Yeniden nükleer anlaşma görüşmeleri ‘ince ayrıntılar’ aşamasında

UAEA Başkanı Rafael Grossi (sağda) Viyana'da Avrupa Birliği Siyasi Direktörü Enrique Mora ile istişarelerde bulundu (UAEA)
UAEA Başkanı Rafael Grossi (sağda) Viyana'da Avrupa Birliği Siyasi Direktörü Enrique Mora ile istişarelerde bulundu (UAEA)
TT

Yeniden nükleer anlaşma görüşmeleri ‘ince ayrıntılar’ aşamasında

UAEA Başkanı Rafael Grossi (sağda) Viyana'da Avrupa Birliği Siyasi Direktörü Enrique Mora ile istişarelerde bulundu (UAEA)
UAEA Başkanı Rafael Grossi (sağda) Viyana'da Avrupa Birliği Siyasi Direktörü Enrique Mora ile istişarelerde bulundu (UAEA)

Viyana'daki müzakereler, özellikle de ABD yaptırımlarıyla ilgili beklenenden daha uzun süreceği anlaşılan ince ayrıntıları tartışma aşamasına girdi. Şarku’l Avsat’a konuşan Avrupalı kaynaklar, görüşmelerin artık ‘ciddi ve ayrıntılı tartışma’ aşamasına girdiğini, ABD yaptırımlarıyla ilgili küçük detayların ‘şimdiye kadar bir atılımın kaydedilmesini engellediğini’ söyledi.
İran havayolu Iran Air’e yönelik yaptırımların kaldırılması konusunun tartışıldığı örneğini veren kaynaklar, bir tarafın yaptırımları kaldırmayı reddetmesinin konuyu karmaşıklaştırdığını, uzun soluklu bir tartışmaya sebebiyet verdiğini söyledi.
İran medyasında, İranlı 500 kişi ve kuruluş adlarını içeren bir yaptırım listesinin Washington'un isimleri listeden çıkarmayı reddetmesi nedeniyle ‘müzakereleri çıkmaza soktuğu’, bunun İran'ın nükleer anlaşmaya dönüşten ‘ticari olarak’ yararlanmasını zorlaştıracağı ifadeleri yer almıştı.
Nitekim Avrupalı ​​kaynaklar, İran'ın nükleer yükümlülüklerine ilişkin tartışmanın ‘daha kolay’ olduğunu, zirâ İran'ın bu konudaki görevlerinin bilindiği ve netleştiğini belirtti. Bu ifadeler, İran'ın yaklaşık üç yıl önce edindiği modern ve ileri teknoloji ile ilgili müzakerelerde var olmaya devam eden zorluklara rağmen kaydedildi.
İran’ın kurduğu, yüksek kalitede uranyum zenginleştirebilen yaklaşık 150 modern santrifüj, müzakerelerde tartışılan bir sorun olmaya devam ediyor. İran, bu cihazların demonte edilmesi ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) tarafından izlenmeye tabi tutulması ardından da elinde tutmak isterken ABD ise bu cihazların imha edilmesi ya da demonte edilip yurtdışına satılmasını talep ediyor.
Söz konusu Avrupa kaynakları, UAEA Başkanı Rafael Grossi'nin, nükleer teknolojideki deneyimlerinden yararlanılması ve kendisinden tavsiye alınması için müzakere oturumlarından birine katılmaya davet edildiğini söyledi. Nitekim Grossi'nin önümüzdeki günlerde bu toplantılardan birine katılması bekleniyor. Avrupalı müzakereciler, söz konusu tartışılan konu hakkında Grossi’den tavsiye isteyebilir.
Avrupa’nın ​​müzakerelerdeki koordinatörü İspanyol diplomat Enrique Mora, görüşmelerde kaydedilen ilerleme hakkında bilgi vermek üzere iki gün önce UAEA merkezinde Grossi ile bir araya geldi.
Görüşmelerin sonuçlarını, geçtiğimiz Şubat ayında Tahran ile UAEA arasında imzalanan ve ajans müfettişlerinin denetimine izin veren teknik anlaşma süresinin 21 Mayıs'ta sona ermesi öncesinde bir sonucun kaydedilip kaydedilmeyeceğini bekleyen Grossi, önümüzdeki birkaç gün içerisinde İranlılarla bu yönde görüşmelere başlayacak. Öncesinde ise İran parlamentosu, İran'a yönelik yaptırımların kaldırılmasını garanti edecek siyasi bir anlaşmanın yokluğunda bu denetimlerin durdurulmasını öngören bir kararı oylayacak.
Bu turun başında yaptığı açıklamada, ülkesinin 21 Mayıs'a kadar herhangi bir anlaşmaya varılamaması durumunda bu süreyi uzatmaya hazır olduğunu açıklayan İranlı Başmüzakereci Abbas Arakçi, bir gün önce ise İran'ın denetimlere imkan sağlayan Ek Protokol’e yaptırımlar kaldırılmadan dönmeyeceğini söyledi.
Söz konusu Ek Protokol’ü geçtiğimiz Şubat ayında askıya alan İran, diğer denetimlerin de sınırlandırmış, 21 Mayıs'ta kalıcı olarak durdurulacağı uyarısında bulunmuştu.
Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, bu tarihe kadar bir anlaşmaya varmanın zor olduğunu söylüyor. Diğer yandan ülkesinin müzakerelerdeki heyetine başkanlık eden Rus Büyükelçisi Mihail Ulyanov ise 21 Mayıs öncesinde bir anlaşmaya varmanın ‘zor ancak mümkün’ olduğunu söyleyerek daha iyimser görünüyor. Ulyanov, bu tarihin atlanmasının bu ay sonunda herhangi bir anlaşmaya varılmayacağı anlamına gelmediğini belirtti.
Dördüncü tur müzakereler, yaklaşık altı gün içinde sona eren önceki üç müzakereye kıyasla en uzun soluklu olanıydı. İran heyeti, Tahran'a dönmeden önce görüşmeleri tamamlamak için Viyana'daki kalış süresini birkaç gün daha uzattı. Dün Ramazan Bayramı'nın ilk günü ve Avusturya'nın resmi tatili olmasına rağmen müzakereler durmadan devam etti.



Gazze: İsrail saldırıları sonucu 24 kişi hayatını kaybetti… Doha'da müzakerelerin ikinci günü

İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na yönelik bombardımanında hasar gören bir arabanın yanında oturan Filistinliler (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na yönelik bombardımanında hasar gören bir arabanın yanında oturan Filistinliler (AFP)
TT

Gazze: İsrail saldırıları sonucu 24 kişi hayatını kaybetti… Doha'da müzakerelerin ikinci günü

İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na yönelik bombardımanında hasar gören bir arabanın yanında oturan Filistinliler (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na yönelik bombardımanında hasar gören bir arabanın yanında oturan Filistinliler (AFP)

İsrail ve Hamas Katar'da dolaylı görüşmelerin ikinci gününe girmeye hazırlanırken, Filistin medyası bugün İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda 24 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi.

Görüşmeler, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ABD Başkanı Donald Trump arasında Washington'da yapılacak toplantı öncesinde, ateşkes ve Gazze Şeridi'nde tutulan esirlerin iadesi konusunda bir anlaşmaya varmayı amaçlıyor.

ABD Başkanı bu hafta bir anlaşmaya varılabileceğini söyledi. Netanyahu dün Washington'a gitmeden önce yaptığı açıklamada, İsrailli müzakerecilerin İsrail tarafından kabul edilebilir şartlarda bir ateşkese varılması için net talimatlar aldıklarını belirtti.

İsrailli bir yetkili, Katar ve Mısır'ın arabuluculuk yaptığı görüşmelerde şu ana kadarki atmosferi olumlu olarak nitelendirdi. Filistinli yetkililer dün yapılan ilk görüşmelerin kesin bir sonuç alınamadan sona erdiğini ifade etti.

Bir başka İsrailli yetkili ise Katar'da insani yardım konusunun ele alındığını söyledi, ancak daha fazla ayrıntı vermedi. Ateşkes görüşmeleri İsrail'in İran'a karşı 12 gün süren savaşının ardından yeniden gündeme geldi.

Sürekli saldırılar

Filistin resmi haber ajansı WAFA, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un merkezini ve batısını bombalamasının ardından üç Filistinlinin yaşamını yitirdiğini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın WAFA’dan aktardığı habere göre, ‘Han Yunus'un kuzeybatısında bulunan Asda Hapishanesi yakınlarındaki işgal bombardımanında bir vatandaş, Han Yunus'un doğusundaki Beni Suheyla beldesindeki bombardımanda da bir başka vatandaş şehit oldu. Üçüncü bir vatandaş ise kentin güneyindeki Türk mezbahası yakınlarında işgal güçleri tarafından vurularak öldürüldü.’

Gazze Şeridi'ndeki hastanelerde çalışan sağlık görevlilerine dayandırılan haberde, işgalcilerin bugün şafak vaktinden bu yana Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerine yönelik bombardımanı sonucu 14 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi.

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırılarında yaşamını yitirenlerin sayısı 57 bine, yaralı sayısı 136 bine yükselirken, arama kurtarma ekiplerinin ulaşamadığı binlerce kurban halen enkaz altında.