ABD'de bulunan Arap paraları, dünyanın en azılı korsanlarından birinin hikayesine ışık tutuyor

Uncharted oyununda da kendisine yer verilen Henry Every'nin saldırıda kullandığı korsan gemisinin adı Fancy'ydi (AP)
Uncharted oyununda da kendisine yer verilen Henry Every'nin saldırıda kullandığı korsan gemisinin adı Fancy'ydi (AP)
TT

ABD'de bulunan Arap paraları, dünyanın en azılı korsanlarından birinin hikayesine ışık tutuyor

Uncharted oyununda da kendisine yer verilen Henry Every'nin saldırıda kullandığı korsan gemisinin adı Fancy'ydi (AP)
Uncharted oyununda da kendisine yer verilen Henry Every'nin saldırıda kullandığı korsan gemisinin adı Fancy'ydi (AP)

ABD'de bulunan Arap madeni paralarının, dünyanın en azılı korsanlarından Henry Every'nin gizemli kaçışına ışık tutabileceği düşünülüyor.
7 Eylül 1695'te Every ve çetesi, o dönemin en güçlü kişilerinden Babürlü hükümdarı Evrengzib'e ait bir gemiyi ele geçirmişti. Gemide Mekke'den Hindistan'a dönen Müslüman hacıların yanı sıra çok sayıda altın ve gümüş vardı.
Söylentiler korsanların gemideki erkekleri işkenceyle öldürdüğünü, kadınlara tecavüz ettiğini ve paraları alıp Bahamalar'a kaçmaya çalıştığına işaret ediyor.
Bununla birlikte saldırının haberi hızla yayılmış ve İngiltere Kralı III. William korsanların başına büyük bir ödül koymuştu. Zira 2014'te ABD'nin Connecticut eyaletine bağlı Middletown şehrinde 17. yüzyıla ait Arap paralarından ilkini bulan amatör tarihçi Jim Bailey, "Herkes bu adamları arıyordu" dedi.
Elli üç yaşındaki Bailey madeni paraların, korsanlar Bahamalar'a gidene kadarki sürece ışık tuttuğunu söyledi. Bailey'e göre Every ve çetesi önce Amerikan kolonilerine gidip çaldıkları parayı kullanmıştı.
Amatör tarihçi bulduğu parayı ilk olarak kolonilerin bastığını düşündüğünü ancak daha yakından bakınca üzerinde Arapça yazılar gördüğünü kaydetti:
"'Aman tanrım' diye düşündüm."
Yürütülen çalışma, paranın 1693'te Yemen'de basıldığını ortaya koydu. Bununla birlikte 2014'ten beri aynı döneme ait 15 Arap madeni parası daha ortaya çıktı. Bunlardan 10'u Massachusetts, üçü Rhode Island ve ikisi Connecticut'ta keşfedildi.
Bailey, Every ve çetesinin kendisini arayanlardan paçayı kurtarabilmek için Bahamalar'a giderken Reunion adasına uğrayıp siyahi esirler aldığını, daha sonra New England'a (Connecticut, Maine, Massachusetts, New Hampshire, Rhode Island ve Vermont eyaletlerinden oluşan bölge) gelip köle taciri rolüne büründüğünü belirtti.
Arkeolog Sarah Sportman, şu yorumu yaptı:
"Görünüşe göre Every'nin çetesinin bazı üyeleri New England'a yerleşip topluma karıştı. Para aklama planı gibiydi."
Tarih profesörü Mark Hanna ise Bailey'in bulduğu madeni parayı ilk gördüğünde "aklını kaybettiğini" söyledi ve ekledi:
"Bu paraları bulmak benim için çok büyük bir şey. Korsan Every'nin hikayesi dünya çapında bir öneme sahip. Söz konusu maddi nesne, bahsi geçen küçük şey, bu durumu açıklamamı sağlayabilir."
 
Independent Türkçe, AP



Yaşlılıkta hastalıklardan koruyan beslenme biçimleri açıklandı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Yaşlılıkta hastalıklardan koruyan beslenme biçimleri açıklandı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, yediklerimizin hayatımızın ilerleyen dönemlerinde yakalanacağımız kronik hastalıkların miktarını belirleyebileceği konusunda uyarıyor.

Araştırma sebze-meyve, balık ve doymamış yağlar bakımından zengin Akdeniz diyeti gibi sağlıklı bir beslenme düzeninin yaşlılarda demans da dahil olmak üzere kronik hastalıkların gelişimini yavaşlatabileceğini ortaya koydu. İşlenmiş et ve şeker açısından zengin, iltihabı artıran diyetlerse bu süreci hızlandırabilir.

İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar, 4 diyetin yaşlılardaki kronik hastalıklar üzerindeki etkilerini inceledi.

İncelenen diyetlerden üçü sağlıklı ve sebze, meyve, tam tahıl, kuruyemiş, baklagiller ve doymamış yağların alımına; şekerli yiyecekler, kırmızı et, işlenmiş et ve tereyağı/margarin tüketimininse azaltılmasına odaklanıyor.

Diğer yandan dördüncü diyet iltihaplanmaya yol açıyor ve daha az sebze, çay ve kahve; daha çok kırmızı ve işlenmiş et, rafine tahıllar ve şekerli içecek tüketimini içeriyor.

Araştırmacılar İsveç'teki 60 yaş ve üstü 2400 yetişkinin beslenmelerini 15 yıl boyunca izleyip kronik hastalıklarını takip etti.

Alınan besinleri, gıda sıklığı anketleri ve şu 4 diyet örüntüsüne bağlılıkla ölçtü: Ampirik Diyet İnflamatuar İndeksi (EDII), AHEI, Alternatif Akdeniz Diyeti (AMED) ve MIND (Nörodejeneratif Gecikme için Akdeniz - Dash Müdahalesi).

Multimorbidite, kronik hastalıkların sayısıyla tanımlanıp organ sistemlerine göre (kas-iskelet, kardiyovasküler ve nöropsikiyatrik) gruplandırıldı.

Nature Aging adlı bilimsel dergide yayımlanan sonuçlar, sağlıklı diyetleri benimseyenlerde kronik hastalıkların daha yavaş geliştiğini ortaya koydu.

Örneğin, başta AMED, AHEI ve MIND olmak üzere sağlıklı beslenme örüntülerine uzun süreli bağlılık, yaşlılarda kronik hastalıkların daha yavaş gelişmesiyle bağlantılı çıktı.

Bu, kardiyovasküler hastalıklar ve demans için geçerli olsa da kas ve kemiklerle ilgili hastalıklarda böyle bir bağlantı görülmedi.

Ancak iltihaplanma oluşturan diyeti benimseyenlerde kronik hastalık riski arttı.

Karolinska Enstitüsü'ndeki Yaşlanma Araştırma Merkezi, Nörobiyoloji, Bakım Bilimleri ve Toplum Bölümü'nde doktora sonrası araştırmacı olan ortak birinci yazar Adrián Carballo-Casla, "Sonuçlarımız, yaşlanan popülasyonlarda multimorbiditenin gelişimini diyetin ne kadar önemli ölçüde etkilediğini gösteriyor" diyor.

Diyetin koruyucu etkileri, yaşlanmaya bağlı hastalıklarda kilit önem taşıyan bir faktör olan iltihaplanmanın azalmasıyla açıklanabilir.

Araştırma makalesinin yazarları, uzun ömür üzerinde en büyük etkiye sahip olabilecek diyet önerilerini ve yaşlarına, cinsiyetlerine, psikososyal geçmişlerine ve kronik hastalıklarına göre bunlardan en fazla yararlanabilecek yaşlı gruplarını belirleyerek araştırmalarını ilerletmek istiyor.

Independent Türkçe