عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

G7’den Tigray’da ‘bağımsız’ bir soruşturma çağrısı

Etiyopya'nın Tigray eyaletinde yaşanan çatışmalardan kaçan yerlerinden edilmiş kişileri barındıran bir spor salonu (Reuters)
Etiyopya'nın Tigray eyaletinde yaşanan çatışmalardan kaçan yerlerinden edilmiş kişileri barındıran bir spor salonu (Reuters)
    Washington/Ali Berda
TT
TT

G7’den Tigray’da ‘bağımsız’ bir soruşturma çağrısı

Etiyopya'nın Tigray eyaletinde yaşanan çatışmalardan kaçan yerlerinden edilmiş kişileri barındıran bir spor salonu (Reuters)
Etiyopya'nın Tigray eyaletinde yaşanan çatışmalardan kaçan yerlerinden edilmiş kişileri barındıran bir spor salonu (Reuters)

G7 ülkeleri, Etiyopya'nın Tigray bölgesinde yaşanan gelişmelerle ilgili ‘derin endişelerini’ dile getirerek, Eritre kuvvetlerinin ‘hızlı ve koşulsuz’ bir şekilde bölgeden geri çekilmesi çağrısında bulundu. G7 ülkeleri açıklamasında, bölgedeki insan hakları ihlallerine karşı, bağımsız, şeffaf ve tarafsız bir soruşturma talep edildi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, Fransa Dışişleri Bakanı Jean Yves Le Drian, Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio, Japonya Dışişleri Bakanı Motegi Toşimitsu, Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell tarafından yapılan G7 ortak açıklamasında, insan hakları ihlallerine ilişkin raporların endişe verici olduğuna dikkat çekilerek, bağımsız, şeffaf ve tarafsız bir soruşturmanın elzem olduğu ifade edildi. Açıklamada, Tigray'daki sivil ölümleri, cinsel saldırılar, ayrım gözetmeyen bombardıman ile mültecilerin ve yerli halkın zorla yerinden edilmesi kınandı.
Açıklamada ayrıca, çatışmadaki tüm tarafların sivillerin güvenliğini sağlamak ve uluslararası hukuka uymak zorunda olduğu bildirilerek, Etiyopya hükümetinden ihlallerin sorumluları için hesap verilebilirlik taahhüdü talebinde bunuldu.
G7 yetkilileri, Etiyopya İnsan Hakları Komisyonu ve Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği'nin "Tigray çatışması bağlamında tüm taraflarca işlenen insan hakları ihlallerine yönelik ortak bir soruşturma yürütmeyi kabul ettiklerini" belirterek, bölgedeki insan hakları ihlallerine karşı, bağımsız, şeffaf ve tarafsız bir soruşturmanın gerekliliğine vurgu yapıldı. Açıklamada, bölgede acil şekilde insani yardım erişimine izin verilmesi gerektiği vurgulanarak, gıda yetersizliğinin Tigray’ın geniş bölgelerine yayılması konusundaki endişelerin altı çizildi.
Yetkilileri, Başbakan Ahmed Abiy’in Eritreli güçlerin Tigray'dan çekilmesine ilişkin son açıklamasını memnuniyetle karşılayarak, “sürecin hızlı, koşulsuz ve doğrulanabilir olması” gerektiğini bildirdiler. Şiddete son verilmesi gerektiği belirtilen açıklamada, Tigraylılar dâhil tüm Etiyopyalılar tarafından kabul edilebilir kapsamlı bir siyasi süreç çağrısında bulunuldu. Açıklamada, G7 ülkelerinin insan haklarına yönelik ihlallerin soruşturulması konusunu destekleyecekleri kaydedildi.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.