Suriye’nin güneyindeki Dera kırsalında suikastlar devam ederken Kuneytra kırsalındaki bir köyde bulunan milislerin ülkenin kuzeyine doğru çekilmedikleri takdirde rejim güçlerinin saldırısına uğrayacağı belirtiliyor. Gergin bekleyiş sürüyor.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, İranlı milislerin Hama'nın kuzey kırsalındaki halkı kendi saflarına çekmek için çalışmalarda bulunduğunu aktardı. Hama kırsalındaki grupların geri çekilmesinden ve rejimin de bölge üzerinde tam bir hâkimiyet kurmasından sonra aileler köylerine döndüler. Mahrada bölgesindeki güvenlik güçleri de tüm topraklar ve tarım arazilerinin sorumluluğunu üstlendiğini açıkladı. Bu durumİranlıların söz konusu köylere girerek onları desteklemesi ve gençleri milislerinin yararına kullanmaları için fırsat oluşturdu. Nitekim Latamin köyündeki onlarca genç geçim kaynaklarını ve kazançlarını korumak için gönüllü olarak İran milislerinin saflarına katıldı.
Kuzey Hama kırsalında oldukça meşhur olan ve ‘kırmızı altın’olarak adlandırılan fıstık ağaçlarında hasat mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte rejim güçleri ile İranlı milisler arasında mahsulden alınacak paya dair gerilim artıyor.
Suriye Gözlemevi’nin konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Genç erkekler hukuki sorumluluktan kaçınmak, güvenlik, yardım ve askeri destek almak için İran milislerine katılıyor" denildi. Suriyeli çiftçiler, topraklarını ve fıstık ağaçlarının bulunduğu Hama’yı savaş nedeniyle yıllar önce terk etmişlerdi. Geçtiğimiz yıl, hayati tehlike arz eden mayınların temizlenmesiyle geri döndüler. Yokluklarında hastalık ve kuraklıktan etkilenen tarlalarını ekmek ve fıstık ağaçlarını yetiştirmek konusunda zorluklar yaşayan vatandaşlar fıstık ağacını Hama kırsalındaki kasabaların ‘ciğerleri’ olarak nitelendiriyorlar.
Antep fıstığı ağacının mahsulü yıldan yıla değişiyor. Bir mevsimde bir ağaçtan alınan mahsül 70 kilogramken ertesi yıl 10 kilogramı gemeyebiliyor.
Ağırlıklı olarak atıştırmalık olarak tüketilen fıstık tatlı yapımında, Arap dondurmasında ve doğuya özgü yemeklerin süslenmesinde de kullanılıyor. Bölgedeki fıstık kalite olarak üst sıralarda gösteriliyor.
Ayaklanmanın patlak verdiği 2011'den önce Suriye’nin temel ihra. Kalemlerinden biri olan fıstık daha çok Halep’in kuzeyinde yetiştiriliyor. Aynı zamanda Ma'an, Suran ve Murak kasabalarının en önemli mahsulleri arasında yer alırken İdlib ve Hama'da da yetiştiricilik yapılıyor.
Askeri operasyonların artmasıyla büyük bir kısmı yerlerinden edilen çok sayıda çiftçi eskiden fıstık yetiştiriciliği ve satışıyla daha yoğun bir şekilde uğraşıyordu. Fıstık yetiştiriciliği bakım ve yakın takip etmeyi gerektiriyor. Bir yılda sekiz defa toprağın işlenmesi ve altı defa yağmuru tamamlayıcı şekilde ilave sulama yapılması gerekiyor.
Tarım Bakanlığı’na bağlı Fıstık Üretim Müdürlüğü'ne göre savaştan önce Suriye'nin fıstık üretimi mevsimlik 75 ila 80 bin ton arasında değişiyordu. Bunun büyük bir kısmı yurt dışına ihraç ediliyordu.
Suriye ayaklanmadan önce fıstık üretim miktarı açısından dünyada ilk dörtte yer alıyordu. Ülkede fıstık tarlalarının alanı yetmiş bin hektarı geçiyor. Savaşlardan kaynaklanan hasar ise üretimi yüzde 25 oranında olumsuz etkiledi.
Saldırılar sürüyor
Diğer yadan ülkenin güneyinde, Dera kırsalındaki el-Harak’takimliği belirsiz silahlı kişiler bir kişiyi vurdu. Bölgedeki bir hastaneye kaldırılan vatandaş aldığı ağır yaralar sebebiyle yaşamını yitirdi.
Gözlemevi istatistiklerine göre Haziran 2019'dan bu yana Dera ve Güney Suriye'deki saldırı ve suikastların sayısı bin 308 olarak kayıtlara geçti. Saldırılar ağırlıklı olarak bomba yüklü araçlar ve silahlı hücrelerin gerçekleştirdiği eylemlerle gerçekleştirildi. Söz konusu eylemlerde yaşamını yitirenlerin sayısı 719'a ulaştı. Ölenlerin 199’unun sivil, 337’sinin rejim gücü, militan ve güvenlik kuvvetleriyle iş birliği yapanlar, 131’inin rejimin güvenlik servislerinin saflarında yer alanlar, eski komutanlar ve fraksiyonlara bağlı savaşçılar, 25’inin Lübnan Hizbullahı ve İran güçlerine bağlı unsurlar ve 27’sinin de Beşinci Kolordu olarak bilinen gruba bağlı kimseler olduğu duyuruldu..
Sa`sa Askeri Güvenlik Şube Müdürlüğü tarafından yapılan tehditler üzerine Kuneytra kırsalındaki Ümmü Batinah köyündeki onlarca aile yerinden edildi. Rejim güçleri, söz konusu tehditlerin yapıldığı dönemde on ailenin Suriye'nin kuzeyine yerinden edilmeyi kabul etmemesi nedeniyle köyün çevresine askeri yığınaklar yaptı.
Kuneytra’daki Ümmü Batinah köyü, Tel eş-Şaar'da konuşlanmış Suriye rejim güçlerinin havan topu saldırısına maruz kaldı.
Gözlemevi, ayın dördünde bir Rus delegasyonunun, işgal altındaki Golan yakınlarındaki Kuneytra kırsalında bulunan Ümmü Batinah’a girdiğini, burada bölgenin ileri gelenleri ve sakinleriyle saatlerce görüştüklerini bildirdi. Görüşmelerin sonucuna ilişkin ise açıklama yapılmadığını aktardı.
Rus heyetinin kasabaya yaptığı bu ziyaret, geerginliğin patlak vermesinin ardından, bu ayın başından bu yana gerçekleştirilen ikinci temas oldu.