Hamas’ın askeri kanadı Kassam Tugayları’nın komutanı Muhammed ed-Dayf, İsrail’i bedel ödemekle tehdit etti

Şeyh Jarrah Mahallesi’ndeki bir evin duvarında tahliye kararına karşı bir yazı. (AFP)
Şeyh Jarrah Mahallesi’ndeki bir evin duvarında tahliye kararına karşı bir yazı. (AFP)
TT

Hamas’ın askeri kanadı Kassam Tugayları’nın komutanı Muhammed ed-Dayf, İsrail’i bedel ödemekle tehdit etti

Şeyh Jarrah Mahallesi’ndeki bir evin duvarında tahliye kararına karşı bir yazı. (AFP)
Şeyh Jarrah Mahallesi’ndeki bir evin duvarında tahliye kararına karşı bir yazı. (AFP)

İsrail Yüksek Mahkemesi’nin Kudüs’teki Şeyh Jarrah Mahallesi sakinlerine verdiği süre bugün (Perşembe) sona erdi. Filistin Devlet Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, Filistin ulusal projesi için en tehlikeli aşamada olunduğu belirtilirken, artık savaşma zamanının geldiği ifadeleri kullanıldı. İsrailli kaynaklar, Hamas’ın askeri kanadı Kassam Tugayları’nın komutanı Muhammed ed-Dayf’ın bir tehdit olduğunu söyledi. Kaynaklar, Hamas hareketinin Kudüs ve Batı Şeria’daki durumları alevlendirmeye çalıştığını aktardı.
Filistin Devlet Başkanlığı Sözcüsü Nebil Ebu Rudeyne yaptığı açıklamada, “Şimdi İslam’da ve Hristiyanlıkta, Arap kimliğinde, mirasında ve tarihinde kutsal olan savaşların savaşı, Kudüs savaşının zamanı. Bu uzun ve zorlu bir yüzleşme. Ancak zafer imkansız değil. Kudüs’te yaşanan son olaylar ve Kudüslülerin kararlılığı Mescid-i Aksa’yı korumak için gösterilen çabalarda olduğu gibi, Filistin halkının komploları bir kez daha durdurabileceğini kanıtladı” ifadelerini kullandı.
Ebu Rudeyne, bağımsız Filistin ulusal kararının ve Filistin Kurtuluş Örgütü’nün, Filistin halkının ve Kudüs’ün tek ve meşru temsilcisi olduğunu belirterek, ulusal birliğin sağlanması için etkili faktörler olduklarını vurguladı. Rudeyne çatışma pusulasının yalnızca işgalde kalması gerektiğini vurguladı. Sözcü, Yüzyılın Anlaşması gibi Gazze’de ve bağlı köylerde çeşitli birliklerin kurulması fikri ile geçici sınırlara ve alternatif yerel yönetime sahip bir devletin reddedilmesi dahil olmak üzere Filistin davasına karşı tüm şüpheli projeleri çökerten faktörlerin bunlar olduğunu belirtti.
Ebu Rudeyne’nin açıklamaları, alternatif bir liderlik bulma önerileri karşısında yayınlanan Devlet Başkanlığı tarafından yapılan açıklamaları hatırlattı. Açıklamada, Filistin arenasındaki bağımsızların yanı sıra, Hamas ve Fetih hareketinin bir kısmının, Devlet Başkanı Abbas’ın seçimleri iptal etme kararına karşı çıkmasının ardından, Filistinli partilere İsrail’e karşı birleşme çağrısında bulunulmuştu.
Başkanlığın, Kudüs savaşının başladığını vurguladığı açıklama, Kudüs’ün büyük bir gerilime tanık olduğu bir dönemde geldi. Tüm İsrail tahminleri bu durumun sıcak bir çatışmaya dönüşeceğine işaret ediyor. İsrail, Abbas’ın seçimleri iptal etme kararından sonra, Hamas’ın Kudüs ve Batı Şeria’yı sıcak bir bölge haline getirmeye çalıştığını söylüyor.  Hamasın askeri kanadı Kassam Tugayları’nın komutanı Muhammed ed-Dayf’ın, Şeyh Jarrah Mahallesi sakinlerine yönelik saldırıların durdurulmaması durumunda, yerleşimcilere açık bir uyarı yapmasının söz konusu tahminleri güçlendirdiği bildirildi.

Hamas, güneyde yeni bir denklem oluşturmaya çalışıyor
Dayf Kassam yazılı açıklamasında, “El-Kassam ve direniş, eli kolu bağlı kalamaz, bedelini çok pahalı öderler” ifadelerini kullandı. Dayf, Direniş ve Kassam liderlerinin neler olup bittiğini yakından izlediklerini vurguladı. Muhammed ed-Dayf İsrail tarafından yıllardır aranan bir isim olmakla birlikte, çok nadir bir şekilde açıklama yaptığı biliniyor. Dayf’ın açıklamaları İsrail medyasında oldukça yankı yaptı. Resmi kaynaklar, Hamas’ın, Mescid-i Aksa ve Şeyh Jarrah’a zarar verilmemesi karşılığında güneyde yeni bir denklem oluşturmaya çalıştığını aktardı.
İsrail’in Maarif gazetesindeki bir muhabir, “O, Şeyh Jarrah’da veya son zamanlarda Kudüs’te olan olaylardan çok daha büyük olayların içerisinde. Dayf sessizdi. Sessizliğini bozması Hamas’ın bölgeyi ateşe verme kararlılığının kanıtı. Bu gece yaptığı açıklama bir uyarıdan ziyade, bölgeyi ateşe veren bir emir” ifadelerini kullandı.
Hamas liderlerinden Mahmud Mardavi, işgalci güçlerin Yahudileştirme politikaları devam ettiği takdirde, Kudüs, Batı Şeri ve 48 Araplarının bu uyarıyı tercümeye etmeye hazırlıklı olması gerektiğini vurguladı.
Son günlerde Doğu Kudüs’te Şeyh Jarrah Mahallesi’ndeki Kudüslülerin evlerinden çıkarılması sorunu nedeniyle gerginlik arttı. İsrail Yüksek Mahkemesi Pazar günü Kudüs’teki Şeyh Jarrah Mahallesi’ndeki 4 aileye evlerinin inşa edildiği arazilerin mülkiyeti konusunda yerleşimcilerle bir anlaşmaya varmak için, evlerini tahliye etme noktasında Perşembe (bugün) gününe kadar süre vermişti.



Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
TT

Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)

Hamas Hareketi’nin 60 günlük ateşkes önerisini kabul etmesi ve dolaylı müzakerelere hazır olduğunu duyurmasıyla Gazze Şeridi'ndeki ateşkes görüşmeleri yeni bir aşamaya girdi. Öte yandan İsrail'in, şimdiye kadar Gazze Şeridi'nin yüzde 65'ini kontrol altına aldığı bölgelerden çekilme konusunda engeller çıkaracağına dair bazı endişeler hakim.

Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar, ABD’nin Gazze’deki savaş konusunda gösterdiği gayret ve krizin iki tarafının da olumlu tepkisinin ‘olası engelleri aşabileceğini, bunların en önemlilerinin ise geri çekilme ve savaşın sona erdirilmesine dair garantiler olduğunu’ düşünüyor. Uzmanlar, ateşkes anlaşmasının yakında, belki de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun pazartesi günü Beyaz Saray'ı ziyaret edip Başkan Donald Trump ile görüşmesinden sonra veya kısa bir süre sonra sonuçlanacağını tahmin ediyorlar.

AlQahera News haber kanalının cuma akşamı kimliğini açıklamadığı Mısırlı kaynaklardan aktardığı bilgilere göre Mısır, tüm taraflar arasında mutabakat sağlayacak nihai bir formüle ulaşmak için çeşitli taraflarla yoğun temaslara başlarken taraflar arasında dolaylı müzakereler yeniden başladı. Hamas arabuluculara son tekliflerine cevabını iletti ve cevabında, kabul edilmesi halinde 60 günlük ateşkes sağlanması için dolaylı müzakerelere kapıyı aralayacağını belirtti.

Müzakerelerin gidişatını yakından takip eden Filistinli bir kaynak, dün Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Hamas'ın öneriyi kabul ettiğini, ancak bazı değişiklikler talep ettiğini söyledi. Bu değişikliklerin başında savaşın sona erdirilmesi, insani yardımların Gazze Şeridi’ne girişiyle ilgili mekanizmanın yeniden düzenlenmesi ve İsrail'in 2 Mart öncesindeki mevzilerine geri çekilmesi geldiğini söyleyen kaynağa göre bu değişikliklerin sebebi ocak ayında varılan ateşkes anlaşmanın çökmesinin ardından İsrail’in daha fazla bölgeye genişlemesi. Kaynak, yeni müzakerelerin Doha ve Kahire arasında yapılacağını, çünkü iki ülke arasında anlaşma maddelerinin uygulanmasına ilişkin ortak dosyalar olduğunu belirtti.

cdfgrtyu
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında öldürülen Filistinliler (AFP)

Hamas tarafından cuma günü yapılan açıklamada, arabuluculara öneriye ilişkin ‘olumlu’ yanıt verildiği ifade edildi. Önerinin içeriğine değinilmeyen açıklamada, ‘önerinin uygulama mekanizması hakkında müzakerelere derhal başlamaya ciddiyetle hazır olduğu’ vurgulandı.

İsrail gazetesi Hayom, müzakerelerin devam etmesindeki en büyük zorluğun İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilme haritası olacağını bildirdi. Hamas tam çekilme talep ederken, İsrail ‘Morag Koridoru’ adı verilen hattı ve onun güneyindeki tüm bölgeleri elinde tutmak istiyor.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee cuma günü X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, ordunun Gazze Şeridi’nin yaklaşık yüzde 65'ini operasyonel olarak kontrol altına aldığını söyledi.

İsrail Yayın Kurumu’nun kaynaklardan aktardığına göre ‘Hamas’ın yanıtında önerilen değişikliklerin İsrail karar vericileri için bir zorluk oluşturacağı’ düşünülüyor. İsrail hükümeti Bakanlar Kurulu, anlaşmayı görüşmek üzere cumartesi akşamı toplanacağını açıkladı.

İsrail ve Filistin meselelerinde uzman olan siyaset bilimi profesörü Dr. Tarık Fehmi, İsraillilerin geri çekilme konusunda biraz oyalanacağını, ancak Hamas'ın anlaşmaya varmaya yönelik esnek tutumunu göz önünde bulunduracağını, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmeden önce bir miktar uzlaşma göstermeye mecbur kalacağını ve savaşan tarafların ABD Başkanı’nı kazanmak ve ona olumlu mesajlar vermek için çaba göstereceğini tahmin ediyor.

Her iki tarafın da çekinceleri nedeniyle Kahire ve Doha'da düzenlenen müzakerelerde tam çekilme konusunun gündeme gelmeyeceğini düşünen Dr. Fehmi’ye göre buna karşın İsrail güçlerinin yeniden konuşlandırılması ve nüfuslu bölgelerin dışına ve bazı koridorlardan çekilmesi söz konusu olabilir.

Ana çekilme noktalarının mevcut müzakereleri engellemesini beklemeyen Dr. Fehmi, savaşan tarafların önerilen çerçeve anlaşmasına onay verdiğini ve ayrıntıların taktiksel noktalar içerdiğini, gerçek anlamda radikal olmadığını, özellikle de Hamas'ın insani yardımların girişini öncelikli gördüğünü ve ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı (GHF) dışında uluslararası kuruluşların da insani yardım çalışmalarına dahil edilmesi için baskı yapacağını belirtti.

frgtyhu7
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye’ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Filistinli siyasi analist Dr. Eymen er-Rakab, anlaşmanın şu anki en önemli engelinin Hamas'ın işgalcilerin 2 Mart öncesindeki durumuna geri dönmesini talep etmesi olduğunu düşünüyor. İsrail, bu konudaki anlaşmayı kabul ederse, özellikle de Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 20'sini oluşturan Refah'ta kalma niyetinde olduğu için, büyük bir taviz vermiş olacak. Nihai durum ve tam çekilme konusundaki tartışmaların, yaklaşan ateşkes dönemine ertelenmesi bekleniyor. Bu ateşkes, ilerleyen aşamalarda İsrail'in uluslararası ve Arap güçlerinin varlığı karşılığında tam çekilmeyi kabul etmesini içerebilir.

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, kimliği açıklanmayan İsrailli yetkililere dayandırdığı haberinde Trump'ın Netanyahu ile görüşmesi sırasında Gazze'de ateşkes anlaşması yapıldığını açıklayabileceğini yazdı.

ABD Başkanı Trump, geçtiğimiz cuma günü, Hamas'ın Gazze'deki ateşkes önerisine ‘olumlu’ yanıt vermesinin ‘iyi’ olduğunu söyledi. Başkanlık uçağı Air Force One’da gazetecilere açıklamalarda bulunan Trump, Gazze konusunda ‘birkaç gün içinde’ bir anlaşma sağlanabileceğini belirtti.

ABD merkezli televizyon ağı CNN’nin cuma günü aktardığına göre İsrailli 10 rehine canlı olarak, 18 rehine ise ölü olarak tam zamanında serbest bırakılacak ve herhangi bir tören veya kutlama yapılmayacak. Ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte Gazze'ye insani yardım akışı hemen başlayacak.

Dr. Fehmi’ye göre Beyaz Saray’a gitmek isteyen Netanyahu, Trump’ı ziyaret etmeden önce ateşkes anlaşmasının ilan edilmesini engelleyen ve formalitede kalan tüm anlaşmazlıkları, tüm sorunları ve önemli fikir ayrılıklarını bir kenara bırakarak siyasi çıkarlarına, İran dosyasına ve yeni Ortadoğu düzenlemelerine odaklanıyor.

Dr. Rakab ise önümüzdeki günlerde özellikle Netanyahu’nun Beyaz Saray ziyareti sırasında, 60 günlük ateşkesin yakında yürürlüğe girmesinden sonra ABD'nin savaşı kesin olarak durdurma arzusunun gerçek olup olmadığının daha net bir şekilde anlaşılacağına dikkati çekti.