Tunus'un Kalbi Partisi’ndeki sorunlar, Nahda Hareketi liderliğindeki parlamento ittifakını tehdit ediyor

Muhalefetin, Gannuşi’nin ‘görevden alınmasını’ sağlayacak bir çoğunluğu elde etme şansı nedir?

Tunus Meclis Başkanı Raşid Gannuşi (Reuters)
Tunus Meclis Başkanı Raşid Gannuşi (Reuters)
TT

Tunus'un Kalbi Partisi’ndeki sorunlar, Nahda Hareketi liderliğindeki parlamento ittifakını tehdit ediyor

Tunus Meclis Başkanı Raşid Gannuşi (Reuters)
Tunus Meclis Başkanı Raşid Gannuşi (Reuters)

Tunuslu siyasi kaynaklar, 24 Aralık'tan beri cezaevinde bulunan Nebil el-Karvi liderliğindeki Tunus'un Kalbi Partisi’ni bölen anlaşmazlıkların, Nahda Hareketi, Onur Koalisyonu Bloğu ve Tunus'un Kalbi Partisi tarafından oluşturulan meclis ittifakını etkileyebileceğini vurguladılar. Aynı kaynaklar, Tunus'un Kalbi Partisi yöneticilerinden İyad el-Lumi gibi bir grup milletvekilinin daha istifa etmesi halinde Nahda Hareketi liderliğindeki bu ittifakın çökme tehlikesiyle karşı karşıya olduğuna ve bunun genel olarak Tunus parlamentosundaki güç dengesini etkileyebileceğine dikkati çektiler.
Tunus'un Kalbi Partisi'nden Milletvekili Usame el-Halifi, partinin ‘özellikle siyasi yönelim ve siyaset sahnesini oluşturan çeşitli partilerle ilişkileri düzeyinde, zorlu bir dönem yaşadığını söyledi.  Halifi, Lumi'nin istifasının üstesinden gelinmesini ve parti içi anlaşmazlıkların diyalog yoluyla çözülmesini umduğunu belirtti. Partinin siyasi deneyimini ve olası ittifakları değerlendirme sürecinde olduğunu vurgulayan Halifi, Tunus'un Kalbi Partisi’nin omuzlarındaki büyük sorumluluklar nedeniyle baskı altında olduğunu belirtti. Halifi’ye göre geçici bir siyasi yapının ve parlamento içinde tartışmaya konu olan seçeneklerin ön plana çıkarılmasının parti liderleri üzerinde baskı yaratması bekleniyor.
Basında yer alan haberlerde, Lumi’nin istifasında ısrar ettiği, diğer milletvekillerinin de kendisine katılabilecekleri ve böylece üçlü parlamento ittifakının bozulmasına katkıda bulunabilecekleri belirtildi. Bu durum, parlamentodaki çoğunluğun muhalefet kanadına geçmesine neden olabilir ve parlamentodaki güç dengesini, askıya alınan gündem maddelerinin çoğunun meclisten geçmesini sağlayabilecek şekilde değiştirebilir. Meclis Başkanı ve Nahda Hareketi lideri Raşid Gannuşi'nin görevden alınması ya da istifaya zorlanması da mümkün görünüyor.
Gannuşi’nin Meclis Başkanlığı görevinden alınması için yeterli parlamento çoğunluğunun oluşması halinde Hişam Meşişi hükümetinin düşmesi de olasılıklar arasında yer alıyor. Bu nedenle hem parlamento ittifakından hem de muhalefet kanadından çok sayıda siyasetçi, Lumi'nin istifa kararının önemine ve bu kararın tüm siyaset sahnesi üzerindeki potansiyel etkisine odaklanmış durumdalar.
Gözlemciler, 29 milletvekilinden oluşan Tunus’un Kalbi Partisi’nin, Gannuşi’nin Meclis Başkanı olmasını sağlayarak, eski başbakan İlyas Fahfah’ın üçlü parlamento ittifakında ortaya çıkan çıkar çatışması nedeniyle istifa etmesine ve Hişam el-Meşişi hükümetinin parlamentodan güvenoyu almasına katkıda bulunarak çeşitli parlamento kararlarında ve siyasi ittifaklarda büyük rol oynadığına inanıyorlar. Bununda ötesinde Cumhurbaşkanı ile yaşanan derin anlaşmazlıkların etkisiyle Meşişi hükümetinin düşürülmesi için tekrarlanan çağrılara rağmen mevcut hükümet Tunus’un Kalbi Partisi’nin desteğiyle göreve devam ediyor.
 İnsan hakları ihlalleri mağdurlarına maddi tazminat ödenmesi için tasarlanan Onur Fonu’nun aktifleştirilmesine ilişkin Gannuşi tarafından Başbakanlığa gönderilen ve ülkenin içinde bulunduğu mali zorluklar çerçevesinde fonun uygulanabilirliği ve nasıl finanse edileceği konusunda geniş bir tartışma yaratan yazı muhalefeti kızdırmıştı.
Muhalefetteki Demokratik Vatanseverlerin Birleşik Partisi lideri Munci er-Rahvi yaptığı açıklamada, “Ülke şuan en zor döneminden geçiyor. Devrimin şehit ve yaralılarına tazminat ödeyemiyor. Yoksulluğun ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının Tunusluları aç bıraktığı bir zamanda Geçiş Dönemi Adalet yasasını uygulayamıyor” şeklinde konuştu.
Onur Fonu, önceki rejim yıllarında mağdur olanlara tazminat ödenmesi amacıyla Geçiş Dönemi Adalet yasası çerçevesinde onaylandı. Yasa, Tunus devletinin mevcut kaynaklar ölçüsünde insan hakları ihlalleri mağdurlarına tazminat ödemesini öngörüyor.



İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
TT

İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)

İsrail ordusu, Gazze şehrinde bir Hamas liderini öldürdüğünü duyurdu. Şarku’l Avsat’ın İ24 NEWS’ten aktardığına göre dün Gazze şehrinde bir araca düzenlenen İsrail saldırısında dört kişi hayatını kaybetti. Saldırının Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın Operasyon Komutanı Ala el-Hadidi'yi hedef aldığı belirtildi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi dün, Hamas’ın Yahudi devletiyle olan kırılgan ateşkes anlaşmasını ihlal ettiğini gerekçe göstererek, İsrail'in Gazze Şeridi'nde beş üst düzey Hamas yetkilisini öldürdüğünü açıkladı.

Netanyahu'nun ofisi tarafından X platformu üzerinden yapılan paylaşımda şu ifadeler yer aldı: “Bugün Hamas, İsrail askerlerine saldırmak için teröristleri İsrail kontrolündeki bölgelere göndererek ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti. Buna karşılık İsrail, beş üst düzey Hamas teröristini ortadan kaldırdı.”


Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
TT

Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)

Tunus’ta çoğunluğu gençlerden oluşan protestocular, sivil toplum örgütleri, aktivistler ve bağımsız siyasetçiler dün, ‘adaletsizliğe karşı’ ve özgürlük talepleriyle bir yürüyüşe katıldı. Yürüyüş, İnsan Hakları Meydanı’ndan başlayarak başkentin merkezindeki 5. Muhammed Caddesi’ni geçerek devam etti.

Protesto yürüyüşü, Tunus’un güneyindeki Gabes'te çevre kirliliğine karşı geniş kapsamlı protestoların, sektörel grevlerin ve ‘devlet güvenliğine karşı komplo kurmak’ suçlamasıyla hapiste tutulan politikacılar için uzaktan yapılan duruşmalara tepki olarak düzenlendi.

Bu durum, gazetecilerin yargılanması, sivil toplum kuruluşlarının ve basın kuruluşlarının faaliyetlerinin dondurulmasına ilişkin mahkeme kararları, vergi denetim kampanyası ve siyasi partilerin faaliyetlerinde önemli bir düşüşün yaşandığı bir dönemde ortaya çıktı.

Protesto yürüyüşü organizatörlerinden oluşan komisyonun sözcüsü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Amacımız safları birleştirmek. Bildiğiniz gibi, bugün iklim zorlu. Adaletsizliği durdurmayı ve ülkenin uçuruma sürüklenmesini önlemeyi amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Protestolar sırasında göstericiler “Özgürlük, özgürlük, polis devleti bitti” ve “İş, özgürlük, ulusal onur” sloganları attılar. Göstericiler ayrıca üzerinde ‘Sadece adaletsizlik ve tehditleri bilen bir başkan! Halkın ve halkın isteklerinden uzaklaşan yolun nereye gidiyor?’ yazan büyük bir pankart açtılar.

Muhalefet kanadından Ulusal Kurtuluş Cephesi lideri Riyad Şuaybi, Alman Basın Ajansı DPA’ya yaptığı açıklamada, “Ulusal sahnede yaşanan çok yönlü siyasi, sosyal ve çevresel gelişmeler çerçevesinde, bu yürüyüş, beş yıldan fazla bir süredir durmuş olan demokrasi ve kalkınma sürecinin yeniden başlatılması hedefine ilişkin gerçek bir ulusal konsensüsü ifade ediyor” dedi.

Bu hareket, sokakta yetkililer ile Tunus'un en büyük sendikası olan Tunus Genel İşçi Sendikası (UGTT) da dahil olmak üzere çeşitli parti ve örgütlerden muhalefet kanadındaki gruplar arasındaki gerginliğin bir göstergesi olarak görülüyor.

Paris'te yaşayan Tunuslu muhalif siyasetçi ve Fransa'daki Tunuslular Demokratik Derneği Başkanı Tarık Tukabri, “Siyasi partilerin genel sekreterlerinin çoğu bugün hapiste. Siyasi görüşleri ne olursa olsun, kamu özgürlüklerini savunmak ve onların serbest bırakılmasını talep etmek önemli” ifadelerini kullandı. Tukabri, “Siyasi ve demokratik hayata dönmemiz, partilerin ve sivil toplumun rolünü yeniden tesis etmemiz ve uzaktan yargılamalara son vermemiz gerekiyor” diye ekledi.

2019 yılında iktidara gelen Cumhurbaşkanı Kays Said, muhaliflerini devleti içeriden parçalamaya çalışmakla, yabancı güçlerle bağlantıları olmakla ve devlet kurumlarında yaygın şekilde yolsuzluğa neden olmakla suçluyor.

Öte yandan Adalet Bakanı Leyla Ceffal, ifade özgürlüğüne karşı davalar veya kovuşturmalar ya da hapishanelerde muhaliflere işkence uygulandığı iddialarını reddediyor. Ancak Tunus İnsan Hakları Birliği ve Tunus Gazeteciler Sendikası gibi insan hakları örgütleri, kamusal özgürlüklerde ciddi bir gerileme olduğuna işaret ederken hapishanelerde tutuklu bulunan politikacıların sağlık durumunun kötüleştiğini vurguluyor.

Yetkililer, özgürlük kısıtlamalarını kaldırmak, kamu hizmetlerini ve yaşam koşullarını iyileştirmek ve artan fiyatlarla mücadele etmek konusunda çifte baskı altında bulunuyor.

Tukabri, yaptığı açıklamada ayrıca “Bu boşluk bir an önce kapatılmalı ve vatandaşların sağlık, çevre kirliliği, barınma ve diğer alanlardaki gerçek sorunlarına çözüm bulmaya özen gösterilmeli” diye vurguladı.


Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
TT

Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Sudan’da Kordofan'ın kuzey bölgelerinde, özellikle stratejik öneme sahip Babnusa şehrinde şiddetli çatışmalar devam ederken çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne de sıçradı. Kuzey Eyaleti’nin yönetim şehri Dongola, Sudan ordusu ile ‘Evlad Kamari’ adıyla bilinen yerel milisler arasında patlak veren ilk çatışmaya tanık oldu. Bu olay, yerel halk arasında terör ve korku dalgasına yol açarken, çok sayıda milis öldürüldü ve liderleri ağır yaralı halde hastaneye kaldırıldı.

Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD Başkanı Donald Trump'ın Sudan'daki savaşı sona erdirme isteğini memnuniyetle karşıladı. Cumartesi günü, BAE Devlet Başkanı Diplomasi Danışmanı Enver Karkaş, ‘Sudan’daki kanlı iç savaşın acilen sona erdirilmesi ve acil ateşkes’ çağrısında bulundu.

Karkaş, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, Sudan'ın birliğine vurgu yaparken Müslüman Kardeşler'in (İhvan-ı Müslimin) etkisinin geri dönüşünün ciddi endişe kaynağı olduğunu söyledi. Karkaş, Sudan’da çatışan her iki tarafta da ihlallere karışanların hesap vermesi gerektiğinin altını çizdi.