Meksika'nın başkenti "durdurulamaz" bir hızla çöküyor

Meksika kenti, 14. ve 16. yüzyıllarda yaşamış Azteklerin başkenti Tenochtitlan’la aynı bölgede inşa edildi (AFP)
Meksika kenti, 14. ve 16. yüzyıllarda yaşamış Azteklerin başkenti Tenochtitlan’la aynı bölgede inşa edildi (AFP)
TT

Meksika'nın başkenti "durdurulamaz" bir hızla çöküyor

Meksika kenti, 14. ve 16. yüzyıllarda yaşamış Azteklerin başkenti Tenochtitlan’la aynı bölgede inşa edildi (AFP)
Meksika kenti, 14. ve 16. yüzyıllarda yaşamış Azteklerin başkenti Tenochtitlan’la aynı bölgede inşa edildi (AFP)

Yeni bir araştırmaya göre, Meksika'nın kendisiyle aynı adı taşıyan başkenti durdurulamaz bir şekilde "batıyor".
Sonuçları JGR Solid Earth dergisinde yayımlanan araştırma, başkent bölgesindeki 21 milyona yakın nüfusuyla Kuzey Amerika'nın en kalabalık metropolü olan şehrin endişe verici bir hızla çöktüğünü ortaya koydu.
Araştırma kapsamında ABD'li ve Meksikalı bilim insanları, büyük kısmı artık tamamen kurumuş durumdaki Texcoco Gölü üzerine inşa edilmiş şehre ait 100 yıllık verileri inceledi. Elde edilen sonuçlara göre şehrin üzerine kurulu olduğu gölde oluşan çatlaklar ve sıkışma nedeniyle Meksika'nın bazı kısımları son 10 yılda her yıl neredeyse yarım metre çöktü. Özellikle tarihi bölgedeki durumun endişe verici olduğuna dikkat çeken araştırmanın yazarları, süreci tersine çevirme ihtimalinin çok düşük olduğu uyarısında bulundu.
Uzmanlar kentin tabanının çöktüğünü ilk kez 1900'de fark etmişti ancak o dönemde çökme şimdikine göre çok daha yavaştı. Zamanla yeraltı suyunun çıkarılmasının da etkisiyle çökme hızı artarken, şehrin büyümesi ve kalabalıklaşması sorunu daha da derinleştirdi.
Çökmenin bu şekilde devam etmesinin milyonlarca kişinin kullandığı yeraltı içme suyunun kirlenmesine yol açacağından endişe ediliyor. Uzmanlara göre, yeraltındaki su seviyesi artırılmazsa kurumuş göl tabanındaki çamur tabakası daha da sıkışacak, bu da Meksika'nın gelecek 150 yılda 30 metreden fazla çökmesine neden olacak.
Ayrıca durum, Meksika kentini sel ve su baskınlarına karşı çok savunmasız hale getirecek ve dolayısıyla çevre felaketlerine yol açacak.
Independent Türkçe, Daily Mail, Science Alert

 


ABD, Gazze’de “ölüm tuzağı kuran” yardım kuruluşunu fonluyor

GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)
GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)
TT

ABD, Gazze’de “ölüm tuzağı kuran” yardım kuruluşunu fonluyor

GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)
GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)

ABD, Gazze İnsani Yardım Vakfı'na (Gaza Humanitarian Foundation/GHF) 500 milyon dolar fon sağlamayı planlıyor. 

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla Reuters'a konuşan yetkililer, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın GHF'ye gönderilecek parayı ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) fonundan alacağını söylüyor. 

ABD Başkanı Donald Trump, USAID'in faaliyetlerinin askıya alınacağını ve kuruluşun Dışişleri Bakanlığı bünyesine taşınacağını şubatta duyurmuştu.

Kaynaklar, yardımın İsrail tarafından talep edildiğini belirtiyor. Buna göre Tel Aviv yönetimi Washington'la iletişime geçerek GHF'nin 180 günlük faaliyet masraflarının karşılanmasını istedi. 

Gazze'de geçen ay yardım dağıtmaya başlayan ABD ve İsrail destekli kuruluş, çalışmalarını bağımsız şekilde yürüttüğünü savunuyor. Ancak İsrail'in kamu yayıncısı Kan'ın çarşamba günkü haberinde, Binyamin Netanyahu yönetiminin GHF'ye 700 milyon Yeni İsrail Şekeli (yaklaşık 8 milyar TL) fon sağladığı öne sürülmüştü. İsrail Başbakanlık Ofisi ve radikal sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise iddiaları yalanlamıştı. 

GHF'nin Gazze'deki faaliyetleri, İsrail bombardımanı altındaki bölgede kaosu daha da artırdı. Reuters'ın aktardığına göre 1-3 Haziran'da GHF'nin yardım noktalarında yaşanan saldırılarda en az 80 Filistinli öldürüldü. AA'nın rakamlarına göre gıda yardımı almak isterken İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu yaşamını yitiren Filistinlilerin sayısı 27 Mayıs'tan bu yana 115’e yükselirken yaralı sayısı 580’i geçti.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki yardım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. 

İsrail ordusuysa sivillere doğrudan ateş edilmediğini ve düzenin sağlanması için uyarı atışı yapıldığını öne sürüyor.

Tartışmalı yardım kuruluşunun CEO'su Jake Wood, tarafsızlık ve bağımsızlık ilkeleriyle uyumlu bir şekilde işini yapmasının imkansız olduğunu vurgulayarak 25 Mayıs'ta istifasını açıklamıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Times of Israel