‘Engelli’ bir İsrail askeri kendini ateşe verdi

Engelli İsrail askeri, talepleri yetkililer tarafından yıllarca görmezden gelindiği için kendini ateşe verdi

Salı günü ölen ordu ve güvenlik güçlerini anan İsrailli kadın askerler (AFP)

İsrail dün, ölen ordu ve güvenlik birimleri unsurlarını anmak için düzenlenecek büyük etkinliklere hazırlanırken, er Itzik Saidian, mali destek taleplerine yanıt verilmemesini protesto etmek amacıyla kendini ateşe verdi. Olay, İsraillileri derinden etkilerken Başbakan, bakanlar ve ordu komutanları Saidian ve ailesine geç de olsa ilgi gösterdiler. Savunma Bakanı Benny Gantz, sorumluların cezalandırılması için özel bir soruşturma komisyonu kurulması talimatı verdi.
Batı Kudüs’te yaşayan 26 yaşındaki er Sadian, 2014 yılındaki İsrail-Gazze çatışması sırasında Gazze Şeridi'ndeki Şecaiye mahallesinde şiddetli bir çatışmaya girdi. Yanındaki Golani Tugayı’ndan gelen altı askerin öldüğü çatışmada Şaol Aron adlı asker Hamas tarafından esir alındı. İsrail, er Şaol’un çatışmada öldürüldüğünü duyursa da Hamas, Şaol Aron’u esir aldıkları konusunda ısrar ediyor ve mahkum takas anlaşması konusunda anlaşmaya varılmadığı sürece Aron’un durumu hakkında bilgi vermeyi reddediyor.
Saidian, çatışmalar sırasında fiziki olarak yaralanmış olmasına rağmen çatışmanın psikolojik etkilerini üzerinden atamadı. Çatışmadan sağ kurtulan diğer askerler de aynı tramvayı yaşadı. Bunlardan biri olan Yaron Porter, ABD’nin Miami kentine göç etmek zorunda kaldı.
Saidian’a, yüzde 25 oranında kısmen zihinsel engelli raporu verildi. Ancak yetersiz olan engelli maaşıyla yarı zamanlı bir işte çalışmak zorunda kaldı. Ancak çalıştığı iş yeri, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını döneminde onu işten uzaklaştırdı. Ordu ise maaşını artırmayı reddetti. Saidian, bu durumu protesto etti ve kendisine yardım edilmesi için birçok kuruma başvurdu, ama sonuç alamadı. Pazartesi akşamı, Tel Aviv'in doğusundaki Petah Tikva'da Savunma Bakanlığı'na bağlı Rehabilitasyon Departmanı’na içinde yanıcı bir madde bulunan plastik bir şişeyle geldi. Bu yanıcı maddeyi üzerine döken Saidian, böylece kendini ateşe verdi. Askerler derhal yangına müdahale etti. Saidian, durumu kritik halde hastaneye kaldırıldı. Saidian’ın hayati tehlikesi halen devam ediyor.
Saidian’ın Miami’ye göç eden arkadaşı Porter, dün yaptığı açıklamada, “Yetkililer, Saidian’ın tarifi imkansız bir umutsuzluğa kapılmasına neden oldular” dedi. Saidian'ın Hamas'ın gücünün yetmeyeceği güçlü bir adam olduğunu söyleyen Porter, ancak onu savaşa gönderen yetkililerin onun kalbini kırdığını söyledi. Porter, “Ben de acımasız yetkililerle karşlaştım. Bu yüzden Miami'ye göç ettim. Ama Saidian, bir gün durumunu anlayacaklarına inanıyordu, bu yüzden İsrail'de kaldı. Şimdi ölüm-kalım savaşı verirken onu bağırlarına basmak için bir birleriyle yarışıyorlar. Artık bunun ona ne faydası var?” ifadelerini kullandı.
Resmi olarak kendileri için anma töreni düzenlenen İsrail ordusu ve güvenlik birimleri unsurlarının sayısının 23 bin 928 olduğu ve İsrail’de engeli yüzde 19’un üzerinde olan yaklaşık 54 bin engelli asker ve subayın yaşadığı biliniyor. Savunma Bakanı ve eski Genelkurmay Başkanı Benny Gantz'a göre İsrail’de yeterli bakım hizmetinden yararlanamayan binlerce zihinsel engelli eski ordu mensubu var. Saidian'ın intihar teşebbüsünü, ‘kurumların kendilerini ciddi bir şekilde gözden geçirmelerine ihtiyaç duyan trajik bir olay’ olarak niteleyen Gantz, iki gün içinde ön bilgiler sunacak bir soruşturma komisyonu kurulması talimatı verdi.
Öte yandan Başbakan Binyamin Netanyahu, olayın kendisini sarstığını söyledi.
Savunma Bakanı Gantz, Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi hastanede tedavi altındaki Saidian’ı ziyaret ettiler. Burada insanların, ‘ordunun, önemsiz yerlere büyük miktarlarda paralar harcarken hayatlarını feda eden askerleri hor gördüğü’ şeklindeki eleştirilerini dinlediler.