Hartum’un Paris Konferansı’ndan beklentisi: Borçlarının en az üçte ikisinin silinmesi

Hamduk, dün Paris’e vardı (Sudan Başbakanı)
Hamduk, dün Paris’e vardı (Sudan Başbakanı)
TT

Hartum’un Paris Konferansı’ndan beklentisi: Borçlarının en az üçte ikisinin silinmesi

Hamduk, dün Paris’e vardı (Sudan Başbakanı)
Hamduk, dün Paris’e vardı (Sudan Başbakanı)

Sudan Dışişleri Bakanı Meryem Sadık el-Mehdi, dün, Sudan’ın borçlarından en az üçte ikisinin silinmesi için, demokratik geçişi destekleme yönünde bugün Paris’te bölgesel ve uluslararası katılımla düzenlenen konferansa bel bağladığını açıkladı
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan ve Başbakan Abdullah Hamduk, konferansa katılmak için Dışişleri, Maliye, Enerji, Maden, Yatırım, Sanayi ve Ticaret Bakanları, Sudan Merkez Bankası Başkanı, Sudan İşadamları ve İşverenler Federasyonu (SBEF) ve çok sayıda iş insanından oluşan bir heyet eşliğinde dün Fransa’ya gitti.
Sudan Dışişleri Bakanı, dün Hartum Havalimanı’nda yaptığı basın açıklamasında, Sudan’ın Ağır Borç Yükü Altındaki Yoksul Ülkeler Girişimi’nden (HIPC) faydalanması için dış borçlarının yüzde 70’inin affedilmesini beklediğini ifade etti. Aynı zamanda konferansın ilk oturumunda başta Sudan'ın ulaşım, altyapı, enerji, tarım ve yatırım alanlarında dünya ülkeleriyle ekonomik ve yatırım ortaklıkları kurma arzusu olmak üzere ana hedeflerin tartışılacağını da ekledi.
Hamduk'un yarın düzenlenecek Fransa-Afrika Zirvesi’ne Afrika kıtasından bir çok devlet başkanının katılacağını belirten Bakan Mehdi, Burhan ve Hamduk'un ‘Sudan Günü’ başlıklı Paris Konferansı’nın ilk oturumunda konuşma yapacağını bildirdi.
Hükümet Sözcüsü ve Kültür ve Enformasyon Bakanı Hamza Bellul, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Paris konferansının Sudan'ın dış dünyaya açıldığı yolda önemli bir durak olduğunu, güçlü ve müreffeh bir ekonomi inşa etmeye yol açacağını söyledi. Aynı zamanda “Hükümet; ulaşım ve altyapı, tarım ve hayvancılık, enerji ve madencilik, iletişim ve dijital dönüşüm olmak üzere dört ana sektördeki uluslararası şirketler, kurumlar ve yatırımcılarla ortaklık ve yatırım projeleri sunacak” ifadelerine başvurdu.
Söz konusu sektörlerdeki birçok büyük projenin Maliye ve Ekonomi Planlama Bakanı Cibril İbrahim Muhammed tarafından, geri kalan projelerin ise hükümete ait web sitesi aracılığıyla yatırımcılara sunulacağını söyleyen Bakan Bellul, konferansta alacaklı ülkelerin de huzurunda Sudan’ın borçlarını erteleme konusu üzerine durulacağını açıkladı. Bunlar arasında Sudan'ın alacaklısı olan Paris Kulübü ülkeleri de yer alıyor. Bu adımın, borç erteleme taleplerini karşılamanın bir başlangıcı olduğunu not eden Bakan Bellul, Sudan hükümetinin ülkedeki demokratik geçişi destekleyen bazı arkadaşları ve Fransa yardımıyla bu dosyada büyük başarılar elde etmeye çalıştığını da sözlerine ekledi.
Söz konusu konferans dahilinde Sudan özel sektörü, şirketler ve iş insanları ile katılımcı ülkelerdeki muadilleri arasında ortaklıklar kurulması, özel sektör projelerine yatırım yapmaya teşvik edilmesi için ayrılan bir oturumun varlığından bahseden Bakan Bellul, “Sudan, ülkede ulusal ve yabancı yatırım için cazip bir ortam yaratmak amacıyla bir dizi yasa ve mevzuat çıkardı. Konferans çizelgesi dahilinde Başbakan'ın önde gelen Avrupalı ​​şirketlerden 15 yöneticiyle gerçekleştireceği toplantı da yer alıyor” ifadelerini kullandı.
Bakan Bellul’un ifade ettiğine göre, konferansa Sudan Merkez Bankası Başkanı ve Sudan Bankalar Birliği temsilcileri de katılacak. Bu yönde başta ikili bankacılık sistemi, Sudan bankacılık sektöründeki yatırım fırsatları ve diğer ilgili konular olmak üzere sektördeki gelişmeler ele alınacak.
Başbakan'ın ana oturumda gerçekleştireceği konuşmasında, ekonomideki yapısal bozulmaları gidermek için hükümetin son dönemde yürüttüğü ekonomik reformlar, aynı zamanda uluslararası kuruluşların destekleri artırma ve harcamaları standartlaştırma politikalarını uygulama yönündeki sonuçlar üzerinde durulacak.
Hükümet, konferansta devletlere, şirketlere ve yatırımcılara tüm ekonomik sektörlerde uygulanması için milyar dolarlar gerektiren projeler sunacak. Sudanlı ekonomistler, hükümetin başta Paris Kulübü (ABD, İngiltere, Almanya ve İtalya) olmak üzere alacaklıları ikna edeceğini, aynı zamanda HIPC çerçevesinde borçlardan muaf tutulacağını ya da hafifletileceğini bekliyor. Bu, Sudan’ın Uluslararası Para Fonu, Dünya Bankası ve Afrika Kalkınma Bankası dahil olmak üzere çeşitli uluslararası finans kurumları ve fonlarından düşük faizli krediler alarak gerekli finansman ve yardıma ulaşmasını sağlayacak.
Yatırım yasası ve kamu ile özel sektör arasındaki ortak yasayı onaylayan Sudan, aynı zamanda şeffaflığı artırma yönünde yolsuzlukla mücadele komisyonu kurmuştu.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.