

Makale, daha bulaşıcı spike proteinlerine sahip suşların ‘daha fazla araştırılması’ ve genetiği değiştirilmiş fareler üzerinde testler yapılması çağrılarıyla sona erdi.

Bilinen ilk Covid-19 vakaları koronavirüsleri toplaması ve manipüle etmesiyle bilinen Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'nden sadece 8 mil (12,8 km) uzakta ortaya çıktı.

Enstitü, salgından önce tehlikeli deneyler yürüttüğü gerekçesiyle ABD fonlarından mahrum bırakılmış ve ABD Temsilciler Meclisi Koronavirüs Salgını Alt Komitesi aralık ayında hastalığın ‘büyük olasılıkla’ Wuhan'daki bir laboratuvardan sızdığı sonucuna varmıştı.

Uzmanlar, son deneylerin önerilen biyogüvenlik seviyelerinin altında yürütüldüğü konusunda uyardı.

Kaygı verici deneyler

Biyogüvenlik uzmanı ve ‘Viral: Covid-19'un Kökeni Arayışı’ (Viral: The Search for the Origin of COVID-19) kitabının yazarlarında Dr. Alina Chan, “Makale kaygı verici bir notla sona eriyor. Covid-19 pandemisine yol açana benzer bir dizi deneyi tanımlıyor... Bu virüslerden daha fazlasını farklı görünümlü spike proteinlerle test edecekler. Bölünme bölgelerini ve bu virüslerin nasıl aktive olduğunu inceleyecekler. Virüslerin farelerde hastalığa neden olma kabiliyetini inceleyecekler” ifadelerini kullandı.

Chan sözlerini şöyle sürdürdü: “Covid-19 ile ilgili tanık olduklarımızdan sonra, Wuhan'da bu tür deneyler için uygun bir biyogüvenlik seviyesi olmadığını düşünüyorum. Böyle bir çalışma yapılması gerekiyorsa, şehir merkezinden uzakta biyogüvenlik seviye 4 laboratuvarında yapılmalıdır.”

Bazı bilim insanları Covid-19'un bir hayvandan sıçradığını iddia etmeye devam ediyor, ancak 5 yıllık araştırmaya rağmen hastalığın spesifik bir kökeni asla keşfedilemedi.

Pandemiden önce Wuhan Enstitüsü SARS ile bağlantılı 220'den fazla koronavirüs topladı ve bunlardan en az 100'ü tespit edilemedi.

Ayrıca bazı çalışanlar yarasalarla uğraşırken yetersiz düzeyde kişisel koruyucu ekipman kullanırken kayda alındı.

axsdfergt
Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'nde çalışan bir virolog (AFP)

ABD istihbaratı ayrıca, Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'ndeki üç araştırmacının Kasım 2019'da Covid benzeri semptomlar yaşadıktan sonra hastanede tedavi gördüğünü ortaya çıkardı.

Keşfedilen yeni virüs, Covid-19'a benzer şekilde insan ACE2 reseptörlerini hedef alarak hücreleri enfekte edebilen koronavirüs ailesinin yeni bir üyesi olan HKU5-CoV-2 olarak adlandırılıyor.

Bilinen bir insan vakası ve insandan insana bulaştığına dair bir kanıt yok.

Ancak Çin laboratuvarının yeni virüsün bulaşıcılığını arttırmak için tartışmalı deneyler yapıyor olabileceğine dair endişeler var.

Farelerin enfekte edilmesinin, virüsün laboratuvarda doğal olarak gelişmesine ve bulaşma olarak bilinen bir süreçte daha tehlikeli hale gelmesine izin vermesi de mümkün.

Makalenin yazarlarından Dr. Shi-Cheng Li, pandemi öncesinde yarasa virüslerini toplama ve manipüle etme çalışmaları nedeniyle ‘Yarasa Kadın’ lakabıyla anılıyordu.

Bazı bilim insanları Covid-19'un insanlara bulaşmadan önce bir yarasadan bir ara konağa geçtiğini ortaya çıkardı. Yeni makale, yarasayla ilişkili koronavirüslerin enfeksiyon için insan giriş reseptörlerini kullanacak şekilde evrimleşebileceğini ve bir ara konakçı ihtiyacını atlayabileceğini öne sürüyor.

Imperial College London'da Fahri Araştırmacı olan Dr. Gary McLean, “Çinli yetkililerin artık iyi bir gözetim sistemine sahip olduklarını ve laboratuvarların bir salgın riskini en aza indirecek katı güvenlik standartlarına göre çalıştıklarını umuyoruz” dedi.