Tunus’taki insan hakları örgütlerinden terör konusunda ulusal diyalog çağrısı

Paris'in güneyindeki Rambouillet’te Fransız bir kadın polisi öldüren göçmen Cemal Karşan’ın Başkent Tunus’un güneyindeki evi. (AP)
Paris'in güneyindeki Rambouillet’te Fransız bir kadın polisi öldüren göçmen Cemal Karşan’ın Başkent Tunus’un güneyindeki evi. (AP)
TT

Tunus’taki insan hakları örgütlerinden terör konusunda ulusal diyalog çağrısı

Paris'in güneyindeki Rambouillet’te Fransız bir kadın polisi öldüren göçmen Cemal Karşan’ın Başkent Tunus’un güneyindeki evi. (AP)
Paris'in güneyindeki Rambouillet’te Fransız bir kadın polisi öldüren göçmen Cemal Karşan’ın Başkent Tunus’un güneyindeki evi. (AP)

Fransa ve Avrupa’daki 23 Tunuslu insan hakları örgütü ile göç ve insan hakları alanında faaliyet gösteren 90’dan fazla isim, Tunusluların gerçekleştirdiği terör eylemleri nedeniyle ülkenin imajının zedelendiğine ilişkin uyarıda bulundular. Söz konusu eylemlerin sonuncusuda Cemal Karşan adlı bir Tunuslu, Fransız bir polisin ölmesine neden olmuştu. İnsan hakları örgütleri ve bu alanda faaliyet gösteren isimler, nefret yanlısı kişilerin başta Fransa olmak üzere tüm dünyada Tunuslulara yönelik “ötekileştirme ve damgalama biçimlerini” kınayarak terörizm konusunda ulusal bir diyalog yapılması çağrısında bulundular. Örgütler bu durumun kışkırtıcı ve son derece gergin bir atmosfer oluşmasına yol açtığını ve daha fazla “nefret ve hayal kırıklığına” neden olduğunu vurguladılar.
Söz konusu örgütler ve isimler, insanların aşırılık yanlısı ve tutucu akımların arkasında sürüklenmesinin sebebinin devletin eğitim, sağlık, iş, kültür ve adalet konularındaki temel sorumluluklarını yerine getirmemesi olduğunu, bu durumun toplumun tüm kesimlerinin ve devlet kurumlarının aşırılık yanlısı ideolojilerin ve terör şebekelerinin kurbanı olmasına kapı araladığını bildirdiler. Başta cumhurbaşkanlığı, hükümet ve parlamento olmak üzere peş peşe gelen yönetimlerin  ülkede teröre karşı verilen savaşı yürütme şeklinin sorgulanması çağrısında bulundular. Aşırılık yanlısı ideolojiye sahip kimselerin büyük mali imkanları ile kendilerine koruma garantisi sağlayan toplumsal, medyatik, idari ve politik “kuluçka merkezleri” olduğuna dikkat çektiler.
Tunuslu gazeteci Haşim Buaziz konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Tunus resmi alanlarda şiddet, nefret ve kışkırtma söylemlerini normalleştirmesi ve dar siyasi hesaplaşmalara ve taktiklere sahip olan partizan ve sivil tarafların kışkırtma ve nefreti yayma eylemlerine karşı ılımlı yaklaşması sonucunda uluslararası alanda saygınlığını yitiriyor. Bu yüzden Tunus bugün terörizmin arka plandaki üssü olarak damgalanıyor.”
Fransız medyası Tunus’u “terörün arka plandaki üssü ve gerilim bölgelerindeki teröristlerin öncelikli sığınağı” olarak tanımladı.
Diğer taraftan Tunus’taki Onur Koalisyonu Partisi, Fransız polis memurunun yaşamını kaybetmesine yol açan saldırının faili Cemal Karşan’ı Tunus Parlamentosun’da kabul etmekle suçlanıyor. Parti milletvekilleri ile iletişiminin parlamentoya girmesini kolaylaştırdığı öne sürülüyor. Söz konusu suçlama, Cumhurbaşkanlığı Güvenlik Kurumu, Tunus Parlamento Başkanlığı ve terörizmle itham edilen bir grup unsurun avukatlığını yapması ile tanınan Seyfeddin Mahluf liderliğindeki Onur Koalisyonu Partisi’nin liderleri tarafından yalanlandı.
Nahda Hareketi ise aralarında Tunus İnsan Hakları Savunma Birliği’nin (LTDH) de yer aldığı 36 insan hakları örgütünün yaptığı açıklama karşısında şaşkınlığını dile getirdiği açıklamasında “Nahda Hareketi’nin nefrete, fitneye ve şiddete teşvik eden söylemler yaydığına ilişkin iddiaların asılsız ve uydurma” olduğunu savundu. Bunların açık bir şekilde Nahda Hareketi’nin ulusal ve uluslararası düzeyde itibarını karalama çabaları olduğunu vurguladı.
Nahda açıklamasında “yanıltıcı söylemlerde ustalaşan, gerçekleri çarpıtan ve ideolojik hesaplaşmalar için yerel ve uluslararası felaketlere yatırım yapan tüm tarafları” şiddetle kınadığını ifade etti. Ayrıca Tunus'un devrik lideri Zeynel Abidin Bin Ali’nin ve medyadaki yandaşlarının bu gibi suçlamaları yönelttiği ulusal düzeyde siyasi bir parti olduklarını hatırlattı.
Diğer yandan muhalefet kanadındaki Demokratik Akım Partisi’nden milletvekili Sufyan el-Mahlufi askeri kurumun müdahalesini destekleyen, Tunus'taki siyasi ve anayasal krizi çözmek için olağanüstü hal (OHAL) kanununa başvurulmasına yönelik çağrılara tepki gösterdi. Mahlufi bu tutumuyla aynı siyasi partiye mensup milletvekili Samiye Abbu’nun ordunun siyasi anlaşmazlığı çözmek için müdahale etmesi çağrısına karşı çıktı. Söz konusu çağrı daha önce de Demokratik Akım Partisi’nin kurucusu Muhammed Abu atarafından yapılmıştı.
Yapılan değerlendirmeler Mahlufi’nin bu tavrının Demokratik Akım Partisi liderleri arasında iç anlaşmazlıkları körükleyebileceği yönünde. Mahlufi, Tunus’un Eski Cumhurbaşkanı Habib Burgiba’nın bir dizi sendika liderinden kurtulmak ve  hapse attırmak için kullandığı 1978 OHAL Yasası’nın uygulanması ve ordunun müdahale etmesiyle “ülkeyi kurtarma” teorisini fiiliyata dökmeye yönelik girişimler olduğunu ortaya koymuştu.
Mahlufi, askeri kanadı meseleye karıştırmanın, gücün ve paranın olduğu yerlere dahil etmenin ordu saflarında yozlaşmaya yol açacağını ve Tunus’un onlarca yıldır tarafsızlığını koruyan bu kurumu kurban etmesine neden olacağını vurguladı. Ordunun müdahalesi için yapılan çağrıların “siyasi mantıktaki eksikliğin” göstergesi olduğunun altını çizen Mahlufi, herkesi askeri kurumu siyasi hesaplaşmalardan ve anlaşmazlıklardan uzak tutmaya çağırdı.



Mısır İçişleri Bakanlığı: Suç mahallerine düzenlenen baskınlarda aranan bir suçlu çıkan çatışmada öldürüldü

Mısırlı bir polis memuru (Arşiv- AFP)
Mısırlı bir polis memuru (Arşiv- AFP)
TT

Mısır İçişleri Bakanlığı: Suç mahallerine düzenlenen baskınlarda aranan bir suçlu çıkan çatışmada öldürüldü

Mısırlı bir polis memuru (Arşiv- AFP)
Mısırlı bir polis memuru (Arşiv- AFP)

Mısır İçişleri Bakanlığı, suç odaklarına yönelik düzenlenen baskınlarda “çok tehlikeli” bir suçlunun etkisiz hâle getirildiğini açıkladı.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, gerekli hukuki işlemlerin tamamlanmasının ardından Merkez Güvenlik Güçleri’nin de katılımıyla operasyon düzenlendiği belirtilerek, “Sohac vilayetinde gerçekleştirilen operasyonda, daha önce uyuşturucu, cinayet, silahlı gasp ve ruhsatsız silah bulundurma gibi suçlardan müebbet hapis cezasına çarptırılan çok tehlikeli bir suçlu, güvenlik güçleriyle yaşanan çatışmada öldürüldü” ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada ayrıca, söz konusu bölgelerdeki diğer şüphelilerin de yakalandığı, onların yanında 651 kilogramdan fazla çeşitli uyuşturucu madde ile 41 adet silahın ele geçirildiği aktarıldı.

İçişleri Bakanlığı, ele geçirilen uyuşturucu maddelerin toplam değerinin 77 milyon Mısır lirası olarak tahmin edildiğini bildirdi.


Orgeneral Burhan: HDK'nın lağvedilmediği hiçbir çözümü kabul etmeyeceğiz

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (Arşiv-Reuters)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (Arşiv-Reuters)
TT

Orgeneral Burhan: HDK'nın lağvedilmediği hiçbir çözümü kabul etmeyeceğiz

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (Arşiv-Reuters)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (Arşiv-Reuters)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan dün yaptığı açıklamada, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) lağvedilmesini ve silahlarının elinden alınmasını öngörmeyen hiçbir çözümü kabul etmeyeceklerini söyledi. Öte yandan HDK, Batı Kordofan eyaletinde, Sudan ordusunun son kalesi olan Babnusa kentindeki 22. Piyade Tümeni'nin kontrolünü ele geçirdiğini iddia ettiği videolar yayınladı.

Darfur Valisi Minni Arko Minnawi liderliğindeki Sudan Kurtuluş Ordusu üyelerinden hayatını kaybedenler için düzenlenen anma töreninde bir konuşma yapan Orgeneral Burhan, savaşta, özellikle Darfur'un Faşir kentinde Sudan halkının kanının dökülmesinin kendilerine tek bir seçenek bıraktığını, onun da HDK'nın ortadan kaldırılması olduğunu söyledi. Orgeneral Burhan, “HDK’nın lağvedilmesini ve silahlarının elinden alınmasını öngörmeyen hiçbir çözümü kabul etmeyeceğiz” dedi. “HDK'dan intikam almalıyız” diye devam eden Orgeneral Burhan, HDK üyelerinin ‘Sudan'da yaşamayı hak etmediklerini’ belirtti.

dfvbg
Darfur Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Minni Arko Minnawi, Sudan'ın kuzeyindeki bir mülteci kampını ziyaret ederken, 26 Kasım 2025 (AFP)

Orgeneral Burhan, ABD Başkanı Donald Trump’ın Afrika ve Arap meseleleri konusunda üst düzey danışmanlığını yapan Massad Fares Boulos ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres’in Özel Temsilcisi Ramtane Lamamra başta olmak üzere Sudan'ı ziyaret eden bazı uluslararası temsilcilere tutumunu bildirdiğini ifade etti.

Malik Akkar’ın konuşması

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Malik Akkar, Sudan'ın ulusal birliği gerektiren ‘büyük zorluklarla’ karşı karşıya olduğunu belirterek, geçiş dönemi adaletinin gerçek ulusal uzlaşmayı sağlamanın tek yolu olduğunu belirtti.

Egemenlik Konseyi Basın Ofisi, Akkar'ın Darfur'da ‘barış ve barış içinde  bir arada yaşama’ konulu bir etkinlikte yaptığı konuşmada, sosyal barış ve barış içinde bir arada yaşamanın gerçek siyasi dönüşümün temeli olduğunu ve başkalarını kabul etmek, çeşitliliğe saygı duymak, nefret söylemini ve bölgeselciliği reddetmek ve Sudan'ın herkes için olduğu inancına dayanmadıkça hiçbir ulusal projenin başarılı olamayacağını söylediğini bildirdi. Konuşmasında ayrıca, “Geçiş dönemi adaleti, gerçek ulusal uzlaşmayı sağlamak ve vatandaşlar ile devlet arasındaki güveni yeniden tesis etmek için tek yoldur” diyen Akkar, hükümetin ‘hesap verebilirlik ve telafiyi sağlayan, çatışmaların etkilerini ele alan, trajedilerin tekrarlanmamasını sağlayan ve daha istikrarlı gelecek için sağlam bir temel oluşturan’ adil ve şeffaf bir sürece bağlı olduğunu vurguladı.

HDK’nın suçlamaları

Diğer yandan HDK, 22. Piyade Tümeni karargahını almayı başardığını ve Batı Kordofan eyaletindeki Babnusa şehrinin kontrolünü tamamen ele geçirdiğini duyurdu.

HDK tarafından dün yapılan açıklamada, ilan edilen ‘insani ateşkes’ taahhüdü bir kez daha vurgulanırken, ordunun ve müttefik grupların bunu Kuzey ve Batı Kordofan'daki bazı kasaba ve köylere ‘tekrar tekrar saldırılar düzenlemek’ için kullandığı öne sürüldü. Açıklamada, ‘Uluslararası Dörtlü’ ülkeleri ile bölgesel ve uluslararası kuruluşlara ‘bu saldırıları kınamaları’ çağrısı yapıldı.

dfgt
Darfur'dan Çad'ın doğusunda yerinden edilmiş kişiler için kurulan çadırların önünde oynayan çocuklar, 29 Kasım 2025 (Reuters)

Başkent Hartum’dan yaklaşık 700 kilometre uzaklıkta yer alan Babnusa, ülkenin batı, orta ve kuzey eyaletlerini birbirine bağlayan en büyük demiryolu merkezlerinden biri.

Çatışmalar ve saldırılar

Öte yandan Sudan ordusu, Abdülaziz el-Hilu liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey (SPLM-N) güçleriyle yaşanan çatışmaların ardından Güney Kordofan eyaletindeki bir dizi kasabaya ilerlerken, bölgenin batısında Babnusa kentindeki ordu üssü çevresinde şiddetli çatışmalar yeniden başladı.

Ordu tarafından resmi bir açıklama yapılmazken, orduya yakın platformlar pazar günü, SPLM-N güçlerinin Nuba Dağları bölgesindeki dar bir şeritte bulunan Sanadra, Damra ve Tabsa beldelerine konuşlandırıldıkları görüntüleri yayınladı.

Bu yeni ilerleme, Sudan ordusunun Hilu'nun kontrolündeki bir kale olan Kauda şehrini hedef alan insansız hava araçlarıyla (İHA) hava saldırısı düzenlemesinden birkaç saat sonra gerçekleşti. Saldırıda 46'dan fazla kişi öldü, onlarca kişi yaralandı.

Güney Kordofan

SPLM-N'nin HDK ve Sudan Kurucu İttifakı'ndaki diğer askeri gruplarla güçlerini birleştirmesinin ardından, son aylarda Güney Kordofan eyaletinin geniş bir bölgesinde şiddetli çatışmalar yeniden başladı.

Sudan Kurucu İttifakı güçleri, Güney Kordofan şehirlerinin çevresindeki tüm bölgeleri etkin bir şekilde kontrol ederken, ticarete sıkı kontroller uyguluyor ve bölgesel başkent Kadugli'de kuşatma altında bulunan Sudan ordusu ve müttefik silahlı gruplara giden yolları ve ikmal hatlarını kesiyor.

SPLM-N daha önce eyaletin ikinci büyük şehri Dilling'e giden ana yolda bulunan Karkal ve Daşul bölgelerinin kontrolünü ele geçirmişti.

Sudan'daki temas hatları, sınırlı topçu bombardımanı ve orduya ait İHA’ların HDK mevzilerine düzenlediği saldırılar dışında geçtiğimiz hafta nispeten sakin geçerken, kuzey ve batı Kordofan'daki ana çatışma noktaları sakinliğini korudu.


İsrail, Lübnan'a yönelik tehditlerini artırıyor

Papa 14. Leo, Beyrut şehir merkezinde Lübnanlı dini toplulukların liderlerinin arasında konuşmasını yapıyor (Reuters)
Papa 14. Leo, Beyrut şehir merkezinde Lübnanlı dini toplulukların liderlerinin arasında konuşmasını yapıyor (Reuters)
TT

İsrail, Lübnan'a yönelik tehditlerini artırıyor

Papa 14. Leo, Beyrut şehir merkezinde Lübnanlı dini toplulukların liderlerinin arasında konuşmasını yapıyor (Reuters)
Papa 14. Leo, Beyrut şehir merkezinde Lübnanlı dini toplulukların liderlerinin arasında konuşmasını yapıyor (Reuters)

İsrail, Lübnan'a yönelik tehditlerini artırdı. İsrail ordusu, kuzeyde konuşlandırılan kuvvetlerinin "yüksek düzeyde savunma ve operasyonel hazırlık" içinde olduğunu duyurdu. İsrail ordusunun Kuzey Komutanlığı Komutanı Rafi Milo, "Düşmanın ilk saldırmasını bekleyemeyiz; inisiyatifi ele alıp herhangi bir tehdide karşı ilk savunma hattını oluşturmalıyız" dedi.

İsrail tehditleri karşısında, Lübnan'daki İslam ve Hristiyan mezheplerinin liderleri ülkelerinin davasını Papa 14. Leo'ya emanet ettiler. Onunla yaptıkları diyalogda, bir arada yaşama, siyasi istikrar ve barış vurgusu yaptılar. Yüksek İslam Şii Konseyi Başkan Yardımcısı Şeyh Ali el-Hatib, "Lübnan meselesini sizin ellerinize bırakıyoruz ki dünya, ülkemizin başta İsrail saldırganlığı olmak üzere biriken krizlerden kurtulmasına yardımcı olsun" ifadesini kullandı.

Papa, onlara "barışçıl" olmaları, hoşgörüsüzlüğe karşı çıkmaları, şiddeti yenmeleri ve dışlanmayı reddetmeleri çağrısında bulundu.