İnsansı robot Sophia şimdi de gözünü müziğe dikti

 Sophia 2017'de Suudi Arabistan vatandaşı ilan edilmiş ve dünyanın ilk robot vatandaşı olmuştu (AP)
Sophia 2017'de Suudi Arabistan vatandaşı ilan edilmiş ve dünyanın ilk robot vatandaşı olmuştu (AP)
TT

İnsansı robot Sophia şimdi de gözünü müziğe dikti

 Sophia 2017'de Suudi Arabistan vatandaşı ilan edilmiş ve dünyanın ilk robot vatandaşı olmuştu (AP)
Sophia 2017'de Suudi Arabistan vatandaşı ilan edilmiş ve dünyanın ilk robot vatandaşı olmuştu (AP)

Dünyanın en ünlü insansı (humanoid) robotlarından Sophia, gözünü müziğe dikti.
Hong Kong merkezli teknoloji şirketi Hanson Robotics'in geliştirdiği Sophia pek çok yeteneğe sahip. Zira robot konuşabiliyor, şaka yapabiliyor ve hatta sanat eseri üretebiliyor. Örneğin Sophia'nın İtalyan dijital sanatçı Andrea Bonaceto'yla ürettiği dijital çalışması "non-fungible token / değiştirilemez para-çip" (NFT) biçiminde 25 Mart'ta satılmıştı.
"Sophia Instantiation" adlı çalışma, 688 bin 888 dolara (yaklaşık 5 milyon 500 bin TL) alıcı bulmuştu.
Söz konusu eser, Bonaceto'nun portresinin Sophia'nın dijital resmine dönüşümünü gösteren 12 saniyelik bir MP4 dosyası.
Sophia satış hakkında "Bence bu büyük bir başarı. Çalışmalarım değer gördüğü ve takdir edildiği için çok mutluyum" demişti.
Sophia'nın yaratıcısı David Hanson ise robot hakkında şöyle konuştu:
"Sophia'yı sanat eseri yapabilecek yaratıcı bir sanat eseri olarak tasavvur ettim. Sophia pek çok alanda sanatın ve mühendisliğin zirvesi."
Yirmi yılı aşkın süredir robotlar üzerinde çalışan Hanson, Sophia'nın çalışmalarının insanlarla duygusal ve görsel bağlantı kurmasının bir yolu olduğunu kaydetti.
Sophia görsel sanatlar üzerinde çalışmaya devam edecek. Ancak aklında müzik de var. Zira Hanson, robotun Sophia Pop adlı bir projede üzerine yoğunlaştığını söyledi. Bu projede Sophia, müzik ve şarkı sözü için insan müzisyenlerle birlikte çalışıyor. Hanson sözlerini şöyle sürdürdü:
"Sophia'nın sanat kariyeri konusunda çok heyecanlıyız."
 
Independent Türkçe, AP, New York Times



SpaceX, kritik Starship fırlatmasından önceki son testi tamamladı

SpaceX, 22 Eylül 2025'te Teksas'taki Starbase tesisinde Starship roketinin statik ateşleme testini gerçekleştirdi (SpaceX)
SpaceX, 22 Eylül 2025'te Teksas'taki Starbase tesisinde Starship roketinin statik ateşleme testini gerçekleştirdi (SpaceX)
TT

SpaceX, kritik Starship fırlatmasından önceki son testi tamamladı

SpaceX, 22 Eylül 2025'te Teksas'taki Starbase tesisinde Starship roketinin statik ateşleme testini gerçekleştirdi (SpaceX)
SpaceX, 22 Eylül 2025'te Teksas'taki Starbase tesisinde Starship roketinin statik ateşleme testini gerçekleştirdi (SpaceX)

SpaceX, Mars'a gönderilecek Starship roketinin kritik deneme uçuşundan önceki son büyük testini tamamladı.

Roketin üst kademesi, pazartesi günü Teksas'taki SpaceX Starbase tesisindeki fırlatma rampasına bağlıyken 6 Raptor motorunu statik ateşlemeyle çalıştırdı. Fırlatmanın gelecek gün veya haftalarda gerçekleşmesi bekleniyor.

Bu, SpaceX'in patronu Elon Musk'ın 2029'da astronotları Mars'a göndermek için kullanmayı umduğu, dünyanın en büyük ve en güçlü roketinin 11. deneme uçuşu olacak.

Starship, NASA'nın Artemis programı kapsamında mürettebat ve kargoyu Ay yüzeyine ulaştırmak için de geliştiriliyor.

Sıradaki deneme uçuşu, önceki iki Starship testine benzer bir plan izleyecek; Starbase'ten fırlatılan üst kademe Hint Okyanusu'na düşecek.

2025'te hayal kırıklığı yaratan bir dizi Starship fırlatması gerçekleştiren SpaceX'in yalnızca 26 Ağustos'taki en son deneme uçuşu başarılı oldu.

Bu aksaklıklar, NASA'yı 50 yıldan uzun süre sonra ilk kez insanları Ay'a geri döndürmeyi hedefleyen Artemis programının takvimini ertelemeye zorladı.

Ay'a inişin başlangıçta 2024'te gerçekleşmesi planlanmıştı ancak Starship İnsanlı İniş Sistemi'nin (HLS) geliştirilmesindeki zorluklar, mürettebatlı uçuşun artık 2027 ortasından önce gerçekleşmesinin beklenmediği anlamına geliyor.

FRGTYU
SpaceX'in Starship İnsanlı İniş Sistemi (HLS) konsepti (SpaceX)

ABD Havacılık ve Uzay Güvenlik Danışma Heyeti'nin yakın zamanda yaptığı toplantıda, NASA'nın Ay görevinin Starship HLS'deki temel sorunlar nedeniyle daha da fazla gecikmeyle karşılaşabileceği ortaya çıktı.

Heyetteki eski NASA Görev Operasyonları Direktörü Paul Hill, "HLS takvimi önemli ölçüde zorlanıyor ve tahminlerimize göre 2027 Artemis 3 Ay inişi yıllarca gecikebilir" dedi.

Temel sorun, astronotları Ay yüzeyine ulaştırmak için gereken roketin yörüngede yakıt ikmalinin yapılması.

SpaceX, kriyojenik yakıt transferi diye bilinen sürecin mümkün olup olmadığını henüz kanıtlamadı.

Havacılık ve Uzay Güvenliği Danışma Paneli, "Önümüzdeki 6 ayda yapılacak Starship fırlatmaları, HLS’nin 2027’de ya da 2030’a kadar mürettebatla uçma olasılığını ortaya koyacak" sonucuna vardı.

Independent Türkçe


Elon Musk'ın Starship'i NASA'nın Ay görevini yıllarca geciktirebilir

SpaceX'in Starship İnsan İndirme Sistemi'nin çizimi (SpaceX)
SpaceX'in Starship İnsan İndirme Sistemi'nin çizimi (SpaceX)
TT

Elon Musk'ın Starship'i NASA'nın Ay görevini yıllarca geciktirebilir

SpaceX'in Starship İnsan İndirme Sistemi'nin çizimi (SpaceX)
SpaceX'in Starship İnsan İndirme Sistemi'nin çizimi (SpaceX)

Sektör uzmanları, NASA'nın insanları yeniden Ay'a gönderme planının SpaceX'in Starship roketindeki gecikmeler nedeniyle yıllarca ertelenebileceği uyarısında bulunuyor.

ABD uzay ajansının güvenlik danışmanları, 2027'de Artemis 3 görevini gerçekleştirmesi beklenen Starship'in İnsan İndirme Sistemi'nde (HLS) temel problemlerin çözülmediğini söyledi.

Görev başlangıçta Aralık 2025 için planlanmıştı ancak Starship testlerindeki aksaklıklar nedeniyle ertelenmek zorunda kaldı.

Geçen ay SpaceX'in Teksas'taki Starbase tesisini ziyaret eden Havacılık ve Uzay Güvenliği Danışma Paneli üyeleri, uzay aracının yörüngede yakıt ikmalinde yaşanan sorunlar nedeniyle muhtemelen daha fazla gecikme yaşanacağını söyledi.

Ay görevini tamamlamak için Starship'in HLS'sinin alçak Dünya yörüngesinde kriyojenik yakıt transferi adı verilen bir işlemi gerçekleştirebilmesi gerekiyor ancak SpaceX henüz böyle bir yakıt ikmalinin mümkün olduğunu kanıtlayamadı.

NASA'nın eski Görev Operasyonları Direktörü Paul Hill, "HLS programı önemli ölçüde zorlanıyor ve tahminlerimize göre 2027 Artemis 3 Ay inişinin yıllarca gecikebileceğini düşünüyoruz" dedi.

Önümüzdeki 6 aylık Starship fırlatmaları, HLS uçuş mürettebatının 2027'de veya 2030'a kadar göreve başlama olasılığını ortaya koyacak.

SpaceX, 50 yıldan uzun süre sonra ilk kez Ay'a insan indirebilecek bir uzay aracı inşa etmek için 2021'de NASA'yla milyarlarca dolarlık sözleşme imzalamıştı.

Elon Musk'ın şirketi o zamandan beri birçok Starship deneme uçuşu gerçekleştirdi ancak patlamalar ve teknik arızalar ilerlemeyi engelledi.

Görsel kaldırıldı.
SpaceX'in mega roketi Starship, 26 Ağustos 2025'te Teksas'taki Starbase'ten uçuş denemesi gerçekleştirdi (AP)

Eski NASA Başkanı Jim Bridenstine bu ay, Musk'ın Starship roketindeki sorunların, ABD'nin Ay'a yönelik son uzay yarışında Çin'in gerisinde kalmasına neden olduğunu söyledi.

Senato Ticaret, Bilim ve Ulaştırma Komitesi'ne, "Karmaşık mimarimiz kısa süre içinde bir düzine veya daha fazla fırlatma gerektiriyor, uzayda kriyojenik yakıt ikmali gibi henüz geliştirilmemiş çok zorlu teknolojilere dayanıyor ve yine de insanlı olması gerekiyor" dedi.

Bir şey değişmediği sürece, Birleşik Devletler'in Çin'in Ay yüzeyine ulaşma planını geçmesi pek olası değil.

Independent Türkçe


Avrupa'dan internet çerezlerine çözüm

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Avrupa'dan internet çerezlerine çözüm

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Avrupa Birliği, internetteki en can sıkıcı sorunlardan birini çözmek üzere olabilir.

İnternet siteleri yıllardır ziyaretçilerden çerezleri kabul etmelerini istiyor. Kullanıcıların herhangi bir içeriği görebilmesi için genellikle bunu yapması gerekiyor ve seçenekler arasında gezinmek en az birkaç tıklama daha demek.

Çerezler, internetin önemli bir parçası: İnternet sitelerinin ziyaretçilerden bilgi toplamasına ve onları hem o sitede hem de diğerlerinde izlemesine olanak tanıyor. Örneğin şifreleri saklamak için de kullanılabiliyorlar, kullanıcılara gösterilen reklamları belirlemek üzere onları izlemek için de.

Her seferinde çerezleri onaylama zorunluluğu, 2009'da kabul edilen ve internet sitelerinin kullanıcılardan açık rıza almasını gerektiren Avrupa çerez onay kurallarının sonucu. Bu kurallar, kullanıcıların internette nasıl izlendiklerini kontrol etmelerine olanak tanıyarak gizliliklerini korumayı amaçlıyordu ancak büyük ölçüde ziyaret edilen sitelerin görülmesini gerçekten engelleyen bir set ve kesinti olarak algılanmaya başlandılar.

Avrupa Komisyonu artık internette gezinmeyi daha az kesintiye uğratacak bir çözüm bulmak için bu engele müdahale etmeye hazır görünüyor. Politico'nun haberine göre, çerezleri yönetmenin yeni ve daha kolay bir yolunu bulmak için sektörle istişare ediyor.

Örneğin bu, kurallara daha fazla istisna eklemeyi içerebilir. Önceki öneriler arasında yalnızca teknik amaçlarla veya ziyaretçiler hakkında müdahaleci olmayan istatistikler toplamak için kullanılıyorlarsa çerezlerin zorunlu tutulmaması yer alıyordu.

Ayrıca tercihlerini bir kez ayarlayan internet kullanıcılarının, çerezler hakkında ne karar verdiklerini bilmelerinin otomatikman sağlanması da olası. Bu, örneğin tarayıcılara, kullanıcıların tüm internet sitelerinde çerezleri kabul etmekten memnun olduklarını belirtmelerine olanak tanıyan bir ayar eklemek anlamına gelebilir.

Avrupa'da bazıları yıllardır çerez açılır pencerelerinin yarattığı rahatsızlığı gidermenin yollarını arıyor. Örneğin, Avrupa Komisyonu 2017'de çerez açılır pencerelerinden kurtulmaya çalışmış ancak bunda başarılı olamamıştı.

Independent Türkçe