Trablus’ta kısa süreli çatışmalar yaşanırken geçiş yönetimi sessizliğini koruyor

Libya’nın başkenti Trablus sokaklarında Cuma günü kısa süreli çatışmalar yaşandı (AFP)
Libya’nın başkenti Trablus sokaklarında Cuma günü kısa süreli çatışmalar yaşandı (AFP)
TT

Trablus’ta kısa süreli çatışmalar yaşanırken geçiş yönetimi sessizliğini koruyor

Libya’nın başkenti Trablus sokaklarında Cuma günü kısa süreli çatışmalar yaşandı (AFP)
Libya’nın başkenti Trablus sokaklarında Cuma günü kısa süreli çatışmalar yaşandı (AFP)

Libya'daki geçiş yönetimi, Cuma akşamı başkent Trablus'ta yönetime yakın silahlı milisler arasında çıkan kısa süreli çatışmalar konusunda sessizliğini koruyor. Öte yandan Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed Yunus el-Menfi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) ateşkes sürecini izlemek amacıyla Libya’ya uluslararası gözlemci gönderme kararını onaylamasını memnuniyetle karşıladı.
Başkentin çeşitli bölgelerinde saatler süren askeri yığınaklardan sonra, Abdulhamid Dibeybe başbakanlığındaki Ulusal Birlik Hükümeti’ne (UBH) bağlı milisler arasında, aranan unsurların adalete teslim edilip edilmemesi konusunda yaşanan anlaşmazlık nedeniyle kısa süreli çatışmalar yaşadı.
Dün yerel basına konuşan kaynaklar, Caydırıcı Güç unsurlarının Yargı Güvenliği Birimi unsurlarını tutuklayan silahlı bir grubu avlamaya başladığını söylediler.
Yerel basında yer alan haberlere göre Abdulgani el-Kikli liderliğindeki Güvenlik ve İstikrarı Destekleme Birimi’ne bağlı bir grup ile başkent Trablus'un merkezinde yer alan Ras Hassan semtindeki Ceziratu’l-Medar mahallesi yakınlarında Yargı Güvenliği Birimi’ne bağlı başka bir grup arasında silahlı çatışmaların çıktı.
Bu gelişmeler, İçişleri Bakanlığı'nın vatandaşların güvenliğini sağlamak ve her türlü güvenlik ihlalini önlemek için suçluları ve kanun kaçakları bulmak, caydırmak ve diğer güvenlik kurumlarını desteklemek amacıyla ana ve tali yollarda güvenlik noktaları kurarak başkent Trablus'ta güvenlik devriyelerinin gezmeye başlayacağını duyurmasıyla aynı zamana denk geldi.
Öte yandan Fransa’nın Trablus büyükelçiliğindan yapılan açıklamaya göre, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron dün Libya Başbakanı Dibeybe ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Açıklamada, görüşme sırasında devlet kurumlarının birleştirilmesi, yabancı güçlerin ülkeden ayrılması ve vatandaşlara devlet hizmetlerinin sunulmasının yanı sıra 24 Aralık'ta yapılması planlanan seçimlerin yapılması ihtiyacı gibi ortaak ilgi alanlarındaki bir dizi konunun ele alındığı belirtildi.
Bir diğer gelişmede Başkanlık Konseyi, BMGK’nın genel seçimlere kadar ülkeyi yönetmekle görevli yetkililer olarak Menfi başkanlığındaki Başkanlık Konseyi’ni ve Dibeybe başbakanlığındaki UBH’yi desteklemek üzere oybirliğiyle kabul ettiği kararı memnuniyetle karşıladığını duyurdu. Libya Devlet Yüksek Konseyi’nden dün yapılan kısa bir açıklamada da, uluslararası toplumun siyasi süreci destekleme taahhüdünü teyit eden BMGK kararından duyulan memnuniyet dile getirildi. Kararın başta seçimlerin planlanan tarihte yapılmasıyla ilgili olmak üzere çeşitli konulara değinen içeriğine dikkati çeken Devlet Yüksek Konseyi açıklamasında, “Temsilciler Meclisi'ndeki (TM) ortaklarımızı, seçimlerin zamanında yapılması amacıyla gerekli yasal prosedürlerin tamamlanması için birlikte çalışmaya çağırıyoruz” ifadeleri yer aldı.
BMGK kararı, başkanlık ve milletvekili seçimlerini kolaylaştırmak için TM dahil olmak üzere ilgili makam ve kurumları Libya Siyasi Diyalog Forumu’nda (LSDF) ortaya koyulan yol haritasında öngörülen önlemleri almaya çağırıyor. Ayrıca, BMGK’ya Seçim Komisyonu'nun seçime zamanında hazırlanabilmesi için yeterli zaman tanımak için seçimlerin anayasal temelini belirleme ve gerektiğinde yasayı önümüzdeki Temmuz ayı başlarında yürürlüğe koyma çağrısında bulunuyor.



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.