Bilim insanları cevapladı: Tavşanlar neden daha büyük değil?

Araştırma ekibi bulguların, canlılar arasındaki etkileşimlerin bazı türlerin evrimsel sürecinde etkili bir rol oynadığını gösterdiğini söyledi (Unsplash)
Araştırma ekibi bulguların, canlılar arasındaki etkileşimlerin bazı türlerin evrimsel sürecinde etkili bir rol oynadığını gösterdiğini söyledi (Unsplash)
TT

Bilim insanları cevapladı: Tavşanlar neden daha büyük değil?

Araştırma ekibi bulguların, canlılar arasındaki etkileşimlerin bazı türlerin evrimsel sürecinde etkili bir rol oynadığını gösterdiğini söyledi (Unsplash)
Araştırma ekibi bulguların, canlılar arasındaki etkileşimlerin bazı türlerin evrimsel sürecinde etkili bir rol oynadığını gösterdiğini söyledi (Unsplash)

Bilim insanları, tavşanların daha büyük olmamasının sebebinin at, deve ve koyun gibi türleri içeren toynaklılar takımı olduğunu söyledi.
Tavşanların da dahil olduğu tavşanımsılar takımı, dünyanın dört bir yanında görülebiliyor. Öte yandan bu hayvanlar epey fazla yerde bulunmasına rağmen, vücut boyutlarındaki çeşitlilik az. Bu durum uzmanların aklında soru işaretleri uyandırdı.
Zira pek çok hayvan kendi içinde geniş bir yelpazeye sahip. Örneğin Yorkshire teriyeri gibi küçük; Saint Bernard gibi büyük köpek ırkları var.
Tavşanımsıların yakın akrabası kemirgenler takımında da 4 gramlık cüce fare ve 50 kilograma ulaşabilen kapibara bulunuyor.
Japonya'daki Kyoto Üniversitesi Primat Araştırmaları Enstitüsü'nden Susumu Tomiya bu konuda "Yaşayan en büyük yabani tavşanımsılar ortalama 5 kilogram. Yaşayan en büyük kemirgen olan kapibaranın onda biri" dedi. Araştırma ekibinin lideri Tomiya, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ancak bazı evcil tavşan ırkları 8 kilograma ulaşabiliyor. Nesli tükenmiş bazı türler de bunu yapabiliyordu. Buna şaşırdık. Yabani tavşanımsıların vücutlarının daha büyük boyutlara ulaşmasını ne tür dış güçlerin engellediğini araştırmaya başladık."
Bilim insanları tavşanımsılara ait fosil kayıtlarını ve bu hayvanların evrimsel tarihini inceledi ve ekolojik faktörleri analiz etti.
Hakemli bilim dergisi Evolution'da yayımlanan bulgular, tavşanımsıların büyüklüklerini belirlemede en etkili unsurun otçul toynaklı hayvanların boyutları olduğunu gösterdi. 
Zira 6 kilogramı geçen tavşanımsıların enerji verimliliğinin, toynaklılara göre azaldığı keşfedildi. Yani büyüyen tavşanımsıların, bunu sürdürebilmek için çok daha fazla besin tüketmesi gerekiyordu.
Uzmanlar, bu durumun ot yemede tavşanımsılarla yarışan toynaklı hayvanlara avantaj sağladığına işaret etti.
Araştırma ekibi son olarak Kuzey Amerika'daki tavşanımsıların fosil kayıtlarını gözden geçirdi. En küçük toynaklının, tavşanımsıların ulaşabileceği maksimumu büyüklüğü belirlediğini ortaya koydu.
 
Independent Türkçe, Phys.org, New Atlas



Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
TT

Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)

Çekya’daki yetkililer dün yaptıkları açıklamada, siber güvenlik endişeleri nedeniyle Çinli yapay zeka (AI) startup'ı DeepSeek'in herhangi bir ürününün devlet yönetiminde kullanılmasını yasakladıklarını duyurdu.

Şarku'l Avsat'ın DPA'dan aktardığına göre Çekya Başbakanı Petr Fiala, hükümetin Ulusal Siber Güvenlik Kurumu'ndan, şirketin Çinli resmi makamlarla iş birliği yapmak zorunda olması nedeniyle kullanıcı verilerine yetkisiz erişim tehdidine işaret eden bir uyarı aldıktan sonra bu kararı aldığını söyledi. Bu hamle, ocak ayında chatbot'a erişimi yasaklayan İtalya ve Avustralya da dahil olmak üzere diğer ülkeler tarafından kullanıcıların verilerini korumak için atılan benzer adımları takip ediyor.

Çek hükümeti 2018 yılında, güvenlik tehdidi oluşturdukları uyarısının ardından Çinli telekom şirketleri Huawei ve ZTE tarafından üretilen donanım ve yazılımları kullanmayı bıraktı.

DeepSeek 2023 yılında Çin'in Hangzhou kentinde kuruldu ve aynı yıl ilk büyük ölçekli yapay zeka dil modelini piyasaya sürdü.