İsrail Cumhurbaşkanı'ndan 2 yılda beşinci kez seçim sinyali: Koalisyon hükümeti kurmanın bir yolunu göremiyorum

İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, Yesh Atid partisinin liderleriyle görüşmede (DPA)
İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, Yesh Atid partisinin liderleriyle görüşmede (DPA)
TT

İsrail Cumhurbaşkanı'ndan 2 yılda beşinci kez seçim sinyali: Koalisyon hükümeti kurmanın bir yolunu göremiyorum

İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, Yesh Atid partisinin liderleriyle görüşmede (DPA)
İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, Yesh Atid partisinin liderleriyle görüşmede (DPA)

İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, iki hafta önce yapılan seçimlerin ardından koalisyon hükümetini kurmakla görevlendirileceği kişiyi belirlemek üzere parti temsilcileriyle görüşmelere başladı.
Rivlin, görüşmelerin ardından ülkedeki siyasi krizden çıkma ve yeni bir hükümet kurma olasılığına dair kasvetli bir tablo çizerek, “Şu anda koalisyon kurmanın bir yolunu göremiyorum” dedi.
Cumhurbaşkanı ayrıca, hükümeti kurma konusundaki ilk tercihinin başarısız olması durumunda, ikinci bir kişiye bunu yapma şansı vermek yerine, bir seçim yapması için görevi Knesset’e verebileceğini söyledi.
Times of İsrael gazetesine göre Rivlin, dört seçim kampanyasından sonra demokrasinin kendi kendini tükettiğini de dile getirdi.
Rivlin, söz konusu görüşmeler hapsamında ilk olarak seçimleri önde tamamlayan Netanyahu liderliğindeki Likud partisi heyetini kabul ederek, Binyamin Netanyahu’nun yolsuzluk davasının, yetkiyi kime vereceğine ilişkin kararında rol oynayabileceğini ima etti.
Cumhurbaşkanı bu görüşmede, “Netanyahu için alternatif bir aday olarak önermek istediğiniz başka bir aday var mı?” diye sordu ancak Likud yetkilileri, yasaya uygun hareket ettiklerini söyleyerek olumsuz yanıt verdi.
Daha sonra Rivlin ile Netanyahu’ya ‘gerçek ve adaletin yanında durmak için mahkemeye kadar eşlik ettiğini’ söyleyen Likud heyetinden Kamu Güvenliği Bakanı Amir Ohana ile arasında olağanüstü bir tartışma gelişti.
Rivlin, “Gerçek ve adalet mi? Bunu kendi adınıza söylüyorsunuz?” diye sordu.
Ohana ise, “Sanırım sadece kendi adıma konuşmuyorum. Bir milyondan fazla seçmen Netanyahu liderliğindeki Likud’a oy verdiğinde, ipucunu doğru anladıysam ona karşı yüksek düzeyde bir güveni ve başkalarına güvensizliklerini dile getiriyor” diyerek yanıt verdi.
Rivlin araya girerek, “Bunu fikriniz olarak belirttiğinizi söylemek isterim. Burası Cumhurbaşkanının konutu ve bunu kabul edemem” diye konuştu.
Daha sonra Rivlin, parti lideri Yair Lapid’i tavsiye eden Yesh Atid partisinin temsilcileriyle bir araya geldi.
Yesh Atid’in ikinci lideri Orna Barbivay söz konusu görüşmede, “Şu anda mahkemede kendisini savunacak bir başbakanımız varken, bu önemli görevi üstlenmek için ona değil, İsrail devleti için çalışacak bir adaya ihtiyacımız var” dedi.
Yesh Atid heyeti, Netanyahu parti lideri olmadığı sürece, Likud Partisi dahil hiçbir koalisyon ortağıyla çalışmayı göz ardı etmediklerini ifade etti.
Rivlin’in görüştüğü üçüncü parti Ultra Ortodoks Shas, bir sonraki hükümeti kurması için ‘Netanyahu ve sadece Netanyahu’yu tavsiye edeceklerini söyledi.
Mavi-Beyaz İttifakı ise, Yair Lapid’in geniş merkezci hükümet kurması için atanmasını tavsiye etti.
Parti heyetindeki Kültür Bakanı Chili Tropper, Rivlin’e Likud da dahil olmak üzere diğer partileri dışlamadıklarını, ancak Netanyahu liderliğindeki herhangi bir hükümeti kabul etmeyeceklerini söyledi.
Rivlin görüşmelerin sonunda, “Şu ana kadarki görüşmelerin yönü beşinci seçimdir. Dört seçim kampanyasından sonra demokrasi kendini tüketti” diye konuştu.



Blinken Trump'a savaş sonrası Gazze için ‘kapsamlı bir plan’ sunacak

TT

Blinken Trump'a savaş sonrası Gazze için ‘kapsamlı bir plan’ sunacak

Blinken Trump'a savaş sonrası Gazze için ‘kapsamlı bir plan’ sunacak

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, önümüzdeki hafta başında Başkan Joe Biden'ın görev süresinin sona ermesinden önceki son konuşmasında uluslararası toplumu, Gazze Şeridi'nin yönetimi ve yeniden inşası için Filistinli ve uluslararası ortak bir güç kurulmasını öngören savaş sonrası Gazze planını desteklemeye çağırdı. Blinken bu planın yeni Başkan Donald Trump yönetimine teslim edileceğini açıkladı.

Blinken, Lübnan'da Joseph Avn'ın cumhurbaşkanı seçilmesini ve Nevvaf Selam'ın yeni hükümeti kurmakla görevlendirilmesini ‘egemen bir devlet olma yolunda önemli adımlar’ olarak nitelendirdi.

ABD'li üst düzey diplomat, beş gün sonra sona erecek olan Biden yönetiminde Dışişleri Bakanı olarak son konuşmasını yaptığı Atlantik Konseyi düşünce kuruluşunda ABD'nin Ortadoğu'daki dış politikasını ele aldı. İlk olarak, özellikle bölgedeki entegrasyon, Arap devletleri ile İsrail arasındaki ilişkileri normalleştirmek için İbrahim Anlaşması’nın genişletilmesi, terörle mücadele ve İran'ın nükleer dosyası ile ilgili olarak son dört yılda elde edilen başarıları özetledi. Başkan Biden'ın ‘İran'ın kendi gözetiminde nükleer silah elde etmeyeceği taahhüdünü yerine getirdiğini’ vurguladı.

Gazze hakkında konuşmaya başlar başlamaz katılımcılardan biri bağırarak Blinken'ı Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilere karşı ‘soykırımı’ desteklemekle suçladı.

ascdvfgrt
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın Washington'da yaptığı konuşma sırasında bir protestocu salondan çıkarıldı. (AFP)

ABD'nin ‘Suudi Arabistan ile stratejik ortaklığı güçlendirecek kapsamlı bir anlaşmaya doğru önemli bir ilerleme kaydettiğini’ ve bu anlaşmanın İsrail ile normalleşmeden önce ‘Filistin devletine giden inandırıcı bir yol’ bulmaya odaklandığını belirtti. Blinken, Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki saldırısının zamanlamasının ‘tesadüf olmadığını’ yineledi.

İran zayıfladı

Salonda bulunan bir başka kadın ayağa kalkarak Blinken'ı Filistinli çocukların öldürülmesine katkıda bulunmakla suçladı ve salondan çıkarıldı.

Ancak Blinken, ‘Hamas'ın askeri ve hükümet kapasitesini yok etmek, saldırının arkasındaki beyni öldürmek’ ve özellikle Lübnan'da Hizbullah'ın, liderliğinin ve altyapısının ortadan kaldırılmasının ardından ‘Tahran'ı savunmaya geçirmek’ hakkında konuşmaya devam etti.

Blinken sözlerini şöyle sürdürdü: “İran Hizbullah'a karadan ikmal yolunu kaybetti… İsrail, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed rejiminin yasadışı kimyasal silahlar da dahil olmak üzere birçok silahını, fabrikalarını ve üslerini imha etti.”

Ortadoğu'daki güç dengesinin Hamas ve destekçilerinin umduğu ya da planladığı şekilde değil, dramatik bir şekilde değişmekte olduğunu vurgulayan Blinken, “Yine de bölge, Suriye'nin kırılgan siyasi geçiş sürecinden İran'ın caydırıcılığını yeniden kazanma çabasına ve bunun nükleer emelleri için ne anlama gelebileceğine, Husilerin İsrail'e ve uluslararası deniz taşımacılığına yönelik devam eden saldırılarına kadar risklerle dolu olmaya devam ediyor” şeklinde konuştu.

xcdvfgrthy
Husi füzesi nedeniyle hasar gören bir binada çalışan İsrail askerleri (Reuters)

Blinken, “Ortadoğu'da tüm insanların kendilerini daha güvende hissedecekleri yeni bir gerçeklik yaratmak için çalışmalıyız. Herkes kendi ulusal arzularını gerçekleştirebilir. Herkes barış içinde yaşayabilir” ifadelerini kullandı. Bu noktada bir başka kadın ayağa kalkarak Blinken'e bağırdı ve onu ‘soykırım’ yapmakla suçladı.

Entegre bir plan

Blinken, Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirecek bir anlaşmanın yakın olup olmadığı sorusuna “Her zamankinden daha yakın. Ancak şu anda burada oturmuş Hamas'tan kabul ettiklerine dair son sözü bekliyoruz. Bu söz her an gelebilir. Önümüzdeki birkaç saat içinde gelebilir. Önümüzdeki günlerde de gelebilir. Biz de bunu bekliyoruz” yanıtını verdi. Blinken ayrıca, Başkan Biden'ın yönetiminin Başkan Trump'ın ekibine savaştan sonra Gazze Şeridi'nin yönetimi için uluslararası güçler ve Filistinlileri içeren geçici bir güvenlik gücünün ayrıntıları da dahil olmak üzere kapsamlı bir plan sunacağını açıkladı.

İran'la ilgili bir soruya ise şu yanıtı verdi: “İran şu anda nükleer silah için bölünebilir malzeme üretebilecek bir noktada. Bir ya da iki hafta içinde nükleer silaha sahip olabilirler. 2015 nükleer anlaşmasıyla onları bir kutuya koyduğumuz zamankinden çok daha tehlikeli bir yerdeler.” Başkan Trump'ın daha iyi bir anlaşma yapmaktan bahsettiğine dikkat çeken Blinken, “Bakalım. Belki bunu yapmak için bir fırsat vardır” ifadelerini kullandı.

Lübnan'daki durum

Blinken, İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmaya kalıcı bir çözüm bulmak, Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmek ve Arap ülkeleri ile İsrail arasındaki ‘ilişkileri normalleştirmek’ gibi birbiriyle bağlantılı üç diplomatik hedeften söz etti. Lübnan'da hedefin ‘Hizbullah'ın İsrail'i tehdit edecek ya da Lübnan devletini ve Lübnan halkını rehin almaya devam edecek şekilde yeniden yapılanmasını önlemek’ olduğunu ifade eden Blinken, “Fransa ile vardığımız anlaşma bu kriterleri karşılıyor; Lübnan hükümetinin topraklarının kontrolünü yeniden ele geçirmesini sağlıyor, Lübnan ekonomisine ve güvenlik güçlerine çok ihtiyaç duyulan yardım ve desteği sağlıyor ve İsrail'in uluslararası hukuka uygun olarak kendini savunma hakkını koruyor” şeklinde konuştu.

sxdfr
Lübnan’da hükümeti kurmakla görevlendirilen Nevvaf Selam, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn ile görüşmeye gelirken (EPA)

Blinken sözlerini şöyle noktaladı: “ABD ve Fransa anlaşmayı izlemek ve ihlalleri ele almak için gece gündüz çalışıyor ve şimdi, anlaşmadan sadece altı hafta sonra, Lübnan parlamentosu yeni bir cumhurbaşkanı ve yeni bir başbakan seçmek için ezici bir çoğunlukla oy kullandı; güvenli, başarılı ve Lübnanlıların ihtiyaçlarına cevap veren egemen bir devlet olma yolunda iki önemli adım attı.”