Kopan buzulda uyuyup kendini Avrupa'da bulan kutup hayvanı, evine dönmek için gemilere "otostop" çekiyor

Latince ismi Odobenus rosmarus olan deniz aygırları, Kuzey Kutbu denizlerinde yaşayan ve deniz taraklarını yemeyi çok seven, yarı sucul bir memeli türü (Amy Compton / Galler Deniz Yaşamı Kurtarma Örgütü)
Latince ismi Odobenus rosmarus olan deniz aygırları, Kuzey Kutbu denizlerinde yaşayan ve deniz taraklarını yemeyi çok seven, yarı sucul bir memeli türü (Amy Compton / Galler Deniz Yaşamı Kurtarma Örgütü)
TT

Kopan buzulda uyuyup kendini Avrupa'da bulan kutup hayvanı, evine dönmek için gemilere "otostop" çekiyor

Latince ismi Odobenus rosmarus olan deniz aygırları, Kuzey Kutbu denizlerinde yaşayan ve deniz taraklarını yemeyi çok seven, yarı sucul bir memeli türü (Amy Compton / Galler Deniz Yaşamı Kurtarma Örgütü)
Latince ismi Odobenus rosmarus olan deniz aygırları, Kuzey Kutbu denizlerinde yaşayan ve deniz taraklarını yemeyi çok seven, yarı sucul bir memeli türü (Amy Compton / Galler Deniz Yaşamı Kurtarma Örgütü)

İrlanda'da geçen ay, normalde Kuzey Kutbu denizlerinde yaşayan bir mors bulunmuştu. Hayvanın Avrupa'ya sürüklenen bir buzdağı üzerinde uyuyakaldığı öne sürülmüştü. Şimdi de o morsun evine dönebilmek için gemilere "otostop çektiği" bildirildi.
Deniz aygırı diye de bilinen memeli hayvanın maceraları, halkın ve uzmanların ilgisini çekmişti. Deniz biyoloğu Kevin Flannery, hayvanın gücünü yeniden topladığında Kuzey Kutbu'na dönebileceğini ifade etmişti.
Livescience'ın haberine göre söz konusu deniz aygırı, şimdi de gemilere tırmanarak ve cankurtaran botları için tasarlanmış bir kızakta uyuyarak dikkatleri üzerine çekiyor.
Wally ismi verilen deniz aygırının bulunduğu yer, şu anda cazibe merkezi haline gelmiş durumda. Ancak hayvan koruma örgütleri ve yetkililer, insanların yoğun ilgisinin morsu rahatsız etmesinden endişeli. Bu nedenle turistleri morsu rahatsız etmemeleri için uyarıyorlar.
Wally ilk olarak, 14 Mart'ta yürüyüşe çıkan bir baba ve 5 yaşındaki küçük kızı tarafından tespit edilmişti. Ülkenin batısındaki Valentia Adası'nın kayalıklarında görülen hayvanın Kuzey Kutbu'ndan Avrupa'ya nasıl geldiği tam olarak bilinmiyor. Ancak deniz biyoloğu Flannery, sürüklenen bir buzdağı üzerinde uyuyakaldığını tahmin ediyor.
Wally'nin yolculuğu baba ve küçük kızıyla karşılaştığı bölgede sona ermedi. Hayvanın sadece 6 günde, 450 kilometre gittiği ve Galler'in Pembrokeshire bölgesine ulaştığı bildirildi.
Burada bir hayvan koruma örgütü tarafından tespit edilen Wally, maceralarına gemilere "otostop çekerek" devam ediyor. Görgü tanıkları inek büyüklüğündeki memelinin bir sandala binme girişimleri sonucunda deniz aracını alabora ettiğini söylüyor.
Koruma örgütlerinden gelen bir ortak açıklamada turistler, 1981'de çıkarılan Yaban Hayatı ve Kırsal Yasası uyarınca koruma altında bulunan Wally'ye fazla yaklaşmaması için uyarılıyor. 
Açıklamada "Deniz aygırı Tenby'yi bir süreliğine mesken tutmuş. Bunun olağandışı ve heyecan verici olduğunu biliyoruz. Hafta sonu boyunca birçok kişi onu görmek için bölgeyi ziyaret etmek isteyecektir" ifadeleri yer alıyor:
"Ancak yalnız bırakılması onun yararına. Bu yüzden onun vahşi bir hayvan olduğunu hatırlamanızı ve ona yaklaşıp rahatsız etmekten kaçınmanızı istiyoruz.
Bazı kişilerin jet skiler, kanolar veya sörf tahtalarıyla ona yaklaşmaya çalıştığına dair ihbarlar alıyoruz. Bu ihbarlardan endişe duyuyoruz. Bu, onun yararına değil, hafta sonu sizleri sorumlu davranmaya çağırıyoruz."
 
Independent Türkçe, Livescience



Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
TT

Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)

Yeni bir çalışma ABD'de kalp krizi ölümlerinin 50 yılda yaklaşık yüzde 90 azaldığını ancak diğer kalp rahatsızlıklarının yükselişe geçtiğini gösteriyor.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden araştırmacılar Journal of the American Heart Association'da çarşamba günü yayımlanan çalışmada, 1970-2022 döneminde 25 yaş ve üstü yetişkinler arasında kalp hastalığına bağlı ölüm oranlarını yaşa göre analiz etti.

Araştırmacılar genel kalp hastalığı ölümlerinin 50 yılda yüzde 66 azaldığını, bunun başlıca nedeninin kalp krizi ölümlerindeki yüzde 89'luk düşüş olduğunu tespit etti.

Kalp krizi 1970'te kalp hastalığından kaynaklı ölümlerinin yarısından fazlasından sorumluyken, 2022'ye gelindiğinde üçte birinden daha azını oluşturuyordu.

Kaliforniya'daki Stanford Tıp Fakültesi'nde iç hastalıkları asistanlığında ikinci yılında olan Sara King, başyazarı olduğu çalışma hakkında, "Son 50 yılda yaşanan bu gelişme, kalp krizi ve diğer iskemik kalp hastalığı türlerinin tedavisinde elde edilen inanılmaz başarıları yansıtıyor" diyor.

İnsanların, bir zamanlar idam fermanı olarak görülen ilk akut kardiyak olaylardan kurtulmasını sağlama yolunda büyük adımlar atıldı.

Olay yerindeki daha fazla kişinin kalp masajı yapması, erken kalp krizi belirtilerine dair farkındalığın artması, tedavilerin iyileştirilmesi ve sigara yasağı gibi gelişmeler kalp krizi ölümlerinin azalmasına katkı sağladı.

Ancak uzmanlar, kalp krizinden kurtulan kişi sayısı artarken, diğer kalp hastalığı türlerinin yükselişe geçtiğine dair uyarıyor.

Kalbin çok hızlı, çok yavaş ya da düzensiz atması anlamına gelen aritmiden kaynaklanan ölümler yüzde 450, kalp yetmezliğinden kaynaklanan ölümlerse yüzde 146 oranında arttı.

Hipertansif kalp hastalığı ölümleri ise uzun süreli yüksek tansiyonun etkisiyle yüzde 106 oranında arttı. Araştırmacılar bu yükselen ölüm nedenlerini ABD'deki obezite, diyabet ve yüksek tansiyona bağlıyor.

ABD'deki obezite oranı 1970'ten 2022'ye kadar yüzde 15'ten yüzde 40'a yükseldi. Yetişkinlerin neredeyse yarısı artık tip 2 diyabet hastası ve yüksek tansiyon oranları 1978'den 2022'ye kadar yüzde 30'dan neredeyse yüzde 50'ye çıktı.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde araştırmadan sorumlu dekan yardımcısı ve öğretim üyesi olan, çalışmanın kıdemli yazarı Dr. Latha Palaniappan şöyle diyor: 

Artık vakaları önleyerek insanların güçlü, sağlıklı kalplerle yaşlanmasını sağlamaya odaklanmak gerekiyor ve önleme çalışmaları çocukluk kadar erken bir dönemde başlayabilir.

Amerikan Kalp Derneği'nin "Hayatın Temel 8'i" listesi, kalp hastalığı riskini azaltmak için atılması gereken temel adımları şöyle özetliyor: sağlıklı beslenmek, kilo kontrolü, sigarayı bırakmak, daha fazla egzersiz yapmak, uykuyu iyileştirmek ve sağlıklı kolesterol, kan basıncı ve kan şekeri seviyelerini korumak.

Independent Türkçe