Trablus’taki suikast girişimi tansiyonu yükseltti

Menfi, Afrika Birliği Komisyonu'nun Libya'nın istikrarında oynadığı rolün önemine dikkat çekti

Başbakan Dibeybe pazar günü Trablus'ta İçişleri Bakanlığı Eğitim Enstitüsü mezuniyet törenine katıldı. (Libya Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Dibeybe pazar günü Trablus'ta İçişleri Bakanlığı Eğitim Enstitüsü mezuniyet törenine katıldı. (Libya Başbakanlık Ofisi)
TT

Trablus’taki suikast girişimi tansiyonu yükseltti

Başbakan Dibeybe pazar günü Trablus'ta İçişleri Bakanlığı Eğitim Enstitüsü mezuniyet törenine katıldı. (Libya Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Dibeybe pazar günü Trablus'ta İçişleri Bakanlığı Eğitim Enstitüsü mezuniyet törenine katıldı. (Libya Başbakanlık Ofisi)

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, başkent Trablus'ta hükümet yanlısı silahlı milis gruplar arasında son üç günde artan güvenlik ve askeri gerginliği görmezden gelmeye devam ediyor.
Başbakan Dibeybe pazar akşamı UBH Savunma Bakanı olarak, başkentte düzenlenen İçişleri Bakanlığı Eğitim Enstitüsü'nü tamamlayan 400 memurun mezuniyet törenine katıldı.

Gerilim artıyor
Başkent Trablus Emniyet Müdürlüğü'nden Cibril es-Said adlı bir polis memuru suikast sonucu hayatını kaybetti.  Bu gelişme, ‘Nevasi Güçleri’ adıyla bilinen Sekizinci Kuvvet’in Komutanı Mustafa Kaddur'a başkent Trablus'taki eş-Şat Yolu üzerinde düzenlenen suikast girişimiyle aynı zamana denk geldi.
Nevasi Güçleri tarafından yapılan kısa açıklamada, milis grup liderine pazar akşamı suikast girişiminde bulunulduğu, Kaddur’un başarısız girişimden sağ kurtulduğu bildirildi.  Ancak açıklamada daha fazla detay verilmedi. Kaynaklar, Kaddur'un aracının Trablus'un merkezindeki karargahlarından birinin yakınlarında kimliği belirsiz kişilerce hedef alındığını aktardılar.
Trablus’a gergin bir atmosfer hakim olurken Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad ve Trablus Askeri Bölgesi Komutanı Tümgeneral Abdulbasit Mervan, başkentin güvenliğini sağlamak için formüle edilen güvenlik planının uygulanışını denetlemek amacıyla 444. Tugay karargahını ziyaret ettiler.
444. Tugay, Trablus Askeri Bölgesi Komutanlığı’nın hazırladığı plan çerçevesinde unsurlarının Trablus’un Selahaddin ve Tarık eş-Şuk semtlerindeki yasa dışı karargahları boşaltmaya devam ettiğini duyurdu. Açıklamada şu ana kadar 23 karargahın boşaltıldığı bildirildi.
Söz konusu adım, Dibeybe hükümetine yakın olan 444. Tugay’ın, silahlı milis grupları arasında kontrol alanlarıyla ilgili yaşanan geleneksel mücadele bağlamında, özellikle şehrin güneyindeki kırsal kesimlerdeki nüfuz bölgelerini genişlettiği anlamına geliyor.
Dİğer yandan Başkanlık Konseyi üyesi Abdullah Hüseyin el-Lafi, Libya Ordusu Yüksek Komutanı sıfatıyla 5 + 5 Ortak Askeri Komite üyeleriyle görüştüğünü söyledi. Lafi, Komite’nin kendisini, askeri ve güvenlik alanının yanı sıra sahil yolunun açılmasıyla ilgili son gelişmeler hakkında bilgilendirdiğini kaydetti. Lafi, Twitter hesabından yaptığı açıklamada  söz konusu toplantının Libya Ordusu Yüksek Komutanı ile tüm Komite üyeleri arasında düzenlenecek görüşmelerin ilki olduğu bilgisini paylaştı.  
Bir diğer gelişmede ise Libya Temsilciler Meclisi’nin (TM) ülkenin doğusunda, Tobruk şehrindeki genel merkezinde, Meclis’ten yapılan tüm itirazlara rağmen Dibeybe hükümetinin cari yıl için önerdiği genel bütçe tasarısının görüşülmesi kararlaştırıldı.

Dibeybe’nin Bingazi ziyareti
Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre Başbakan Dibeybe önümüzdeki birkaç gün içinde ülkenin doğusundaki Bingazi şehrini ziyaret etmeye hazırlanıyor. Bu Dibeybe’nin göreve gelmesinin ardından Bingazi’ye ilk ziyareti olacak.
Dibeybe, katıldığı İçişleri Bakanlığı Eğitim Enstitü mezuniyet töreninde mezunlara, insanları korumak için yapılan çalışmalarda yer almanın büyük bir onur olduğunu, ülkeyi ve vatandaşları korumak için silah taşıdıklarını belirterek onlardan birer disiplin modeli olmalarını istedi. Dibeybe ayrıca hükümetin polis memurlarının sayısını artırmak için her türlü desteği sağlayacağı sözü verdi.

Libya’nın bölgesel ilişkileri
Dibeybe dün Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk ile Libya-Sudan ilişkilerinin ve iki ülkede de yaşanan son gelişmelerin ele alındığı bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Dibeybe, Hamduk ile yaptığı telefon görüşmesiyle ilgili yaptığı açıklamada “Sudan ile birçok zorluğu ve fırsatı paylaşıyoruz. Yakında iki ülke arasında liderler düzeyinde bir görüşme gerçekleşmesini sabırsızlıkla bekliyoruz” dedi.
Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi de Afrika Birliği (AfB) Komisyonu'nun siyasi süreçteki ve Libya'da istikrarın sağlanmasındaki rolünün önemini vurguladı. Menfi, dün AfB Komisyonu Başkanı Musa Faki Muhammed ve beraberindeki heyet ile Trablus’ta görüştü.  Görüşmede, Libya ile AfB Komisyonu arasındaki tarihi ilişkileri ele alındı.
Menfi, AfB Komisyonu’nun Libya ofisinin yeniden açılmasının iş birliğini geliştirmek için önemli olduğunun altını çizdi. Feki de AfB Komisyonu'nun, başta yasa dışı göçün önüne geçilmesi ve kapsamlı bir ulusal uzlaşmanın sağlanması olmak üzere Libya'yı her düzeyde desteklediğini vurguladı. Feki, AfB’nin Libya Başkanlık Konseyi'ni istikrarın sağlanması, siyasi sürecin başarılı olması ve seçimlerin belirlenen tarihte gerçekleştirilmesi konularında destek verdiğini de sözlerine ekledi.
Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Menfi dün ayrıca Cezayir Dışişleri Bakanı Sabri Bukadum, İçişleri Bakanı Kemal Belcud ve beraberindeki heyeti kabul etti.  Menfi, Cezayirli bakanlarla olan görüşmesinde iki ülke arasındaki kardeşlik ilişkilerinin derinliğini ve bu ilişkileri güçlendirmenin önemini vurguladı. Libya Başkanlık Konseyi tarafından yayınlanan açıklamaya göre Libya'nın Cezayir ile çeşitli alanlarda iş birliğini güçlendirmek istediğine işaret eden Menfi, Cezayir’in Libya'nın güvenliğini ve istikrarını desteklemesine övgüde bulundu.
Bir diğer gelişmede de Beni Velid şehri Belediye Başkanı Yunus el-Azuzi başta Arap medya kuruluşları olmak üzere basında yer alan şehirde kaçak göçmenlerin kaçırılmasıyla ilgili haberleri ve bu kaçırılmaların Libya'daki Mısırlıları hedef aldığı gibi gösterilmesini eleştirdi. UBH’ye bağlı Libya Haber Ajansı, Azuzi’nin dördü Mısırlı olmak üzere 31 Afrikalı göçmenin insan kaçakçılığı şebekesinin elinden kurtarıldığını ve Trablus'taki yetkili makamlara teslim edildiğini söylediğini aktardı. Ajans, yasa dışı yollardan ülkeye giriş yapan kaçak göçmenlerin, insan kaçakçılarının elinden kurtarılmasına İl Emniyet Müdürlüğü ile birlikte bölge sakinlerinin de katıldığını bildirdi.
Libya’nın Saraybosna Büyükelçiliği, Bosna Hersek’in başkent Trablus’taki büyükelçiliğinde vize işlemlerine yeniden başladığını duyurdu. Büyükelçilik, Bosna Dışişleri Bakanlığı ile turizm ve ticaret alanında ortak iş birliğini desteklemek amacıyla iki ülkenin vatandaşlarına kolaylık sağlamak için yapılan anlaşmaya göre Libya vatandaşlarının artık Bosna Hersek’i ziyaret etmek için vize talebinde bulunabileceklerini bildirdi.



Dibeybe hükümeti Tahran'la kanal açarak neyi hedefliyor?

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Libyalı mevkidaşı Necla Menguş'u Tahran'da kabul etti. (İran Dışişleri Bakanlığı)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Libyalı mevkidaşı Necla Menguş'u Tahran'da kabul etti. (İran Dışişleri Bakanlığı)
TT

Dibeybe hükümeti Tahran'la kanal açarak neyi hedefliyor?

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Libyalı mevkidaşı Necla Menguş'u Tahran'da kabul etti. (İran Dışişleri Bakanlığı)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Libyalı mevkidaşı Necla Menguş'u Tahran'da kabul etti. (İran Dışişleri Bakanlığı)

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Dışişleri Bakanı Necla Menguş'un İran'ın başkenti Tahran'a yaptığı resmi ziyaret, geçtiğimiz hafta yerel ve bölgesel medyanın ana gündemlerindendi. Söz konusu ziyaret, üst düzey bir Libya delegasyonunun yaklaşık 17 yıl aradan sonra İran’a yaptığı ilk diplomatik ziyaretti.

Menguş'un İranlı mevkidaşı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın daveti üzerine Tahran’a yaptığı ziyaret, Dibeybe hükümetinin bundan elde edebileceği fayda hakkında bazı soruları gündeme getirdi. Belki de görüşme Lübnan'da tutuklu bulunan Hannibal Kaddafi'nin dosyasının görüşülmesini amaçlıyordu.

Libya Temsilciler Meclisi (TM) üyesi Rabia Ebu Ras, Dibeybe hükümetinin “bölge ve bilge dışında birçok taraf ve güçle ittifaklar kurmaya çalıştığını ve Libya içindeki siyasi konumunu ve gücünü daha uzun süre elinde tutma kabiliyetini güçlendirmek amacıyla yeni bölgesel politikalarda aktif bir taraf olmayı hedeflediğini” söyledi.

Rabia Ebu Ras Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamalarda, bu ziyaretin arkasında Dibeybe hükümeti için ‘potansiyel kazanımlar’ olduğuna işaret ederken, bazılarının Türkiye'nin bu ziyaret için arabulucu rol oynadığı fikrini dışladı. Ebu Ras, söz konusu ziyaretin Menguş'un geçtiğimiz mayıs ayında Kuveyt, Bahreyn, Umman ve Suudi Arabistan'ı kapsayan Körfez gezisi sırasında planlanmış olabileceğini ifade etti.

El-Ahram Siyasi ve Stratejik Araştırmalar Merkezi araştırmacılarından Mısırlı Dr. Muhammed Naci Abbas, Manguş'un ziyaretinin gerçekten de Dibeybe hükümetinin ‘dış ilişkilerinin marjını genişletmesine’ olanak sağlayabileceği tezine katılıyor. Abbas ziyaretin, İran'ın Kuzey Afrika ülkelerine açılma isteğinin ve Tahran ile Arap ülkeleri arasındaki ilişkilerin gelişiminin üzerine geldiğini söyledi.

Abbas, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, “İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi yönetimi, selefi Hasan Ruhani'ye yöneltilen Kuzey Afrika ve Arap bölgesini dikkate almamak ve yalnızca Batı’ya güvenmekle ilgili suçlamaları ele almak istiyor” dedi.

İran uzmanı olan Mısırlı araştırmacı, ziyaretin iki ülke arasındaki çeşitli alanlarda ortaklıklar, ekonomik ilişkiler veya İran'ın Libya'daki siyasi krizin çözümünde herhangi bir rol oynaması gibi amaçlarla gerçekleştiğini reddederek şunları söyledi: “Libya siyasi arenasında nüfuz sahibi olanlar, Washington, Kahire, Ankara ve Libya'nın geri kalan komşu ülkeleri gibi, burada açık bir varlığa sahip olanlardır. Dolayısıyla Tahran'ın tüm bunların üzerine geçmesi düşünülemez.”

Mısırlı araştırmacı değerlendirmesini şöyle sürdürdü: “Evet, İran medyası Abdullahiyan'ın Menguş ile yaptığı görüşmelerde ülkesinin Libya'daki yeniden yapılanma çabalarına katılma arzusuna ilişkin ifadesine atıfta bulundu. Ancak bu, İran'a uygulanan ekonomik yaptırımlara ek olarak, Libya siyasi sahnesinin devam eden karmaşıklığı göz önüne alındığında (dışlanmasa da) büyük ölçüde erken.”

Libyalı siyasi analist İzzeddin Akil ise Menguş'un Tahran'a yaptığı ziyaretin amacının “ABD önerilerini İran tarafına iletmek” ve Tahran'ın 2015 yılından bu yana tutukluluğunun devam etmesinde ısrar eden bazı Lübnanlı güçler üzerindeki güçlü etkisi nedeniyle, Hannibal Kaddafi meselesini görüşmek” olduğuna inanıyor.

Akil, “Dibeybe'nin Hannibal'i gerçekten Libya'ya geri getirebilmesinin siyasi rakipleri (TM ve Devlet Yüksek Konseyi) karşısında konumunu güçlendirmenin yanı sıra, seçim tarihi geldiğinde cumhurbaşkanlığı yarışında eski rejim destekçilerinin ve ona bağlı olanların oylarını garanti edeceğini" söyledi.

Akil, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, “Tahran, krizlerini gidermek ve Arap bölgesindeki herkese açılmak istiyor. Bu ziyaret, amaçlarının bir kısmını gerçekleştirdi. İran, diplomatik tecrübesiyle ziyareti geliştirmekten ve iki ülke arasında gelecekteki ilişkileri çeşitli yollarla pekiştirmekten çekinmeyecektir” şeklinde konuştu.

Libyalı yazar Abdullah el-Kebir, ziyaretin Hannibal Kaddafi davasıyla ilgili olabileceğini belirterek,  Dibeybe'nin eski rejimin destekçilerini yanına çekmede herhangi bir olumlu ilerlemeden fayda sağlayacağı görüşüne destek verdi.

El-Kebir, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, ziyaretle ilgili birçok soruyu, (iki ülke arasındaki Kaddafi dönemindeki güçlü ilişkiye kıyasla) iki ülke arasındaki ilişkilerin uzun vadeli kopmasına bağladı. El-Kebir, “İran önemli bir bölge ülkesi. Onunla yeni bir sayfa ve Trablus ile Tahran arasındaki kapalı kapıları yeniden açmak faydalı olabilir. Şiilik korkuları ise Sünni Maliki düşünce okulunun bazı mensupları tarafından abartılıyor” değerlendirmesinde bulundu.