Türkiye'nin çocuk nüfus oranı Avrupa'dan daha yüksek

Fotoğraf: The Independent
Fotoğraf: The Independent
TT

Türkiye'nin çocuk nüfus oranı Avrupa'dan daha yüksek

Fotoğraf: The Independent
Fotoğraf: The Independent

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre; 2020 yıl sonu itibarıyla, Türkiye nüfusu 83 milyon 614 bin 362 kişi iken bunun 22 milyon 750 bin 657'sini çocuklar oluşturdu. Çocuk nüfusun %51,3'ünü erkek çocuklar, %48,7'sini kız çocuklar oluşturdu. Birleşmiş Milletler tanımına göre; 0-17 yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1970 yılında toplam nüfusun %48,5'ini oluştururken bu oran 1990 yılında %41,8 ve 2020 yılında %27,2 oldu.
Nüfus projeksiyonlarına göre; çocuk nüfus oranının 2025 yılında %26,6, 2030 yılında %25,6, 2040 yılında %23,3, 2060 yılında %20,4 ve 2080 yılında %19,0 olacağı öngörüldü.

Türkiye'nin çocuk nüfus oranının Avrupa Birliği üye ülkelerinden yüksek olduğu görüldü

Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin çocuk nüfus oranları incelendiğinde; 2020 yılında çocuk nüfus oranının AB ortalaması %18,2 oldu. AB üye ülkeleri içerisinde en fazla çocuk nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla; %24,2 ile İrlanda, %21,6 ile Fransa, %21,1 ile İsveç olduğu görüldü. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla; %15,8 ile İtalya, %15,9 ile Malta ve %16,4 ile Almanya oldu. Türkiye'nin çocuk nüfus oranının %27,2 ile AB üye ülkelerinden daha yüksek olduğu görüldü.

Çocuk nüfus oranının en yüksek olduğu il Şanlıurfa oldu
ADNKS sonuçlarına göre; illerin toplam nüfusları içindeki çocuk nüfus oranları incelendiğinde; 2020 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan il, %45,3 ile Şanlıurfa oldu. Şanlıurfa ilini %42,8 ile Şırnak ve %40,9 ile Ağrı izledi. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu üç il ise sırasıyla; %17,3 ile Tunceli, %18,1 ile Edirne ve %18,7 ile Kırklareli oldu.

Çocuk nüfusun 2020 yılında %28,7'sinin 5-9 yaş grubunda yer aldığı görüldü
Çocuk nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2015 yılında çocuk nüfusun %27,9'unun 0-4 yaş grubunda, %27,7'sinin 5-9 yaş grubunda, %27,0'ının 10-14 yaş grubunda ve %17,4'ünün 15-17 yaş grubunda yer aldığı görülürken, 2020 yılında %26,9'unun 0-4 yaş grubunda, %28,7'sinin 5-9 yaş grubunda, %28,2'sinin 10-14 yaş grubunda ve %16,2'sinin 15-17 yaş grubunda yer aldığı görüldü.

Canlı doğan bebek sayısı 2019 yılında 1 milyon 183 bin 652 oldu
Doğum istatistiklerine göre; 2019 yılında canlı doğan bebek sayısı, 1 milyon 183 bin 652 oldu. Doğan bebeklerin 606 bin 861'i erkek, 576 bin 791'i ise kız oldu. Canlı doğan bebeklerin %96,9'unu tekil, %3,0'ını ikiz, %0,1'ini ise üçüz ve daha fazla çoğul doğumlar oluşturdu.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre; hastanede gerçekleşen doğumların oranı, 2010 yılında %91,6 iken 2019 yılında %97,0 oldu. Sezaryen doğumların canlı doğumlar içerisindeki oranı ise 2014 yılında %51,1 iken 2019 yılında %54,4 oldu.

Beklenen yaşam süresi 15 yaşındaki çocuklar için 64,6 yıl oldu
Hayat Tabloları, 2017-2019 sonuçlarına göre; doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için 78,6 yıl, erkekler için 75,9 yıl ve kadınlar için 81,3 yıl oldu.
Türkiye'de 7 yaşına ulaşan bir çocuğun kalan yaşam süresinin ortalama 72,5 yıl, erkek çocuklar için 69,9 yıl ve kız çocuklar için 75,2 yıl olduğu görüldü. Çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki çocuklar için ise bu süre 64,6 yıl oldu. Erkekler çocuklar için bu süre 62,0 yıl iken kız çocuklar için 67,3 yıl oldu. Bu yaş için kız ve erkek çocuklar arasındaki beklenen yaşam süresi farkının 5,3 yıl olduğu görüldü.

Çocuk bağımlılık oranı 2020 yılında %33,7 oldu
Toplam yaş bağımlılık oranı, 15-64 yaş grubunda çalışma çağındaki her 100 kişi başına düşen, 0-14 ile 65 ve üzeri yaş grubundaki kişi sayısı olarak tanımlanır. ADNKS sonuçlarına göre; 2020 yılında toplam yaş bağımlılık oranı %47,7 oldu. Yaş grubu 15-64 olan her 100 kişi başına düşen, 0-14 yaş grubundaki çocuk sayısını ifade eden çocuk bağımlılık oranı ise %33,7 olarak gerçekleşti.

Bebeklere konulan en popüler erkek ismi Yusuf, kız ismi Zeynep oldu
ADNKS sonuçlarına göre; 2020 yılında doğan bebeklere konulan en popüler erkek bebek isimleri, Yusuf, Eymen ve Mustafa; en popüler kız bebek isimleri ise Zeynep, Asel ve Elif oldu. Bununla birlikte, 0-17 yaş grubundaki çocuklarda en çok kullanılan erkek isimlerinin Yusuf, Mustafa ve Demir; kız çocuk isimlerinin ise Zeynep, Elif ve Tülin olduğu görüldü.
 
Beş yaşındaki çocukların net okullaşma oranı %75,1 oldu
Milli Eğitim Bakanlığı örgün eğitim istatistiklerine göre; beş yaş net okullaşma oranı, 2015/'16 öğretim yılında %67,2 iken 2019/'20 öğretim yılında %75,1 olarak gerçekleşti.
 
Ortaokul seviyesinde net okullaşma oranı %95,9 oldu
Milli Eğitim Bakanlığı örgün eğitim istatistiklerine göre; ortaokul seviyesinde net okullaşma oranı, 2019/'20 öğretim yılında %95,9 oldu. Ortaokul seviyesinde net okullaşma oranı cinsiyete göre incelendiğinde, erkek çocuklar için %95,7, kız çocuklar için %96,1 olduğu görüldü.



Fragmanı bile yetti: Netflix izleyicileri yeni belgesel karşısında dehşete düştü

Prömiyeri 6 Haziran'da Tribeca Festivali'nde yapılacak belgesel, cüretkar bir vizyonun nasıl trajediyle sonuçlandığını anlatıyor (Netflix)
Prömiyeri 6 Haziran'da Tribeca Festivali'nde yapılacak belgesel, cüretkar bir vizyonun nasıl trajediyle sonuçlandığını anlatıyor (Netflix)
TT

Fragmanı bile yetti: Netflix izleyicileri yeni belgesel karşısında dehşete düştü

Prömiyeri 6 Haziran'da Tribeca Festivali'nde yapılacak belgesel, cüretkar bir vizyonun nasıl trajediyle sonuçlandığını anlatıyor (Netflix)
Prömiyeri 6 Haziran'da Tribeca Festivali'nde yapılacak belgesel, cüretkar bir vizyonun nasıl trajediyle sonuçlandığını anlatıyor (Netflix)

Prömiyeri 6 Haziran'da Tribeca Festivali'nde yapılacak belgesel, cüretkar bir vizyonun nasıl trajediyle sonuçlandığını anlatıyor (Netflix)

Netflix, Titanik enkazına yapılan trajik yolculuğu konu alan yeni belgeselinin fragmanını yayımladı.

Titan: OceanGate Faciası (Titan: The OceanGate Disaster) adlı belgesel, Haziran 2023'te 5 kişinin hayatını kaybettiği denizaltı faciasının ardındaki güvenlik ihmallerini ve OceanGate'in CEO'su Stockton Rush'ın yaptığı hataları gözler önüne sermeyi amaçlıyor. Faciada hayatını kaybedenlerden biri de Rush'tı.

Derin deniz keşfi felaketle sonuçlandı

OceanGate, yüksek ücretler ödeyen macera tutkunlarını Kuzey Atlantik Okyanusu’nun derinliklerindeki dünyaca ünlü batık Titanik’i görmek üzere denizaltı turlarına çıkarıyordu. Ancak bu derin deniz keşfi felaketle sonuçlandı.

Netflix'in yeni belgeseli, kaybolan denizaltının 4 gün süren arama çalışmalarının öncesinde neler yaşandığını ve hatalar zincirini masaya yatırıyor. Fragmanda verilen ilk ipuçlarıysa suçun önemli bir kısmının OceanGate'in kurucu ortağı Stockton Rush'a yüklendiğini gösteriyor.

Fragmanda arşiv görüntüleri ve içeriden bilgi veren tanık röportajları yer alıyor. Röportajlardan biri, izleyicilere şu cümleyle sesleniyor: 

Bunun er ya da geç yaşanması matematiksel olarak kaçınılmazdı.

Fragman, Stockton Rush'ın derin deniz keşiflerini lüks turizmin bir parçası haline getirme hayaline de değiniyor.

Yönetmen Mark Monroe, Netflix'in Tudum platformuna verdiği röportajda, denizaltının kaybolduğu andan itibaren tüm dünyayı saran yoğun medya ilgisi ve sosyal medya tepkileri karşısında "hem dehşete kapıldığını hem de büyülendiğini" söyledi.

Monroe, "O an kimse içeridekilere ne olduğunu bilmiyordu, tek referans noktası ise Titanik'ti, artık trajik bir masala dönüşen bir hikaye" dedi.

Yönetmen sözlerine şöyle devam etti:

Bu korkunç trajedinin nasıl yaşanabildiğini ve bu denizaltıyı inşa eden adamın kim olduğunu araştırdıkça, olay daha da ilgimi çekmeye başladı. Umarım bu film, bu sorulara cevap verebilir. Rush yapacağını söylediği şeyin baskısını hissediyordu. Yıllar geçtikçe ve teknoloji tatmin edici yanıtlar vermedikçe bu baskı iyice arttı.

"Önlenebilirdi"

Monroe sözlerini şöyle noktaladı: 

Bu olayın en büyük trajedisi ve izleyicilerin anlamasını umduğum şey, tüm bunların tamamen önlenebilir olması.

Belgeselde OceanGate operasyonuna ait görüntü ve ses kayıtları da yer alıyor. Tüm bu materyaller, felakete giden yolda alınan kararları ve yapılan yanlış hesaplamaları ortaya koymak için bir araya getiriliyor.

Netflix izleyicileri, fragmana kısa sürede sosyal medyada yorum yağdırdı. Bir izleyici "Tüyler ürpertici sözler ve ürkütücü bir hikaye!" yorumunu yaparken bir diğeri "Aman Tanrım, gerçekten korkunç" ifadelerini kullandı. Başka biri de ekledi:

Bu tam anlamıyla bir felaketti!

Titan: The OceanGate Faciası, 11 Haziran'da Netflix'te izleyiciyle buluşacak.

Independent Türkçe, Metro, Hollywood Reporter