NASA mavi yıldızlarla dolu "örnek galaksiyi" görüntüledi

NGC 2336, kendi ismiyle anılan küçük bir gökada grubunda yer alıyor (NASA)
NGC 2336, kendi ismiyle anılan küçük bir gökada grubunda yer alıyor (NASA)
TT

NASA mavi yıldızlarla dolu "örnek galaksiyi" görüntüledi

NGC 2336, kendi ismiyle anılan küçük bir gökada grubunda yer alıyor (NASA)
NGC 2336, kendi ismiyle anılan küçük bir gökada grubunda yer alıyor (NASA)

NASA'nın ünlü Hubble Uzay Teleskobu, parlak mavi yıldızlarla dolu büyük bir galaksinin fotoğrafını çekti.
Uzay ajansının internet sitesinde yayımladığı çarpıcı fotoğraf, Dünya'dan yaklaşık 100 milyon ışıkyılı uzaklıkta, Camelopardalis, diğer adıyla Zürafa takımyıldızında bulunan NGC 2336 isimli galaksiye ait.
NASA'nın açıklamasına göre galaksi, yaklaşık 200 bin ışık yılı genişliğinde. Bilinen en geniş galaksi unvanını 5,5 milyon ışık yılı genişliğiyle Samanyolu'nun 50 katı büyüklüğündeki IC 1101 isimli galaksi taşıyor. Ancak NGC 2336 da sarmal galaksilerinin çoğundan daha büyük olmasıyla dikkatleri üzerine çekiyor.
Galaksiyi çarpıcı kılan en önemli özelliğiyse sarmal kollarındaki parlak, mavi yıldızlar. NASA, bunların genç yıldızlar olduğunu ve bu nedenle parlak mavi ışık yaydığını ifade ediyor. Zira NGC 2336'nın merkezinde çoğunlukla yaşlı yıldızlardan oluşan koyu kırmızı bir bölge de göze çarpıyor.
Görüntüyle ilgili açıklamasında NASA, "Bu büyük, güzel ve mavi, kısaca örnek niteliğinde bir galaksi" ifadelerini kullanıyor. Açıklamada ayrıca NGC 2336'nın, "çubuklu sarmal galaksi" diye sınıflandırıldığı aktarılıyor.
Bu sınıflandırma galaksideki yıldızların, çubuk şeklindeki merkezde yoğunlaştığı ve çubuğun uçlarından sarmal kolların çıktığı anlamına geliyor. 2005'te Spitzer Uzay Teleskobundan elde edilen veriler ışığında Samanyolu Galaksisi'nin de bir çubuklu sarmal galaksi olduğuna dair iddialar ağırlık kazanmıştı.
Hubble'ın görüntülediği bu mavi galaksi, ilk olarak 1876'da Alman gökbilimci Wilhelm Tempel tarafından tespit edilmişti. Tempel bu galaksiyi Hubble'dan çok daha küçük bir teleskopla keşfetmişti.
 
Independent Türkçe, NASA, Space



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT