Ürdün, sınır kapılarını yeniden açtı

Ürdün, koronavirüs salgını nedeniyle kapattığı sınır kapılarını yaklaşık 9 ay sonra tekrar açtı.

Al-Omari sınır kapısı
Al-Omari sınır kapısı
TT

Ürdün, sınır kapılarını yeniden açtı

Al-Omari sınır kapısı
Al-Omari sınır kapısı

Ürdün İçişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, ülkesinde dünyayı etkisi altına alan koronavirüs (Kovid-19) salgınının yayılımını önlemek amacıyla 9 ay boyunca kapalı tuttuğu sınır kapılarını Suudi Arabistan ve Suriye’ye yeniden açmaya karar verdiğini duyurdu.
Ürdün haber ajansı PETRA'da yayımlanan açıklamada, Bakanlık Pazartesi günü itibariyle, gerekli sağlık koşullarına uyan, Suudi Arabistan ve Ürdün arasındaki Al-Omari sınır kapısından günlük 200 yolcu, Suriye ile Ürdün arasındaki iki kapıdan biri olan Cabir-Nasib sınır kapısından ise günlük 150 yolcunun geçişine izin verildiğini açıkladı.
Bakanlık, bu iki sınır kapısından Ürdün'e girmek isteyenleri devlete ait elektronik bir platform olan “Vasit Jordan” ve “GateWay to Jordan” üzerinden kaydolmaları ve giriş onayı almak için varışlarından 5 gün önce bir koronavirüs PCR testi yaptırmaları gerektiğini duyurdu. Ülkeye gelen ziyaretçilerin giriş sırasında ayrıca yeni kontrollere tabi tutulacağını, koronavirüs belirtisine rastlanıldığında 14 gün karantinaya alınacağını da sözlerine ekledi.
Ürdünlü yetkililer, sınırda bulunan görevliler arasında koronavirüs tespit ettikten sonra, Ağustos’ta kapılarını kapatmıştı. Bir yıldan fazla süren kapanmanın ardından geçen ay Mısır’la arasındaki Akabe-Nuweiba sınır kapısını yeniden açtı.
Ürdün, Kovid-19 salgını nedeniyle kapatılmasından yaklaşık yedi ay sonra Suudi Arabistan, İsrail ve işgal altındaki Batı Şeria ile üç sınır kapısını 29 Ekim'de yeniden açtı. Söz konusu 3 sınır kapısı, Al-Mudawara, Kral Hüseyin Köprüsü ve Şeyh Hüseyin Köprüsü kara sınırı geçitleridir. Ürdün, yasakların olmadığı dönemde Al-Mudawara ve Şeyh Hüseyin Köprüsü kara sınırından 100 yolcu, batıda bulunan Kral Hüseyin Köprüsü’nden ise 150 yolcunun geçişine izin verildiğini açıkladı.
Salgının patlak vermesinden bu yana, ülkede son birkaç haftadır vaka sayılarında azalma görülüyor. Bakanlık tarafından paylaşılan verilere göre ülkede bin 272 kişinin koronavirüs testi pozitif çıktı ve 28 kişi de hayatını kaybetti. Bakanlık, son verilerle birlikte ülkede tespit edilen toplam vakanın 714 binden fazla olduğunu ve hayatını kaybedenlerin sayısının ise 8 bin 925’e ulaştığını bildirdi. Ürdün’de Pazar günü 3 kişide Hindistan varyantına rastlandı.



Ürdün Ukrayna ‘bataklığına’ mı düştü?

Ürdün’ü ABD tavrının örtüsü altında daha fazla kenara çekilmeye iten başka acil noktalar da var (AFP)
Ürdün’ü ABD tavrının örtüsü altında daha fazla kenara çekilmeye iten başka acil noktalar da var (AFP)
TT

Ürdün Ukrayna ‘bataklığına’ mı düştü?

Ürdün’ü ABD tavrının örtüsü altında daha fazla kenara çekilmeye iten başka acil noktalar da var (AFP)
Ürdün’ü ABD tavrının örtüsü altında daha fazla kenara çekilmeye iten başka acil noktalar da var (AFP)

Tarık Dilvani
Ürdün’ün Ukrayna’yı silahlandırmak ve desteklemek için ABD konferansına katıldığının açıklanması, ülke kamuoyunda birçok eleştiriyle karşılaştı. Aynı şekilde aktivistler, Ürdün’ün bu savaştaki herhangi bir rolünü reddederek, sosyal medyada “Bu bizim savaşımız değil” sloganını paylaştı.
Uluslararası medya organlarına göre Arap ülkelerinin çoğu varlık göstermezken ABD’nin geçtiğimiz günlerde düzenlediği uluslararası konferansa Katar, Tunus ve Fas’ın yanı sıra Ürdün de katıldı. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığına göre gözlemciler, bu durumu tarafsız olmak yerine Rus kampına karşı açık bir eğilimin somutlaştırılması olarak nitelendirdi.
Ancak Ürdün Kraliyet Divanı Medya Direktörü Fahd el-Haytan, Independent Arabia’ya yaptığı açıklamaya, birçok uluslararası medya kuruluşu tarafından yayınlananların aksine ülkesinin, bu konferansa ve herhangi bir düzeyde katıldığını yalanladı.
Gözlemciler, özellikle 2021 yılında iki ülke arasında imzalanan ortak savunma anlaşmasının ardından Ürdün’ün ABD kampına bağlı olduğunu dile getirdi. Bununla birlikte en belirgin soru şu; Ürdün’ün savaş taraflarından herhangi birinin tarafında olmakta ne çıkarı var? Amman, üretiminde eksik olduğu silahlar konusunda Ukrayna’ya neler sunacak? Ayrıca Amman, bu alanda havan topları, mayın temizleme araçları ve bazı zırhlı araçlar gibi orta dereceli silahlarla sınırlı, mütevazı bir tecrübeye sahip.

Savunma sanayi haritası
Ancak Kral 2. Abdullah Tasarım ve Geliştirme Bürosu (KADDB) Genel Müdürü Tümgeneral Muhammed Fargal, başka bir görüşe sahip. Öyle ki Fargal, Ürdün’ün savunma sanayileri haritasına girdiğine, şu anda 35 ülkeye silah ihraç ettiğine ve imalat sanayi döneminden savunma sanayiine geçtiğine dikkati çekti.
Askeri sanayiler için bir merkez kurma fikri, Ürdün Silahlı Kuvvetleri çatısı altında yıllar önce başladı. Ancak bugün, yeni nesil dört, altı ve sekiz tekerlekli zırhlı araçların, personel taşıyıcıların, kargaşa cihazlarının ve interkom sistemlerinin geliştirilmesine ek olarak kendinden tahrikli topçu çözümlerinin geliştirilmesini içerecek şekilde gelişti.

Neden tarafsızlık mevcut değil?
Çatışmayı durdurma ve ateşkes çağrısı yapan diplomatik tavırlara rağmen öyle görünüyor ki Ürdün, son dönemde Rusya ile özellikle Suriye konusunda sahip olduğu iyi ilişkiler ve anlayışlara rağmen ABD duruşuna yaklaşma ve kendisini Avrupa duruşuyla hizalama kararı verdi.
Ürdün’ü ABD tavrının örtüsü altında daha fazla kenara çekilmeye ve siyasi ve ekonomik yaklaşımlarla tarafsızlığını terk etmeye iten başka acil noktalar da var. ABD, Ürdün’ün güçlü bir stratejik müttefiki ve Krallığın ilk ve en büyük mali bağışçısı konumunda. Birkaç hafta önce ABD Kongresi, Ürdün’e bu yıl için tahmini 1 milyar 650 milyon dolar bir yardım paketini onayladı.
ABD, 2018’de Ürdün ile beş yıla yayılan 6.375 milyar dolar değerinde bir mutabakat zaptı imzaladı. Ayrıca Amman, Washington ile 2023- 2028 yılları için yeni bir yardım programı anlaşması konusunda müzakere ediyor. Son kırk yılda Washington, Ürdün’e 20 milyar dolardan fazla yardım sağladı.

Rusya’nın rolüne dair güven azalıyor
Yakın zamana kadar Amman, ilki Filistin meselesi ve Kudüs konusunda Ürdün’ün tutumunu desteklemek ve ikincisi Suriye tarafında yaşananların yansımalarıyla ilgili olmak üzere iki konuda önemli ve etkili bir Rus rolüne bel bağlamıştı.
Aynı şekilde Amman, Rusya’nın Ukrayna savaşının karmaşıklığıyla meşgul olmasından ve Suriye sınırındaki koşulları kontrol etmekten uzaklaşmasından endişe duyuyor. Daha önce olduğu gibi bu durum, Suriye tarafından Ürdün’e yönelik uyuşturucu kaçakçılığı operasyonlarının tırmanmasından sonra Ürdün açısından sürekli bir baş ağrısını temsil ediyor.
Gerçek şu ki Ürdün’ün son beş yılda Rusya ile yaptığı yoğun temaslar boşa çıktı. Amman, bu temaslarla birlikte Ürdün dış politikasında fark yaratabilecek bir seçeneği de kaybetmiş oldu.

Uzlaşı ve ittifak
Yazar ve siyai analist Zeyd Nawaisa, Independent Arabia’ya yaptığı açıklamada, ABD’nin Rusya’nın Ukrayna’daki askeri operasyonunun yansımalarını ve Kiev’in savunma ihtiyaçlarını görüşmek üzere Almanya’daki bir ABD askeri üssünde yaptığı konferansın, ‘Washington’un Ukrayna’yı desteklemek, Rus operasyonunu engellemek ve savaşın askeri, siyasi ve ekonomik olarak Moskova’ya maliyetini artırmak için artan çabaları bağlamında’ anlaşılabilir olduğunu vurguladı.
Nawaisa, “Ürdün’ün çağrısına gelince, Amman ve Washington arasındaki özel ilişkinin doğası, terörizm gibi birçok konudaki ittifak derecesinin tutarlılığı ve dünya barışının sağlanmasının önemi bağlamında anlaşılabilir. Ancak bu, Amman’ın Rusya- Ukrayna savaşı konusundaki resmi tutumunda herhangi bir değişiklik anlamına gelmiyor. İlk günden itibaren siyasi diyaloğa başvurma, uluslararası hukuka ve meşruiyete aykırı olduğu için başkalarının topraklarını işgali reddetme çağrısında bulundu” dedi. Analist, “Ürdün’ün konferansa katılımı, yalnızca durumu inceleme ve sembolik katılım çerçevesinde geliyor” şeklinde konuştu.
Zeyd Nawaisa, Amman’ın birçok konuda ABD’nin en önemli müttefiklerinden biri olarak görülmesine rağmen Moskova ve Başkan Putin ile de önemli ve iyi ilişkileri olduğunu vurguladı. Nawaisa ayrıca, ‘Amman’ın, Avrupa’daki gecikmenin boyutunu ve Moskova ile iletişim hatlarını takip etmesi dolayısıyla, ABD arzusu doğrultusunda mutlak bir tarafgirliğe yönelmesi pek olası değildir” dedi.