Filistinliler ve İsrailliler Kudüs’te sıcak bir haftaya hazırlanıyor

Yerleşimciler Mescid-i Aksa’ya saldırma hazırlığı yapıyor.

Abbas dün (Salı) yapılan kabine toplantısının ardından Başbakan Iştiyye ile birlikte. (AFP)
Abbas dün (Salı) yapılan kabine toplantısının ardından Başbakan Iştiyye ile birlikte. (AFP)
TT

Filistinliler ve İsrailliler Kudüs’te sıcak bir haftaya hazırlanıyor

Abbas dün (Salı) yapılan kabine toplantısının ardından Başbakan Iştiyye ile birlikte. (AFP)
Abbas dün (Salı) yapılan kabine toplantısının ardından Başbakan Iştiyye ile birlikte. (AFP)

Filistin ve İsrail tarafları önümüzdeki Pazartesi Kudüs’te olası bir gerginliğe hazırlanıyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Kudüs’ün İslam’da ve Hristiyanlıkta kutsal kabul edilen yerlerin savunulmasının Filistin ulusal projesinin en önemli başlığı olduğunu vurguladı.
Abbas Salı günü Filistin hükümetinin bir oturumuna başkanlık ettiği sırada, Yahudileştirme projelerine rağmen İsrail’in Kudüs’teki Filistin karakterini değiştirebileceğine meydan okudu. Filistin Devlet Başkanı, hükümetine, ebedi Filistin Devleti’nin başkenti işgal altındaki Kudüs’te Filistinlilerin kararlığını destekleme noktasında daha fazla projenin uygulanması için talimat verdi. Abbas, Filistin kararlılığından geri adam atmayacaklarını ve Kudüs olmadan Filistin seçimlerini kabul etmeyeceklerini ifade etti. Abbas, Kudüs’ün Filistin davasının ulusal sembolü olduğunu, Filistin’in Kudüs demek olduğunu ve Kudüs olmadan Filistin’in olamayacağını vurguladı.
Abbas’ın açıklamaları, Filistin ve İsrail taraflarının şehirde olası bir gerginlik durumuna hazırlandığı bir dönemde geldi. Söz konusu gerginliklerin arka planında yerleşimcilerin Kudüs Günü’ne denk gelen Ramazan’ın 28’inci gününde Mescid-i Aksa Camii’ne saldırmaya yönelik tehditleri bulunuyor. Söz konusu tarih aynı zamanda Müslümanların kutladığı Kadir Gecesi’ne denk geliyor.

Selheb İsrail’i suçluyor
Kudüs İslami Vakıflar Konseyi Başkanı Şeyh Abdulazim Selheb, şehirdeki durumun tehlikeleri olduğunu ve tolere edilemeyeceğini duyurdu. Selheb İsrail’i, şehri dini çatışma meydanına çekmeye çalışmakla suçladı. Önümüzdeki Pazartesi günü olası bir Mescid-i Aksa saldırısına karşı uyarıda bulundu. Mescid-i Aksa’daki Kudüslüleri savunma ve destekleme noktasında Arap ve İslam topluluğuna çağrı yaptı. Ramazanın son günlerinde Mescid-i Aksa’da ribat için yapılan birçok Filistinlinin çağrısına Selheb’in çağrıları da eklendi.
Gazze Şeridi’ndeki silahlı Filistinli gruplar dün (Salı) Filistinlileri yerleşimcilerin planlarıyla yüzleşme noktasında Mescid-i Aksa Camii’nde ribata (nöbete) çağırdı. Gruplar basın toplantısında, Mescid’i Aksa’yı zamansal ve mekansal bölmek için işgal planlarını engelleme ve Kudüs’ün sakinlerinden boşaltılmasına direnme noktasında çalışmanın gerekliliğini vurguladı.
Hamas hareketinin liderlerinden İsmail Rıdvan Filistinlilere, “Özellikle Ramazanın 28’inci gününde yerleşimcilerin saldırılarına karşı koymak için Mescid-i Aksa’da itikaf ve ribat çağrısında bulundu.
Rıdvan bir basın toplantısında Şeyh Jarrah Mahallesinde tehditlerle tehcir edilenlere atıfta bulunarak, siyonist düşmana bu iğrenç suçu üstlenmesi noktasında uyarıda bulundu. Açıklamasının devamında, “Kudüs’teki işgalle savaşımız, kimlik ve var oluş üzerinedir” dedi.
Tapınak Örgütleri, İsrail’in, Ramazanın son günlerindeki gerginliğin artmasını önlemek amacıyla Salı günü yaptığı açıklamada yerleşimcilerin Mescid-i Aksa’ya girmesini engelleme kararına rağmen, önümüzdeki Pazartesi günü büyük bir saldırı için hazırlanıyor. Tapınak Örgütleri tarafından yapılan bir başka açıklamada, söz konusu açıklamanın Pazartesi gününden itibaren Mescid-i Aksa’ya girişlere izin vereceği söylendi. Örgüt Yahudilere büyük bir katılım çağrısında bulundu.

Yahudilerin Mescid-i Aksa’ya girişlerini engelleme kararı alındı
İsrailli yetkililer tahminler doğrultusunda, Ramazanın son on gününde olası sürtüşmeleri önlemek amacıyla Salı gününden başlayıp bir sonraki açıklamaya kadar, Yahudilerin Mescid-i Aksa’ya girişlerini engelleme kararı aldı. Polisin önümüzdeki Pazartesi günü nasıl bir tutum sergileyeceğinin belli olmadığı bildirildi.
İsrail Güvenlik Kurumu, Devlet Başkanı Abbas’ın seçimler iptal edilmeden önce şehirdeki çatışmaları bastırdığına ve böyle bir durumu yeniden sağlayabileceğine inanıyor.
Haaretz gazetesi dün (Salı), Kudüs’te beklenen bir takım olayların sakin geçen günler ve Bab el-Amud bölgesindeki bariyerlerin kaldırılmasının ardından, şehirde yeniden çatışmalara yol açabileceğini söyledi. Gazete, Şeyh Jarrah Mahallesindeki olayların yanı sıra, Ramazan’ın son on gününde bulunan Kudüs Günü için yapılacak kutlamaların, şehirdeki olası çatışmaları alevlendirebileceğini belirtti. Gazete İsrail polisinin, bölgedeki güvenlik durumlarını artırdığını ve Tapınak Örgütü aktivistlerine Mescid-i Aksa’ya saldırmalarının yasak olduğunu bildirdiğini aktardı.
Pazartesi günü Eski Kudüs sokaklarından Mescid-i Aksa’ya doğru devam edecek kutlamalara binlerce Ortodoks Yahudinin katılması bekleniyor. Şehir bundan on gün önce meydanlarda, sokaklarda ve Mescid-i Aksa kapılarında birçok gece çatışmasına tanık oldu. Söz konusu çatışmalarda Filistinliler, şehirlerde “Araplara ölüm” sloganları atarak gösteri yapan sağcı grupları püskürtmeye çalıştı. Ardından olaylar Batı Şeria’da çatışmalara dönüştü ve Gazze’den roketler atılmasına neden oldu.



Suriye Savunma Bakanlığı: SDG ile çıkan çatışmada iki asker hayatını kaybetti

Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
TT

Suriye Savunma Bakanlığı: SDG ile çıkan çatışmada iki asker hayatını kaybetti

Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)

Suriye Savunma Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada, dün akşam Rakka kırsalında Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile çıkan çatışmalarda iki askerin öldürüldüğünü duyurdu.

Suriye devlet televizyonu dün akşam, SDG'nin bölgedeki Suriye ordusu mevzilerine sürpriz bir saldırı düzenlemesinin ardından Rakka'nın doğusundaki Ma'adan şehri civarında şiddetli çatışmaların çıktığını bildirdi. Kanal, SDG'nin bölgedeki ordu mevzilerini hedef almasının ardından ordu topçularının SDG'nin ateşine karşılık verdiğini de ekledi. SDG ise güçlerinin DEAŞ unsurlarının Rakka'nın doğusundaki Ganem el-Ali çölünde bulunan mevzilerine insansız hava araçları (İHA) fırlatmak için kullandıkları bir dizi mevziyle mücadele ettiğini söyledi. SDG tarafından yapılan açıklamada, “Bölge, bu hafta Şam hükümetine bağlı gruplar tarafından bir dizi saldırıya maruz kaldı. Bu saldırılar, terörist saldırılarını gerçekleştirmek için bu bölgeleri kullanan DEAŞ unsurlarının faaliyetleriyle paralel olarak gerçekleşti” denildi. SDG, ‘Suriye'nin kuzey ve doğusunu meşru bir şekilde savunmaya ve sivilleri hedef alan her türlü terörist tehdidi önlemeye’ kararlı olduğunu vurguladı.

Bu hafta başında SDG, doğu Rakka'da Suriye hükümeti gruplarının saldırısını engellediğini duyurmuş ve çatışmanın tırmanmasını önlemek için orantılı bir yanıt verildiğini belirtmişti.

SDG, Suriye'nin kuzey ve doğusunun büyük bir bölümünü kontrol ediyor.

Suriye Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra geçen ay, başkent Şam'da SDG lideri Mazlum Abdi ile görüştüğünü ve ülkenin kuzey ve kuzeydoğusundaki tüm cephelerde ve askeri konuşlanma noktalarında derhal kapsamlı bir ateşkes üzerinde anlaştıklarını söyledi.


İsrail'in Gazze'nin güneyine düzenlediği hava saldırısı sonucu 3 kişi hayatını kaybetti, 15 kişi yaralandı

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
TT

İsrail'in Gazze'nin güneyine düzenlediği hava saldırısı sonucu 3 kişi hayatını kaybetti, 15 kişi yaralandı

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)

İsrail savaş uçakları, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un doğusuna hava saldırısı düzenlerken, sivil savunma ekipleri kanlı bir günün ardından bölgeden üç ceset çıkardı ve 15 yaralıyı tahliye etti.

Filistin Enformasyon Merkezi, ‘işgal uçaklarının bu sabah erken saatlerde Han Yunus'un doğusunda, ağır topçu bombardımanı ile eşzamanlı olarak birkaç hava saldırısı düzenlediğini’ bildirdi.

Gazze Şeridi'ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü, ‘işgal güçlerinin Han Yunus'un doğusundaki Beni Suheyla bölgesinde bir evi bombalamasının ardından üç şehit çıkarıldığını ve 15 yaralı tahliye edildiğini’ duyurdu.

Gazze Şeridi'ndeki hastanelerin sağlık kaynakları dün, ‘İsrail ordusunun 10 Ekim'de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasını açıkça ihlal ederek, Gazze ve Han Yunus şehirlerinde 17'si çocuk ve kadın olmak üzere 28 kişiyi öldürdüğünü’ bildirdi.

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım bugün yaptığı açıklamada, İsrail’i Gazze anlaşmasını ihlal etmekle suçladı. Kasım, İsrail’in aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu çok sayıda kişiyi öldürdüğünü ve yaraladığını belirterek, Mısır, Katar, Türkiye ve ABD’yi bu ‘ihlalleri’ derhal durdurmak için harekete geçmeye çağırdı.

Kasım, İsrail ordusunun ‘anlaşmanın varlığına rağmen Gazze’de büyük bir katliam gerçekleştirdiğini’ ve bu tutumun, İsrail hükümetinin arabulucular ve garantör ülkeler nezdindeki açık saygısızlığını yansıttığını söyledi. Kasım ayrıca, bu ülkelerin işgalci güçlerin Gazze’ye yönelik saldırılarını durdurmakta yetersiz kaldığını ifade etti.

dwef
İsrail'in düzenlediği hava saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)

Kasım, “Şarm eş-Şeyh'te anlaşmayı imzalayan tüm tarafları, özellikle Mısır, Katar, Türkiye ve ABD'yi, sorumluluklarını yerine getirmeye ve işgalin saldırganlığını ve Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yapılan anlaşmanın ihlallerini durdurmak için acil önlemler almaya çağırıyoruz” dedi.


Gazze Anlaşması... Silahsızlanma konusundaki anlaşmazlıklar BM kararını zorluyor

Gazze şehrindeki yerinden edilmiş kişiler için kurulan kampta kışın ilk yağmurları yağarken çadırlarını kurmaya çalışan Filistinliler (AFP)
Gazze şehrindeki yerinden edilmiş kişiler için kurulan kampta kışın ilk yağmurları yağarken çadırlarını kurmaya çalışan Filistinliler (AFP)
TT

Gazze Anlaşması... Silahsızlanma konusundaki anlaşmazlıklar BM kararını zorluyor

Gazze şehrindeki yerinden edilmiş kişiler için kurulan kampta kışın ilk yağmurları yağarken çadırlarını kurmaya çalışan Filistinliler (AFP)
Gazze şehrindeki yerinden edilmiş kişiler için kurulan kampta kışın ilk yağmurları yağarken çadırlarını kurmaya çalışan Filistinliler (AFP)

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin, ABD Başkanı Donald Trump’ın barış planının uygulanmasına ve uluslararası güçlerin konuşlandırılmasına zemin hazırlayan Amerikan kararını onaylamasının ardından, Gazze Şeridi’nde yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının geleceğine ilişkin farklı değerlendirmeler gündeme geldi. Bu farklılıkların başında silahsızlanma meselesi bulunuyor.

Filistin taraflarının karar hakkındaki tepkileri değişkenlik gösterirken, uzmanlar bu adımın ‘diplomatik bir ivme’ yarattığını, ancak sahada somut bir uygulamaya dönüşmeden önce ciddi engellerle karşılaşacağını belirtiyor. Uzmanlara göre bu durum, özellikle ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile Hamas yöneticilerinden Halil el-Hayye arasında İstanbul’da gerçekleşip gerçekleşmediği tartışılan görüşme nedeniyle, anlaşmanın ikinci aşamasını belirsizlik içinde bırakıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkesin ikinci aşamasını oluşturan güvenlik ve idari düzenlemeler, İsrail’in rehinelerin tümünün cenazelerinin iade edilmesinde ısrarcı olması ve Gazze Şeridi’ni yönetecek komitenin henüz açıklanmaması nedeniyle ilerleyemiyor.

Çelişkili haberler

İsrail medyasında, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile Hamas yöneticisi Halil el-Hayye arasında Türkiye’de yapılması planlanan toplantıya ilişkin bilgiler çelişkili şekilde yer aldı. Söz konusu görüşme, cuma günü New York Times tarafından ortaya çıkarılmıştı.

Times of Israel, toplantının gerçekleştiğini öne sürerken, İsrail Kamu Yayın Kurumu KAN görüşmenin ‘İsrail’in baskısı nedeniyle’ yapılmadığını aktardı.

Israel Hayom ise Washington’ın, BM Güvenlik Konseyi’nde ABD kararına karşı Arap desteği toplama girişimi nedeniyle Hamas’a tepki gösterdiğini yazdı. Gazete, bu girişimin Trump yönetiminin anlaşmanın bir sonraki aşamasına ilerleme çabalarını fiilen yavaşlattığını ifade etti.

fgt
Gazze şehrinin Suk Faras mahallesindeki bir çöp döküm alanının yanından geçen çocuklar (AFP)

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal, söz konusu görüşmenin yapılıp yapılmadığına dair çelişkili haberlerin, bazı çevrelerin BM Güvenlik Konseyi kararını ‘ileriye dönük bir adım’ olarak görmesine rağmen Hamas’ın kararı reddetmesiyle birlikte, özellikle silahsızlanma konusunda ciddi görüş ayrılıklarına işaret ettiğini belirtiyor. Nazzal’a göre bu durum, İsrail’in Hamas’a herhangi bir meşruiyet tanımama yönündeki baskılarıyla da bağlantılı.

Nazzal, “Eğer toplantı sadece ertelendiyse, bu anlaşmanın karşılaştığı engelleri aşmak için bir fırsat olabilir. Ancak tamamen iptal edilmişse, bu durumda Hamas tutumunu sertleştirecek ve özellikle silahsızlanma maddesi başta olmak üzere alınan kararlara yaklaşımı olumsuz yönde etkilenecektir” dedi.

BM Güvenlik Konseyi’nin 13 üyenin desteğiyle kabul ettiği karar, Gazze Şeridi’nde ‘geçici uluslararası istikrar gücü’ kurulmasına izin veriyor. Ancak kararın son versiyonunda, Gazze’de silahsızlanmaya yönelik ifadelerin yer alması, silahların toplanması ve askeri altyapının imhası gibi maddelerin olması, uygulanabilirliğe ilişkin yeni endişeleri gündeme getirdi.

Tarafsızlık niteliği

Hamas, kararın kabul edilmesinin ardından yaptığı açıklamada, uluslararası gücün Gazze Şeridi içinde üstlenmesi öngörülen görevler arasında yer alan silahsızlanma maddesinin, bu gücün ‘tarafsızlık niteliğini ortadan kaldıracağını ve onu çatışmada işgalin tarafına dönüştüreceğini’ belirtti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise kararı memnuniyetle karşıladı. X platformunda İngilizce yaptığı paylaşımda, “Başkan Trump’ın planının barış ve refah getireceğine inanıyoruz; çünkü plan Gazze’nin tamamen silahsızlandırılmasına, askeri kapasitesinin ortadan kaldırılmasına ve aşırılığın kökünün kazınmasına vurgu yapıyor” ifadelerini kullandı.

Mısırlı İsrail uzmanı Said Ukkaşe, kararın anlaşmaya yalnızca ‘diplomatik bir ivme’ kattığını, ancak sahada çok sayıda engel bulunduğunu söyledi. Ukkaşe’ye göre İsrail, yeniden inşa ve çekilmeden önce silahsızlanmada ısrar ederken, Filistinli gruplar tam tersini talep ediyor.

Uzman, İsrail’in, karar metninde ileride Filistin devletine ilişkin istişare çağrısının yer almasına rağmen kararı olumlu karşılamasının, ‘fraksiyonların tutumunu bildiği için yapılmış bir siyasi manevra’ olabileceğini, bunun daha sonra anlaşmayı durdurmak için bir gerekçeye dönüştürülebileceğini ifade etti.

Nizar Nazzal da Hamas’ın önce İsrail’in çekilmesini isteyeceğini, İsrail’in ise önce Hamas’ın silahsızlanmasını talep edeceğini belirtti. Nazzal, “Bu karşılıklı talepler sahada yeni engeller yaratacak ve anlaşmanın ikinci aşamasını daha da geciktirecek” dedi. Ayrıca, “ABD, sahadaki tüm zorluklara rağmen anlaşmayı uluslararası meşruiyete kavuşturmayı başardı” değerlendirmesinde bulundu.

Washington'un baskısı

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, çarşamba günü Fransız mevkidaşı Jean-Noel Barrot ile yaptığı telefon görüşmesinde, BM Güvenlik Konseyi’nin Gazze’ye ilişkin son kararının uygulanmasının önemine vurgu yaptı. Abdulati, uluslararası istikrar gücünün BM Güvenlik Konseyi tarafından kendisine verilen görevleri yerine getirebilmesi gerektiğini söyledi.

Mısır Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasına göre Abdulati, görüşmede Şarm eş-Şeyh Anlaşması’nın korunması ve tüm maddelerinin uygulanması için Kahire’nin yürüttüğü çabalar hakkında da bilgi verdi.

Rusya’nın BM Daimî Temsilcisi Vasiliy Nebenziya ise ülkesinin çekimser kalmasının ardından yaptığı konuşmada, BM Güvenlik Konseyi’nin ‘Washington’ın vaatlerine dayanarak Amerikan girişimine onay verdiğini’ söyledi. Nebenziya, Gazze’nin tam kontrolünün Barış Konseyi ve uluslararası istikrar gücüne bırakılmasını öngören bu planla ilgili olarak, “Bu güçlerin nasıl çalışacağına dair hâlâ hiçbir bilgiye sahip değiliz” dedi.

Böylesi çekinceler ve diplomatik hareketlilik ışığında, Ukkaşe’ye göre kararın geleceği büyük ölçüde Washington’ın İsrail üzerindeki baskısına bağlı olacak. Ukkaşe, uygulanma yönteminin netleşmemesi durumunda anlaşmanın yeniden tıkanacağını ve ikinci aşamaya kısa sürede geçilemeyeceğini belirtti.

Nizar Nazzal ise kararın geleceğini ABD’nin belirleyeceğini düşünüyor. Nazzal, Washington’ın Hamas ile uzlaşı arayışına yönelebileceğini söyleyerek, “ABD isterse bu anlaşmayı ileriye taşıyabilir. Önümüzdeki günlerde yaşanacak gelişmeler, anlaşmanın nasıl bir yöne evrileceğini ortaya koyacak” değerlendirmesinde bulundu.