Dişi maymunların erkekleri "tetikçi" olarak tuttuğu tespit edildi

Nokta burunlu maymunlar, neredeyse tehdit altındaki türler listesinde yer alıyor (Wildlife Conservation Society)
Nokta burunlu maymunlar, neredeyse tehdit altındaki türler listesinde yer alıyor (Wildlife Conservation Society)
TT

Dişi maymunların erkekleri "tetikçi" olarak tuttuğu tespit edildi

Nokta burunlu maymunlar, neredeyse tehdit altındaki türler listesinde yer alıyor (Wildlife Conservation Society)
Nokta burunlu maymunlar, neredeyse tehdit altındaki türler listesinde yer alıyor (Wildlife Conservation Society)

Bir tür orman geunonu (bir eski dünya maymunu cinsi) olan nokta burunlu maymunların dişilerinin, leopar gibi vahşi yırtıcılara karşı kendilerini savunmak için erkekleri "tetikçi" olarak tuttuğu tespit edildi.
Bilim insanları söz konusu maymunlar üzerindeki araştırmalarını Kongo'daki Noubalé-Ndoki Ulusal Parkı'nda yaşamını sürdüren 19 grup üzerinde yürüttü. Çalışmalar sırasında bir araştırmacı, leopar kıyafeti giyip maymunlara yaklaşarak bir tehdit yarattı.
Araştırma ekibi, erkek ve dişi maymunların leopar tehdidine farklı tepkiler gösterdiğini keşfetti. Zira dişi maymunlar, erkeklerin gruplarını korumasını talep eden bir alarm verdi.
Bunun ardından erkek maymunlar gruba yaklaştı. Söz konusu erkekler, yırtıcılara karşı savunma yapmaya işaret eden bir çağrı yaptı.
Bilim insanları, erkeklerin bu çağrıyla dişi maymunlara alarmı bitirebileceklerine dair güvence verdiğini belirtti. Dişilerin yalnızca bahsi geçen çağrı geldiğinde alarmı durdurduğu görüldü.
Araştırma ekibi, erkek nokta burunlu maymunların bir grubu savunma becerilerini kanıtlayarak ilerideki çiftleşme fırsatlarını garanti altına almaya çalıştığını düşünüyor.
Araştırmanın başyazarı Frederic Gnepa Mehon şöyle konuştu:
"Diğer orman guenonlarına yaptığımız gözlemler, gruplarını korumadaki başarısını kanıtlamadığı takdirde erkeklerin buraları kendilerinden daha iyi olanlardan önce terk etmeleri gerektiğini gösteriyor."
Mehon, dişi guenonların eş seçiminde bir söz hakkı bulunup bulunmadığının bugüne kadar belirsizliğini koruduğunu ancak araştırma bulgularının bu ihtimali güçlendirdiğini kaydetti.
Bilim insanları bu noktada erkek maymunların gruplarını savunmak için büründüğü "tetikçi" rolünü duyurmak için yaptığı "pyow" çağrısına işaret etti. Zira dişilerin, bu çağrıyı kullanarak yavrularının en güvenli şekilde hayatta kalmasını sağlayacak erkekleri seçebileceği belirtiliyor.
Araştırma ekibi ayrıca, erkek maymunların leopar tehdidini gördüğünde "kek" diye daha önce bilinmeyen bir çağrı yaptığını tespit etti. Bu çağrının hareket eden tehditlere yönelik özel bir tepki olduğuna veya popülasyona özgü bir ifade olabileceğine dikkat çekildi.
Bilim insanları, çağrının popülasyona özgü bir ifade olması durumunda söz konusu maymunların farklı "lehçeleri" kullanabileceğini kaydetti.
 
Independent Türkçe, SciendeDaily, Daily Mail



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT