Roma’da salgın döneminde bisikletler ulaşım aracı olarak kullanılıyor

İtalyanlar Roma Villa Borghese Park'ta güneşli günün tadını çıkarıyor (EPA)
İtalyanlar Roma Villa Borghese Park'ta güneşli günün tadını çıkarıyor (EPA)
TT

Roma’da salgın döneminde bisikletler ulaşım aracı olarak kullanılıyor

İtalyanlar Roma Villa Borghese Park'ta güneşli günün tadını çıkarıyor (EPA)
İtalyanlar Roma Villa Borghese Park'ta güneşli günün tadını çıkarıyor (EPA)

Dünyanın tüm büyük şehirlerinde olduğu gibi dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 salgınını kontrol altına almak için getirilen kısıtlamalar nedeniyle sokaklarda araç bulunmaması, İtalya'nın başkenti Roma'daki bisiklet kullanıcıları için fırsat haline geldi. Bu eğilim, bölgede yeni bir bisiklet yolunun kurulmasıyla ve yetkililer tarafından bisiklet ve benzeri ulaşım aracı almak isteyen kişilere yardım imkânı sunmasıyla hızlandı. Roma, yedi tepesi, trafik kaosu ve engebeli yollarıyla bisiklet kullanıcıları için hiçbir zaman ideal bir şehir olmadı, ancak bu ulaşım şekli yavaş yavaş ülkeye yayılıyor.
Fransa Haber Ajansı AFP’ye göre, 36 yaşında Romalı bir kadın olan Valeria Picchi, geçen yıl küçük bisikletini satıp işe giderken iki çocuğunu okula bırakmak için kullanacağı römorklu bir elektrikli bisiklet satın aldı ve böylece bu yeni ulaşım trendini benimseyenlerden biri oldu. Picchi, "Çocuklarım onu seviyor, ben de kendimi onunla ender bulunan bir kuş gibi hissediyorum... İnsanlar bizi izliyor(...) Mahallede üne kavuştum" dedi. İtalya'da yeni veya kullanılmış bir bisiklet veyahut elektrikli bir bisiklet satın almak isteyen tüm İtalyanlara hükümet tarafından 500 €'ya kadar sağlanan destek programı da Picchi'yi bu adımı atmaya teşvik etti. Program 2020'de 119 bin başvuru alsa da İtalya başkentinin birçok sakini hala Vespa motosikletleri, eski Fiat arabaları ve Roma trafik ormanındaki diğer "yaratıkların" homurtuları arasında bisiklet sürme fikrini reddediyor.
Avrupa Bisiklet Birliği'ne göre, Roma’lı vatandaşların sadece yüzde 0,6'sı düzenli olarak bisiklet sürerken, Kopenhag'da bu oran yüzde 49.
Trafik dışında Roma’da bisiklet kullanıcıların karşı karşıya kaldığı bazı engeller var. Bunlar arasında, scooter üreticileri tarafından yeni motosiklet modellerinin süspansiyon sistemlerinin sertliğini test etmek için bir test alanı olarak kullanılan sokakların ve yolların çok kötü durumu vardır.
Roma Belediye Başkanı Virginia Raggi geçen sene, mevcut 250 kilometreye ek olarak 150 kilometrelik yeni bisiklet yolları inşa etme ve İtalyan başkenti Roma’yı 500 km hedefine çıkarma planını açıkladı.



Homo sapiens güneş kremi sayesinde mi hayatta kalmayı başardı?

Mağara sanatında aşıboyasının kullanımı, güneş kremi olarak kullanılmasıyla aynı zamana denk gelmiş olabilir (Wikimedia Commons)
Mağara sanatında aşıboyasının kullanımı, güneş kremi olarak kullanılmasıyla aynı zamana denk gelmiş olabilir (Wikimedia Commons)
TT

Homo sapiens güneş kremi sayesinde mi hayatta kalmayı başardı?

Mağara sanatında aşıboyasının kullanımı, güneş kremi olarak kullanılmasıyla aynı zamana denk gelmiş olabilir (Wikimedia Commons)
Mağara sanatında aşıboyasının kullanımı, güneş kremi olarak kullanılmasıyla aynı zamana denk gelmiş olabilir (Wikimedia Commons)

Neandertallerin soyu tükenirken modern insanların hayatta kalmasının arkasında güneş kremi yatıyor olabilir. 

Modern insanların (Homo sapiens) en yakın akrabalarından Neandertaller, onbinlerce yıl Avrupa'da yaşadıktan sonra yaklaşık 40 bin yıl önce yok olmuştu. 

Bilim insanları türün sonunu neyin getirdiğini saptamaya çalışırken, yeni bir araştırma Dünya'nın manyetik alanındaki değişimlere işaret etti.

Gezegeni Güneş'in zararlı ışınlarından koruyan manyetik alanın kutupları genellikle kuzey ve güney kutuplarıyla aynı hizada ancak çekirdekteki değişiklikler sonucu zaman zaman yer değiştiriyor.

Yaklaşık 41 bin yıl önce de böyle bir olay yaşandı ve manyetik alan zayıflayarak daha yüksek seviyede radyasyonun yeryüzüne ulaşmasına izin verdi.

Michigan Üniversitesi liderliğindeki bir araştırma ekibi, volkanik kayaç ve tortularda korunan manyetik imzaları inceleyerek Laschamps olayı diye bilinen bu dönemde manyetik alanının detaylı bir modelini oluşturdu. 

Bulguları hakemli dergi Science Advances'ta dün (16 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre 41 bin yıl önce manyetik kutuplar ekvatora doğru kaydı ve alanın gücü, bugünkü seviyelerin yüzde 10'una kadar düştü.

Bilim insanları bu dönemde, normalde kutuplarda görülen kuzey ışıklarının ekvatora çok daha yakın yerlere yaklaştığını tahmin ediyor.

Bunun yanı sıra artan ultraviyole ışın oranı, insanları cilt kanseri gibi hastalıklara karşı epey savunmasız bırakmış olmalı.

Araştırmacılar bu dönemde modern insanlar arasında kişinin ölçülerine göre hazırlanmış kıyafetlerin yaygınlaştığını söylüyor. Ayrıca ultraviyole ışınlara karşı koruma sağlayan aşıboyasına da sanat eserlerinde sıkça rastlanırken, Homo sapiens bunu vücuduna da sürmüş olabilir. 

Ekip bu nedenle Homo sapiens'in, Neandertallere karşı daha avantajlı bir konumda olabileceğini düşünüyor. Kişiye özel kıyafetler de vücudu daha iyi örtebildiğinden güneş ışınlarına karşı korumada etki sağlıyor. 

Makalenin başyazarı Dr. Agnit Mukhopadhyay "Çalışmada, manyetik alanın bağlı olmadığı ve kozmik radyasyonun veya Güneş'ten gelen her türlü enerjik parçacığın toprağa kadar sızmasına izin veren tüm bölgeleri birleştirdik" diyerek ekliyor:

Bu bölgelerin birçoğunun aslında 41 bin yıl önceki erken insan faaliyetleriyle, özellikle de mağara kullanımı ve tarih öncesi güneş kremi kullanımındaki artışla epey yakından eşleştiğini gördük.

Diğer yandan bazı uzmanlar, modern insanların aşıboyasını güneş kremi olarak kullanıp kullanmadığının bilinmediğini ve tek başına onları kurtarmış olmayabileceğini söylüyor.

Çek Cumhuriyeti'ndeki JCMM'den (Güney Moravya Uluslararası Hareketlilik Merkezi) Ladislav Nejman, aynı dönemde çok soğuk koşullar olduğuna dikkat çekerek ekliyor:

Homo sapiens'in Neandertallere kıyasla sahip olduğu en büyük avantaj, Afrika'da ve başka yerlerde yaşayan başka büyük popülasyonların olmasıydı. Bu nedenle yeni Homo sapiensler bu olaylardan sonra Avrupa'ya taşınabilirdi. 

Independent Türkçe, IFLScience, New Scientist, Science Advances