Roma’da salgın döneminde bisikletler ulaşım aracı olarak kullanılıyor

İtalyanlar Roma Villa Borghese Park'ta güneşli günün tadını çıkarıyor (EPA)
İtalyanlar Roma Villa Borghese Park'ta güneşli günün tadını çıkarıyor (EPA)
TT

Roma’da salgın döneminde bisikletler ulaşım aracı olarak kullanılıyor

İtalyanlar Roma Villa Borghese Park'ta güneşli günün tadını çıkarıyor (EPA)
İtalyanlar Roma Villa Borghese Park'ta güneşli günün tadını çıkarıyor (EPA)

Dünyanın tüm büyük şehirlerinde olduğu gibi dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 salgınını kontrol altına almak için getirilen kısıtlamalar nedeniyle sokaklarda araç bulunmaması, İtalya'nın başkenti Roma'daki bisiklet kullanıcıları için fırsat haline geldi. Bu eğilim, bölgede yeni bir bisiklet yolunun kurulmasıyla ve yetkililer tarafından bisiklet ve benzeri ulaşım aracı almak isteyen kişilere yardım imkânı sunmasıyla hızlandı. Roma, yedi tepesi, trafik kaosu ve engebeli yollarıyla bisiklet kullanıcıları için hiçbir zaman ideal bir şehir olmadı, ancak bu ulaşım şekli yavaş yavaş ülkeye yayılıyor.
Fransa Haber Ajansı AFP’ye göre, 36 yaşında Romalı bir kadın olan Valeria Picchi, geçen yıl küçük bisikletini satıp işe giderken iki çocuğunu okula bırakmak için kullanacağı römorklu bir elektrikli bisiklet satın aldı ve böylece bu yeni ulaşım trendini benimseyenlerden biri oldu. Picchi, "Çocuklarım onu seviyor, ben de kendimi onunla ender bulunan bir kuş gibi hissediyorum... İnsanlar bizi izliyor(...) Mahallede üne kavuştum" dedi. İtalya'da yeni veya kullanılmış bir bisiklet veyahut elektrikli bir bisiklet satın almak isteyen tüm İtalyanlara hükümet tarafından 500 €'ya kadar sağlanan destek programı da Picchi'yi bu adımı atmaya teşvik etti. Program 2020'de 119 bin başvuru alsa da İtalya başkentinin birçok sakini hala Vespa motosikletleri, eski Fiat arabaları ve Roma trafik ormanındaki diğer "yaratıkların" homurtuları arasında bisiklet sürme fikrini reddediyor.
Avrupa Bisiklet Birliği'ne göre, Roma’lı vatandaşların sadece yüzde 0,6'sı düzenli olarak bisiklet sürerken, Kopenhag'da bu oran yüzde 49.
Trafik dışında Roma’da bisiklet kullanıcıların karşı karşıya kaldığı bazı engeller var. Bunlar arasında, scooter üreticileri tarafından yeni motosiklet modellerinin süspansiyon sistemlerinin sertliğini test etmek için bir test alanı olarak kullanılan sokakların ve yolların çok kötü durumu vardır.
Roma Belediye Başkanı Virginia Raggi geçen sene, mevcut 250 kilometreye ek olarak 150 kilometrelik yeni bisiklet yolları inşa etme ve İtalyan başkenti Roma’yı 500 km hedefine çıkarma planını açıkladı.



Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
TT

Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)

Dubai çikolatasının popülaritesi, Antep fıstığı arzında küresel bir krize yol açarak dünya çapında fıstık kıtlığını şiddetlendirdi ve fiyatların hızla yükselmesine neden oldu.

Antep fıstığı kreması, kadayıf ve sütlü çikolatanın birleşiminden oluşan Dubai çikolatası, 2021 yılında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli çikolata şirketi Fix tarafından piyasaya sürülmesinin ardından büyük ilgi gördü ve bir TikTok videosu viral oldu. Aralık 2023'te yayınlanan video 120 milyondan fazla izlendi ve fıstıklı çikolataya karşı küresel bir tutku uyandırarak birçok benzer ürünün ortaya çıkmasına neden oldu.

Kuruyemiş perakendecisi CG Hacking'den Giles Hacking, bu tutku nedeniyle Antep fıstığı fiyatlarının bir yıl önce pound (ağırlık ölçüsü birimi) başına 7,65 dolardan şu anda pound başına yaklaşık 10,30 dolara yükseldiğini söyledi. Hacking, “Şu anda Antep fıstığı piyasasında arz sıkıntısı yaşanıyor” dedi.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times'tan aktardığı habere göre, tüketiciler o kadar heyecanlı ki, Birleşik Krallık gibi ülkelerde bazı mağazalar her müşterinin alabileceği çikolata sayısını sınırlıyor.

vfdghty
Berlin'deki bir tatlı dükkanında Dubai çikolataları hazırlanıyor. (Arşiv - AFP)

Antep fıstığının ana ihracatçısı olan ABD'de geçen yıl hayal kırıklığı yaratan hasadın ardından Antep fıstığı stokları zaten azalmaktaydı. Hacking, ABD mahsulünün normalden daha kaliteli olduğunu ve bunun da genellikle çikolata ve diğer gıdalar için malzeme olarak satılan ucuz, kabuksuz Antep fıstığı içlerinin arzını azalttığını söyledi. Hacking, “Çok fazla arz yoktu. Bu yüzden Dubai çikolatası geldiğinde ve çikolatacılar ellerine geçen tüm ürünleri satın aldıklarında, dünyanın geri kalanında bir kıtlık yaşandı” ifadelerini kullandı.

BAE'ye Antep fıstığı ihracatı

İran gümrük idaresine göre, dünyanın en büyük ikinci antepfıstığı üreticisi olan İran, Mart 2025'te sona eren altı aylık dönemde BAE'ye bir önceki 12 aya kıyasla yüzde 40 daha fazla antepfıstığı ihraç etti.

İran Antep Fıstığı Derneği yönetim kurulu üyesi Behruz Ağa, kıtlığın, küresel fıstık arzının talebi aştığı ve fiyatların düşmesine neden olduğu 2023'ten keskin bir geri dönüşü temsil ettiğini söyledi.

Yetiştiricilikte dönüşüm

Kaliforniya'da bazı çiftçiler badem fiyatlarının düşmesi nedeniyle son yıllarda bademden Antep fıstığına geçiş yaptı. Ancak bu ağaçlar eylül ayındaki bir sonraki hasada kadar üretime başlamayacak.

Diğer yandan çikolata üreticileri yeterince krema dolgulu çikolata üretemediklerini söylüyor.

Financial Times’a göre çikolata severler zaten kakao arzında yaşanan sıkıntıdan mustaripti ve bu durum 2024 yılında sert hava koşulları ve hastalıkların mahsulü etkilemesiyle fiyatların neredeyse üç katına çıkmasına neden oldu. Üreticiler, kakao kullanımını en aza indiren yeni tariflerle daha küçük barlar satmaya başladı.

Fix, başkalarının kendi markasını müşterileri yanıltmak için kullandığına dair endişelerini dile getirdi. Şirket ürünlerini BAE dışında satmıyor ve günde sadece iki saat satışa sunuyor.

İsviçreli çikolata üreticisi Laderach'ın CEO'su Johannes Laderach, “Dubai çikolatasına olan talep bizi çok şaşırttı. Birkaç ay önce piyasaya sürdük ve talep katlanarak artmaya devam ediyor” ifadelerini kullandı.