Irak Başbakanı Kazimi, Zikar’da sükuneti yeniden sağlamak için harekete geçti

Irak Başbakanı yeni Zikar Valisi ile görüşürken (Irak Başbakanlık Ofisi)
Irak Başbakanı yeni Zikar Valisi ile görüşürken (Irak Başbakanlık Ofisi)
TT

Irak Başbakanı Kazimi, Zikar’da sükuneti yeniden sağlamak için harekete geçti

Irak Başbakanı yeni Zikar Valisi ile görüşürken (Irak Başbakanlık Ofisi)
Irak Başbakanı yeni Zikar Valisi ile görüşürken (Irak Başbakanlık Ofisi)

Irak Başbakanı Mustafa el-Kazimi’nin yönetimindeki hükümet ve ülkenin güneyindeki Zikar vilayetindeki yerel yetkililerin yanı sıra vilayet sakinlerinin büyük bir kesimi, vilayete yeni vali atanmasını ve son protestolardaki olaylarla ilgili yürütülen soruşturmaların sonuçlarının ilan edilmesinin, vilayette istikrar ve sükuneti yeniden sağlamasına katkı sunmasını umuyor. Güvenlik güçleri tarafından öldürülen göstericilerin katillerinin sorumlu tutulması, yolsuzlukla mücadele ve iş fırsatlarının sağlanması talepleriyle devam eden protestoların sonucu olarak Zikar’da bir yıldan fazladır istikrarsızlık hakim.
Zikar vilayetinin kent merkezi Nasıriye, Irak’ta Ekim 2019’da başlayan ve bir yıldan fazla süren protestoların ana kalesi olarak kabul ediliyor.
Kazimi, Kalp ve Damar Cerrahisi alanında uzmanlığı bulunan Dr. Ahmed el-Hafaci’yi önceki gün Zikar’a yeni vali olarak atadı. Esedi, Şubat’ta vilayette düzenlenen ve 7 kişinin hayatını kaybettiği, 30’dan fazla kişinin yaralandığı protestolar nedeniyle Eski Vali Nazım el-Vaili’nin görevden alınmasının ardından geçici vali olarak atanmıştı.
Şarku’l Avsat’a konuşan aktivist Yahya İbrahim, “Yeni vali vilayette iyi bir üne sahip. Protestocu grupların en ufak desteğini bile almayan siyasi grup ve partilerle bağlantısı yok. Protestocu gruplar daha önce siyasi partilerin vilayetteki binalarını buldozerlerle yıkmış ve ateşe vermişti” dedi.
İbrahim, “Vilayetin yaşadığı koşullar ve insanların yetkililere karşı duyduğu derin güvensizlik göz önüne alındığında vali için yolun kolay olduğunu söylemek zor. Bizim özellikle iş fırsatları sunulması ve atamaların yapılması talepleriyle her gün gösteri düzenliyoruz. Vali’nin bu problemi nasıl çözeceği ve binlerce işsiz gence nasıl iş fırsatları yaratacağı açık değil” diye konuştu.
Zikar Valisi Ahmed el-Hafaci, dün yaptığı açıklamada, vilayetin elektrik, su ve belediye hizmetleriyle ilgili krizlerini yakın zamanda çözeceğini söyledi. Hafaci, göreve geldikten sonra düzenlediği ilk basın toplantısında, “Vilayetteki su krizi, elektrik ve belediye hizmetlerini sağlama sorunu yakında çözülecek” dedi.
Hafaci, “Diğer projelerin uygulanmasıyla birlikte yakında gün ışığı görecek olan durdurulmuş projelerin tamamlanmasına ödenek ayırmak için Zikar Vilayeti İmar Fonu oluşturuldu. Bakanlar Kurulu, vilayetin ve Vali’nin çalışmalarını izleyecek 5 kişilik bir İstişare Konseyi kurdu. Bu Konsey doğrudan Başbakan’a bağlı. Gelecek dönemdeki çalışmam ofis çalışmasından çok saha çalışmasına odaklanacak” ifadelerini kullandı.
Başbakanlık Ofisi’nden dün paylaşılan videoda, Kazimi’nin, yeni valiyi vilayete hizmet için elinden gelenin en iyisini yapmaya teşvik ettiği görülüyor. Hafaci’nin atama kararının ilanından birkaç saat önce, Ortak Operasyonlar Komutanlığı, Şubat ayındaki gösterilerde hayatını kaybeden aktivistlerle ilgili yürütülen soruşturmanın sonuçlarını duyurdu.
Komutanlık yaptığı yazılı açıklamada, “Görevlendirilen Komite, titiz ve yoğun bir soruşturmanın ardından sonuç ve tavsiyelere ulaştı. Bunlardan en öne çıkanı, göstericileri dağıtmak için gerçek mühimmat kullanılması talimatlarına aykırı olarak gerçek mühimmat kullanan kişiye ulaşılmasıdır” denildi. Açıklamada, soruşturma kapsamında gözaltına alınan Zikar Emniyet Müdürlüğü’nde görevli subay ve polislerin soruşturmalarının tamamlanması için İçişleri Bakanlığı Personel Güvenlik Müdürlüğü’nde tutulduğu ve işlemlerinin tamamlanmasının ardından yargıya sevk edilecekleri belirtildi. Açıklamaya göre olay yeri uzmanları tarafından göstericilere ateş açtıkları tespit edilen söz konusu kişilere ait kalaşnikov ve tabancalara el konuldu.
Komite raporunda, göstericilere ateş ettikleri tespit edilen polis memurlarının ve çavuşların yanı sıra kıdemli ve alt rütbedeki subayların adlarının baş harfleri yer alıyor. Rapora göre adı geçenlerin çoğu İçişleri Bakanlığı’na ya da Federal Polis Acil Durum Birliği’ne bağlı bulunuyor.



Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
TT

Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)

Hamas Hareketi’nin 60 günlük ateşkes önerisini kabul etmesi ve dolaylı müzakerelere hazır olduğunu duyurmasıyla Gazze Şeridi'ndeki ateşkes görüşmeleri yeni bir aşamaya girdi. Öte yandan İsrail'in, şimdiye kadar Gazze Şeridi'nin yüzde 65'ini kontrol altına aldığı bölgelerden çekilme konusunda engeller çıkaracağına dair bazı endişeler hakim.

Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar, ABD’nin Gazze’deki savaş konusunda gösterdiği gayret ve krizin iki tarafının da olumlu tepkisinin ‘olası engelleri aşabileceğini, bunların en önemlilerinin ise geri çekilme ve savaşın sona erdirilmesine dair garantiler olduğunu’ düşünüyor. Uzmanlar, ateşkes anlaşmasının yakında, belki de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun pazartesi günü Beyaz Saray'ı ziyaret edip Başkan Donald Trump ile görüşmesinden sonra veya kısa bir süre sonra sonuçlanacağını tahmin ediyorlar.

AlQahera News haber kanalının cuma akşamı kimliğini açıklamadığı Mısırlı kaynaklardan aktardığı bilgilere göre Mısır, tüm taraflar arasında mutabakat sağlayacak nihai bir formüle ulaşmak için çeşitli taraflarla yoğun temaslara başlarken taraflar arasında dolaylı müzakereler yeniden başladı. Hamas arabuluculara son tekliflerine cevabını iletti ve cevabında, kabul edilmesi halinde 60 günlük ateşkes sağlanması için dolaylı müzakerelere kapıyı aralayacağını belirtti.

Müzakerelerin gidişatını yakından takip eden Filistinli bir kaynak, dün Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Hamas'ın öneriyi kabul ettiğini, ancak bazı değişiklikler talep ettiğini söyledi. Bu değişikliklerin başında savaşın sona erdirilmesi, insani yardımların Gazze Şeridi’ne girişiyle ilgili mekanizmanın yeniden düzenlenmesi ve İsrail'in 2 Mart öncesindeki mevzilerine geri çekilmesi geldiğini söyleyen kaynağa göre bu değişikliklerin sebebi ocak ayında varılan ateşkes anlaşmanın çökmesinin ardından İsrail’in daha fazla bölgeye genişlemesi. Kaynak, yeni müzakerelerin Doha ve Kahire arasında yapılacağını, çünkü iki ülke arasında anlaşma maddelerinin uygulanmasına ilişkin ortak dosyalar olduğunu belirtti.

cdfgrtyu
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında öldürülen Filistinliler (AFP)

Hamas tarafından cuma günü yapılan açıklamada, arabuluculara öneriye ilişkin ‘olumlu’ yanıt verildiği ifade edildi. Önerinin içeriğine değinilmeyen açıklamada, ‘önerinin uygulama mekanizması hakkında müzakerelere derhal başlamaya ciddiyetle hazır olduğu’ vurgulandı.

İsrail gazetesi Hayom, müzakerelerin devam etmesindeki en büyük zorluğun İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilme haritası olacağını bildirdi. Hamas tam çekilme talep ederken, İsrail ‘Morag Koridoru’ adı verilen hattı ve onun güneyindeki tüm bölgeleri elinde tutmak istiyor.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee cuma günü X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, ordunun Gazze Şeridi’nin yaklaşık yüzde 65'ini operasyonel olarak kontrol altına aldığını söyledi.

İsrail Yayın Kurumu’nun kaynaklardan aktardığına göre ‘Hamas’ın yanıtında önerilen değişikliklerin İsrail karar vericileri için bir zorluk oluşturacağı’ düşünülüyor. İsrail hükümeti Bakanlar Kurulu, anlaşmayı görüşmek üzere cumartesi akşamı toplanacağını açıkladı.

İsrail ve Filistin meselelerinde uzman olan siyaset bilimi profesörü Dr. Tarık Fehmi, İsraillilerin geri çekilme konusunda biraz oyalanacağını, ancak Hamas'ın anlaşmaya varmaya yönelik esnek tutumunu göz önünde bulunduracağını, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmeden önce bir miktar uzlaşma göstermeye mecbur kalacağını ve savaşan tarafların ABD Başkanı’nı kazanmak ve ona olumlu mesajlar vermek için çaba göstereceğini tahmin ediyor.

Her iki tarafın da çekinceleri nedeniyle Kahire ve Doha'da düzenlenen müzakerelerde tam çekilme konusunun gündeme gelmeyeceğini düşünen Dr. Fehmi’ye göre buna karşın İsrail güçlerinin yeniden konuşlandırılması ve nüfuslu bölgelerin dışına ve bazı koridorlardan çekilmesi söz konusu olabilir.

Ana çekilme noktalarının mevcut müzakereleri engellemesini beklemeyen Dr. Fehmi, savaşan tarafların önerilen çerçeve anlaşmasına onay verdiğini ve ayrıntıların taktiksel noktalar içerdiğini, gerçek anlamda radikal olmadığını, özellikle de Hamas'ın insani yardımların girişini öncelikli gördüğünü ve ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı (GHF) dışında uluslararası kuruluşların da insani yardım çalışmalarına dahil edilmesi için baskı yapacağını belirtti.

frgtyhu7
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye’ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Filistinli siyasi analist Dr. Eymen er-Rakab, anlaşmanın şu anki en önemli engelinin Hamas'ın işgalcilerin 2 Mart öncesindeki durumuna geri dönmesini talep etmesi olduğunu düşünüyor. İsrail, bu konudaki anlaşmayı kabul ederse, özellikle de Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 20'sini oluşturan Refah'ta kalma niyetinde olduğu için, büyük bir taviz vermiş olacak. Nihai durum ve tam çekilme konusundaki tartışmaların, yaklaşan ateşkes dönemine ertelenmesi bekleniyor. Bu ateşkes, ilerleyen aşamalarda İsrail'in uluslararası ve Arap güçlerinin varlığı karşılığında tam çekilmeyi kabul etmesini içerebilir.

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, kimliği açıklanmayan İsrailli yetkililere dayandırdığı haberinde Trump'ın Netanyahu ile görüşmesi sırasında Gazze'de ateşkes anlaşması yapıldığını açıklayabileceğini yazdı.

ABD Başkanı Trump, geçtiğimiz cuma günü, Hamas'ın Gazze'deki ateşkes önerisine ‘olumlu’ yanıt vermesinin ‘iyi’ olduğunu söyledi. Başkanlık uçağı Air Force One’da gazetecilere açıklamalarda bulunan Trump, Gazze konusunda ‘birkaç gün içinde’ bir anlaşma sağlanabileceğini belirtti.

ABD merkezli televizyon ağı CNN’nin cuma günü aktardığına göre İsrailli 10 rehine canlı olarak, 18 rehine ise ölü olarak tam zamanında serbest bırakılacak ve herhangi bir tören veya kutlama yapılmayacak. Ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte Gazze'ye insani yardım akışı hemen başlayacak.

Dr. Fehmi’ye göre Beyaz Saray’a gitmek isteyen Netanyahu, Trump’ı ziyaret etmeden önce ateşkes anlaşmasının ilan edilmesini engelleyen ve formalitede kalan tüm anlaşmazlıkları, tüm sorunları ve önemli fikir ayrılıklarını bir kenara bırakarak siyasi çıkarlarına, İran dosyasına ve yeni Ortadoğu düzenlemelerine odaklanıyor.

Dr. Rakab ise önümüzdeki günlerde özellikle Netanyahu’nun Beyaz Saray ziyareti sırasında, 60 günlük ateşkesin yakında yürürlüğe girmesinden sonra ABD'nin savaşı kesin olarak durdurma arzusunun gerçek olup olmadığının daha net bir şekilde anlaşılacağına dikkati çekti.