Cezayir: İbrahimi seçimlerin ertelenmesini içeren bir girişim önerdi

Cezayir’in eski Dışişleri Bakanı Ahmed Talib İbrahimi dün, ülkede 12 Haziran’da yapılması planlanan parlamento seçimlerinin ertelenmesini ve ulusal birlik hükümeti kurulmasını içeren ‘krizden çıkış girişimini’ duyurdu. Ayrıca girişimin halk hareketinden (Hirak) tutuklananları ve iç güvenlik teşkilatına atıfta bulunarak "siyasi polis" olarak tanımladığı durumu sonlandırmayı önerdiğini belirtti. 

İbrahimi'nin 1999 yılında kurduğu ve yönetimin faaliyette bulunma izni vermeyi reddettiği Vefa Partisi’nin eski üyeleri dün, temelde Hirak içinden çıkan ve İçişleri Bakanlığı’nın siyasi parti olarak ruhsat vermeyi reddettiği Yeni Ulusal Akım üyeleri tarafından hazırlanan girişimin içeriğini yayınladı. İbrahimi’nin söz konusu girişimi kendisine sunulduktan sonra onayladığı belirtildi. Girişimi hazırlayanlar, Cezayir halkının özgürlük, demokrasi ve insani yaşam koşulları çerçevesindeki meşru taleplerini karşılayan ve başta askeri kurumlara yönelik olmak üzere tüm siyasi partilerin mevcut endişelerini savunan bir siyasi yaklaşım önerdiler.

Girişimde, bugün gerekli olanın normal koşullarda olduğu gibi, sadece otorite ve muhalefet arasındaki teknik ve prosedürel yönlere ilişkin görüş alışverişi değil, önyargısız olarak verme ve almaya dayalı sorumlu bir diyalog kurma ve kaçınılmaz ulusal mutabakatı sağlamak için tüm taraflardan tavizler verilmesi olduğu vurgulandı. 

Girişimi hazırlayanlar, sükuneti sağlayacak koşullar olarak harekete geçirilmesi gereken 6 mekanizma önerdiler. Bunlar, tüm siyasi tutukluların koşulsuz salıverilmesi, medyanın çeşitli siyasi taraflara açılması ve basın özgürlüğüyle çelişen siyasi ve güvenlik talimatları ve her türlü baskı biçimlerinin kaldırılması, tüm Cezayirlilere dışlanmadan kamusal alanların açılması ve siyasi aktivistlere karşı her türlü adli kovuşturmanın durdurulması.

Ayrıca bunlar arasında, muhalefet ve otoritenin, her türlü karşılıklı medya saldırılarını durdurma taahhüdünde bulunması ve mevcut aşamanın özgüllüğünü dikkate alan bir medya söylemine bağlılığı öneriliyor. Aynı zamanda, parlamento seçimlerinin tüm siyasi partilerin kararlaştırdığı bir tarihe ertelenmesi de önerildi.

Girişim belgesinde otoriteden partileri ulusal bir sempozyum aracılığıyla, askeri kurumun ulusal diyaloğun sonuçlarının uygulanmasında garantör rolünü oynadığı ve herhangi bir siyasi çözümün temel taşı olduğu için demokratik geçiş sürecini kolaylaştırmak amacıyla siyasi partilerin hiçbirini dışlamadan kapsamlı, sorumlu ve bağlayıcı bir diyaloğa davet etme çağrısında bulunması talep edildi. Girişimin önerilerine göre söz konusu diyalog bir ulusal birlik hükümeti kurulması, seçim yasalarının, siyasi partilerin ve kamu reklamlarının, seçim yetkisi yasasının gözden geçirilmesinin yanı sıra, tüm bireysel ve kamuoyu özgürlüklerini reddeden yasaların kaldırılmasını ve ‘siyasi polisin’ çözümünü sağlayacak.

Belgede ayrıca diyaloğun, yeni parlamentonun anayasa yazımını devralması şartıyla parlamento seçimleri için yeni bir tarih belirlemesi de öneriliyor. Ayrıca, hukukun üstünlüğünü tesis etmek ve askeri düzenin siyasi yaşamdan sorunsuz ve mutabık kalınarak geri çekilmesi ile sivil bir hükümet sistemi kurmaya çalışacak ve aynı zamanda radikal ekonomik reformlar yapacak geçici bir başkanlık dönemine girmek için erken cumhurbaşkanlığı seçimlerinin düzenlenmesi önerildi.

Girişimin duyurusu, çok sayıda göstericinin tutuklanması ve soruşturulması ile kötü yaşam koşulları nedeniyle birçok sektörde yapılan grevlerin yaşandığı gergin bir atmosferde geliyor. Hükümet, yönetime karşı çıkan gösterilerin devamının ve talepkar hareketlerin protestosunun ülkeyi istikrarsızlaştırmak amacıyla dış taraflarca düzenlenen bir komplo olduğuna inanıyor.

Öte yandan, Bağımsız Ulusal Seçim İdaresi Başkanı Muhammed Şerefi, güvenlik çekincelerine dayanarak çok sayıda adayının listeden çıkarılmasını protesto eden 6 partinin liderleriyle dün başkentte bir araya geldi. Seçim İdaresi’nin adayların liste dışı bırakılması kararı, seçim kanunun 200. maddesinin birinci fıkrasında yer alan adayların finans ve iş çevreleriyle olan bağlantısının kamuoyu tarafından bilinmesi ve adayların özgür seçmen seçimi ve seçim sürecinin sorunsuz yürütülmesi üzerine doğrudan veya dolaylı olarak etkisi gerçeğine dayanıyor. 

Kararı protesto eden partiler, güvenlik yetkililerinin söz konusu yasayı kötüye kullandıklarını öne sürüyorlar. Seçim İdaresi, adayların biyografileri ve davranışları ile ilgili iç güvenlik raporlarına dayanarak adaylık listelerine yönelik karar aldılar. Beş parti, listeden çıkarılanlara kendilerini cezalandıran güvenlik raporlarının verilmesini, böylece mahkemeye itiraz edebilmelerini talep etti. Dünkü toplantıyı takip eden kaynaklar Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada, Şerefi’nin öfkeli partilerin listeden çıkarılan adayların isimlerini iade etme sözü vermediğini ve yasayı bağımsız bir şekilde uyguladığını belirttiğini aktardı.