Etiyopya, ABD’nin Sudan Özel Temsilcisi Donald Booth’a, Nahda (Hedasi/Rönesans) Barajı müzakereleri ile Sudan’la arasındaki sınır anlaşmazlığı konusundaki tutumları ve Nahda Barajı’nın Temmuz ayında ikinci dolum işlemine devam edileceği konusundaki kararlılığına ilişkin bilgi verildiğini duyurdu. Aynı zamanda, sınır anlaşmazlığında diplomatik bir çözüme ulaşmak için Sudan ile müzakere etme isteğini dile getirdi. Çatışmanın patlak vermesinden bu yana ilk kez üst düzey bir Etiyopyalı diplomat, Hartum ile Addis Ababa arasında imzalanan uluslararası sınır anlaşmalarını tanıdı.
Etiyopya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Dina Mufti, dün yaptığı açıklamada, Etiyopya Dışişleri Bakanı Demeke Mekonnen’in ABD’nin Sudan Özel Temsilcisi Donald Booth ile görüştüğünü ve kendisine Etiyopya'nın Nahda Barajı ve Sudan ile sınır anlaşmazlığına ilişkin tutumu hakkında bilgi verdiğini belirtti.
Etiyopya Dışişleri Bakanlığı'nın resmi Facebook sayfasındaki habere göre Mufti, Bakan Mekonnen'in ABD Temsilcisi’ne, Etiyopya’nın Nil Nehri’nin toplam suyunun yaklaşık yüzde 86’sının kaynağı olmasına rağmen vatandaşlarının yüzde 60'ının karanlıkta yaşadığını ve bu durumu değiştirmek için baraj inşaatını tamamlamaya çalıştığını bildirdiğini aktardı. Aynı zamanda Etiyopya’nın aşağı havzadaki ülkelere zarar vermeden adil ve hakkaniyetli bir şekilde kalkınmak için suyu kullanmasının yasal ve egemenlik hakkı olduğunu belirttiğini iletti.
Booth, barajın ikinci dolum işlemi için kararlı
Etiyopya hükümeti, ABD Temsilcisi Booth ile yaptığı görüşmede önümüzdeki Temmuz ayında barajın ikinci dolum işlemine devam edileceği konusundaki kararlılığını vurguladı. Sözcü Mufti açıklamasında, “Etiyopya için barajın doldurulması genel inşaat projesinin bir parçası” dedi. Ayrıca Sudan’a, dolumun su tesislerine etkisine ilişkin endişelerini giderecek şekilde baraj gölünün ikinci dolumu ve güvenliğiyle ilgili gerekli bilgilerin verildiği kaydedildi.
Mufti’nin açıklamasına göre Etiyopya ABD’li diplomat Booth'a, Sudan ve Mısır'ın endişelerini giderecek şekilde askıya alınan sorunların müzakere yoluyla çözümüne ulaşma konusundaki istekliliği ve taahhüdü hakkında bilgi verdi. Etiyopya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti başkanlığındaki Afrika Birliği (AfB) öncülüğünde müzakerelere devam etmek istediğini bildirirken, Mısır ve Sudan’ın dörtlü arabuluculuğuna ilişkin teklifini reddetti. Ayrıca ABD'ye, baraj kriziyle ilgili 2015 yılında üç ülkenin imzaladığı İlkeler Bildirgesi’ni uygulamasını şart koştu.
Mufti, Etiyopya ve Sudan arasındaki sınır anlaşmazlığına ilişkin yaptığı açıklamada, ülkesinin BAE girişimi de dahil olmak üzere pek çok ülke tarafından başlatılan arabuluculuk girişimlerini takdir ettiğini belirtti.
Etiyopya’nın Hartum Büyükelçisi Yibeltal Aemro, hükümetinin özellikle sınırların çizilmesi ve işaretlenmesi konusu başta olmak üzere Sudan ile 1902 ve 1972 yıllarında imzalanan iki sınır anlaşmasına bağlı olduğunu duyurdu.
Bağımsız Sudan gazetesi el-Harak’a göre Aemro açıklamasında, çözümün iki ülke arasındaki uluslararası anlaşmalara ve ortak komitelere geri dönmek ve sınır krizi patlak vermeden önce yaptıkları çalışmaları sürdürmek olduğunu söyledi.
Gazeteye göre Etiyopya Büyükelçisi, ülkesinin hükümetinin kardeş Sudan'a karşı herhangi bir saldırgan niyeti olmadığını ve durumu tırmandırmak gibi bir amacı olmadığını ifade etti. Büyükelçi ayrıca, "Sorunları diyalog yoluyla çözme konusunda kesin bir inancımız var. İki hükümetin birçok konuda ortak eylemi gerektiren iç sorunları ve dosyalar var. Herhangi bir askeri tırmanış barış ve kalkınma getirmez. Şiddet her zaman şiddeti doğurur" dedi.
Sudan ve Etiyopya anlaşmazlığı 25 yıl öncesine dayanıyor
Sudan ve Etiyopya arasındaki sınır anlaşmazlığı yaklaşık 25 yıl öncesine dayanıyor. Federal hükümetle desteklenen Etiyopya, o dönemde verimli Faşaka tarım bölgesinin kontrolünü ele geçirdi ve iki ülke arasında imzalanan 1902-1972 anlaşmalarına göre Sudan sınırları içinde bulunan bölgedeki Sudanlı çiftçileri bölgeden kovarak bölgeyi Etiyopyalılar için çiftlik alanlarına dönüştürdü.
Sudan, kendisiyle Etiyopya arasında bir sınır çatışmasının varlığını kabul etmiyor. Sudan’a göre iki ülke arasındaki sınırlar iki anlaşmaya göre çizildi. Etiyopya hükümeti ile ortak müzakere komiteleri aracılığıyla yapılan müzakerelerde kaldırılan sınır işaretlerinin yeniden koyulması ve her işaret arasındaki mesafenin çıplak gözle görülebilecek şekilde birbirine yaklaştırılması isteniyor.
Ortak sınır komitelerinin Mayıs 2020'de gerçekleştirilen son görüşmelerine göre, uzman komitelerin geçen Ekim ayından itibaren sınır işaretleri koyma çalışmalarına başlayarak bu Mart ayında tamamlaması planlandı. Son toplantılar Hartum'da ortak komiteler arasında yapıldı.
Ancak geçen Şubat ayında Sudan tarafından Bakanlar Kurulu İşleri Bakanı Ömer Beşir Manis, Etiyopya’dan ise Dışişleri Bakanı Mekonnen başkanlığında yapılan Ortak Sınır Komitesi’nin son toplantısı başarısız oldu ve bir anlaşmaya varılamadı. Toplantıda Etiyopya'nın sınırları işaretleme konusunu ertelediğine dair bilgiler sızdırılırken, Mekonnen'in ülkesi ile Sudan arasındaki uluslararası sınır anlaşmalarını tanımayı reddettiği kaydedildi.
Sudan ordusu, geçen yıl Kasım ayında Etiyopya güçlerinin Tigray bölgesinde yürüttüğü askeri operasyonlar sırasında Faşaka bölgesinde kuvvetlerini yeniden konuşlandırdı ve Etiyopya güçleri tarafından keşif gücünün pusuya düşürülmesinin ardından federal hükümet tarafından desteklenen Etiyopya milislerini sınır dışı etti. Pusuda birçok asker hayatını kaybederken öldürülenler arasında bir subay da vardı. Sudan topraklarını geri aldığını ve terk etmeyeceğini söylerken, Addis Ababa Hartum'u Tigray'daki durumu istismar etmekle suçladı.
Etiyopya, ABD’ye barajı zamanında doldurma konusundaki kararlılığını bildirdi
Etiyopya, ABD’ye barajı zamanında doldurma konusundaki kararlılığını bildirdi
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة