Rusya: Sudan ile askeri anlaşmaların askıya alındığı konusunda bilgilendirilmedik

Rusya’nın Hartum Büyükelçiliği, anlaşmanın askıya alındığı iddialarının iki ülke arasındaki ilişkilere zarar vermeyi amaçladığını belirtti.

Rus donanmasına ait ‘Admiral Grigorovich’ isimli savaş gemisinin daha önce Port Sudan Limanı’na düzenlediği ziyaret sırasında (AFP)
Rus donanmasına ait ‘Admiral Grigorovich’ isimli savaş gemisinin daha önce Port Sudan Limanı’na düzenlediği ziyaret sırasında (AFP)
TT

Rusya: Sudan ile askeri anlaşmaların askıya alındığı konusunda bilgilendirilmedik

Rus donanmasına ait ‘Admiral Grigorovich’ isimli savaş gemisinin daha önce Port Sudan Limanı’na düzenlediği ziyaret sırasında (AFP)
Rus donanmasına ait ‘Admiral Grigorovich’ isimli savaş gemisinin daha önce Port Sudan Limanı’na düzenlediği ziyaret sırasında (AFP)

Rusya’nın Hartum Büyükelçiliği, eski Devlet Başkanı Ömer el-Beşir döneminde imzalanan askeri anlaşmaların Sudan tarafından dondurulduğu yönünde basında çıkan haberleri yalanlayarak “bu bilgilerin doğru olmadığını” duyurdu. Büyükelçilik böyle bir karar hususunda Sudan makamlarından herhangi bir bildirim almadıklarını kaydetti.
Sudan’ın eski Devlet Başkanı Ömer el-Beşir döneminde Kızıldeniz’deki Rus savaş gemileri için Port Sudan kentinde lojistik ve teknik destek merkezinin kurulması için Rusya ve Sudan arasında anlaşma imzalanmıştı. Yetkili kaynaklar önceki gün Sudan’ın bu anlaşmaları askıya aldığını bildirmişti.
Rusya’nın Hartum Büyükelçiliği’nin Facebook hesabından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Sudan’ın, Kızıldeniz’de Sudan’a ait Flamingo Üssü’ndeki Rus askeri varlığına ilişkin anlaşmayı askıya aldığına dair iddialar ve savların hedefi, iki ülke arasındaki geleneksel dostluk bağlarına zarar vermektir. Rus makamları, Sudan tarafından, Sudan toprakları üzerinde Rus deniz lojistik noktasının inşasına ilişkin anlaşmanın askıya alındığını ifade eden herhangi bir bildirim almadı. Bu anlaşma iki ülke parlamentoları tarafından onaylandıktan sonra yürürlüğe girecek ve bu henüz olmadı. Anlaşmaların dondurulduğu iddiaları ve savları, dış politikadan bağımsız olarak Sudan ile Rusya Federasyonu arasındaki ilişkilere zarar vermeyi hedefliyor.”
Sudan askeri ve sivil yetkili kaynaklar, Sudan Egemenlik Konseyi’nin Rusya’nın ülkenin kuzeyindeki Port Sudan kentinde Kızıldeniz sahilinde bir askeri üs inşa etmesine izin veren anlaşmayı askıya alma kararı aldığını bildirmişti.
Sudan Deniz Kuvvetleri’ne bağlı Flamingo Üssü’nde, Rus askeri güçlerinin artan konuşlanmasını durdurduğunu da belirten kaynaklar, Sudan ve Rusya arasında imzalanan ve Kızıldeniz bölgesindeki Rus varlığını konu alan anlaşmanın ‘Geçiş Parlamentosu tarafından onaylanması’ gibi diğer detayların Rusya tarafından dikkate alınmadığına işaret etti.
ABD ve Rusya arasındaki Sudan rekabeti geçen ay başladı. Zira Kızıldeniz sahili, iki ülkeden gelen askeri savaş gemilerinin Port Sudan Limanı’na girişine tanık olmuştu.
Rus hükümeti Kasım ayında Kızıldeniz’de bir ikmal istasyonu olarak askeri üssün inşasıyla ilgili Sudan ile imzalanan anlaşma metnini yayınlamıştı.
Moskova ve Hartum arasındaki anlaşmaya göre, Kızıldeniz'de bakım ve yakıt ikmal operasyonlarının sağlanması ve Rus donanma mürettebatının dinlenmesinin sağlanması için lojistik destek merkezi kurulacak. Anlaşmada ayrıca Rus destek merkezinde 300 askeri ve sivil personelin görev yapması ve
nükleer teçhizat bulunduran gemilerin merkeze girişine izin verilmesi öngörülüyor.
Buna karşılık Sudan Rusya’dan askeri silah ve mühimmat temin edecek.
Kızıldeniz’deki Flamingo Üssü’nde Rus güçlerinin sayılarındaki artış sebebiyle Rus askeri varlığı bir kez daha gündeme geldi.
Rusya’nın, Tartus Limanı’ndan çekilmeye ve Sudan topraklarındaki askeri varlığını genişletmeye çalıştığı yönünde değerlendirmeler söz konusu. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Rus güçlerinin Sudan Deniz Kuvvetleri’ne bağlı üste kendisine izin verilen alana radar kurma çalışmalarını tamamladığını aktardı.
Rus donanmasına ait ‘Admiral Grigorovich’ isimli savaş gemisi şubat ayında Port Sudan Limanı’na giren ilk Rus gemisi olmuştu.
Kızıldeniz bölgesindeki Rus üssünün varlığı, Hint Okyanusu’ndaki Rus deniz filosunun operasyonlarının takibini kolaylaştırıyor ve deniz mürettebatlarının Sudan üzerinden değişimine imkân tanıyor. Kızıldeniz sahilindeki Rus askeri varlığı, Kızıldeniz’e kıyısı bulunan ülkelerin ulusal güvenliğine yönelik etkileri nedeniyle Washington açısından endişe kaynağı oluşturuyor.
Rusya, ‘Eski Sudan’ aracılığıyla Afrika kıtasındaki varlığını ve nüfuzunu artırmaya çalıştı. Sudan, Rusya’nın zengin kaynaklara ve büyük bir silah pazarına sahip olan kıtaya girmesi için ana kapı niteliği taşıyor.



İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
TT

İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)

İsrail ordusu, Gazze şehrinde bir Hamas liderini öldürdüğünü duyurdu. Şarku’l Avsat’ın İ24 NEWS’ten aktardığına göre dün Gazze şehrinde bir araca düzenlenen İsrail saldırısında dört kişi hayatını kaybetti. Saldırının Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın Operasyon Komutanı Ala el-Hadidi'yi hedef aldığı belirtildi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi dün, Hamas’ın Yahudi devletiyle olan kırılgan ateşkes anlaşmasını ihlal ettiğini gerekçe göstererek, İsrail'in Gazze Şeridi'nde beş üst düzey Hamas yetkilisini öldürdüğünü açıkladı.

Netanyahu'nun ofisi tarafından X platformu üzerinden yapılan paylaşımda şu ifadeler yer aldı: “Bugün Hamas, İsrail askerlerine saldırmak için teröristleri İsrail kontrolündeki bölgelere göndererek ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti. Buna karşılık İsrail, beş üst düzey Hamas teröristini ortadan kaldırdı.”


Cenevre Görüşmeleri… ABD’den Ukrayna Savaşı’nı sonlandırma planına açık kapı

Cenevre Görüşmeleri… ABD’den Ukrayna Savaşı’nı sonlandırma planına açık kapı
TT

Cenevre Görüşmeleri… ABD’den Ukrayna Savaşı’nı sonlandırma planına açık kapı

Cenevre Görüşmeleri… ABD’den Ukrayna Savaşı’nı sonlandırma planına açık kapı

ABD, Ukrayna ve Avrupa’dan yetkililer pazar günü İsviçre’nin Cenevre kentinde bir araya gelerek, ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna’ya yönelik barış planını ele alacak. Kiev’de ise bu planın “zorunlu bir teslimiyet” anlamına gelebileceği endişesi hâkim. Washington ise önerinin nihai bir teklif olmadığını vurguluyor.

Trump, yaklaşık dört yıldır süren savaşın sona erdirilmesine yönelik planına Kiev’in 27 Kasım tarihine kadar onay vermesini istemişti. Ancak Ukrayna, taslakta Rusya lehine görülen bazı maddelerde değişiklik yapılmasını talep ediyor.

Rus vizyonu tartışması

ABD yönetimi, planın Amerikan resmi politikasını yansıttığını belirterek, Senato üyelerinin Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun planı “Rusya’nın dilek listesi” olarak nitelediği iddiasını reddetti.

xscd
ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg, Kiev'de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile bir araya geldi (Reuters)

28 maddelik taslak, Ukrayna’nın bazı topraklardan vazgeçmesini, ordusunun küçültülmesini ve ülkenin NATO’ya katılmama taahhüdünü içeriyor.

Trump, cumartesi günü yaptığı açıklamada planın “nihai teklif” olmadığını, amacının çatışmaları “bir şekilde” durdurmak olduğunu söyledi. ABD’nin Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg da metni “devam eden bir çalışma” olarak nitelendirdi.

Avrupalı müttefikler ise hazırlık sürecine dahil olmadıkları plana temkinli yaklaşıyor ve daha fazla geliştirilmesi gerektiğini belirtiyor. G20 zirvesi sırasında Kiev’in elini güçlendirecek karşı öneriler üzerinde çalışıldı.

ABD Heyeti Cenevre’de

Dışişleri Bakanı Marco Rubio bugün (Pazar)Cenevre’ye ulaştı. ABD’nin diplomatik temsilcilerinden Steve Whitkov’un da görüşmelere katılması bekleniyor. ABD Kara Kuvvetleri Sekreteri Daniel Driscoll ise Kiev’de Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile görüştükten sonra Cenevre’ye geçiş yaptı.

Rubio sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, barış planının ABD tarafından hazırlandığını belirterek, “Bu, devam eden müzakereler için güçlü bir çerçeve sunuyor. Rusya’nın katkılarının yanı sıra Ukrayna’nın önceki ve mevcut önerilerini de içeriyor” dedi.

Rusya’nın katılımı belirsiz

Zelenskiy, başmüzakereci görevine Andriy Yermak’ın getirildiğini duyurdu. Kararnamede müzakerelere “Rusya Federasyonu temsilcilerinin” de katılmasının öngörüldüğü ifade edildi; ancak Moskova’dan bu konuda resmi bir açıklama gelmedi.

Zelenskiy, “Barışı sağlamak için atılması gereken adımlar konusunda ortaklarımızla istişarelerde bulunacağız” dedi. Ukrayna lideri, temsilcilerinin ülkenin ulusal çıkarlarını savunmayı bildiğini ve “Rusya’nın üçüncü kez saldırmasını engelleyecek” şekilde hareket edeceklerini vurguladı.

Avrupa’dan güvenlik vurgusu

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, üst düzey yetkililerin Cenevre’de “ilerleme kaydetmek” için bir araya geleceğini söyleyerek, Ukrayna’ya güçlü güvenlik garantileri verilmesinin önemini vurguladı. İngiltere’nin ulusal güvenlik danışmanı Jonathan Powell’ın da toplantıya katılacağı belirtildi.

cdfg
Trump ve Putin, geçen Ağustos ayında Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesini müzakere etmek için yaptıkları görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında el sıkışıyor (Reuters)

İtalya’nın güvenlik danışmanı Fabrizio Saggio’nun da Cenevre’ye gideceği bildirildi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise AB, Fransa ve Almanya’dan güvenlik yetkililerinin görüşmelere katılacağını açıkladı.

Johannesburg’daki G20 toplantısı sırasında Starmer, Macron ve Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, Trump’ın planını ele almak üzere bir araya geldi. Görüşmeye Avustralya, Kanada ve Japonya’dan yetkililer de katıldı.

Liderler, yayımladıkları ortak açıklamada ABD planının “üzerinde çalışılması gereken bir temel” olduğunu kaydetti. Açıklamada ayrıca “sınırların güç yoluyla değiştirilemeyeceği” ve Ukrayna ordusuna getirilebilecek kısıtlamaların ülkeyi gelecekte risk altında bırakabileceği uyarısı yer aldı.

fgb
Rusya Savunma Bakanlığı'nın 18 Kasım'da yayımladığı bir videodan alınan bir karede, bir Rus askerinin Ukrayna'da açıklanmayan bir konumda bulunan Ukrayna ordusu mevzilerine top mermisi ateşlediği görülüyor. (EPA)

Macron, planın Ukrayna’nın NATO ilişkileri ve AB’de dondurulan Rus varlıkları gibi Avrupa’yı ilgilendiren kritik konular içerdiğini belirterek, “Hepimiz güçlü ve kalıcı bir barış istiyoruz. Bu barış tüm Avrupalıların güvenliğini gözetmelidir” dedi.

Kiev’de kritik günler

Zelenskiy, cuma günü yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında Ukrayna’nın tarihinin en zor dönemlerinden birinden geçtiğini söyledi. Trump’ın planına alternatif öneriler sunacağını belirterek, ülkeye yönelik baskının “çok yoğun” olduğunu dile getirdi.

Ukrayna lideri, ülkesinin “onurunu kaybetmek ile en önemli müttefikini kaybetme riski arasında çok zor bir seçimle” karşı karşıya kalabileceğini ifade etti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise planın nihai barış için “temel oluşturabileceğini” söyledi ancak Ukrayna’nın masadan çekilmesi halinde daha fazla toprak alacağı tehdidinde bulundu.


İran: Batı’nın UAEA’ya müdahalesi uluslararası ilişkileri zedeliyor

İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü İsmail Bekayi (İRNA)
İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü İsmail Bekayi (İRNA)
TT

İran: Batı’nın UAEA’ya müdahalesi uluslararası ilişkileri zedeliyor

İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü İsmail Bekayi (İRNA)
İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü İsmail Bekayi (İRNA)

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi bugün(Pazar) yaptığı açıklamada Batılı ülkelerin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (IAEA/UAEA) çalışmalarına müdahale ettiğini savunarak, bu tutumun ajansın diğer ülkelerle ilişkilerini “ciddi şekilde zorlaştırdığını” söyledi.

Başkent Tahran’da düzenlediği basın toplantısında konuşan Bekayi, İran ile UAEA arasında herhangi bir arabuluculuğa ihtiyaç olmadığını vurgulayarak, Kahire’de taraflar arasında sağlanan son mutabakatın “geçerliliğini yitirdiğini” dile getirdi.

Washington’un nükleer müzakerelerde “ciddiyetten uzak davrandığını” öne süren Bekayi, ABD’nin diplomatik teamüllere uygun hareket etmediğini ifade etti. Sözcü, UAEA’nın da ABD ile İsrail’in “siyasi baskılarına boyun eğdiğini” iddia etti.

Bekayi, ABD’yi “dünyanın en büyük istikrarsızlık kaynağı” olarak tanımlarken, Sudan’daki çatışmalara ilişkin değerlendirmesinde de ülkedeki gelişmelerin “son derece kaygı verici” olduğunu belirtti. Sözcü, Sudan’daki gerilimin tırmanmasından “Washington’un sorumlu olduğunu” ileri sürdü.