New York'ta esrar kullanma yasağı kalkıyor

Fotoğraf (Reuters)
Fotoğraf (Reuters)
TT

New York'ta esrar kullanma yasağı kalkıyor

Fotoğraf (Reuters)
Fotoğraf (Reuters)

New York’ta keyif amacıyla esrar kullanımı, satışı ve yetiştirilmesi Cumartesi akşam geç saatlerde eyalet meclisinde üzerinde uzlaşılan yeni yasayla kaldırılıyor.
New York Valisi Andrew Cuomo, New York Senato Çoğunluk Lideri Andrea Stewart-Cousins ve Meclis Başkanı Carl Heastie yaptıkları ortak açıklamada, yetişkinlerin keyif amacıyla esrar kullanımının suç olmaktan çıkartıldığını açıkladı. New York Eyaleti resmi internet sitesinden yapılan yazılı açıklamada, eyalette esrar yasağının tamamen kaldırıldığı kaydedildi, uzlaşılan yasanın nasıl işleyeceğiyle ilgili bilgiler verildi.
New York Eyalet Meclisinde, esrar yasağının kaldırılmasıyla ilgili tartışmalar yıllardır devam ediyordu. Birçok kez meclise gelen yasakların kaldırılması konusunda şimdiye kadar herhangi bir uzlaşı sağlanamamıştı.

21 yaşının üstündekiler yüzde 13 vergi ödeyerek satın alabilecek
ABD’de, keyif amaçlı esrar kullanımını serbest bırakan eyalet sayısı New York’un aldığı son kararla 15’e çıktı. Uzlaşılan yasaya göre, 21 yaşın üstündeki New Yorklular, esrar satın alıp, keyif amacıyla kullanabilecekler. esrar satışı yasal izin alan perakende dükkanlarında satılabileceği gibi yüzde 13 vergi ödeyen herkes, beyanda bulunmak şartıyla evlerinde de yetiştirebilecek.
Esrar satışlarından, New York eyaleti yüzde 13 vergi tahsil edecek. New York’un, esrar satışlarından her yıl 350 milyon dolar gelir elde edeceği belirtildi. Yasallaşan esrar sektöründe yaklaşık 30 ila 60 bin arasında yeni istihdam yaratılacağı kaydedildi.

Vali Cuomo: Nesillerdir insanlar haksız bir şekilde cezalandırıldı
Voice of Amerika'da yer alan habere göre; New York Valisi Cuomo yaptığı açıklamada, uzlaşılan yasa tasarısını derhal imzalayacağını belirterek, "Nesillerdir, pek çok New Yorklu yetişkin tarafından kullanılan ve satışı yapılan esrar yüzünden insanlar haksız bir şekilde cezalandırıldı, keyfi olarak tutuklandı. esrar kullanan ve satanlar en sert şekilde cezalandırıldı. Bu kişilere asgari cezalar verilerek hapsedildi. Yıllardır süren bu durum artık sona eriyor. Yetişkinlerin esrar kullanımını yasallaştırmak istihdam sağlayacak ve ekonomiye fayda getirecek. Geçmişte haksız bir şekilde cezalandırılanlara af getirilecek” dedi.

Esrar üretimine eyalet teşvik verecek
‘New York Eyaleti Kenevir-Esrar Yönetmeliği’ne göre, vali kurulacak komisyona üç üye, eyalet meclisi de iki üye atayacak. Bağımsız olarak görev yapacak bu komisyon eyalet genelinde gerekli düzenlemeleri yapacak, perakende satışı düzenleyecek, gerekli izinleri verecek.
New York eyaleti, esrar sektöründe yetiştiriciliğe katılımı teşvik edecek. Azınlıklara ve hizmet engelli gazilere öncelik tanınacak. Daha önceki yıllarda, esrar kullanmak ve satma suçuyla cezalandırılanların sicillerinde eski yasalara göre işledikleri suç sicillerinden silinecek.

Esrar kullanımının yasal olduğu ülkeler
Kanada, Uruguay, Hollanda, Zimbabve, Güney Afrika ve Portekiz’de ‘eğlence amaçlı’ esrar kullanımı yasal hale getirildi. Ayrıca ABD’nin Colorado, Washington, Oregon, Alaska, Maine, Massachusetts, Nevada ve California eyaletlerinde eğlence ve tıbbi amaçlı esrar kullanımını serbest.
Esrarın tıbbi kullanımını yasallaştıran ülkeler arasında ise  Avustralya, Kanada, Şili, Kolombiya, Almanya, Yunanistan, İsrail, İtalya, Hollanda, Peru, Polonya, Sri Lanka, Türkiye ve Birleşik Krallık gibi ülkeler yer alıyor.
 
VOA, Independent Türkçe



Uluslararası sistem: Zenginlik, güç ve akıllı liderliğin yokluğu

Amerikan ve Çin bayrakları (AP)
Amerikan ve Çin bayrakları (AP)
TT

Uluslararası sistem: Zenginlik, güç ve akıllı liderliğin yokluğu

Amerikan ve Çin bayrakları (AP)
Amerikan ve Çin bayrakları (AP)

Nebil Fehmi

Çağdaş uluslararası sistemin biçimi ve kutuplar hakkında çeşitli soru işaretleri bulunuyor; Amerikan ve Rus iki kutupluluğu geri mi dönecek, Rusya'nın yerini Çin mi alacak, ya da dünyada üç kutup var olmaya devam mı edecek? Yahut sadece ABD veya Çin’in tek kutup olduğu bir sistem tarafından mı yönetileceğiz? Hiçbir tarafın tek taraflı karar alma yetkisine sahip olmadığı dengeli, çok taraflı bir sistemin kurulma olasılığı nedir? Yoksa güçlü, çatışan tarafların çoğaldığı çok kutuplu bir sistemin eşiğinde miyiz? Bunlar çalkantılı, hassas ve tehlikeli bir geçiş döneminde sorulan çeşitli ve farklı sorular.

Dikkatler her zaman en zengin ve en güçlü tarafların üzerindedir ve onlar, savaş ve barış, inşa etme ve yıkma, ekonomi ve finans, sanayi ve ticaret gibi alanların birbirinden farklı olmasına ve hatta bazen birbiriyle çelişmesine rağmen, belli alanlarda en başarılı ve seçkin olanlar olarak kabul edilirler.

Zenginlik ve güce dair değerlendirme, buna dahil edilen çeşitli yaklaşımlar ve kriterlerle birlikte şartlara ve durumlara göre değişir. Bir ülkede zenginliği belirlemede kişi başına düşen milli gelir doğru ölçüt olursa, dünyanın en zengin ülkesinin Lüksemburg olduğunu, onu Singapur ve Çin'in Makao bölgesinin izlediğini görürüz. Bu sıralamada dünyanın en büyük ekonomisi ABD 10. sırada yer alırken, dünyanın beşinci büyük ekonomisi Hindistan ise 124. sırada yer alacaktır. Zenginlik için doğru ölçüt, kişi başına düşen milli gelire paralel olarak satın alma gücü olursa, ülkelerin şu şekilde sıralandığını göreceğiz: Çin, ABD, Hindistan, Rusya, Japonya, Almanya, Endonezya, Brezilya, Fransa ve İngiltere.

Askeri harcamaların 2,46 trilyon dolara ulaştığı ve en fazla harcama yapan ülke olan ABD'nin bunun 824 milyar dolardan fazlasını üstlendiği bir dünyada gücün değerlendirilmesi için ölçütler belirlemeye çalışırsak, bunlara askeri ve siyasi kabiliyetleri eklemeli, dahası buna öncelik vermeliyiz. Buna ilave olarak, bildiğimiz gibi güç mutlak değildir. Her durum ve her arenanın coğrafi yapısına bağlı olarak karada, denizde ve havada uzun ve kısa vadeli askeri yaklaşımlar, genel bir bakış açısıyla, bölgesel veya uluslararası düzeydeki siyasi hedefler ve iddialar vardır.

Batı-ABD-Avrupa'nın hırs ve emellerinin rekabet ettiği, ancak Rusya ve hatta Çin'in Avrasya perspektifinden farklılaştığı herkesçe biliniyor. Bunların hepsi ise Latin Amerika, Afrika ve Asya'nın büyük bölümündeki ülkelerin siyasi perspektifleri ve hedefleri ile ayrışıyorlar. Birinin uluslararası iddia ve emelleri, diğerinin ise sadece ulusal veya bölgesel iddia ve emelleri olduğu için doğrudan askeri çatışmaya girmeleri imkânsız olan ülkelerin askeri kabiliyetlerini karşılaştırmanın anlamı nedir? Okyanuslara ve denizlere hâkim geniş ülkeler ile denize kıyısı olmayan küçük ülkeler arasında, denizde ve karada kimin daha üstün kabiliyetlere sahip olduğunun önemi nedir?

Halkların ihtiyaçlarını karşılamak ve ülkelerin çıkarlarını korumak için maddi ve askeri imkânlara ihtiyaç duyulur, ancak zenginlik ve güce aşırı vurgu yapılıyor. Zenginliğin veya gücün kalıcı olduğunu, baskın zenginliğin zararlı, kaba kuvvetin ise adaletsiz olduğunu varsaymanın yanlış olduğunu düşünüyorum.

Zaman içinde yaşanan siyasal ve küresel gelişmeler devletler düzeyinde geniş çaplı değişimlere yol açtı. Bunlar arasında şunlar sayılabilir; eski Avrupa sömürgeciliğinin aşınmasına ve çöküşüne eşlik eden gelişmeler, Sovyetler Birliği ile ABD arasındaki Soğuk Savaş’ın dönemsel olarak sona ermesi. Enerji şirketlerinin, dünyanın en büyük ve en zengin şirketleri listesindeki kontrolünün telekomünikasyon, programlama, dijitalleşme, teknoloji şirketleri lehine kaybolması, bunların daha önce hayal bile edilemeyen seviyelerdeki zenginlik merdivenlerini hızla tırmanması. Bu gelişmeler uluslararası sistemin biçimini ve niteliğini, güç tanımını, savaşların niteliğini değiştirdi, savaşlar daha ölümcül hale geldi ve artık daha uzak mesafelerden yönetilmeye başlandı.

Güç ve servet açısından baskın oyuncular genellikle orta veya uzun vadede pozisyonlarını korurlar ve liderlik kademeli olarak aktarılır. Bunlar, denklemleri ve rekabeti değiştiren önemli anların ortaya çıkmasıyla hızlanabilir. Bu anlar şunlarla bağlantılıdır; dünya savaşları gibi siyasi olaylar, kurtuluş hareketleri gibi yeni politik eğilimler veya geçen yüzyılın sanayi devrimi veya son 50 yıldaki teknolojik ve iletişim devrimi gibi teknolojik atılımlardan kaynaklanan ekonomik ve sosyal gelişmeler. Bunun nedeni dünyanın zenginlik oranlarının ve güç dengelerinin değiştiği sürekli bir değişim halinde olmasıdır.

Ancak liderlik tamamen farklı bir konudur. Zenginlik ve gücü aşar ve başkalarını etkileme, başkalarının uzun süreler boyunca örnek almak istediği pozisyonları, politikaları ve deneyimleri benimseme yeteneği gibi birkaç başka hususu da kapsar. Bunların sahiplerinden haklara saygı duymaları, yanlış ve hataları reddetmeleri, genel yararı göz önünde bulundurmaları, başkalarının umduğu ve arzuladığı bir örnek ve deneyim olmaları beklenir. Sovyetlerin geçen yüzyılda öncülük ettiği sosyalist felsefe ve yakın on yıllara kadar ABD'nin öncülük ettiği Batılı liberal sistem bunlara örnektir. Bunlardan biri başarısız olup dağıldı, diğerinin içeride ve dışarıda çifte standart uyguladığı ifşa oldu ve bu da ona parlaklığını ve güvenilirliğini kaybettirdi. Bağlantısızlar Hareketi, dünyanın vicdanı ve dengesi için başka bir alternatif sunmak amacıyla hızla yükseldi. Ancak, üyeleri istikrarlı bir uluslararası düzene en çok ihtiyaç duyan orta gelirli ülkeler olmasına rağmen, üyeleri günlük sorunlara ve kısa vadeli hırslara daldıkça parlaklığını ve itibarını kaybetti.

Bugün dünya zenginlik ve güçle dolup taşıyor, ancak sağlam, bilge ve dengeli bir liderlikten yoksun. Sistemlerimiz ve kurumlarımız şu anda çalkantılı bir aşamadan geçiyor ve hangi ülkelerin veya kuruluşların uluslararası düzeyde gelecekte liderlik rolünü hak ettiği ve üstleneceği henüz belli değil. Bu, meseleleri kontrol altına almak ve büyümelerini önlemek için acilen bazı proaktif, geçici adımlar atmamızı gerektiriyor. Kriz yönetimi kavramına benzer şekilde, uluslararası sistemin tamamen çökmesini ve dağılmasını önleyecek, aynı zamanda mevcut uluslararası sistemi küresel siyasal gerçeklikle daha uyumlu, işler tekrar kontrolden çıkmadan önce gelecekteki zorluklarla başa çıkabilecek hale getirecek reform yollarını bulmaya yönelik araştırmaları ve ciddi çabaları yoğunlaştırmayı amaçlamalıyız.