Suriye'nin kuzeybatısında rejim bölgelerine geçiş noktalarının açılmasına karşı gösteriler düzenlendi

Moskova’nın, Ankara ile İdlib ve Halep’teki insani koridorlar oluşturulması üzerinde mutabakata varıldığını açıklamasının ardından Suriye’nin kuzeybatısında gösteriler düzenlendi

İdlib'de rejim bölgelerine geçiş noktalarının açılmasına karşı protesto gösterileri düzenlendi (Şarku’l Avsat)
İdlib'de rejim bölgelerine geçiş noktalarının açılmasına karşı protesto gösterileri düzenlendi (Şarku’l Avsat)
TT

Suriye'nin kuzeybatısında rejim bölgelerine geçiş noktalarının açılmasına karşı gösteriler düzenlendi

İdlib'de rejim bölgelerine geçiş noktalarının açılmasına karşı protesto gösterileri düzenlendi (Şarku’l Avsat)
İdlib'de rejim bölgelerine geçiş noktalarının açılmasına karşı protesto gösterileri düzenlendi (Şarku’l Avsat)

Suriye'nin kuzeybatısında, Suriye hükümeti tarafından kontrol edilen bölgelerine geçiş noktalarının açılmasına karşı protesto gösterileri düzenlendi.
Halep'in kuzey kırsalında muhaliflerin önde gelen isimlerinden Muhammed Hassan, Suriye’nin kuzeyinde ve batısında, Halep ve İdlib kırsalındaki birçok şehir ve kasabada Suriye hükümet güçleri tarafından kontrol edilen bölgelerle geçiş noktalarının açılmasına karşı protesto gösterileri düzenlendiğini söyledi. Alman Haber Ajansı’na (DPA) konuşan Hassan, Halep kentine bağlı Azez ilçesinde düzenlenen protesto gösterilerine yüzlerce kişinin katıldığını, tüm muhalefeti ve muhalif grup liderlerini, rejimin kontrolündeki bölgelerle geçiş noktalarının açılmasına karşı çıkmaya çağıran sloganlar attıklarını belirtti.
Suriye ve Rusya basın kaynakları birkaç gün önce, İdlib'in doğusundaki Serakib bölgesindeki Ternebe geçiş noktasının ve Halep'in kuzeydoğusundaki Tadif şehrindeki Ebu Zindeyn geçiş noktasının açıldığını duyurdular.
Afrin’de düzenlenen protesto gösterilerine katılanlar, rejimin kontrolü altındaki bölgelerle geçiş noktalarının açılmasının top mermileriyle ve Rus savaş uçaklarının bombardımanıyla boğmaya ve öldürmeye çalıştığı kurtarılmış bölgelere yardım etmek değil, rejimi kurtarmak için atılan bir adım olduğunu söylediler. Göstericiler ayrıca, “Rejim, kurtarılan bölgelerdeki emtia fiyatları ve ekonomi üzerindeki baskıyı artırmak için çoğu Türkiye'den gelen malzemeleri geri çekmek istiyor” dediler.
Protestocular, tüm muhalif grupları ve sivil toplum kuruluşlarını, Suriye hükümeti tarafından kontrol edilen bölgelerle geçiş noktalarını açmayı reddetmeye çağıran pankartlar taşıdılar. Pankartlarda ‘geçiş noktalarının açılması rejimi kurtarır’ ve ‘geçiş noktalarının kapatılmasını istiyoruz’ gibi ifadeler yer aldı.
Göstericilerden Muhammed el-Esmer, muhaliflerin kontrolündeki birçok bölgede Rusya'nın rejimin kontrolündeki bölgelere geçiş noktalarını açma talebine karşı günlük olarak protesto gösterileri düzenlendiğini ve sokakta bir öfke halinin hüküm sürdüğünü söyledi. Hama kırsalından gösterilere katılan Ammar Hamidi ise, Suriye rejiminin kontrolü altındaki herhangi bir geçiş noktasının açılmasının muhalefetin kontrolündeki bölgelerin mevcut hayat şartlarını ve ekonomisini olumsuz yönde etkileyeceğini belirtti. Hamidi, “Bu geçiş noktaları aynı zamanda, rejimin kontrolü altındaki bölgelerde boğucu bir ekonomik krizin yaşandığı ve çekilen sıkıntı nedeniyle rejim yanlılarının dahi seslerini yükseltmeye başladıkları bir dönemde rejim için ekonomik ve siyasi bir çıkış noktası olacaktır” dedi.
Geçiş noktalarının açılmasının rejimin, muhalefetin kontrolündeki bölgelerde güvenlik ortamını bozmak amacıyla terör eylemleri ve bombalamalar düzenlemek üzere ajanlar göndermesini de kolaylaştıracağını söyleyen Hamidi, rejimin ayrıca ajanları aracılığıyla uyuşturucu ticaretini artırmaya ve kurtarılan bölgelerde yaymaya çalışacağını belirti. Hamidi, “Eğer geçiş noktaları açılırsa rejim, ticari takas işlemleri sırasında muhalefet bölgelerinden döviz çekip bunun yerine değeri olmayan yerel para birimini kullanacaktır” şeklinde konuştu. Hamidi, Rusya ve rejimin bu tür talepleri karşısında durulması ve protestoların sürdürülmesi gerektiğinin altını çizdi.
İdlib'deki Heyet el-Hirak es-Sevra (Devrimci Konsey Heyeti) üyesi Me’mun el-Atraş, Türk kaynaklardan, Rusların rejimin kontrolündeki bölgeler ile İdlib'de iki ve Halep kırsalında ise bir geçiş noktasının açılmasına ilişkin yaptıkları teklifle ilgili olarak Türkiye ile Rusya arasındaki görüşmelerin devam ettiğini öğrendiklerini söyledi. Bunlar ikisinin İdlib’in doğusunda Serakib ve Miznas ile birinin Halep’in kuzeyindeki Ebu Zeydin geçiş noktaları olduklarını belirten Atraş, Suriyeliler olarak söz konusu geçiş noktalarının açılmasına karşı olduklarını ifade etti. Atraş, “Rusya, bu talebi yerine getirerek, limanlar ve geçiş noktaları aracılığıyla rejimi ekonomik olarak canlandırmaya ve tamamen rejimin çıkarına olan siyasi bir kazanım elde etmeye çalışıyor” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Türk kaynaklarına göre Rusya ile geçiş noktalarının açılması konusunda herhangi bir anlaşmaya varılmadı.
Rusya, birkaç gün önce aynı durum sebebiyle Türkiye sınırındaki Bab el-Hava Sınır Kapısı bölgesindeki insani yardım depoları ve bir gaz deposu da dahil olmak üzere hayati tesisleri ve Halep'in batısındaki el-Atarib bölgesindeki el-Mağara Hastanesi'ni hedef aldı. Bombardımanlar sonucu aralarında kadınların ve çocukların da olduğu 10 sivil öldü. Bombardımanlar, Rusya’nın Türkiye ve muhaliflere yönelik, geçiş noktalarının açılması talebini kabul etmeleri için askeri güç kullanma tehdidinde bulunma girişimi olarak görüldü. Kaynaklar, bölge sakinlerinin, müzakerelerin sonuçlarını dikkatle beklediğini ve bedeli ne olursa olsun gerçekleşmesini engellemeye tamamen hazır oldukların vurguladılar.
İdlib’teki göstericilerden Münir el-Kasım, geçiş noktalarının sivillerin geçişi için sonuncusu 21 Şubat’ta olmak üzere birçok kez açılmasına rağmen rejimin Suriye'nin kuzeyindeki ve batısındaki kurtarılmış bölgelerdeki vatandaşları kendi bölgelerine çekmeyi başaramadığını söyledi. Kasım, rejimin, İdlib'in doğusundaki Serakib’te bulunan Ternebe geçiş noktasını açıp, İdlib'den rejimin kontrolü altındaki bölgelere dönmek isteyen sivilleri kabul etmeye hazır olunduğunu açıklamasına ve sınır bölgesinde çok sayıda otobüs, ambulans ve personel bulundurmasına rağmen kimsenin geri dönmediğini hatırlattı.



Suriye'de istikrarın sağlanması konusunda Türkiye-Irak ittifakı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
TT

Suriye'de istikrarın sağlanması konusunda Türkiye-Irak ittifakı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani arasındaki üst düzey görüşmeler, başta Suriye'nin istikrara kavuşturulması olmak üzere her iki ülkeyi de ilgilendiren ulusal güvenlik konularında Ankara ve Bağdat'ın tutum ve görüşlerinin yakınlaştığını yansıttı.

Dün Ankara'da Sudani ile ortak basın toplantısı düzenleyen Erdoğan, Türkiye ve Irak'ın güvenlik konuları ve tüm terör örgütleriyle mücadelede iş birliği konusundaki tutumlarının örtüştüğünü söyledi. Erdoğan, Irak Başbakanı ile yaptığı görüşmelerde ulusal güvenlik konularını ve PKK, DEAŞ ya da FETÖ olsun tüm terör örgütleriyle mücadelede iş birliğini ele aldıklarını ifade etti.

Erdoğan, Irak Başbakanı'nın ‘bilgeliği’ olarak nitelendirdiği Irak'ın bölgede istikrarın sağlanmasında oynadığı rolü memnuniyetle karşıladı.

İlişkilerde büyük ivme

Türkiye'nin Irak ile iş birliğini güçlendirmeye devam edeceğini ve iki ülke arasındaki ilişkilerin geçen yıl nisan ayında Bağdat'a yaptığı ziyaretin ardından büyük bir ivme kazandığını vurgulayan Erdoğan, Sudani ile terörle mücadele, güvenlik iş birliği, ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi konularını ele aldıklarını kaydetti.

Görsel kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Ankara'daki ortak basın toplantısı sırasında (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

İki ülke arasındaki ticaret hacminin geçen yıl 18 milyar dolara ulaştığını belirten Erdoğan, Irak ile elektrik sektöründeki iş birliğini genişletmeyi ve Irak'tan Türkiye üzerinden Avrupa ve diğer ülkelere petrol ve doğalgaz taşımayı umduğunu ifade etti.

Kalkınma Yolu Projesi’ne ve bu projenin uygulanmasının nasıl hızlandırılacağına ve katılımcı ülkeler arasındaki ortak iş birliğine odaklanıldığını sözlerine ekleyen Erdoğan, tüm ülkeleri projenin altyapısına katılmaya çağırdı.

Erdoğan, “İster Bağdat'ta ister Ankara'da olsun imzalanan tüm anlaşmaları yürürlüğe koyma ve sağlık, eğitim ve diğer çeşitli alanlarda birlikte çalışma ve ilişkileri geliştirme konusunda mutabık kaldık” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, başta Suriye meselesi ve Suriye'de güvenlik ve istikrarın sağlanması ihtiyacı olmak üzere bölgedeki birçok konuda Irak ile görüşlerinin örtüşmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, Suriye'nin yeniden inşası ve istikrarına katkıda bulunma ihtiyacı konusunda Irak ile mutabık kaldıklarını belirtti.

Erdoğan ayrıca, ‘İsrail'in ihlalleri ve Gazze Şeridi'ne karşı yürüttüğü acımasız savaş, ateşkes ihtiyacı ve Filistin halkı için bölgeye insani yardım girişinin sağlanması, iki devletli çözüm temelinde barışa ulaşmak için çalışmak ve İsrail'in bölgenin güvenlik ve istikrarını tehdit eden uygulamalarını durdurmak’ konularında iki ülke arasındaki görüşlerin örtüştüğünü vurguladı.

Terörizmle mücadele

Irak-Türkiye ilişkilerinin ‘iki halk arasında sağlam temellere dayandığını ve binlerce yıldır devam ettiğini’ belirten Sudani, ‘komşuluk bağları, çıkarlar, tarih, sosyal ve dini ilişkilerin koşullar, politikalar ve hükümetler değişse de devam ettiğini’ kaydetti.

Erdoğan ile ‘ilişkilerin güvenlik boyutu ve iki ülkenin terörizm nedeniyle karşı karşıya kaldığı zorluklarla ilgili temel ayaklarını’ ele aldıklarını söyleyen Sudani, ülkesinin ‘sağlam ve net’ tutumunu yineleyerek, ‘iki ülkenin ulusal güvenliğinin tek bir bütün olduğunu’ ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, ortak basın toplantısının sonunda el sıkıştı. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

PKK konusunda ise Sudani, Bağdat'ın bu örgütü ‘yasaklı grup’ olarak sınıflandırdığını ve ‘hiçbir tarafın Irak topraklarını komşu ülkelere karşı saldırganlık için bir sıçrama tahtası olarak kullanmasına izin vermediğini’ vurguladı.

Sudani, Suriye konusunda, ülkesinin Irak ve Türkiye'ye komşu olan Suriye’de güvenlik, istikrar, yeniden yapılanma ve kalkınmanın sağlanması konusundaki istekliliğini vurgulayarak, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya ülkedeki tüm mezhep ve azınlıkların eşit haklara sahip olması için çalışılması gerektiğini söylediğini hatırlattı.

Irak Başbakanı Gazze Şeridi'ne insani yardım girişine izin verilmesinin önemini vurguladı ve İsrail'in bölgenin güvenlik ve istikrarını tehdit eden uygulamalarına son vermesi gerektiği konusunda Türkiye ile hemfikir olduğunu ifade etti.

Sudani, görüşmeler ve anlaşmaların imzalanmasını içeren Türkiye ziyaretinin, Erdoğan'ın geçen yıl nisan ayında Irak'a yaptığı ziyaretin devamı niteliğinde olduğunu belirtti.

Mutabakat zabıtları

Türkiye ile Irak arasındaki Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin dördüncü toplantısı, dün Ankara'ya gelen ve Erdoğan tarafından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde resmî törenle karşılanan Sudani ve Erdoğan'ın başkanlığında başkent Ankara'da gerçekleştirildi.

Görsel kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani başkanlığında düzenlenen Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin dördüncü toplantısından (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Toplantının sonunda Erdoğan ve Sudani, savunma sanayi ve uzman değişimi alanlarında iş birliği, Irak vatandaşlarının Türkiye'den gönüllü geri dönüşleri için standart operasyon prosedürleri, yasal alanlarda iş birliği ve yasadışı uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele, güvenlik eğitimi, acil durum ve afet yönetimi, ölçüm ve kalibrasyon faaliyetleri ve Bağdat ve Basra'da Türk üniversitelerinin şubelerinin açılmasına ilişkin iş birliği protokolü gibi bir dizi mutabakat zaptının imzalanmasına tanıklık etti.

Ticaret borsası

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ülkesinin özel sektörünün Irak'taki yeniden yapılanma ve kalkınma çabalarına aktif olarak katkıda bulunmaya hazır olduğunu açıkladı.

Irak Ticaret Bakanı Etir el-Greyri ile Ankara'da düzenlenen Türkiye-Irak yuvarlak masa toplantısına katılan Bolat, Irak'ın Türkiye'nin İslam dünyasındaki en önemli ticaret ortaklarından biri olduğunu, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2024 yılında yaklaşık 18 milyar dolara ulaştığını ve Erdoğan ile Sudani'nin bu hacmi 30 milyar dolara çıkarma konusunda ortak bir hedef belirlediğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Iraklı mevkidaşı Etir el-Greyri, dün Ankara'da bir yuvarlak masa toplantısı gerçekleştirdi. (Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın X hesabı)

Yatırımcılar için daha cazip bir yasal ortam yaratacak olan karşılıklı yatırımların teşvik edilmesi, korunması ve çifte vergilendirmenin önlenmesi gibi anlaşmaların uygulanmasının önemine işaret eden Bolat, Türk müteahhitleri için üçüncü büyük küresel pazar olan Irak'ta Türk şirketlerinin bugüne kadar 35,3 milyar dolar değerinde proje gerçekleştirdiğini açıkladı.

Irak Ticaret Bakanı Etir el-Greyri ise ülkesinin vize sorunlarını çözerek ve para transfer mekanizmalarını geliştirmek için çalışarak Türk iş adamlarının girişini kolaylaştırma kararlılığını yineledi.

El-Greyri ayrıca, Kalkınma Yolu Projesi’nin her iki ülkeden ihracatçılar ve yatırımcılar için umut verici bir yatırım fırsatı sunduğunu kaydetti.