Yemen Parlamento Başkanı Berkani’den BM’ye savaşı ve Husilerin uzlaşmazlığını durdurmak için adım atma çağrısı

Yemen Parlamentosu Başkanı Sultan el-Berkani (Twitter)
Yemen Parlamentosu Başkanı Sultan el-Berkani (Twitter)
TT

Yemen Parlamento Başkanı Berkani’den BM’ye savaşı ve Husilerin uzlaşmazlığını durdurmak için adım atma çağrısı

Yemen Parlamentosu Başkanı Sultan el-Berkani (Twitter)
Yemen Parlamentosu Başkanı Sultan el-Berkani (Twitter)

Yemen Parlamentosu Başkanı Sultan el-Berkani, Husi milislerin Marib'e yönelik artan saldırılarını artırarak savaşçılarını seferber den Husilerin uzlaşmazlığını kınayarak Birleşmiş Milletler’e (BM) çatışmayı ve Marib'e yönelik saldırıyı durdurmak için adımlar atma çağrısında bulundu. Berkani’nin çağrısı, BM Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths ile video-konferans yoluyla yaptığı toplantı sırasında geldi.
Berkani’nin ofisi tarafından yapılan açıklamada, Berkani'nin Griffiths ile Yemen'deki gelişmeleri ve Husi darbeci milislerin Marib kentindeki devam eden saldırılarını görüştüğü belirtildi.
Görüşmede ayrıca, Marib kentinde Husilerin başlattığı yıkıcı savaşı durdurmak için atılacak gerekli ve acil adımlar ve BM Temsilcisi’nin BM himayesinde Yemen krizini çözme çabaları ele alındı. Berkani, Yemen’in çeşitli vilayetlerindeki yaşam, ekonomik ve sağlık koşullarının kötüleşmesi ve milislerin Yemen halkının servetini yağmalayarak savaş operasyonlarını finanse etmek için kullanması durumuna değindi.
Açıklamaya göre Yemen Parlamentosu Başkanı, hükümetin barışa ulaşma çabalarını memnuniyetle karşıladığına dikkati çekerek, Yemen krizini sona erdirme hevesini dile getirdi. Hükümetin sonuncusu Suudi girişimi olmak üzere buna yönelik tüm girişimleri olumlu bir şekilde ele aldığını belirten Berkani, Husilerin uzlaşmazlığına işaret ederek milislerin tüm girişimleri reddettiğini ve tüm anlaşmaları ihlal ederek  bu konudaki tüm uluslararası çabaları baltaladığını vurguladı. Ayrıca, savaş ve Husi tırmanışı sürerken barıştan bahsetmenin istenen sonuçları vermeyeceğini ifade etti.
Açıklamaya göre Berkani, BM Temsilcisi’nin Marib'deki savaşı durdurma çabalarının başarı ve acil ve olumlu sonuçların elde edilmesiyle sonuçlanmasını umduğunu dile getirdi.
Yemen Parlamento Başkanı açıklamasını şu sözlerle sürdürdü:
“Marib'de, özellikle milislerin halka, yerlerinden edilmişlere ve güvenliğe karşı yürüttüğü savaş sonucunda her gün yüzlerce kişi öldüğü için bu durum BM’nin güvenilirliğini tehlikeye atıyor. Savaşın devam etmesi ve özellikle milislerin savaşın başlangıcından bu yana çeşitli aşamalarda uyguladıkları Marib'deki petrol ve gaz tesislerinin Husi terörist eylemlerine maruz kalması, zararları Yemen'in her yerine ulaşacak büyük bir insani, çevresel ve ekonomik felakete yol açacak.”
BM Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths’in ise açıklamasında, Marib'deki savaşı durdurmak ve nüfusu ve yerinden edilenleri korumak için tüm taraflarla yaptığı çabalara değindiği ve BM’nin  Husiler tarafından  gerçekleştirilen her türlü askeri eylemi reddettiğini vurguladığı aktarıldı. Griffiths ayrıca, BM’nin bu askeri eylemlerden kaynaklanacak risklerin büyüklüğünün ve Marib halkının ve yerlerinden edilmişlerin maruz kalacağı sonuçların farkında olduğuna dikkat çekti.

Mısır’dan Yemen hükümetine ve Suudi Arabistan girişimine destek
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri ise, ülkesinin Yemen halkının güvenlik, istikrar ve kalkınma beklentilerini karşılayan kapsamlı bir siyasi çözüme ulaşmayı amaçlayan tüm çabalara destek verdiği yönündeki tutumunu yineledi. Mısır hükümetinin Körfez Girişimi, Ulusal Diyalog Konferansı’nda alınan kararlar ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 2216 sayılı kararını içeren üç referansa dayalı siyasi çözüm yoluyla Yemen krizini sona erdirme yönündeki kararlı tutumunu vurguladı.
Bakan Şukri dün Kahire'de BM Yemen Özel Temsilcisi ile bir araya geldi. Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi Ahmed Hafız'a göre Şukri açıklamasında, Mısır'ın Yemen devletinin mevcut hükümetini destekleme ve birliğini, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü destekleme yönündeki kesin tutumunu tekrar teyit ederek, Yemen'deki güvenlik ve istikrarın Mısır ulusal güvenliği ve genel olarak Arap bölgesinin güvenliği için son derece önemli olduğunu vurguladı. Ayrıca, Bab el-Mendeb Boğazı’ndaki güvenlik ve geçiş özgürlüğünün Mısır ulusal güvenliği için de özel bir öneme sahip olduğuna dikkati çekti.
Mısır'ın Suudi Arabistan topraklarına yönelik devam eden Husi saldırılarını kesin bir şekilde reddettiğini ve kınadığını belirten Şukri, ülkesinin ulusal güvenliğini savunmak için aldığı tüm önlemlerde Riyad'a desteğini yineledi. Ayrıca Mısır'ın Yemen krizini çözmek için Suudi girişimini desteklediğini ve memnuniyetle karşıladığını ifade etti.
Mısır'dan yapılan açıklamaya göre Griffiths, Dışişleri Bakanı Samih Şukri’ye Yemen’deki son gelişmeler ve Yemen'deki durumun geleceğine ilişkin vizyonunun yanı sıra, ateşkes sağlama ve siyasi süreci yeniden başlatma amacıyla yürüttüğü çabalar hakkında bilgi verdi. Yemen krizine kapsamlı ve sürdürülebilir bir çözüme ulaşma noktasında Mısır'ın siyasi bir çözümü destekleme ve sürekli destek sağlama rolüne övgüde bulunan Griffiths, aynı zamanda Mısır’ın Yemen halkına ve topraklarında ikamet eden Yemen toplumuna gösterdiği özenden dolayı takdirlerini dile getirdi.
Bakan Şukri, Mısır'ın BM temsilcisinin Yemen'deki siyasi bir çözüme ulaşma çabalarına verdiği desteği dile getirdi. Taraflar ayrıca, bir sonraki aşamada Yemen ve halkının beklentilerini karşılamak amacıyla istişarelere devam etme konusunda anlaştı.

 


Suriye, DEAŞ ile mücadeleye olan "sarsılmaz" bağlılığını yeniden teyit etti

Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani (AFP)
Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani (AFP)
TT

Suriye, DEAŞ ile mücadeleye olan "sarsılmaz" bağlılığını yeniden teyit etti

Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani (AFP)
Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani (AFP)

Suriye, DEAŞ ile mücadeleye olan sarsılmaz bağlılığını yineleyerek, grubun tehdit ettiği tüm bölgelerde askeri operasyonları yoğunlaştırmaya devam edeceğini belirtti.

Suriye Dışişleri Bakanlığı, geçen hafta Palmira ve Kuzey Suriye'deki terör saldırılarında hayatını kaybeden Suriyeli ve Amerikalı güvenlik personelinin ailelerine en derin taziyelerini sunarak, bu kaybın terörizmle mücadelede uluslararası iş birliğinin güçlendirilmesi ihtiyacının altını çizdiğini vurguladı.

Suriye Dışişleri Bakanlığı “X” platformu aracılığıyla şu açıklamayı yaptı: “Suriye, DEAŞ ile mücadeleye ve Suriye topraklarında hiçbir güvenli sığınak bulamamasına olan sarsılmaz bağlılığını teyit etmektedir. Örgütün tehdit ettiği tüm bölgelerde askeri operasyonlarını yoğunlaştırmaya devam edecektir.”

Suriye-Amerikan ortak heyetine yönelik terör saldırısının ardından Palmira şehrinde güvenlik operasyonu (Suriye İçişleri Bakanlığı)Suriye-Amerikan ortak heyetine yönelik terör saldırısının ardından Palmira şehrinde güvenlik operasyonu (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Açıklamada ayrıca “Suriye Arap Cumhuriyeti, ABD'yi ve uluslararası koalisyon üyesi devletleri, terörizmle mücadeledeki çabalarına destek vermeye, böylece sivillerin korunmasına ve bölgede güvenlik ve istikrarın yeniden sağlanmasına katkıda bulunmaya çağırıyor” ifadeleri yer aldı.

Koalisyon uçakları, Suriye'nin kuzey ve doğusundaki şüpheli DEAŞ mevzilerine hava saldırıları düzenledi.

Şarku'l Avsat'ın DPA'dan aktardığına göre Rakka ve Deyrizor valiliklerindeki yerel kaynaklar şu bilgiyi verdi: "Amerikan savaş uçakları Deyrizor ve Rakka çölünde hava saldırıları düzenledi. Dün gece ve bu sabah Rakka'nın güneydoğu kırsalındaki el-Bişri bölgesinde dört patlama sesi duyuldu. Bu sırada, DEAŞ hücrelerinin bu ayın başından beri aktif olduğu bölgedeki Rakka'nın doğu kırsalı ve Deyrizor'un batı bölgeleri üzerinde savaş uçaklarının uçuş sesleri de duyuldu."


Pentagon, Palmira saldırısına karşılık olarak Suriye'de DEAŞ'a karşı operasyon başlattığını duyurdu

ABD Merkez Komutanlığı güçleri, DEAŞ'a karşı operasyonlarında savaş uçakları, saldırı helikopterleri ve topçu birlikleri kullandı (CENTCOM)
ABD Merkez Komutanlığı güçleri, DEAŞ'a karşı operasyonlarında savaş uçakları, saldırı helikopterleri ve topçu birlikleri kullandı (CENTCOM)
TT

Pentagon, Palmira saldırısına karşılık olarak Suriye'de DEAŞ'a karşı operasyon başlattığını duyurdu

ABD Merkez Komutanlığı güçleri, DEAŞ'a karşı operasyonlarında savaş uçakları, saldırı helikopterleri ve topçu birlikleri kullandı (CENTCOM)
ABD Merkez Komutanlığı güçleri, DEAŞ'a karşı operasyonlarında savaş uçakları, saldırı helikopterleri ve topçu birlikleri kullandı (CENTCOM)

Pentagon bu sabah erken saatlerde, ABD savaş uçakları, saldırı helikopterleri ve topçu birliklerinin dün DEAŞ mevzilerine karşı geniş çaplı bir askeri operasyon kapsamında Suriye'nin merkezindeki 70'ten fazla hedefi bombaladığını duyurdu.

ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM) komutanı yaptığı açıklamada, "Bölge genelinde Amerikalılara ve ortaklarımıza zarar vermeyi amaçlayan teröristleri amansızca takip etmeye devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.

ABD Savunma Bakanı Pete Higseth dün geç saatlerde, Palmira'da üç Amerikalının ölümüne yol açan saldırıya karşılık olarak Suriye'de DEAŞ'a karşı askeri bir operasyon başlatıldığını duyurdu.

Hegseth, X platformunda yaptığı bir paylaşımda, "ABD kuvvetleri, 13 Aralık'ta ABD kuvvetlerini hedef alan saldırıya doğrudan yanıt olarak, DEAŞ militanlarını, altyapısını ve silah depolarını ortadan kaldırmak için Suriye'de Hawkeye Saldırı Operasyonu'nu başlattı" dedi.

ABD Başkanı Donald Trump, DEAŞ'ın Suriye'de ABD güçlerinden "çok sert bir misilleme" ile karşı karşıya olduğunu iddia etti.

Pentagon'un Suriye'de askeri operasyon başlattığını duyurmasından kısa bir süre sonra Trump, sosyal medya hesabı Truth Social'da şunları yazdı: "Burada, ABD'nin söz verdiği gibi, saldırıdan sorumlu cani teröristlere karşı çok sert bir eylem başlattığını duyuruyorum." Ayrıca, "Suriye'deki DEAŞ kalelerine karşı çok güçlü hedeflere saldırıyoruz" diye ekledi.

 Suriye'nin doğusundaki Haseke vilayetine bağlı Rmeylan kırsalında bulunan ABD askerleri (Arşiv - AFP)Suriye'nin doğusundaki Haseke vilayetine bağlı Rmeylan kırsalında bulunan ABD askerleri (Arşiv - AFP)

ABD öncülüğündeki koalisyon, son aylarda Suriye'de DEAŞ üyesi olduğundan şüphelenilen kişileri hedef alan hava saldırıları ve kara operasyonları düzenledi. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre bu operasyonlara genellikle Suriye güvenlik güçleri de katıldı.


Mısır’ın Sudan Savaşı’ndaki kırmızı çizgileri ne anlama geliyor?

Mısır Cumhurbaşkanı’nın Perşembe günü Kahire’de Abdulfettah el-Burhan ile görüşmesinden bir kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı’nın Perşembe günü Kahire’de Abdulfettah el-Burhan ile görüşmesinden bir kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır’ın Sudan Savaşı’ndaki kırmızı çizgileri ne anlama geliyor?

Mısır Cumhurbaşkanı’nın Perşembe günü Kahire’de Abdulfettah el-Burhan ile görüşmesinden bir kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı’nın Perşembe günü Kahire’de Abdulfettah el-Burhan ile görüşmesinden bir kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Sudan Ordu Komutanı ve Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan’ın Kahire ziyaretinin ardından, Mısır Cumhurbaşkanlığı Sudan’daki savaşla ilgili üç maddelik bir açıklama yayımladı. Açıklamada, “kırmızı çizgiler” olarak tanımlanan ve aşılmasına izin verilmeyecek unsurlar duyuruldu. Mısır, bu maddelerin Sudan’ın güvenliğiyle doğrudan bağlantılı olan ulusal güvenliğini ilgilendirdiğini vurguladı. Metinde yer alan “ortak savunma anlaşmasının” etkinleştirilmesi vurgusu ise, Mısır’ın askeri, siyasi ve diplomatik ağırlığını Sudan ordusu lehine devreye sokabileceği mesajı olarak değerlendirildi.

Ortak savunma anlaşması

Mısır ile Sudan, Mart 2021’de sınır güvenliği, ortak tehditlere karşı mücadele ve eğitim alanlarını kapsayan bir askeri işbirliği anlaşması imzaladı. Bunun öncesinde, iki ülke 1976’da Cumhurbaşkanları Cafer Numeyri ile Enver Sedat döneminde ortak savunma anlaşmasına imza atmıştı. Anlaşmanın ilk iki maddesi, taraflardan herhangi birine yönelik saldırının diğerine yapılmış kabul edilmesini; saldırının engellenmesi için güç kullanımını ve savunma politikalarının eşgüdümünü öngörüyordu.

gt6y5
Eski Cumhurbaşkanı Cafer Numeyri 15 yıl Mısır’da görev yaptı (AFP)

Numeyri rejiminin 1985’te halk ayaklanmasıyla devrilmesinden sonra dönemin Sudan Başbakanı Sadık el-Mehdi, Kahire’ye anlaşmayı feshetme isteğini iletti. Ardından 1987’de “kardeşlik paktı” imzalandı. Bu metin, 1976 anlaşmasını açıkça feshetmese de süreç içinde askıya alındı ve uygulanmadı.

Bölgesel ve uluslararası mesaj

Sudanlı gazeteci ve El-Tayyar gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Osman Mirgani, Mısır’ın açıklamasını “bölgesel ve uluslararası mesaj” olarak yorumladı. Mirgani’ye göre, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) Darfur ve Kordofan’da genişlemesi, hem Sudan hem Mısır için ortak ulusal güvenlik tehdidi yaratıyor ve Sudan’ın bölünme riskini artırıyor.

Mısır’ın ilk kez bu kadar “sert ve doğrudan” bir dil kullanarak uluslararası hukuk çerçevesinde müdahale sinyali verdiğini belirten Mirgani, “Bu söylem, Kahire’nin Sudan’daki gelişmelerden duyduğu endişenin boyutunu yansıtıyor” dedi. Mirgani, açıklamada yer alan kırmızı çizgilerin Sudan dosyasındaki tüm aktörlere gönderilmiş bir uyarı olduğunu söyledi.

Kırmızı çizgiler

Mısır’ın açıkladığı ilk kırmızı çizgi, Sudan’ın toprak bütünlüğü ve ulusal birliğinin korunması oldu. Kahire, Sudan’ın herhangi bir bölgesinin ayrılmasını veya ülkede paralel yapılar oluşturulmasını kesin biçimde reddetti.

y67u
Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el-Sisi ve Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi Başkanı Abdülfettah el-Burhan Perşembe günü Kahire'de bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Açıklamada, Sudan devlet kurumlarının korunması gerektiği vurgulandı. Mısır, uluslararası hukuka uygun tüm tedbirleri alma hakkına sahip olduğunu ve bunun içine iki ülke arasındaki ortak savunma anlaşmasının aktive edilmesinin de dahil bulunduğunu bildirdi.

Eski Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf ise Burhan’ın Kahire ziyaretinin, Suudi Arabistan temaslarının hemen ardından gelmesine dikkat çekti. Yusuf’a göre ziyaret, ABD, Suudi Arabistan, Mısır ve BAE’nin Sudan savaşını sonlandırmak için yürüttüğü dörtlü mekanizmanın parçası.

Yusuf’a göre, Burhan’ın Kahire temaslarında Sisi’ye Riyad görüşmelerinin detaylı bir değerlendirmesini aktarması, ziyaretin sembolik yönünün ötesinde stratejik bir nitelik taşıyor. Yusuf ayrıca, Mısır ile Sudan güvenlik mimarisinin tarihsel ve coğrafi nedenlerle birbirine sıkı biçimde bağlı olduğuna işaret etti.

Askeri müdahale seçeneği

Sudanlı askeri uzman Muatasım Abdulkadir, ortak savunma anlaşmasının aktive edilmesinin, Mısır’ın doğrudan ya da dolaylı askeri müdahalesini gündeme getirebileceğini söyledi. Bu kapsamda Mısır’ın mühimmat ve silah desteği ya da gerektiğinde sahada müdahalede bulunmasının mümkün olabileceğini kaydetti.

Abdulkadir’e göre Kahire’nin bu açıklaması Sudan için “önemli ve ileri düzeyde bir adım” niteliği taşıyor.

Hızlı Destek Kuvvetlerinden tepki

HDK lideri Muhammed Hamdan Dagalo (Hamideti) cephesine yakın isimlerden Başa Tubeyk, X platformundan yaptığı açıklamada Mısır’ın tutumunu “açık müdahale” ve “sömürgeci zihniyet” olarak niteledi. Tubeyk, savaşın başından bu yana Mısır’ın Sudan ordusuna destek verdiğini, çatışmaların ilk günlerinde Mısır askerlerinin Meravi Üssü’nde yakalandığını hatırlattı.

Kaynaklara göre, Hamideti, geçen yıl ekim ayında Mısır’ı HDK güçlerine yönelik hava saldırıları ve orduya İHA desteği sağlamakla itham etmişti. Bu iddialar, Haziran ayında da yeniden gündeme geldi.

Zaman daralıyor

Sudanlı diplomat Sadık el-Makali, Mısır’ın Suudi Arabistan ve uluslararası dörtlüyle birlikte hareket ettiğini, Washington’ın da bu süreci desteklediğini belirtti. Makali, ABD’nin şu aşamada diplomatik baskıyı tercih ettiğini, askeri seçeneğin ise masada tutulduğunu söyledi.

Makali, Sudan’daki insani felaketin ağırlaştığını, Burhan’ın artık “zaman kaybetme lüksü olmadığını” belirtti. Dışişleri Bakanı Bedr Abdülati’nin dörtlü girişime yoğun biçimde odaklandığını, Kahire’nin mevcut durumu ulusal güvenlik tehdidi olarak gördüğünü ifade etti.

Uzmanlar, Burhan’ın Riyad ve Kahire ziyaretlerinin, Sudan hükümetinin dörtlü girişime yaklaşımında dönüm noktası olabileceğini ve kısa vadede Sudan dosyasında önemli gelişmeler yaşanabileceğini değerlendiriyor.