Ürdün Kralı ‘fitne davasında’ 16 kişiyi affetti

Kral 2. Abdullah, eski başbakanlar Abdurrauf er-Ravabda ve Tahir el-Mısri eşliğinde aşiret liderlerini ziyaret ediyor (Krallık Divanı)
Kral 2. Abdullah, eski başbakanlar Abdurrauf er-Ravabda ve Tahir el-Mısri eşliğinde aşiret liderlerini ziyaret ediyor (Krallık Divanı)
TT

Ürdün Kralı ‘fitne davasında’ 16 kişiyi affetti

Kral 2. Abdullah, eski başbakanlar Abdurrauf er-Ravabda ve Tahir el-Mısri eşliğinde aşiret liderlerini ziyaret ediyor (Krallık Divanı)
Kral 2. Abdullah, eski başbakanlar Abdurrauf er-Ravabda ve Tahir el-Mısri eşliğinde aşiret liderlerini ziyaret ediyor (Krallık Divanı)

Ürdün Kralı 2. Abdullah, Ürdün kamuoyunda artık “fitne davası” olarak bilinen olayın ardından tutuklananlardan bazılarının serbest bırakılması için ülkesinin makamlarına hukuki mekanizmalar aranması talimatını verdi. Fitne davası kapsamında Eski Veliaht Prensi Hamza bin El-Hüseyin ile irtibatı bulunan Eski Kraliyet Divanı Başkanı Basim İbrahim Avdallah ile Şerif Hasan bin Zeyd de dahil olmak üzere 18 kişi gözaltına alındı.
Kral 2. Abdullah’ın talimatının hemen sonrasında Ürdün Devlet Güvenlik Savcılığı, Basim İbrahim Avadallah ile Şerif Hasan bin Zeyd dışındaki 16 kişiyi serbest bıraktı.
Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcısı Askeri Hakim Tuğgeneral Hazım el-Meccali, zanlılar Basim Avdallah ve Eş-Şerif Abdurrahman Hasan bin Zeyd’in rollerinin farklı olması, kendilerine atıf edilen ithamların, serbest bırakılan diğer kalan zanlılardan farklı olan kışkırtma derecesi sebebiyle serbest bırakılmadıklarını açıkladı.
Kral 2. Abdullah dün Ürdün’ün şehirlerindeki aşiret liderlerinin bu fitnenin arkasından giden evlatlarını affetme çağrısına yanıt verdi. Aşiret liderleri, Kral 2. Abdullah’a gönderdikleri ortak mektupta Haşimilerin hoşgörü ve affetme değerlerine vurgu yaptı.
Krallık Divanı’nda düzenlenen toplantının ardından yayınlanan açıklamada, “Kral 2. Abdullah, ilgili yetkililere, başlangıçta aileleri arasında çıkarılan bu fitnenin arkasına itilen ve aldatılan, hata eden veya sürüklenen her biri hakkında en hızlı şekilde uygun hukuki mekanizmaları takip etme talimatı verdi” ifadelerine yer verildi.
Ürdün Kralı son olayları “acı verici” diye niteleyerek, “Eğer fitne başından beri durdurulmasaydı ülkenin zor yönlere götürülmesi kesinlikle mümkün olurdu” dedi.
Kral 2. Abdullah, bu olanların sonuçlarını düşünmeden yapılan yanlış değerlendirme ve acı verici fitnenin arkasından sürüklenmenin sonucu olduğuna işaret ederek, ülkesinin gücünü ve Krallık kurumlarına olan güvenini vurguladı. Ürdün Kralı, “halkı ve ülkeyi koruma ve hizmet etme emanetini yerine getirdiklerini ve bu esasın her şeyi ele alma biçimini belirlediğini dile getirdi.
Ürdün Devlet Güvenliği Mahkemesi Başsavcısı, geçen hafta ortasında, “Krallığın güvenlik ve istikrarına açık bir biçimde tehdit oluşturan son olaylarda çeşitli ve farklı rollerle parmağı bulunanlarla ilgili soruşturmaların sona erdiğini” bildirmişti. Devlet Güvenlik Savcılığı da soruşturmalarını tamamladı ve Askeri Mahkeme’nin Eski Kraliyet Divanı Başkanı Basim İbrahim Avdallah ile Şerif Hasan bin Zeyd’in yargılamalarına başlaması için yakında dava tarihlerini açıklaması bekleniyor.



İsrail, Filistin Yönetimi liderlerinin hareketlerine yönelik kısıtlamaları sıkılaştırıyor

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa salı günkü kabine toplantısında (WAFA)
Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa salı günkü kabine toplantısında (WAFA)
TT

İsrail, Filistin Yönetimi liderlerinin hareketlerine yönelik kısıtlamaları sıkılaştırıyor

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa salı günkü kabine toplantısında (WAFA)
Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa salı günkü kabine toplantısında (WAFA)

İsrail, sahada gerilimin arttığı ya da Filistin Yönetimi'nin çeşitli siyasi kazanımlar elde etmeye çalıştığı dönemlerde yıllardır sürdürdüğü bir politikanın parçası olarak Filistinli yetkililerin iç ve dış hareketlerini kısıtlamaya geri döndü.

Gazze savaşının başlamasından bu yana İsrail bu yaklaşımını yoğunlaştırdı. İsrail makamları dün Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa'nın Batı Şeria'daki Ramallah ve Nablus vilayetlerinde bir dizi kasaba ve köyü ziyaret etmesini engelledi.

Duvar ve Yerleşim Direniş Komisyonu’nun Facebook sayfası üzerinden yapılan paylaşımda, “İsrail işgal yetkilileri, önceden uyarıda bulunmaksızın, Başbakan Muhammed Mustafa'nın Nablus vilayetindeki Duma ve Kusra kasabalarını, Ramallah vilayetindeki Berka ve Deyr Dibvan kasabalarını ziyaret etmesini engelledi” denildi.

Paylaşımın devamında, “Bu keyfi adım, işgal makamları tarafından Filistin hükümetine karşı alınan bir dizi ırkçı tedbirin devamı niteliğinde olup, hükümet ile Filistin vatandaşları arasındaki güveni sarsmaya yönelik umutsuz bir girişimdir” ifadesi yer aldı.

Abbas'ın seyahatinin engellenmesi

Geçtiğimiz günlerde İsrail, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın Suriye'ye yapacağı ziyarete hazırlık amacıyla Ürdün'e gitmesini de engellemeye çalıştı. Ancak yoğun çabaların ve çeşitli tarafların temaslarının ardından Abbas, İsrail'in oyalamasının ardından Ürdün'e karayoluyla gitmek zorunda kaldı.

y6jukı
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (Reuters)

Filistin Yönetimi bu konuda resmi bir açıklama yapmadı. Bazı yetkililer son dakikaya kadar ve birden fazla kez Abbas'ın hava yoluyla seyahat edeceğini teyit etmeye çalıştı, ancak sonunda yıllardır nadiren gerçekleşen bir şey olarak Abbas karayoluyla gitti.

İsrail'in bu kısıtlamasının, Filistin Devlet Başkanı'nın Suriye'yi ziyaret etme ve İsrail'in halen ‘terörist’ olarak tanımladığı ve ülkesinin topraklarına saldırdığı Suriyeli mevkidaşı Ahmed eş-Şera ile görüşme niyetinden mi yoksa Filistin'in ‘iki devletli çözüm’ çerçevesinde bir Filistin devletinin uluslararası alanda tanınması için başta Fransa olmak üzere Avrupa ülkeleriyle ve Suudi Arabistan'la koordinasyon içinde hareket etmesinden mi kaynaklandığı bilinmiyor.

Elbette bu tutum İsrail hükümetini ve Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu kızdırdı ve Fransa'nın çabalarına ve Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un açıklamalarına saldıran açıklamalar yapmasına neden oldu.

Sessiz kalmak

Filistin hükümeti Mustafa'nın Batı Şeria'daki bazı kasabaları ziyaret etmesinin engellenmesi konusunda sessiz kalırken, Filistin Devlet Başkanlığı da Suriye ziyareti öncesinde Başkan Abbas'a karşı İsrail tarafından yapılan girişimler konusunda sessiz kaldı.

dfrgthy
İsrail askerleri askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarında (İsrail ordusu)

İsrail'de hiçbir resmi kurum İsrail'in attığı bu adımlar hakkında yorum yapmazken, bazı medya kuruluşları Netanyahu hükümetinden resmi bir yorum almaksızın Filistin Devlet Başkanı'nın Suriye ziyaretini engelleme girişimlerini haber yaptı.

Gözlemciler, Filistinli yetkililerin hareketlerine getirilen bu kısıtlamanın, İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Batı Şeria şehirlerine uyguladığı siyasi ve fiziki kuşatma çerçevesinde gerçekleştiğini düşünüyor.

Geçtiğimiz birkaç ay içinde Batı Şeria bir dizi yoğun askeri operasyona maruz kaldı. İsrail ordusu gece gündüz baskınlar düzenliyor, daha fazla kontrol noktası kuruyor, bölge sakinlerine yaptırımlar uyguluyor ve bir bölgeden diğerine veya bir vilayetten diğerine hareketlerini kısıtlıyor. İsrail polisi çeşitli yollarda konuşlanmış durumda ve Filistinlilere hiç de azımsanmayacak miktarlarda trafik cezaları uyguluyor.

Batı Şeria'nın coğrafi yapısının değiştirilmesi

İsrail askeri operasyonları üç aydır ağırlıklı olarak Cenin Mülteci Kampı’nda, aynı süre zarfında Tulkerim Mülteci Kampı’nda ve yaklaşık 70 gündür Tulkerim vilayetindeki Nur Şems Mülteci Kampı’nda yoğunlaştı. Bu operasyonlar, ‘silahlı terörizmin yuvası’ olarak tanımlanan bu kampların coğrafi yapısını değiştirmeye yönelik olarak evleri buldozerle yıkmayı ve yeni yollar inşa etmeyi içeriyor.

Söz konusu operasyonlar, yaklaşık 18 aydır acımasız bir savaşa maruz kalan Gazze Şeridi'nde yaşananların bir tekrarı olarak on binlerce Filistinlinin bu kamplardan göç etmesine neden oldu. Diğer vilayetlerdeki köyler, kasabalar ve kamplar da her gün daha fazla yerleşim karakolu kuran, yerleşim yolları inşa eden, Filistinli çiftçilere ait ekipmanlara el koyan ve onlara saldırarak aralarında çok sayıda kişinin yaralanmasına neden olan yerleşimcilerin saldırılarına maruz kalıyor.

DFRGTYH
Batı Şeria'nın El Halil kentinde Yahudi yerleşimine bakan bir tepede yürüyen Filistinli adam, 3 Nisan 2025. (AFP)

İsrailli yerleşimciler dün sabah Nablus'un doğusundaki Beyt Decen köyünde bir elektrik hattını uzatmak için çalışırken Filistinlilerin ekipmanlarına ve üç kamyona el koydu. Başka bir grup yerleşimci de Ürdün Vadisi'nin kuzeyinde mahsulleri sulamak için kullanılan su pompalarını çaldı.

Filistinlilere göre yerleşimciler tarafından gerçekleştirilen bu saldırıların çoğu İsrail ordusunun koruması altında gerçekleştiriliyor. Bu durum, Tel Aviv'de yerleşimi ve yerleşimcileri teşvik eden Bezalel Smotrich ve Itamar Ben-Gvir gibi aşırılık yanlısı bakanların yer aldığı aşırı sağcı hükümet altında bu tür saldırıları meşrulaştırarak İsrail'de açık ve net bir yaklaşım değişikliğine işaret ediyor.