Prens Philip neden kral değildi?

(Reuters)
(Reuters)
TT

Prens Philip neden kral değildi?

(Reuters)
(Reuters)

Dünya, Kraliçe'nin eşinin 99 yaşında hayatını kaybetmesinin yasını tutarken dikkatler Edinburg Dükü'nün hayatına ve görevlerine çevrildi.
Kraliyet ailesi, kraliyet üyesinin vefatını cuma günü yaptıkları şu açıklamayla duyurmuştu:

"Majesteleri Kraliçe, çok sevdiği eşi Edinburg Dükü Majesteleri Prens Philip'in hayatını kaybettiğini derin bir üzüntüyle duyurur. Majesteleri bu sabah Windsor Kalesi'nde huzur içinde vefat etti. Vakti gelince yeni duyurular yapılacaktır. Kraliyet Ailesi, dünyanın dört bir yanından insanların ekselanslarının vefatı için tuttuğu yasa katılmaktadır.

Kraliçe ve Prens Philip 1947'de evlenmiş, bunun ardından kraliyet üyesi Edinburg Dükü unvanını almak için Yunanistan ve Danimarka Prensi unvanını bırakmıştı.
Fakat 1952'de babasının ölümünden sonra Kraliçe II. Elizabeth tahta çıkınca, eşi de İngiltere Kralı değil Kraliçe'nin Eşi unvanını aldı.
Kraliçe 1957'de eşini resmi olarak prens ilan etti. O dönemde sarayın yayımladığı açıklamada şu ifadeler yer alıyordu:

"Kraliçe, Yüce Kraliyet Mührü kapsamında 22 Şubat 1957 tarihli fermanla, Majesteleri Edinburg Dükü'ne, K.G., K.T., G.B.E, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Prensi unvanını ve bu unvandan gelen onuru sunmaktan mutluluk duyuyor. Kraliçe, Majesteleri Edinburg Dükü'nün bundan böyle Majesteleri Edinburg Dükü Prens Philip olarak anılması arzusu ve kıvancını ilan etmekten memnuniyet duyar."

Kralların eşlerinin genelde Kral'ın Eşi olarak anılmasında olduğu gibi tahtta oturan bir kraliçenin eşine de Kraliçe'nin Eşi denileceğini belirten yasa sebebiyle Edinburg Dükü'ne kral unvanı verilmedi.
Kraliyet ailesinin eskiden beri süregelen kaideleri gereği, kral unvanı sadece tahtın varisi olup hüküm sürebilen kraliyet ailesi üyelerine veriliyor. Bu kaide Kraliçe ve Prens Philip'in en büyük oğlu Prens Charles tahta çıktığında da geçerli olacak.
Prens Charles tahta geçtiğinde eşi Camilla Parker-Bowles'e Kral'ın Eşi unvanı verilebilir ama daha önce Clarence House'tan yapılan açıklamada "Galler Prensi tahta çıktığında Bayan Parker-Bowles'un 'Kral'ın Eşi Majesteleri Prenses' unvanını kullanmasının düşünüldüğü" belirtilmişti.
Kısa bir süre önce bulaşıcı bir hastalıkla savaştığı süreçte hastaneye kaldırılmasının ardından hayatını kaybeden Prens Philip'in ölümü sonrasında kitleler, kraliyet ailesine saygılarını sunarken dünyanın dört bir yanından taziye dilekleri yağıyor.
Dük, 10 Haziran'daki 100. doğum gününden sadece birkaç ay önce hayatını kaybetti.

Independent Türkçe

 


Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Çin'de Alzheimer hastalığıyla diğer demans türlerinin orantısız bir sağlık yükü oluşturduğu ve vaka oranlarının küresel ortalamadan daha hızlı arttığı uyarısını yaptı.

Çarşamba günü PLOS One adlı akademik dergide yayımlanan yeni araştırma, ülkede demansı mümkün olduğunca erken önlemek için acil ve etkili müdahalelerin uygulanması çağrısında bulunuyor.

Alzheimer ve diğer demans türleri, (ADD; Alzheimer Dissease and Demantia / Alzheimer Hastalığı ve Demans), dünya çapında artan oranlarla giderek daha ciddi bir nörolojik sağlık sorunu haline geliyor.

Ancak bilim insanları, özellikle Çin'deki bunamaların gerçek hastalık yükü ve risk faktörlerinin yeterince anlaşılmadığını söylüyor.

Mevcut çalışmada araştırmacılar, Dünya Bankası ve Dünya Sağlık Örgütü gibi kurumlar tarafından başlatılan halka açık veri tabanı Küresel Hastalık Yükü'nden (GBD) alınan, 30 yıldan uzun süreye yayılan küresel sağlık verilerini analiz etti.

Veri tabanı, 204 ülke ve bölgede 370’in üzerinde hastalık ve sağlık sorunuyla bunlara karşılık gelen 88 risk faktörü hakkında veri içeriyor.

1990'la 2021 arasındaki son analizlere dayanarak bilim insanları, Çin'de demans vakalarının üç katına, küresel vakalarınsa iki katına çıktığını tespit etti.

"ADD, küresel hastalık yükü en ağır hastalıklardan biri. Çin'de ve küresel olarak ADD'nin hastalık yükü 1990'dan 2021'e kadar yıldan yıla arttı" diye yazdılar.

Çalışmada, "2021'e gelindiğinde, Çin'in hastalık yükü üç kat artarken, küresel hastalık yükü iki katına çıktı" dendi.

y6u78ı9
ADD'nin 1990-2021 küresel hastalık yükü haritası. İki cinsiyet ve tüm yaşlar için 100 bin kişi başına düşen ölümlerdeki yıllık değişim (Liu, Geng., 2025, PLOS One)

Kısmen daha uzun yaşam süreleri nedeniyle kadınların erkeklere kıyasla demansın genel yükünü daha fazla taşıdığı tespit edildi.

Ancak araştırmacılar, erkeklerin bu hastalıktan ölüm oranlarının biraz daha yüksek olduğunu söylüyor.

Gelecek 15 yıl için eğilimleri tahmin eden bilim insanları, daha etkili müdahaleler yapılmadığı takdirde demans oranlarının özellikle Çin'de artmaya devam edeceği uyarısını yapıyor.

Araştırmacılar, diyabet gibi hastalıklardan kaynaklanan yüksek kan şekerinin Çin de dahil dünya genelinde demans için önde gelen risk faktörü olduğunu, bunu sigara ve yüksek vücut ağırlığının izlediğini söylüyor.

"Sigara, yüksek açlık kan şekeri düzeyleri ve yüksek vücut kitle indeksi, aralarında yüksek açlık plazma glukozunun baskın konuma sahip olduğu üç ana risk faktörü" diye yazdılar.

Bilim insanları Çin'de demans vakalarındaki artışın büyük ölçüde nüfus artışı ve değişen yaş demografisine bağlı olabileceğinden şüpheleniyor.

"Gelişen bir ülke olarak Çin, ekonomik dönüşüm ve yaşam tarzındaki büyük değişiklikler nedeniyle diyabet hastalarının sayısında önemli bir artış yaşadı" diye yazdılar.

Araştırmacılar, demans vakalarındaki artışı yavaşlatmak adına özellikle yaşlı yetişkinler arasında yüksek kan şekeri ve sigara kullanımının azaltılması için çaba gösterilmesi çağrısında bulunuyor.

Erken müdahalenin klinik hedeflerine ulaşmak için cinsiyete özgü risk faktörlerini hedef alan müdahalelere ihtiyaç duyulacağını belirtiyorlar.

Independent Türkçe