ABD, Sudan’a ‘yolsuzlukla mücadelede’ yardım edecek kuruluşlara kapıyı açıyor

ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Wahington’un Hamduk hükümetine olan desteğini yineledi.

Sudan Başbakanı (EPA)

ABD’deki yeni yönetimin Sudan’a ilgi noktasında eski yönetimin yolundan yürüdüğü gerçeği artık netleşti. Sudan, eski Devlet Başkanı Ömer Beşir rejimini düşüren devrimin başarılı olması ve özellikle teröre destek veren ülkeler listesinden çıkarılmasının ardından Batı dünyası ve uluslararası şirketlerin odak noktası haline geldi.
ABD’nin Sudan’a yönelik çabaları sürüyor. Bu bağlamda, ABD Dışişleri Bakanlığı Demokrasi, İnsan Hakları ve Çalışma Bürosu (DRL), Sudan’da yolsuzlukla mücadele edecek, şeffaflık ve hesap verilebilirliği destekleyecek projelerin sunumuyla ilgilenen kuruluşlara rekabet kapısını açtı. DRL’nin bu girişimi, Sudan halkının çıkarı için ülkede yolsuzlukla mücadeleyle dair verilen çabaları, sosyal ve ekonomik kalkınmayı ve hükümet çalışmalarını desteklemeyi amaçlıyor.
DRL, ABD’nin Sudan’daki bu hedeflerini desteklemek amacıyla Sudan’da yolsuzlukla mücadele programlarıyla ilgili önerileri kabul etmeye başlarken, bu programa ayırdığı azami süreyi 12 ila 18 ay ile sınırladı ve programa 1.3 milyon dolar tahsis etti.
Şarku’l Avsat’ın ulaştığı projenin detaylarında, Sudan’da yolsuzluğun yaygınlaşmasının “büyümeyi engellediğine ve Sudanlıların günlük hayatını güçlü bir şekilde olumsuz yönde etkilediğine” işaret eden DRL, “Sudan’daki son demokratik devrimin ve geçiş takviminin yolsuzlukla mücadelede tarihi bir fırsat sunduğunu ve bununla birlikte ülkede ilerleme kaydedilmezse geçiş sürecinin ilerlemesiyle beraber vatandaşların oy kullanma hakkından mahrum hale geleceğini” vurguladı.
DRL, Sudan hükümetinin “yolsuzlukla mücadele alanındaki zorunlu reformları yapma gücünün sınırlı olduğunu” ve bu nedenle hükümet kurumlarının kanun ve yönetmeliklerin yazım ve uygulanmasında desteğe ihtiyaç duyduğunu kaydetti. DRL’ye göre hükümet kurumlarının 4 konuda desteğe ihtiyacı var: Birinci konu, örneğin altın gibi doğal kaynaklardan elde edilen gelirlerin yolsuzluk nedeniyle kaybolmamasını güvence altına almak amacıyla kanun çerçevesinin nasıl yazılacağı konusunda hükümete yardımcı olmak. İkincisi, hayali işçilerin çalıştığı devlet dairelerindeki durumu ele almak. Nitekim bu durum devlet bütçesinin boşa akmasına ve devlet hizmetlerinin zayıflamasına neden oluyor. Üçüncüsü yolsuzluk sebebiyle çalınan yardımları tespit etmek ve geri almak amacıyla aktif bir yolsuzlukla mücadele heyetinin kurulması. Dördüncü konu ise bilgilere uygun şekilde erişme kanun için kanun çerçevesinin oluşturulması.
DRL program metotlarının ayrıca yolsuzluk durumlarının soruşturulması ve açığa çıkarılması için sivil toplum ve basın yayın organlarının eğitilmesi, sivil toplumda yolsuzlukla mücadele reformlarıyla ilgili farkındalık oluşturma ve reformları desteklemelerini sağlama çalışmaları, Sudan hükümetinde yetki sahibi kişilere kanun yazımı konusunda teknik becerilerin kazandırılması, yolsuzluğu engelleyecek reformların hayata geçirilmesi, yolsuzlukla mücadele için aktif ve sürdürülebilir bir heyetin kurulması ve çalışmalarının geliştirilmesi, sivil toplumun kapasitesinin güçlendirilmesi, Sudan’da yolsuzlukla mücadeleyle ilgili yürütülen reformlar hakkında toplumun bilgilendirilmesi için destekleyici kampanyalar düzenlenmesi de dahil olmak üzere basın yayın organlarının güvenilir bilgi toplama yeteneğinin artırılmasını kapsayabileceğine işaret etti.
ABD Başkanı Joe Biden’ın liderliğindeki yönetim, Sudan’ın Dünya Bankası’na geciken borçlarını ödemesine yardımcı olmak amacıyla 1 milyar dolardan fazla para desteği sundu. Biden yönetimi, Sudan Geçiş Hükümetinin sivil yönetimiyle birlikte “zor fakat ekonomik istikrarı yeniden sağlamak, borç yükünden kurtulmak ve bu Afrikalı Arap ülkenin uluslararası toplumla ilişkilerini normalleştirmesi için gerekli olan reform süreçlerini” sürdürme çabalarından övgüyle söz etti.
ABD Hazine Bakanlığı, iki hafta önceki açıklamasında, Sudan Geçiş Hükümetinin “ekonomik istikrarı yeniden sağlamak, ülkenin borçlarının hafifletilmesi çabalarını güçlendirmek ve günün sonunda vatandaşları için güzel ufuklar açmak” amacıyla yürüttüğü reformları takdir ederek, Geçiş Hükümetinin “Sudan’ın demokratik yönetime geçişini destekleyecek” ekonomik reform programını güçlü bir şekilde uyguladığını kaydetti. Sudanlı yetkililer, hükümetin güçlendirme, Merkez Bankası’nın bağımsızlığını destekleme, çalışma iklimini iyileştirme, yoksul aileler için sosyal desteği hızlandırma ve Sudan’daki mali durumu daha sürdürülebilir bir temele yerleştirme hedefiyle Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu (IMF) iş birliği kurmuştu.
Biden yönetimi, Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk liderliğindeki hükümetin barış sürecini ileriye taşıma ve ülkedeki siyasi reformları güçlendirmeyi hedefleyen çabalarını desteklediğini vurgulayarak, Etiyopya ile olan gerginliği yatıştırma ve sınırda yer alan Faşka bölgesiyle ilgili sorunun çözümü için diyaloğa girme çağrısında bulundu. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Bakan Antony Blinken’ın Sudan Başbakanı ile görüştüğünü bildirdi. Price, Blinken’in görüşme sırasında, ABD’nin “Geçiş Hükümetinin sivil yönetimiyle birlikte, barış sürecini ileriye taşıma, bölgesel ve ekonomik sorunları çözme ve siyasi reformları güçlendirme çabalarına olan desteğini” dile getirdiğini belirtti.
Blinken, Hamduk ile görüşmesinde, Sudan Geçiş Hükümeti ve Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey (SPLM-N) örgütünün Hulu grubu arasında imzalanan ilkeler bildirisini memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, Sudan’ın dört bir yanındaki sivillerin korunmasının güvence altına alınmasının önemini vurguladı. İkili ayrıca, “Sudan ve Etiyopya arasında sınır bölgesi Fuşka konusunda, sorunun çözümü için diyaloğa girmeyle ilgili son olarak verilen sözler de dahil olmak üzere gerginliklerin yatıştırılması ihtiyacının” yanı sıra Etiyopya’nın büyük Nahda Barajı ile ilgili müzakerelerini görüştü.