Tunus’ta Cumhurbaşkanı Said'in ve Meclis Başkanı Gannuşi’nin istifası istendi

Tunus siyasetinde hedef hükümetin performansını etkileyen siyasi krizin aşılması.

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said. (Reuters)
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said. (Reuters)
TT

Tunus’ta Cumhurbaşkanı Said'in ve Meclis Başkanı Gannuşi’nin istifası istendi

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said. (Reuters)
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said. (Reuters)

Tunus'ta üç siyasi lider arasında krize dönüşen anlaşmazlık sürüyor. Muhalefetteki demokratik blok milletvekili Iyaşi Zemal, devlet kurumlarını saran, hükümetin işleyişini engelleyen ve bir bütün olarak siyasi arenada gerginliğe neden olan krizin üstesinden gelmek için Cumhurbaşkanı Kays Said ve Meclis Başkanı Raşid Gannuşi'ye görevlerinden ayrılmaları çağrısında bulundu. Zemal, iki ismin olumlu davranmaları ve krizden çıkmak için ortak tavizler vermeleri gerektiğini bildird. Zemal, Başkan Said’den, özellikle mevcut anayasadaki birçok boşluktan dolayı yeni anayasanın hazırlanması veya şu anki anayasada reform yapılması ile seçim kanununun ve siyasi partiler kanunun gözden geçirilmesi için diyaloga girmesi çağrısında bulundu. Raşid Gannuşi’den de hem kendisi hem de Tunus için meclis başkanlığı görevinden istifa etmesini istedi. İstifanın, Gannuşi’nin halk nezdindeki itibarını artıracağını, böylelikle ülkeye hizmet etmiş olacağını ve Tunus’y siyasi rekabetten kurtaracağını vurguladı.
Muhaleffetteki Cumhuriyet Halk Birliği Partisi lideri Lütfi el-Marayihi de sosyal, ekonomi ve sağlık alanında yaşanan sorunları çözüme kavuşturacak, cesur vizyona sahip olmayan bir hükümetle mevcut durumun devam edemeyeceğini söyledi. Üç lider  arasında (Cumhurbaşkanı, Meclis Başkanı ve Başbakan) sükunetin hakim olması gerektiğini kaydetti. Marayihi ayrıca tüm Tunusluları birleştiren bir makamda olması nedeniyle Cumhurbaşkanı’nın pozisyonunu değiştirerek siyasi tarafların tümüne aynı mesafede bir tavır takınması gerektiğinin altını çizdi. Mevcut siyasi yapının Tunus’un durumunun ciddiyetinin farkında olmaması nedeniyle Said'i muhaliflerini marjinalleştirme kampanyalarını durdurmaya çağırdı.
Nahda Hareketi Şura Konseyi Başkanı Abdülkerim Haruni, meclisteki bir azınlığın, dış güçlerin ve Kartaca köşkü içindeki tarafların desteğini alan Cumhurbaşkanı'nı ‘yasal diktatör’ olarak nitelendirdi.
Gannuşi ile Cumhurbaşkanı Said arasında süren anlaşmazlığa dair de değerklendirmelerde bulunan Haruni, "Nahda’nın pozisyonu kendisine  saldırmak değil, devlet başkanını savunmaktır. Nahda, Cumhurbaşkanı hakkında endişe duyuyor. Ondan korkmuyor” dedi. Cumhurbaşkanı’na açıklamalarında gerginliği artıran üslubunu bırakması çağrısında bulundu. Haruni, meclis tarafından onaylanan,11 bakanı içeren kabine değişikliğinin Cumhurbaşkanı tarafından kabul edilmemesi sebebiyle Başbakan Hişam el-Meşişi’yi de eleştirdi. Meşişi’nin her seviyede tüm sorunların çözülmesine yoğunlaşmak için anayasal yetkilerin uygulanmasını ve görevleri onaylanan bakanların işlerini yapabilmeleri için kalan adımların tamamlanmasını talep ettiğini söyledi.
Diğer yandan, başkentteki Asliye Mahkemesi Sözcüsü Muhsin el-Dali, Cumhuriyet Savcılığı’nın milletvekili Raşid el-Hiyari'nin Cumhurbaşkanı Said'i seçim kampanyası sırasında şüpheli Amerikan fonları almakla suçladığı ifadeleri ile ilgili incelemesini sürdürdüğünü aktardı.
Dali, Cumhuriyet Savcılığı’nın, milletvekili el-Hiyari’nin yayınladığı videoya ilişkin inceleme raporunu ve Cumhurbaşkanı Kays Said’in seçim kampanyalarının finansmanı ile ilgili iddiaları nisan ayı başında uzman güvenlik birimlerine yönlendirdiğini bildirdi.



Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
TT

Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)

Tunus’ta çoğunluğu gençlerden oluşan protestocular, sivil toplum örgütleri, aktivistler ve bağımsız siyasetçiler dün, ‘adaletsizliğe karşı’ ve özgürlük talepleriyle bir yürüyüşe katıldı. Yürüyüş, İnsan Hakları Meydanı’ndan başlayarak başkentin merkezindeki 5. Muhammed Caddesi’ni geçerek devam etti.

Protesto yürüyüşü, Tunus’un güneyindeki Gabes'te çevre kirliliğine karşı geniş kapsamlı protestoların, sektörel grevlerin ve ‘devlet güvenliğine karşı komplo kurmak’ suçlamasıyla hapiste tutulan politikacılar için uzaktan yapılan duruşmalara tepki olarak düzenlendi.

Bu durum, gazetecilerin yargılanması, sivil toplum kuruluşlarının ve basın kuruluşlarının faaliyetlerinin dondurulmasına ilişkin mahkeme kararları, vergi denetim kampanyası ve siyasi partilerin faaliyetlerinde önemli bir düşüşün yaşandığı bir dönemde ortaya çıktı.

Protesto yürüyüşü organizatörlerinden oluşan komisyonun sözcüsü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Amacımız safları birleştirmek. Bildiğiniz gibi, bugün iklim zorlu. Adaletsizliği durdurmayı ve ülkenin uçuruma sürüklenmesini önlemeyi amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Protestolar sırasında göstericiler “Özgürlük, özgürlük, polis devleti bitti” ve “İş, özgürlük, ulusal onur” sloganları attılar. Göstericiler ayrıca üzerinde ‘Sadece adaletsizlik ve tehditleri bilen bir başkan! Halkın ve halkın isteklerinden uzaklaşan yolun nereye gidiyor?’ yazan büyük bir pankart açtılar.

Muhalefet kanadından Ulusal Kurtuluş Cephesi lideri Riyad Şuaybi, Alman Basın Ajansı DPA’ya yaptığı açıklamada, “Ulusal sahnede yaşanan çok yönlü siyasi, sosyal ve çevresel gelişmeler çerçevesinde, bu yürüyüş, beş yıldan fazla bir süredir durmuş olan demokrasi ve kalkınma sürecinin yeniden başlatılması hedefine ilişkin gerçek bir ulusal konsensüsü ifade ediyor” dedi.

Bu hareket, sokakta yetkililer ile Tunus'un en büyük sendikası olan Tunus Genel İşçi Sendikası (UGTT) da dahil olmak üzere çeşitli parti ve örgütlerden muhalefet kanadındaki gruplar arasındaki gerginliğin bir göstergesi olarak görülüyor.

Paris'te yaşayan Tunuslu muhalif siyasetçi ve Fransa'daki Tunuslular Demokratik Derneği Başkanı Tarık Tukabri, “Siyasi partilerin genel sekreterlerinin çoğu bugün hapiste. Siyasi görüşleri ne olursa olsun, kamu özgürlüklerini savunmak ve onların serbest bırakılmasını talep etmek önemli” ifadelerini kullandı. Tukabri, “Siyasi ve demokratik hayata dönmemiz, partilerin ve sivil toplumun rolünü yeniden tesis etmemiz ve uzaktan yargılamalara son vermemiz gerekiyor” diye ekledi.

2019 yılında iktidara gelen Cumhurbaşkanı Kays Said, muhaliflerini devleti içeriden parçalamaya çalışmakla, yabancı güçlerle bağlantıları olmakla ve devlet kurumlarında yaygın şekilde yolsuzluğa neden olmakla suçluyor.

Öte yandan Adalet Bakanı Leyla Ceffal, ifade özgürlüğüne karşı davalar veya kovuşturmalar ya da hapishanelerde muhaliflere işkence uygulandığı iddialarını reddediyor. Ancak Tunus İnsan Hakları Birliği ve Tunus Gazeteciler Sendikası gibi insan hakları örgütleri, kamusal özgürlüklerde ciddi bir gerileme olduğuna işaret ederken hapishanelerde tutuklu bulunan politikacıların sağlık durumunun kötüleştiğini vurguluyor.

Yetkililer, özgürlük kısıtlamalarını kaldırmak, kamu hizmetlerini ve yaşam koşullarını iyileştirmek ve artan fiyatlarla mücadele etmek konusunda çifte baskı altında bulunuyor.

Tukabri, yaptığı açıklamada ayrıca “Bu boşluk bir an önce kapatılmalı ve vatandaşların sağlık, çevre kirliliği, barınma ve diğer alanlardaki gerçek sorunlarına çözüm bulmaya özen gösterilmeli” diye vurguladı.


Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
TT

Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Sudan’da Kordofan'ın kuzey bölgelerinde, özellikle stratejik öneme sahip Babnusa şehrinde şiddetli çatışmalar devam ederken çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne de sıçradı. Kuzey Eyaleti’nin yönetim şehri Dongola, Sudan ordusu ile ‘Evlad Kamari’ adıyla bilinen yerel milisler arasında patlak veren ilk çatışmaya tanık oldu. Bu olay, yerel halk arasında terör ve korku dalgasına yol açarken, çok sayıda milis öldürüldü ve liderleri ağır yaralı halde hastaneye kaldırıldı.

Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD Başkanı Donald Trump'ın Sudan'daki savaşı sona erdirme isteğini memnuniyetle karşıladı. Cumartesi günü, BAE Devlet Başkanı Diplomasi Danışmanı Enver Karkaş, ‘Sudan’daki kanlı iç savaşın acilen sona erdirilmesi ve acil ateşkes’ çağrısında bulundu.

Karkaş, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, Sudan'ın birliğine vurgu yaparken Müslüman Kardeşler'in (İhvan-ı Müslimin) etkisinin geri dönüşünün ciddi endişe kaynağı olduğunu söyledi. Karkaş, Sudan’da çatışan her iki tarafta da ihlallere karışanların hesap vermesi gerektiğinin altını çizdi.


Irak’ta Koordinasyon Çerçevesi “başbakanın görevlerini” belirledi

KDP lideri Mesud Barzani ile Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki dün Erbil'de bir araya geldi
KDP lideri Mesud Barzani ile Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki dün Erbil'de bir araya geldi
TT

Irak’ta Koordinasyon Çerçevesi “başbakanın görevlerini” belirledi

KDP lideri Mesud Barzani ile Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki dün Erbil'de bir araya geldi
KDP lideri Mesud Barzani ile Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki dün Erbil'de bir araya geldi

Irak’ta Şii siyasi güçlerin ittifakı olan Koordinasyon Çerçevesi’nin başbakanlık için potansiyel adaylara ön koşullar getirmeyi kabul ettiği bildirildi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Koordinasyon Çerçevesi, Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki’ye cumhurbaşkanlığı, başbakanlık ve meclis başkanlığı (üç başkanlık) makamlarına atanacak isimlerle ilgili müzakereleri yürütmek üzere ‘tam yetki’ verdi.

Kaynaklara göre başbakanlık adayı Sünni ve Kürt güçler tarafından kabul edilebilir olacak ve ne Washington’ın ne de Tahran'ın hassasiyetlerini tetikleyecek. Bu da onu uzlaşı adayı haline getirecek.

Kaynaklar, adayın kimliğinin, yürütme kararlarının parlamentoda çoğunluğu elinde bulunduran Şii güçlerde kalmasını sağlayan önceden belirlenmiş bir siyasi programı uyguladığı sürece Koordinasyon Çerçevesi için ‘artık bir önem teşkil etmediğini’ belirttiler.

Kaynaklar ayrıca Koordinasyon Çerçevesi komisyonunun, adaylardan Şii partilerle nüfuz mücadelesine girmemelerini ve mali kriz ile artan kamu borcunu çözmek için çalışmasını istediğini aktardı.