BM Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths ve ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Timothy Lenderking dün (Pazar) Riyad'da Yemen hükümetinin liderlerine Husi milislerin Suudi Arabistan girişimiyle ilgili cevaplarını iletti. Öte yandan Husiler Marib'e yönelik saldırılarına devam ederek sığınmacıların kamplarını hedef aldı.
Husilerin, Sana Havalimanı ve Hudeyde Limanı’na getirilen kısıtlamaların hafifletilmesini içeren girişimin ayrıntılarına ilişkin uzlaşmazlıklarını sürdüreceği yönünde görüşler öne sürüldü. Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi ise temsilcilerle yaptığı iki ayrı görüşmede, ülkesindeki İran projesini reddettiğini ve hükümetinin üç referansa dayalı herhangi bir barış çabasının başarılı olması konusundaki arzusunu yineledi.
Griffiths, İran destekli grubu, savaşı sonlandırmayı ve Yemenli tarafların krize nihai çözüm arayışı içinde müzakere masasına dönmesini amaçlayan Suudi Arabistan girişimine ikna etme çabalarının bir parçası olarak Cuma ve Cumartesi günleri Maskat'ta Husilerin Sözcüsü Muhammed Abdusselam ve Ummanlı yetkililerle görüştü. Toplantı, ABD temsilcisinin aynı amaçla bölgeye gelişiyle eş zamanlı yapıldı.
Temkinli iyimserlik
Yemen hükümetinin Husilerin ciddiyetine dair artan şüphesine rağmen diplomatik kaynaklar Husi liderlerinin Suudi barış girişimine ve Yemen krizinin sona ermesine yönelik ifade ettikleri "olumlu sinyallerden" söz ettiler. Kaynaklar, “Alenen yaptıkları açıklamalar, özel görüşmelerde konuştuklarından farklı" dedi.
Diplomatik kaynaklar Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada, Husilerin, BM'nin Yemen Temsilcisi Martin Griffiths ile yaptıkları görüşmede Yemen krizini sona erdirmek için ilan edilen Suudi girişimine yönelik ciddiyet ve olumlu yaklaşım gösterdiklerini bildirdi.
İsminin açıklanmasını istemeyen kaynaklar açıklamasında, "BM Temsilcisi’nin Maskat ziyaretinin olumlu geçtiğini düşünüyoruz. Kamuoyunda girişimi reddettiklerine ilişkin söylentiler söz konusu. Ancak BM Temsilcisi ile özel görüşmelerinde ciddi bir şekilde konuşuyorlar” ifadelerini kullandılar.
Kaynaklar, Suudi girişiminin başarısı konusunda ihtiyatlı bir iyimserlik dile getirerek, "İyimseriz, ancak yine de aşılmasını umduğumuz engeller var" dedi.
Diğer taraftan resmi kaynaklar, Yemen Cumhurbaşkanı Hadi'nin temsilcilerle ülkesindeki son gelişmeleri ve başta Suudi girişimi olmak üzere savaşı sona erdirmek için uluslararası ve bölgesel çabaları ele aldığını aktardılar.
Yemen Cumhurbaşkanı’nın Griffiths ve Lenderking ile yaptığı ayrı ayrı görüşmelerde Yemen Cumhurbaşkanı Yardımcısı Ali Muhsin Salih ile Başbakan Muin Abdulmelik de hazır bulundu. Yemen resmi haber ajansı SABA’nın haberine göre Hadi görüşmelerde, “Yemen’in birliğini, güvenliğini ve istikrarını koruyacak şekilde, üç referansa dayalı sürdürülebilir barışı sağlama konusunda hükümetinin istekliliğini” vurguladı.
Cumhurbaşkanı Hadi, Husi devrimci milisleri tarafından ulusal mutabakat ve onları bir bileşen olarak kabul eden ve çeşitli aşamalarına katıldıkları diyaloğun sonuçlarına rağmen ilan edilen savaş nedeniyle halkının çok acı çektiğini ifade etti.
Yemen Cumhurbaşkanı, meşru hükümetin çatışmayı sona erdirmek amacıyla birçok taviz verdiğini, ancak bu tavizlerin Husi darbe milisleri tarafından uzlaşmazlık ve tırmanışla karşılandığını belirtti. Aynı zamanda hükümetin Yemen'e barışı getirmeye yönelik her türlü girişim ve çabaya olumlu yaklaşmaya devam edeceğini vurgulayan Hadi, hükümetin ülkede kan dökülmesini durdurmayı ve sağlık, eğitim ve diğer yaşam koşullarının bozulması nedeniyle milyonlarca insanın çektiği acıyı sona erdirmeyi amaçladığını dile getirdi.
Hadi, Husi milislerin Marib ve diğer valiliklerdeki devam eden tırmanışının grubun savaşı sona erdirmek için sunulan barışçıl seçeneklere yönelme niyetinde olmadıklarını gösterdiğini vurguladı. Ayrıca, halkın Yemen'de İran projesinin uygulanmasını ve Yemen’in "geçmiş rahiplik yönetimi" olarak tanımladığı şeye dönüşmesini kabul etmeyeceğini belirtti.
Kaynaklar, Hadi’nin ABD temsilcisi ile yaptığı görüşmede Yemen'deki krizin çözümü için Suudi Arabistan'ın sunduğu barış girişiminin başarılı olmasının yolları da dahil olmak üzere Yemen'le ilgili bir dizi sorunu ve konuyu ele aldığını kaydetti. Yemen hükümeti ve uluslararası toplum tarafından memnuniyetle karşılanan Suudi Arabistan girişimi, savaşın dilinden ve trajedilerinden uzak bir barışın sağlanması ve Yemen halkının güvenlik ve istikrar ihtiyacından yola çıkılarak ilan edildi.
SABA haber ajansı, Cumhurbaşkanı Hadi'nin ABD Temsilcisi Lenderking ile görüşmesinde, barışı sağlamaya yönelik görevini yerine getirmede Lenderking’e yönelik desteğini dile getirdiğini aktardı. İran'ın arkasında olduğu Husi milislerin, sonuncusu Stockholm Anlaşması olmak üzere hiçbir barış çabalarına uymadığını vurgulayan Hadi, "Masum insanları hedef alarak Marib'i kuşatmaya devam ediyorlar. İran füzeleriyle kamplardaki sığınmacıları öldürüyorlar ve Suudi Arabistan Krallığı'ndaki sivil yerleşimlere SİHA’larla saldırıyorlar” dedi.
Marib'de tırmanış
Uluslararası toplum, söz konusu siyasi ivmenin ve diplomatik adımların çatışmayı kapsamlı bir şekilde durduracağını umarken, Husi milisleri Marib'deki saldırılarını artırmaya devam etti. Hükümetin sahadaki kaynaklarına göre Husiler dün (Pazar) Marib’deki sığınmacı kamplarını bombaladı.
Yemen ordusunun resmi internet sitesinde, milislerin sığınmacıların kaldığı el-Mil kampına topçu ve füze saldırıları başlattığı ve altı kadın ve bir erkeğin ciddi şekilde yaralandığı ve tedavi için hastaneye götürüldüğü belirtildi.
Kaynak ayrıca, Husi saldırılarının artmasının ardından el-Mil ve el-Hayr kamplarındaki yerinden edilenlerin toplu halde es-Suveyda kampına gitmeye başladığını kaydetti.
Huslerin söz konusu saldırısı, el-Mil dahil olmak üzere üç kampı hedef alan benzer saldırılarından bir haftadan kısa bir süre sonra meydana geldi.
Marib’teki yerel yetkililer, Ağustos 2014'ten Aralık 2020'ye kadar valilikte 12’si sivilleri, kamu ve özel tesisleri etkileyen ağır ihlal olmak üzere Husi milisleri tarafından işlenen 14 bin 680 ihlali belgelediklerini bildirdiler.
Marib’teki İnsan Hakları Ofisi tarafından hazırlanan hükümet raporuna göre söz konusu ihlaller, Marib’e Husiler tarafından yerleştirilen mayınlar nedeniyle hayatını kaybeden 146 sivil ve Husiler tarafından nüfusun yoğun olduğu mahallelere fırlatılan füzeler ve mermilerle öldürülen 469 sivil dahil olmak üzere 615 sivilin kasten öldürülmesi vakasını içeriyor. Ayrıca raporda, 393’ü mayınlar sonucu, bin 119'u ise füze ve çeşitli mermilerle yaralanan bin 512 sivilin kaydedildiği belirtildi.
Sahada ise Ordu Enformasyon Merkezi, hükümet güçlerinin dün (Pazar) Marib vilayetinin batısındaki Kesara cephesinde Husiler tarafından başlatılan geniş çaplı bir saldırıyı kırdığını ve Husi saflarında ağır ekipman ve can kayıplarına neden olduğunu bildirdi.
Yemen Silahlı Kuvvetleri Medya Merkezi’nin askeri bir kaynaktan aktardığı habere göre, Husi üyeleri Ulusal Ordu ve halk direniş güçlerinin saldırısı sonucu öldürüldü ve yaralandı. Ayrıca topçular, diğer bölgelerdeki Husi topluluklarını hedef alarak büyük insani ve maddi kayıplara neden oldu. Yemen’de meşru hükümeti destekleyen Arap Koalisyonu Hava Kuvvetleri ise, aynı cepheye giden Husi takviye güçlerini taşıyan yaklaşık 10 askeri aracı imha etti. Ayrıca Husilerin Kesara cephesindeki ayrı noktalarını hedef aldı.
