Suudi Arabistan: el-Ula bölgesi dünyanın en eski arkeolojik yapılarından birine ev sahipliği yapıyor

Suudi Arabistan’ın tarih araştırmaları kurumu Krallıklar Enstitüsü, ülkenin kuzeybatısında yer alan el-Ula kentinde yapılan arkeolojik çalışmalarda dünyanın en eski arkeolojik yapılarından biri olan dikdörtgen yapılara (mustatil) ulaşıldığını duyurdu. 

Arkeoloji araştırmaları ve koruma yöntemleri konusunda uzmanlaşmış bir bilimsel merkez olarak bilinen Krallıklar Enstitüsü, Arabistan Yarımadası tarihi ile tarih öncesi çağların incelenmesi üzerine yoğun bir şekilde çalışıyor. Enstitü, “Zamanda Yolculuk Projesi” çerçevesinde bir akademik merkez, bilgi ve keşif için kültürel bir platform haline gelecek ve bölgenin kültürel yapısının ayaklarından birini oluşturacak.

El-Ula Valiliği Kraliyet Komisyonu Valisi Prens Bedr bin Abdullah bin Ferhan, komisyonun açıklamasına göre, Krallıklar Enstitüsü’nün el-Ula'nın kültürel mirasını küresel bir bilgi ve araştırma merkezi olarak korumaya yönelik bir taahhüdü temsil ettiğini belirtti. Arkeolojik keşiflerle ilgilenme ve onları koruma alanında çalışan Enstitü ayrıca, el-Ula halkı ve sakinleri için yeni iş fırsatları sağlıyor ve Suudi Arabistan’ın insanlık tarihini korumadaki rolünü öne çıkarıyor.

Mayıs ayı itibariyle kurulan Enstitü, Kraliyet Komisyonu'nun eyaletin insanlık tarihi hakkındaki bilgisini genişletmek amacıyla bölge genelinde yoğun araştırma programları yürüten projelerinin bir parçası olarak başlatıldı. Enstitünün vizyonu, küresel arkeolojik araştırmalar ve onu korumanın yolları için bir merkez haline gelerek önceki arkeolojik çalışmalara katkıda bulunmak.

Krallıklar Enstitüsü Müzesi ise 2030'da ziyaretçilere açılacak. Kraliyet Komisyonu, enstitünün 2035 yılında yılda 838 bin ziyaretçi kabul edeceğini tahmin ediyor. Enstitü, Dadan medeniyetinin devasa yapı örneklerini barındıran bir mimari yapı şeklini alacak. 

Enstitü, çalışmalarında el-Ula’nın insanlık ve doğa tarihi hakkındaki 200 bin yıllık çalışmalara odaklanacak. Ancak daha ziyade, milattan önce yaklaşık ilk bin yıldan milattan sonra 106 yılına kadarki dönemde görülen Dadan, Lihyan ve Nebatiler’den oluşan Krallıklar çağını araştıracak. 

Enstitü kapsamında, Kral Suud Üniversitesi, UNESCO, Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi, Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi, Alman Arkeoloji Enstitüsü ve Batı Avustralya Üniversitesi'nden çeşitli disiplinlerden uzmanların katılımıyla onlarca arkeolojik heyet, koruma ve restorasyon çalışmaları yer alacak. 

El-Ula Kraliyet Komisyonu Arkeoloji, Miras Araştırma ve Koruma Bölümü İcra Direktörü Arkeolog Jose Ignacio Gallego Revilla şu açıklamayı yaptı:

“Görevimizin başında ülkenin kuzeyindeki eski krallıkların gizemli hikayesini anlamaya odaklandık. Özellikle onlarca yıldır yeterince ışık tutulmadığı için bölgedeki arkeolojik mirasın derinliğini ve geniş yayılma alanını ortaya çıkarabilmemiz açısından gelecekte bizi çok sayıda çalışma bekliyor.”

Kraliyet Komisyonu, Dr. Abdurrahman es-Suhaybani'yi Müzeler ve Sergiler Müdür Vekili ve Munire el-Meşuh’u Suudi Arabistan'daki arkeolojik projenin yönetimine katılan ilk arkeolog olarak atayarak ilk adımlarını attı.

Komisyon’daki Arkeolojik Araştırmalar ve Kültürel Miras Direktörü Dr. Rebecca Foot, devam eden birçok araştırma programı ile el-Ula'nın Ortadoğu'da arkeolojik araştırmalar açısından en aktif alan haline geldiğini belirtti. Bölgede havadan ve karadan 22 bin kilometrekareden fazla arazi incelendi ve 30 binden fazla arkeolojik alan kaydedildi.