Cumhuriyetçiler Biden'ı İran ile müzakereleri ‘derhal’ durdurmaya ve yaptırımları sürdürmeye çağırıyor

Cumhuriyetçi Senatör Bill Hagerty, Çarşamba günü Washington’daki Kongre Binası’nda düzenlenen senato oturumundaydı (AFP)

Kongredeki Cumhuriyetçiler, ABD yönetimini İran'la nükleer anlaşmaya geri dönme planlarından ve Tahran'a uygulanan yaptırımları kaldırma vaatlerinden vazgeçmeye çağırdı. ABD Başkanı Joe Biden'a yazdıkları mektupta Tahran'ın Hamas Hareket’ini desteklediğini belirten Cumhuriyetçiler, İran’a yönelik herhangi bir yaptırımın kaldırılmasının bu desteği şiddetlendireceği uyarısında bulundu.
Senato'nun önde gelen 44 temsilci, mektuplarında “Yönetiminiz dahilindeki üyeleri şu anda dünyanın en büyük terörizm sponsoru olan İran ile müzakere etmek için Viyana'da olması endişelendirici. ABD, Hamas'ın İsrail'e yönelik son saldırıları ışığında, İran'ı sorumlu tutmak ve onu tabi tuttuğu yaptırımları her ne pahasına olursa olsun kaldırmamak için gerekli tüm adımları atmalıdır” açıklamalarında bulundu.  
Hamas’ın geçtiğimiz günlerde İsrail'e 2014'ten bu yana ilk kez Kudüs'ü hedef alan füzeler de dahil olmak üzere en az bin roket attığına değinildiği mektupta aynı zamanda “ABD ve dünyanın dört bir yanından ülkeler bu füze saldırılarını kınarken İran ise bu saldırıları destekledi. Yüce Rehber, Filistinlilerin İsrail'e saldırmak için ellerinde bulunan tüm araçları birleştirip kullanmaları gerektiğini tweetledi” ifadeleri yer aldı.
Şu anda Viyana'daki müzakere heyetini denetleyen İran Dışişleri Bakanı Muhammed Zarif'in Hamas lideri İsmail Heniyye’yi arayarak İran’ın desteğini ifade ettiği de belirtildi.
Müzakerelerin devam edişinin ve yaptırımların kaldırılma olasılığının ‘İran'ın milyarlarca dolarını kullanıma açacağı, İran'ın Hamas'a ve ABD ve müttefiklerine saldıran diğer terörist gruplara verdiği desteği artıracağı’ olasılığını eleştiren söz konusu senatörler, Biden yönetimini ‘İran ile müzakereleri derhal durdurmaya ve yaptırımların kaldırılmayacağını ilan etmeye’ çağırdı.
Mektubun imzacılarından Cumhuriyetçi Senatör Bill Hagerty, Biden'ı bölgede mevcut gerginliğe neden olmakla suçlayarak “İsrail'deki mevcut kriz önlenebilirdi. Bu, militanları bize ve müttefiklerimize saldırmaya teşvik eden Başkan Biden'ın pervasız dış politikasının sonucudur” ifadelerini kullandı.
İbrahim Anlaşmaları’na atıfta bulunan Hagerty, “Biden’ın bu anlaşmalar üzerine inşa edeceği dört ayı vardı. Ancak bu dört ayını İran rejimini teskin etmeye, nükleer anlaşmaya geri dönme yönündeki hoyrat girişimde İran destekli teröristlere yönelik yaptırımların kaldırılması üzerine durmaya harcadı. Biden, teskin etme politikasına derhal son vermeli!” açıklamalarında bulundu.
Meclisten bir grup üye, uluslararası iş dünyasına gönderdikleri bir mektupta, şirketleri ABD yaptırımlarının kaldırılması durumunda İran ile iş yapmaya devam etmemeleri uyarısında bulundu. Mektupta aynı zamanda “Üye şirketleriniz, ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarının kaldırılması olasılığını kazançlı bir fırsat olarak görebilir. Ancak bize güvenin ki böyle yapmamalılar. ABD'nin İran'a uyguladığı yaptırımlar geçici olarak kaldırıldığı, şirketler İran pazarına yeniden girmeye karar verdiği taktirde yatırımlarınız başarısızlığa mahkum olacak” ifadelerine yer verildi.
Biden yönetiminin İran ile varacağı herhangi bir nükleer anlaşmanın Senato'da bir anlaşma olarak onaylanmayacağını, dolayısıyla ABD'nin yasal olarak buna bağlı olmayacağını hatırlatan senatörler, “Kongre'de iki partili kapsamlı bir desteği almayan herhangi bir anlaşma, 2024'te yılında başkanlığa bir Cumhuriyetçi seçildiği taktirde hayatta kalmayacaktır. Cumhuriyetçiler 2022'de Kongre'de çoğunluğu geri kazandığı taktirde herhangi bir yaptırımın kaldırılması ciddi şekilde sınırlanacaktır” ifadelerine başvurdu.
Kongre'nin İran'a yaptırım uygulamak için geçmişte bir dizi yasa çıkardığını hatırlatan senatörler, yasaların her iki taraftan aldığı büyük destek nedeniyle birçok durumda ABD yönetimlerini aştıklarını vurguladı.
Senatörler, İran’ın nükleer programını, balistik ve seyir füzesi geliştirmesini, terörizme verdiği desteği, rehin alma eylemlerini, ağır insan hakları ihlalleri ve diğer art niyetli davranışlarını ele almayan herhangi bir yeni anlaşmanın, ABD’de kalıcı ve iki partili bir destek almayacağını da vurguladı.
ABD Kongresi, yasa tasarıları her iki mecliste de oyların üçte ikilik bir çoğunluğunu elde ettiği taktirde Beyaz Saray yetkilerini aşabilir. Başkanlık vetosunun aşılması yönünde bu tür bir çoğunluk gerekiyor.