Hamduk: Mısır ile ilişkimiz ortak çıkarlara dayanıyor

Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk. (Reuters)
Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk. (Reuters)
TT

Hamduk: Mısır ile ilişkimiz ortak çıkarlara dayanıyor

Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk. (Reuters)
Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk. (Reuters)

Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk, Sudan-Mısır ilişkilerinin iki ülke arasındaki yapıcı ortak çıkarlara dayandığını vurguladı. Mısır'ın ekonomik reform deneyimine övgüde bulundu.
Hamduk dün başkent Hartum’daki Bakanlar Kurulu ofisinde Mısırlı bir heyeti kabul etti. Söz konusu heyette Maliye Bakanı Muhammed Muit ve Ulaşım Bakanı Kamil Abdulhadi de yer aldı. Hamduk ile Mısırlı heyet arasında gerçekleştirilen görüşmeye, Sudan Maliye Bakanı Cibril İbrahim ve çok sayıda hükümet yetkilisi katıldı.
Hamduk, görüşmede, iki ülke arasındaki karşılıklı ziyaretlerin tüm Afrika ve Arap dünyasına model olması için, projelerde ve somut çalışma programlarında kendini göstermesinin gerekliliğini vurguladı.
Diğer yandan Sudan Maliye Bakanı Cibril İbrahim, görüşmenin ardından yaptığı basın açıklamasında Mısırlı heyetin ziyaretinin, Sudan hükümetinin tüm ekonomik sektörlerde reform yapmak için programlar uyguladığı uygun bir zamanda gerçekleştiğine dikkat çekti. Mısır'ın ekonomik dönüşüm konusundaki deneyiminin iki ülkenin ekonomik koşullarının benzerliği nedeniyle Sudan için çok faydalı ve önemli olduğunu belirten İbrahim sözlerini şöyle sürdürdü:
“Çeşitli devlet kurumları arasındaki kapsamlılık ve koordinasyon, ayrıca iki taraf arasında deneyim alışverişini gerektiren ekonomik serbestleşme alanındaki rollerin tamamlayıcılığı açısından Mısır'ın ekonomik reform deneyimi hakkında bilgi aldık.”
Mısır Maliye Bakanı Muhammed Ahmed Muit de iki kardeş ülke arasındaki ilişkilerin gücüne vurgu yaptı. Ziyaretin öneminin, iki ülke arasındaki ticaret ve deneyim gibi çeşitli başlıklarda ve ekonomik alnında iş birliği ve koordinasyondan kaynaklandığına dikkat çekti.
Mısır'ın ekonomik reform alanındaki deneyimini anlatan Bakan, Sudan’ın ekonomik koşullarını iyileştirme konusunda reform yapmak için bu deneyimden yararlanabileceğine işaret etti. Muit, “Gümrük ve Vergi İdaresi ayrıca Sudan Merkez Bankası ile, finans ve para politikaları ile ilgili meseleleri öğrenmek için birçok görüşme yaptık” dedi.
Sudan Ulaşım Bakanı Mirgini Musi de gerçekleştirilen ziyaretin, havacılık, demiryolları, kara taşımacılığı ve iki ülke arasında uzun vadeli iş birliği alanlarında ortak işbirliği olanaklarını tartışmaya ırsat sunduğunu belirtti. Musi, Sudan-Mısır ilişkilerinin her alanda geliştiğini ve ilerlemeye tanık olduğunu gösteren ziyareti, iki ülke arasında ulaşım alanında ortak çalışma için yeni bir başlangıç ​​olarak değerlendirdi.
Mısır Ulaştırma Bakanı Kamil Abdulhadi de Sudan ile Mısır arasındaki lojistik iş birliğinin önemine dikkat çekerek bunun zemininin hazır olduğunu ve iki kardeş halkın yararına geliştirilmesi gerektiğini söyledi. “Ulaştırma alanında gerçek ortaklık ve tam bir iş birliği arıyoruz” ifadesini kullandı.
Abdulhadi ayrıca Mısır Werdan (Ouerdane) Enstitüsü'nün, Sudanlı işçileri demiryolları ve teknik alanlarda eğitmeleri için kabul etmeye ve Mısır'ın demiryolları alanındaki deneyimlerini sunmaya hazır olduğunu bildirdi.
Sudan, Mısır Demiryolu Hizmetleri Şirketi'ndeki Sudan Demiryolu Otoritesinin motorlarının bakımı ve eğitim protokolünün etkinleştirilmesi alanında Mısır'a iş birliği teklif etti.
Sudan ve Mısır’ın maliye ve ulaştırma bakanları geçtiğimiz pazar günü ikili ilişkileri, çeşitli alanlarda ticaret ve ekonomik alışverişi ve Sudan'ın Mısır'daki ekonomik reform deneyiminden nasıl yararlanabileceğini kapsayan görüşmeler gerçekleştirmişti.
Mısır Maliye ve Ulaştırma bakanlarının ziyareti, Sudan'ın bu bölgelerdeki ulaşım projeleri, kara yolları, köprüler, eğitim ve rehabilitasyon ile ilgili tüm taleplerini detaylandırmak amacıyla Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi’nin talimatı ile gerçekleştirildi.



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.