Yemenli göçmenlerin çocuklarının kaçırılmasında İsrailli doktorların rolü

1950’lerde çocukları kaçırılan Yemenli Yahudilerden 76 yaşındaki Yona Musa. (Getty)
1950’lerde çocukları kaçırılan Yemenli Yahudilerden 76 yaşındaki Yona Musa. (Getty)
TT

Yemenli göçmenlerin çocuklarının kaçırılmasında İsrailli doktorların rolü

1950’lerde çocukları kaçırılan Yemenli Yahudilerden 76 yaşındaki Yona Musa. (Getty)
1950’lerde çocukları kaçırılan Yemenli Yahudilerden 76 yaşındaki Yona Musa. (Getty)

İsrail Sağlık Bakanlığı’nda yürütülen yeni bir araştırma, 1950’lerin başında İsrail’e göç eden Yemenli ailelerin çocuklarının kaçırılmasının “Yalnızca İsrail Yahudi Ajansı ve bakanlıkları değil, hastanelerdeki doktorların da katıldığı kapsamlı bir suç olduğunu” gözler önüne serdi.
Araştırmada, söz konusu doktorların bir kısmının ailelerin yaşam kalitelerini göz ardı ederek çok sayıda çocuk sahibi olmalarının yanı sıra yoksul ve yetersiz bir ortamda büyüdükleri bahanesi ile çocuklarından vazgeçmeleri için ikna etmeye çalıştıkları belirtildi. Araştırmada “Durum böyle ise neden çocuklarını Naziler yüzünden çocuksuz kalan zengin Yahudi ailelere, rahat ve zengin bir çevrede büyümeleri için vermiyorlardı?” sorusu yöneltildi.
İsrail’de sayılarının yaklaşık 500 bin olduğu tahmin edilen Yemen Yahudileri, nüfus içinde büyük bir grubu oluşturdıkları biliniyor. Yemen Yahudileri gruplar halinde İsrail’e göç etmişlerdi. Söz konusu göçlerin en büyüğü İsrail’in kurulduğu ilk yıllarda, 1948-1951 yılları arasında gerçekleşmişti. Söz konusu dönemde 55 bin,ardından da 1954 yılında yaklaşık 8 bin kişi göç etmişti. İsrail’e göç eden Yemen Yahudileri iki sebepten acı çektiler. Bunlardan biri ırkçılık diğeri ise İsrail hükümetinde, Yahudi Ajansı’nda ve siyonist hareket yönetiminde yer alan Aşkenaz Yahudileri’nin kendilerine muamele biçimiydi. Yemen Yahudileri mülteci kamplarına yerleştirilmişlerdi. Söz konusu dönemde Avrupa’dan gelen göçmen aileler tarafından evlat edinmeleri için Yemenli ailelerden binler çocuk kaçırıldı.
Doktora tezi hazırlayan Yahudi bir üniversite öğrencisi tarafından yürütülen yeni araştırma, bu suçun bilinmeyen bir yanını daha ortaya çıkardı. Çocukları kaçıranların devlet memurlarından ya da Yahudi Ajansı’nda çalışan görevlilerden, “çete olarak” çalışan kişiler olduğuna inanılıyordu. Kimse doktorların da bu suça ortak olmasını beklemiyordu. Çünkü bunlar, insanları korumaya ve tedavi etmeye söz vererek yemin etmiş kişilerdi. Araştırmaya göre birçok doktor çocukların kaçırılmasında aktif bir şekilde yer aldı ve Yemenli aileleri “çocuklarının iyiliği için onlardan vazgeçmeye” iknaya çalıştı.
Araştırma, aileleri tarafından tedavi görmeleri için hastaneye getirilen çocukların, doktorların bilgisi dahilinde kaçırılmalarının ardından zengin Aşkenazi ailelerine satıldıklarını, ölüm veya cenaze belgeleri sunulmadan ve ailelerin çocuklarını defnetmelerine izin verilmeden sadece çocuklarının ölümünün bildirildiğini ortaya çıkardı. Aileler, çocuklarının ölmediğini, aslında kaçırılmış olduklarını, bu olaylardan 18 yıl sonra İsrail ordusunun çocukları için askere çağırma bildirisi göndermeye başlaması ile öğrendiler. Araştırmacı bu yeni bilgiyi 2017 yılında Sağlık Bakanlığı’na ilettiği bir araştırmada da ortaya koymuştu. Ancak herhangi bir açıklama yapılmadan araştırmanın üzeri örtüldü. Bakanlığın söz konusu araştırmayı özellikle son iki yıldır siyasi nedenlerle yayınlamak istemediği düşünülüyor.
Binyamin Netanyahu hükümeti bu ayın başlarında söz konusu suçu kabul etti ve her aileye çocuklarını kaybetmeleri sebebiyle 50 bin dolar tazminat ödenmesine karar verdi. Ancak İsrail’deki Yemen Yahudileri sadece suçun kabulünü değil, çocuklarının akıbetlerine ilişkin ciddi bir araştırma yapılmasını talep ediyorlar.



Kremlin: ABD, Ukrayna ile mutabık kalınan planın kriterlerini Moskova’ya iletti

24 Kasım 2025'te Moskova'daki Kremlin'deki Spasskaya Kulesi ve Kızıl Meydan'daki Aziz Vasil Katedrali (EPA)
24 Kasım 2025'te Moskova'daki Kremlin'deki Spasskaya Kulesi ve Kızıl Meydan'daki Aziz Vasil Katedrali (EPA)
TT

Kremlin: ABD, Ukrayna ile mutabık kalınan planın kriterlerini Moskova’ya iletti

24 Kasım 2025'te Moskova'daki Kremlin'deki Spasskaya Kulesi ve Kızıl Meydan'daki Aziz Vasil Katedrali (EPA)
24 Kasım 2025'te Moskova'daki Kremlin'deki Spasskaya Kulesi ve Kızıl Meydan'daki Aziz Vasil Katedrali (EPA)

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD’nin Cenevre’de Ukrayna ile üzerinde anlaşılan planın kriterlerini Rusya’ya teslim ettiğini açıkladı. Peskov, bu kriterlerin gelecek hafta Rus yetkililer tarafından değerlendirileceğini belirterek, Moskova’nın Ukrayna çözüm sürecine ilişkin görüşmeleri kamuoyu önünde yürütme niyetinde olmadığını söyledi.

Rusya’nın resmî kanalı RT’ye konuşan Peskov, ABD’nin özel elçisi Steve Whitkoff’un Rusya’yı ne zaman ziyaret edeceğine dair bilginin “uygun zamanda” açıklanacağını ifade etti ancak ayrıntıya girmedi.

ABD’li ve Ukraynalı müzakereciler geçtiğimiz pazar günü Cenevre’de, Washington’ın desteklediği yeni barış planı üzerine görüşmeler gerçekleştirmişti. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de salı günü, plan metninin Cenevre’de ABD ile birlikte hazırlandığını ve müzakere ekibiyle üzerinde çalıştığını belirtmişti.

Rusya’nın TASS haber ajansı çarşamba günü, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önümüzdeki hafta Whitkoff ile görüşeceğini bildirdi. ABD Başkanı Donald Trump ise salı günü yaptığı açıklamada, özel elçisini Moskova’ya göndererek barış planı üzerinde son düzenlemeleri yapma umudu taşıdığını söylemişti.

Putin, dün yaptığı açıklamada, Ukrayna konusunda ortada resmî bir barış anlaşması taslağının bulunmadığını, sadece tartışılmak üzere sunulmuş bir dizi başlık olduğunu ifade etti. Ancak Rusya’nın ABD’nin ilk taslak niteliğindeki planını incelediğini belirten Putin, bu planın “ileride yapılacak anlaşmalar için bir temel oluşturabileceğini” söyledi.


Ukrayna Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu, Zelenskiy’nin özel kalem müdürünün konutunu bastı

Cumhurbaşkanlığı danışmanı Andrei Yermak (Reuters)
Cumhurbaşkanlığı danışmanı Andrei Yermak (Reuters)
TT

Ukrayna Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu, Zelenskiy’nin özel kalem müdürünün konutunu bastı

Cumhurbaşkanlığı danışmanı Andrei Yermak (Reuters)
Cumhurbaşkanlığı danışmanı Andrei Yermak (Reuters)

Ukrayna Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU), Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin özel kalem müdürü Andriy Yermak’ın konutunda arama gerçekleştirdiğini açıkladı.

Kuruma göre, cuma günü yapılan bu baskın devam eden bir soruşturmayla bağlantılı. Zelenskiy yönetimi son aylarda ciddi yolsuzluk iddialarıyla karşı karşıya kalmıştı.

Andriy Yermak, soruşturmayı yürüten müfettişlerle tam iş birliği içinde olduğunu söyleyerek, aramanın kendi dairesinde gerçekleştirildiğini ifade etti.

Yermak, Telegram hesabından yaptığı paylaşımda, “Müfettişlerin önünde herhangi bir engel bulunmuyor. Ben de kendileriyle tam iş birliği içindeyim” dedi


Muhammedi, İranlı yetkililerin kendisine ülkeyi terk etme konusunda "kalıcı yasak" getirdiğini söyledi

Nergis Muhammedi (Reuters)
Nergis Muhammedi (Reuters)
TT

Muhammedi, İranlı yetkililerin kendisine ülkeyi terk etme konusunda "kalıcı yasak" getirdiğini söyledi

Nergis Muhammedi (Reuters)
Nergis Muhammedi (Reuters)

İnsan hakları aktivisti ve Nobel Barış Ödülü sahibi Nergis Muhammedi, ikiz oğullarına gönderdiği doğum günü mesajında, dün İranlı yetkililerin kendisine ülkeyi terk etmesini kalıcı olarak yasakladığını duyurdu.

53 yaşındaki Muhammedi, geçen aralık ayında sınırlı sağlık izniyle serbest bırakılmadan önce üç yıldan fazla hapis yattı. Hukuk ekibi, Muhammedi'nin her an tekrar tutuklanıp cezaevine geri dönebileceği ve ülkeden ayrılamayacağı konusunda uyardı.

İkiz oğulları Kiana ve Ali Rahmani'ye 19. doğum günlerinde yazdığı mektupta, "Size gelebilmek için pasaport başvurusunda bulundum" diye yazmıştı. Ancak, on yıldan uzun süredir görmediği oğullarına yazdığı mektupta, "İslam Cumhuriyeti iki tür seyahat yasağı çıkardı ve uyguladı; bunlardan biri kalıcı seyahat yasağı" diye ilave etti.

Kiana ve Ali, hapiste uzun süre kalmış, tanınmış bir İranlı aktivist olan babaları Taghi Rahmani ile birlikte Paris'te yaşıyor.

Muhammedi, İslam Cumhuriyeti'nde insan hakları mücadelesi nedeniyle 2023 Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü. Ayrıca, genç kadın Mahsa Amini'nin ahlak polisi gözetiminde iken hayatını kaybetmesinin ardından patlak veren protestoları da güçlü bir şekilde destekledi.

Mektubunda, "İran yetkilileri belgelerimize 'kalıcı' damgasını vururken, kendileri her gün İran halkının eliyle gelecek kaçınılmaz çöküş korkusuyla yaşıyorlar" ifadelerini kullandı. Muhammedi'ye yönelik yasağın ne zaman ve hangi koşullar altında uygulandığı henüz netlik kazanmadı.

İki oğlu 2023'te Oslo'da onun adına Nobel Barış Ödülü'nü kabul etti ve çocuklarını 11 yıldır görmedi. En son Kasım 2021'de tutuklanan Muhammedi, son on yılın çoğunu parmaklıklar ardında geçirdi. Ancak serbest bırakıldıktan sonra da yetkililere meydan okumaya devam etti ve uluslararası etkinliklerde zorunlu başörtüsü takmayı reddetti.