WHO, Çin’in Sinopharm aşısına ruhsat verirken, Afrika’da yeni bir salgın dalgasına karşı uyarıda bulundu

Lahor’da Sinopharm aşısının kullanıldığı Kovid-19’a karşı bir aşılama merkezi (AFP)
Lahor’da Sinopharm aşısının kullanıldığı Kovid-19’a karşı bir aşılama merkezi (AFP)
TT

WHO, Çin’in Sinopharm aşısına ruhsat verirken, Afrika’da yeni bir salgın dalgasına karşı uyarıda bulundu

Lahor’da Sinopharm aşısının kullanıldığı Kovid-19’a karşı bir aşılama merkezi (AFP)
Lahor’da Sinopharm aşısının kullanıldığı Kovid-19’a karşı bir aşılama merkezi (AFP)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) dün (Cuma) Pekin’e ait olan Çin şirketi Sinopharm tarafından geliştirilen Kovid-19 aşısının acil kullanımını onayladı. Çin tarafından Kovid-19’a karşı hazırlanan iki aşıdan biri olan ve şu ana kadar Çin ve yurt dışında yüz milyonlarca kişiye uygulanan Sinopharm aşısı, WHO’dan onay alan ve Batılı olmayan bir ülke tarafından geliştirilen ilk Kovid-19 aşısı oldu.
Diğer yandan, Reuters haber ajansının haberine göre, Avrupa İlaç Ajansı (EMA) dün, AstraZeneca aşısı olan kişilerde nadir olarak görülen sinirsel zayıflık bozuklukları vakalarına yönelik raporları incelediğini belirtti. EMA, AstraZeneca aşısının güvenlik raporlarının düzenli olarak gözden geçirildiğini, Avrupa İlaç Ajansı, güvenlik komitesinin AstraZeneca şirketinin ‘Guillain-Barre Sendromu’ vakalarına yönelik sunduğu verileri analiz ettiğini belirtti. AstraZenica ve Johnson&Johnson aşılarının nadir kan pıhtılarına neden olabileceği sonucuna varılmasının ardından EMA’nın bu bağışıklık durumuna büyük ilgisi, Kovid-19 aşılarının olası yan etkilerine yönelik yeni soruların ortaya çıkmasına neden oluyor. Guillain-Barre Sendromu, bağışıklık sisteminin sinir liflerinin koruyucu kılıfına saldırdığı, nadir görülen nörolojik bir bozukluk durumudur. Bu sendromun bulunduğu vakaların çoğu mikrobiyal veya viral enfeksiyon sonrasında ortaya çıkar.

Afrika’da yeni bir salgın dalga uyarısı
Kovid-19 salgınının Hindistan’da geniş çapta yayılamaya devam ettiği bir sırada, WHO Afrika Bölge Ofisi, kıtadaki aşılama kampanyalarının, dünyanın geri kalanı ile karşılaştırıldığında giderek daha da gecikmesi sonucu salgının yeni bir dalgasının ortaya çıkma tehlikesine yönelik uyarıda bulundu.
Merkezi Brazavil’de bulunan WHO Bölge Ofisi, perşembe günü yaptığı açıklamada Hindistan Serum Enstitüsü tarafından üretilen Kovid-19 aşılarının Afrika’ya teslimatının gecikmesi, aşıların yavaş dağıtılması ve yeni varyantların ortaya çıkması sebebiyle Afrika’da yeni bir salgın dalgasının ortaya çıkma tehlikesinin hala yüksek olduğu konusunda uyarıda bulundu. Açıklamada ayrıca, geçtiğimiz haftalarda Afrika’nın dünyada uygulanan aşı dozlarından yüzde 2’sini uygulamışken bu oran şimdi yüzde 1’e düşmüş durumda. 
WHO şu ana kadar Afrika’ya teslim edilen 37 milyon doz aşının yaklaşık yarısının uygulandığını ve bazı Afrika ülkelerinin aşıların dağıtılmasında örnek teşkil ettiğini belirtti.
İlk sevkiyatlar, mart ayı başından bu yana COVAX (yoksul ülkelerin aşılara erişimini sağlamayı amaçlayan) programı aracılığıyla 41 Afrika ülkesine gerçekleştirildi. Ancak söz konusu ülkelerden 9’u teslim aldıkları dozların dörtte birini uygularken, 15 ülke ise teslim aldığı aşıların yarısından azını insanlara uyguladı.
WHO Afrika Direktörü Dr. Matshidiso Moeti yaptığı açıklamada, “Hindistan trajedisi burada, Afrika’da meydana gelmemeli, hepimiz alarmda olmalıyız” dedi. Moeti “Aşılarda eşitlik talep ediyorsak, Afrika’nın da çaba göstermesi ve sahip olduklarımızdan en iyi şekilde yararlanması gerekmektedir. İnsanları aşılamak için elimizdeki tüm aşıları kullanmalıyız.” ifadelerini kullandı.

Japonya’da OHAL
Fransız haber ajansı AFP’ye göre, Kovid-19 toplamda 3 milyon 284 bin 031 kişinin ölümüne neden olurken, 2019 sonlarından bu yana virüs ile enfekte olan kişi sayısı 157 milyon 551 bin 742 kişiye ulaştı. Hindistan, can kayıpları açısından ABD ve Brezilya’nın ardından üçüncü sırada yer alıyor. Hindistan’da perşembe günü 3 bin 980 can kaybı ve 412 bin 262 yeni vaka kaydedildi. Böylece ülkede kaydedilen toplam can kaybı 238 bini aşarken, vaka sayısı 22 milyona yaklaştı.
Japonya hükümeti dün (Cuma) yaptığı açıklamada, bu yaz olimpiyatlara ev sahipliği yapması beklenen Tokyo dahil olmak üzere ülkenin 4 bölgesindeki olağanüstü hâl (OHAL) uygulamasının mayıs ayı sonuna kadar uzatıldığını duyururken, Hindistan’da, salgın dalgası sebebiyle rekor sayılar kaydediliyor. AFP’nin aktardığına göre Japonya’da son bir yılda üçüncü kez uygulanan önlemler, alkollü içecek servisi yapan barların yanı sıra restoran ve büyük alışveriş merkezleri gibi diğer bazı işletmelerin kapatılmasını gerektiriyor.
Japonya şu anda günlük olarak 5 bin 300 vaka kaydederken, toplamda yaklaşık 10 bin 589 can kaybı kaydetti. Salgın hala sınırlı bir seviyede ancak aşılama kampanyaları hastane sistemleri sebebiyle çok yavaş ilerliyor. Virüsün yayılması, salgın nedeniyle 2020’de bir yıl ertelenmiş olan ve bu yıl 23 Temmuz- 8 Ağustos tarihleri arasında düzenlenmesi beklenen Tokyo Olimpiyatlarını bir kez daha tehdit ediyor.
Organizatörler henüz tören ve müsabakalara Japon halkının katılıp katılmayacağına henüz karar vermediler. Tüm kamuoyu anketlerine göre, yaklaşık 200 ülkeden 10 binden fazla sporcunun gelişi, Olimpiyatların düzenlenmesine karşı çıkan Japonların endişelenmesine neden oluyor. 200 binden fazla kişi, Olimpiyatların iptali için çarşamba günü başlatılan imza kampanyasına katıldı. Pfizer/BioNTech, virüse karşı korunma dereceleri ülkelere göre değişen Olimpiyat katılımcılarına, Kovid-19’a karşı aşı sağlama sözü verdi.

 


ABD, Ortadoğu’ya ilk kamikaze İHA filosunu konuşlandırdı

Amerikan yapımı Lucas İHA'ları (ABD Merkez Komutanlığı)
Amerikan yapımı Lucas İHA'ları (ABD Merkez Komutanlığı)
TT

ABD, Ortadoğu’ya ilk kamikaze İHA filosunu konuşlandırdı

Amerikan yapımı Lucas İHA'ları (ABD Merkez Komutanlığı)
Amerikan yapımı Lucas İHA'ları (ABD Merkez Komutanlığı)

ABD ordusu, bugün (Çarşamba), Ortadoğu’da konuşlandırılacak ilk tek yönlü saldırı tipi (kamikaze) insansız hava araçları (İHA) filosu için yeni bir görev gücü oluşturduğunu açıkladı.

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM), Savunma Bakanı Pete Hegseth’in dört ay önce düşük maliyetli ve hızlı temin edilebilen İHA teknolojilerinin edinilmesi ve konuşlandırılmasını hızlandırma talimatının ardından Scorpion Strike (TFSS- Akrep Sokması) adlı görev gücünü hayata geçirdi.

CENTCOM’a göre bu görev gücü, sahadaki birliklere hızlı şekilde düşük maliyetli ve etkili saldırı İHA kapasitesi sağlamak amacıyla tasarlandı. Yeni görev gücü, Ortadoğu’da konuşlu olan “FLM–136 Lucas” tipi düşük maliyetli saldırı İHA’lardan oluşan bir filoyu şimdiden kurmuş durumda.

Lucas İHA’ları geniş menzile sahip ve otonom çalışacak şekilde tasarlandı. Fırlatma yöntemleri arasında “mancınık/katapolt”, roket destekli kalkış, yer sistemleri ve mobil platformlar bulunuyor.

CENTCOM Komutanı Amiral Brad Cooper, “Bu yeni görev gücü, yeniliği caydırıcılık unsuru olarak kullanmamızı sağlıyor. Müttefiklerimizi gelişmiş İHA yetenekleriyle donatmak, Amerikan askeri gücünü ve yeniliğini ön plana çıkarıyor, kötü niyetli aktörleri caydırıyor” dedi.

ABD basınına göre FLM-136 İHA’sı, İran’ın yaygın olarak kullandığı “Shahd 136” İHA’larını model alıyor. İran ve desteklediği milisler, bu İHA’larla ABD güçlerini ve ticari gemileri hedef aldı; Rusya ise aynı modeli Ukrayna’daki şehir ve birliklere saldırılarda kullandı.

Bu adım, İran’ın ABD’ye ait imha edilmiş İHA’ları taklit edip yeniden mühendislik yoluyla kendi versiyonlarını üretme taktiğini andırıyor. ABD’ye ait “RQ-170 Sentinel” gibi İHA’lar bu yöntemle kopyalanmıştı.

Yeni “FLM-136” İHA’sı tamamen otonom kontrol özellikli olup, insan müdahalesine neredeyse gerek duymuyor. Hedefe yönlendirme için sensörler ve yapay zekâdan yararlanıyor ve yaklaşık 6 saat boyunca uçabiliyor.

ABD’nin Ortadoğu’ya saldırı tipi İHA filosu konuşlandırması, yaklaşık iki yıl önce üç Amerikan askerinin, Ürdün’ün kuzeydoğusundaki bir üsse İran yapımı bir saldırı İHA’sı ile düzenlenen saldırıda hayatını kaybetmesinin ardından geldi.

ABD ordusu, mali yıl 2026 sonunda tüm birimlerin küçük, tek yönlü saldırı İHA’larıyla donatılmasını hedefliyor.


ABD neden Venezuela’nın petrol kaynaklarına göz dikti?

ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (Reuters)
ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (Reuters)
TT

ABD neden Venezuela’nın petrol kaynaklarına göz dikti?

ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (Reuters)
ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (Reuters)

ABD uyuşturucu kaçakçılığını önleme gerekçesiyle Venezuela’ya baskıyı artırırken, Donald Trump’ın asıl hedefinin ülkedeki petrol yatakları olduğu belirtiliyor. 

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC+) üyelerine ve Genel Sekreter Heysem el-Gays’a pazar günü gönderdiği mektupta, ABD’nin petrol kaynaklarını ele geçirmek istediğini söylemişti. 

Maduro yönetimi, ABD’nin eylemlerinin ülkeyi "istikrarsızlaştırmayı" ve ihracat kapasitesini zayıflatmayı amaçladığını savunuyor. 

Mektupta, bu gerilimin devam etmesi halinde Venezuela’nın petrol üretiminin ve dünya piyasasının istikrarının "ciddi şekilde tehlikeye girebileceği" belirtilerek OPEC+ üyelerine dayanışma çağrısı yapılmıştı.

Kolombiya lideri Gustavo Petro da Trump’ın "uyuşturucuyla mücadeleyi bahane ederek Venezuela’daki petrol kaynaklarını ele geçirmeye çalıştığını" söylemişti. 

ABD Dışişleri Bakanlığı ise Karayipler’deki askeri yığınağın uyuşturucu kaçakçılığını ve düzensiz göçmen akışını engelleme amacı taşıdığını, Venezuela’nın petrol kaynaklarıyla ilgisi olmadığını savunmuştu. 

ABD Enerji Enformasyon Dairesi’ne göre Venezuela, dünyadaki ham petrol rezervlerinin neredeyse beşte birine sahip. Yaklaşık 303 milyar varil ham petrole denk gelen bu miktar, dünyadaki en büyük ham petrol rezervini oluşturuyor. 

Diğer yandan Karakas yönetimi gerek ABD’nin uyguladığı yaptırımlar gerek de ekipman eksikliği nedeniyle bu potansiyeli gerçek anlamda kullanamıyor. Latin Amerika ülkesi günde yaklaşık 1 milyon varil petrol üretiyor. Bu yüksek bir rakam olmasına rağmen küresel ham petrol üretiminin sadece yüzde 0,8'ini oluşturuyor.

CNN’in analizinde, ABD’nin benzin üretimine uygun hafif ham petrol çıkardığına ancak Venezuela’daki gibi ağır ham petrole sahip olmadığına dikkat çekiliyor. Ağır ham petrol üretimi dizel, asfalt ya da fabrikalarla diğer ağır ekipmanlarda kullanılıyor. 

Trump yönetiminin, bu petrol kaynaklarına ulaşmak için Maduro’yu devirip yerine "Batı yanlısı" bir lider getirmeyi deneyebileceği yorumu yapılıyor. Böyle bir senaryoda Karakas yönetimine uygulanan ağır ekonomik yaptırımları hafifletilebileceği ve Amerikan petrol şirketlerinin ülkede daha yoğun faaliyet gösterebileceği belirtiliyor.

ABD'nin Karayipler'deki askeri yığınağı

Trump yönetimi uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele gerekçesiyle Güney Mızrağı Operasyonu'nu başlattığını bu ay duyurmuştu. Amerikan ordusu, dünyanın en büyük uçak gemisi USS Gerald R. Ford'un da aralarında bulunduğu çok sayıda savaş gemisiyle birlikte 15 bin askerini bölgeye sevk etmişti.

ABD Dışişleri Bakanlığı, uyuşturucu kaçakçılığından sorumlu tuttuğu Güneşler Karteli'ni (Cartel de los Soles) terör örgütü ilan etmiş, liderinin Maduro'nun olduğunu öne sürmüştü.

Bölgede eylülden bu yana en az 21 operasyon düzenleyen Amerikan ordusu, uyuşturucu kaçakçılığına karıştığını iddia ettiği 83 kişiyi öldürdü. 

Independent Türkçe, CNN, Fox News


55 kartel lideri gizlice gönderildi: Amerika’ya hoş geldiniz!

Trump, uyuşturucuyla mücadelede gerekli adımların atılmaması halinde Meksika'yı "askeri harekatla" tehdit etmişti (Reuters)
Trump, uyuşturucuyla mücadelede gerekli adımların atılmaması halinde Meksika'yı "askeri harekatla" tehdit etmişti (Reuters)
TT

55 kartel lideri gizlice gönderildi: Amerika’ya hoş geldiniz!

Trump, uyuşturucuyla mücadelede gerekli adımların atılmaması halinde Meksika'yı "askeri harekatla" tehdit etmişti (Reuters)
Trump, uyuşturucuyla mücadelede gerekli adımların atılmaması halinde Meksika'yı "askeri harekatla" tehdit etmişti (Reuters)

Meksika gizli operasyonlarla yakaladığı kartel liderlerini Donald Trump'ın baskısıyla ABD'ye teslim etti. 

Wall Street Journal'ın haberinde, çete liderlerinin gönderildiği operasyonlardan ilkinin 9 ay önce gerçekleştiği belirtiliyor. Uyuşturucuyla Mücadele Dairesi'nin (DEA) eski direktörü Derek Maltz'ın mahkumları "Amerika'ya hoş geldiniz!" diye karşıladığı aktarılıyor. 

İkinci operasyonsa ağustosta yapıldı. Meksika yönetiminin, ABD Başkanı Donald Trump'ın baskısıyla toplamda 55 kartel liderini gönderdiği belirtiliyor. 

Mahkumlar arasında Meksika'nın en büyük suç örgütleri olan Sinaloa, Jalisco Yeni Nesil Karteli ve Zetas çetelerinden üst düzey isimlerin yer aldığı ifade ediliyor. 

ABD'ye iade edilenlerden biri de 1985'te DEA ajanı Enrique "Kiki" Camarena'yı öldürmekle suçlanan Rafael Caro Quintero. 

Amerikalı yetkililer, mahkumların çoğunun Meksika'daki uyuşturucu ve silah kaçakçılığı ağına dair ilk elden bilgiler paylaşabileceğini bekliyor. Kara para aklama operasyonlarından uyuşturucu kaçakçılığında rüşvet alan siyasetçiler, ordu görevlileri ve finans sektörü yetkililerinin adlarının öğrenilebileceği ifade ediliyor.  

Tutukluların, ceza indirimi veya daha rahat hapishane koşulları karşılığında işbirliğine yanaşabileceğine dikkat çekiliyor.

55 kartel liderinin ABD'ye teslim edilmesi için yürütülen gizli operasyonlarda binlerce Meksikalı özel harekatçının görev yaptığı aktarılıyor. 

20 Ocak-2 Mayıs'ta DEA'in direktörlüğünü geçici olarak üstlenen Maltz, "Ajansımızın tarihinde hiç bu kadar çok sayıda kötü adamın Meksika'dan çıkarıldığını görmemiştik" diyor. ABD'ye teslim edilenler arasında paramiliter Zetas uyuşturucu çetesinin liderleri Miguel Angel ve Omar Trevino kardeşlerin de yer aldığını belirtiyor. 

Trump'ın uyuşturucuyla mücadele önlemlerinin artırılmaması halinde gümrük tarifelerini yükseltme tehdidinin, Meksika'nın mahkumları iade etmesinde önemli rol oynadığı yazılıyor. 

Meksikalı yetkililer, devlet başkanı Claudia Sheinbaum'un bu hamleyle "ABD müdahalesinden kurtulduğunu" söylüyor. Uyuşturucuyla mücadele operasyonlarının artırılmaması durumunda Amerikan ordusunun, Meksika'daki fentanil tesislerini ya da kartel liderlerini hedef alan drone saldırıları düzenleyerek ülkeyi "kaosa sürükleyeceğinden" endişelenildiği belirtiliyor.

Kaynaklar, ABD ve Meksika arasında üçüncü bir mahkum transferiyle ilgili görüşmelerin devam ettiğini de bildiriyor. 

Independent Türkçe, Wall Street Journal, New York Times