Lübnan-İsrail sınır müzakerelerinin yeniden başlaması bekleniyor

Lübnan-İsrail müzakere sürecinin ABD’den bir elçinin Beyrut'a gelmesiyle başlaması bekleniyor.

Lübnan'ın güneyindeki sınır bölgesi ve İsrail'in iki ülkenin topraklarını ayırmak için inşa ettiği duvar (AFP)
Lübnan'ın güneyindeki sınır bölgesi ve İsrail'in iki ülkenin topraklarını ayırmak için inşa ettiği duvar (AFP)
TT

Lübnan-İsrail sınır müzakerelerinin yeniden başlaması bekleniyor

Lübnan'ın güneyindeki sınır bölgesi ve İsrail'in iki ülkenin topraklarını ayırmak için inşa ettiği duvar (AFP)
Lübnan'ın güneyindeki sınır bölgesi ve İsrail'in iki ülkenin topraklarını ayırmak için inşa ettiği duvar (AFP)

Lübnan - İsrail arasındaki sınırların çizilmesine yönelik müzakerelerin, iki tarafın sunduğu haritalar üzerindeki anlaşmazlık nedeniyle askıya alındıktan yaklaşık altı ay sonra, ABD'li bir yetkilinin Beyrut'a gelmesinin ardından önümüzdeki hafta yeniden başlaması bekleniyor. 
Cumhurbaşkanlığının tutumu hakkında bilgili olan Lübnanlı bir askeri kaynak, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, müzakerelerin Cumartesi ve Pazar günleri arasında Beyrut'a gelmesi planlanan Amerikalı arabulucu diplomat John DeRoucher'in ziyaretiyle eşzamanlı olarak önümüzdeki hafta başlayacağını belirtti.
Şarku’l Avsat’ın elde ettiği bilgilere göre müzakerelere devam etme kararı, müzakere tarihinin önümüzdeki saatlerde belirlenmesi ve bittiği yerden ve Lübnan heyetinin üyelerinde hiçbir değişiklik yapılmadan başlaması şartıyla Lübnan’dan karşılık alan ABD’nin hamlesine dayanıyor. Şarku’l Avsat ayrıca, Barselona'da Şeba Çiftlikleri üzerine bir seminere katılan heyet başkanı Tuğgeneral Bessam Yasin ve Lübnan dışında olan Uzman Necib Mesihi'nin Beyrut'a dönmek üzere çağrıldığı bilgisine ulaştı. Müzakere tarihi, iki ismin ülkeye dönüş tarihlerinin teyit edilmesinden sonra belirlenecek.
Askeri kaynaklar müzakere oturumunun başlamasına ilişkin herhangi bir tarih belirlenmediğine dikkat çekerken, cumhurbaşkanlığının tutumu hakkında bilgi sahibi kaynaklar, müzakere başlama tarihinin 3 Mayıs Pazartesi olmasının muhtemel olduğunu, ancak resmi duyurunun beklendiğini kaydetti.
Şu anda önemli olan durumun müzakerelerin yeniden başlaması olduğunu vurgulayan iki kaynak, özellikle sınır genişletme kararı henüz imzalanmadığı için müzakerelerin altı ay önce bittiği yerden başlayacağı konusunda hemfikir. Cumhurbaşkanlığa aşina olan kaynak, "ABD için şu anki öncelik, her iki tarafta da ön koşul olmaksızın müzakereleri durdurdukları yerden sürdürmektir. John DeRoucher uzlaşmacı bir çözüm olarak yeni bir öneri getirirse bu müzakerelerde tartışmanın odak noktası olacak” dedi.
ABD'nin aracılık ettiği müzakereler, gaz zengini olması muhtemel bir bölgede petrol ve gaz aramalarını engelleyen çatışmayı çözmek amacıyla Ekim ayında başladı. Ancak görüşmeler, ülkenin güneyinde Lübnan sınır bölgesinde Nakura’da bulunan BM binasında yapılan dört oturumun ardından Lübnan'ın İsrail ile tartışmalı bölgeyi 860 kilometre kare yerine 2,290 kilometre kareye genişletme talebinde bulunması ve Tel Aviv tarafından reddedilmesinin ardından durdu.
Dolaylı müzakereler, geçen Ekim ayında Birleşmiş Milletler gözetiminde, güney Lübnan'daki Nakura bölgesindeki BM Barış Gücü UNIFIL üssü üssünde başladı. Bu görüşme üç yıl süren ABD diplomatik çabalarının doruk noktası oldu.
Lübnan sınırlarını genişletme meselesi, Lübnan’ın iki hafta önce Birleşmiş Milletler'e sunmak üzere ekonomik bölgesine yaklaşık bin 400 kilometrekare ekleyen bir kararname çıkarmaya çalışmasıyla tekrar gündeme geldi. Kamu İşleri ve Ulaştırma Bakanı Mişel Neccar, Savunma Bakanı Zeyne Aker ve Başbakan Hassan Diyab tarafından imzalanan kararname, Bakanlar Kuruluna sunulması gereken tüm dosyalarda takip edildiği gibi, sorunun çözüm yolu olarak Bakanlar Kurulu’na sunulması için cumhurbaşkanlığından onay almak üzere Bakanlar Kurulu Genel Sekreterliği tarafından cumhurbaşkanlığına sevk edildi. Ancak Cumhurbaşkanı kararnameyi imzalamayarak Yasama ve Danışma Komisyonu'nun görüşüne dayanan bir kabine oturumu düzenlemeyi şart koştu. Diyab ise geçici hükümette bir oturum düzenlemeyi reddediyor. Bu da müzakerelerin Lübnanlı heyet tarafından daha önce sunulan haritalara göre bittiği yerden başlamasına yol açacak.



İsrailli aşırılık yanlıları Arapların sığınaklara girmesini bin 200 kez engelledi

TT

İsrailli aşırılık yanlıları Arapların sığınaklara girmesini bin 200 kez engelledi

İsrailli aşırılık yanlıları Arapların sığınaklara girmesini bin 200 kez engelledi

“Hayfa'da iyi bir ailenin evini temizlemek için işe geldik ama eve yaklaştığımızda sirenler çalmaya başladı. İnsanlar halk sığınağına koştu, biz de koştuk. Ancak oraya vardığımızda kapıyı kapattılar ve bu sığınağın sadece mahalle sakinlerinin kullanımı için olduğunu söyleyerek içeri girmemizi engellediler. Biz de büyük bir korku içinde dışarıda kaldık ve patlama seslerini duyduğumuzda dehşete kapıldık.” Tamra kentinden bir Arap temizlikçi dün İsrail medyasına maruz kaldıklarını bu sözlerle anlattı.

İş arkadaşı da aynı ifadeleri doğrulayarak şunları söyledi: “Uzun yıllardır büyük bir evde çalışıyoruz ve ev sahipleri bize iyi davranıyor. Ancak bu ırkçılık karşısında şok olduk. Ev sahibi polisi aradı ve ona komşularının yasaları çiğnediğini söylediler. Bu ırkçıların nasıl davrandığını anladığında şok oldu. Yasalara göre her halk sığınağının, aynı mahalleden olsun ya da olmasın, İsrail'deki her insan için bir barınma yeri olduğunu, bunun önemli olmadığını söyledi.”

Bu iki kadının bilmediği şey, maruz kaldıkları şeyin münferit bir vaka olmadığı, İran füzelerinin on gün önce düşmeye başlamasından bu yana İsrail'de bin 200'den fazla benzer olayın meydana geldiği ve polise şikâyette bulunulduğuydu.

jıop
Hayfa'da sirenler çalarken bir sığınağa sığınan İsrailliler, 16 Haziran (AFP)

İsrail merkezli insan hakları kuruluşu Sivil Haklar Derneği'ne göre, savaş sırasında yayınlanan resmi belediye verileri bu olgunun artmakta olduğunu gösteriyor.

Bu olgunun bir parçası olarak, ‘nüfusun yüzde 12'sinin Arap olduğu Hayfa kentinde 175 vaka kaydedilirken, Arap nüfusun yüzde 7 olduğu Tel Aviv-Yafa'da 178, Arap nüfusun yüzde 40 olduğu Kudüs'te ise 600'den fazla vaka kaydedildi.’

Bariz ırk ayrımcılığı

İsrail'de sığınakların inşasının, hükümetin ve çeşitli bakanlıklarının sorumlu olduğu bariz bir ırk ayrımcılığı politikası içerdiği biliniyor. En büyük Arap şehri olan ve 80 binden fazla nüfusa sahip Nasıra'da, son savaşların hepsinde füze bombardımanına maruz kalmasına rağmen, bir tane bile halk sığınağı bulunmuyor.

İran'a karşı savaşın üçüncü gününde, yedi kilogram patlayıcı taşıyan bir İran insansız hava aracı (İHA) Nasıra'da Schneller mahallesinin kalbine düştü. Mucizevi bir şekilde patlamadı.

Patlayıcı uzmanları İHA’yı kontrollü bir şekilde patlatana kadar mahalle sakinleri tahliye edildi. Bununla birlikte, hemen yanında ve arazisi üzerinde inşa edilen Yahudi kasabası Nof Hagalil'de 25 halka açık sığınak bulunuyor.

dfgthy
Tel Aviv'de sirenler çalarken bir sığınağa yönelen İsrailliler, 19 Haziran (AP)

Savaşın ikinci gününde aynı aileden dört kişinin İran füzesiyle öldürüldüğü 40 bin nüfuslu Arap şehri Tamra'da sadece bir halk sığınağı bulunurken, bin 100 Yahudi'nin yaşadığı komşu kasaba Mitzpe Aviv'in sınırları içinde 13 halk sığınağı var.

Demokratik Cephe ve Arap Değişim Hareketi lideri Knesset üyesi Eymen Avde, iki gün önce X platformunda yaptığı paylaşımda, ‘siren çalındığı sırada korunaklı bir yere girişin engellenmesini suç sayan ve para cezasıyla cezalandırılacak bir yasa tasarısı’ sunacağını söyledi.

Kan 11 televizyonu dün yayınladığı bir haberde, ‘yabancıların’ kamuya açık sığınaklara girmesinin engellenmesi olgusunu ortaya koydu. Şarku’l Avsat’ın Kan 11 televizyonundan aktardığı habere göre İsrail'de ‘yabancıların’ kamuya açık sığınaklara girmesinin engellenmesi gibi bir durum söz konusu. Bazı bölgelerde Yahudi vatandaşların da mahalle dışından geldikleri için sığınaklara girmelerine izin verilmiyor.

Bat Yam kentinde yaşayan Shuval Fuchs, komşu binada oturdukları için Yahudi vatandaşların kendisi ve beş Yahudi kadının sığınağa girmesini engellediğini anlattı. Fuchs, “Burada ulusal dayanışmadan bahsediyorlar. Bu bir yalan. Bencillik burada gelişiyor ve Araplara karşı var olan ırkçılığa katılıyor. Ben yedek kuvvetlerde askerim. Gazze Şeridi'nde görev yaptım. Ama bu bana yardımcı olmadı. Benim ve kadınların içeri girmesini engellediler ve biz de aşırı korku içinde dışarıda kaldık” şeklinde konuştu.