İsrail, esir takasını içeren uzun vadeli bir anlaşma arayışında: ‘Savaş birkaç gün içinde bitebilir’

İsrail’in dün Refah’ı bombalamasının ardından kurbanlar evlerinin yıkılışını incelerken (AFP)
İsrail’in dün Refah’ı bombalamasının ardından kurbanlar evlerinin yıkılışını incelerken (AFP)
TT

İsrail, esir takasını içeren uzun vadeli bir anlaşma arayışında: ‘Savaş birkaç gün içinde bitebilir’

İsrail’in dün Refah’ı bombalamasının ardından kurbanlar evlerinin yıkılışını incelerken (AFP)
İsrail’in dün Refah’ı bombalamasının ardından kurbanlar evlerinin yıkılışını incelerken (AFP)

İsrail medyasının, Siyasi ve Güvenlik İşleri Kabinesi’nin 4,5 saat süren toplantı sırasında Gazze Şeridi’nde ateşkes konusunun masaya yatırılmayıp, operasyonların devam edeceği kararı alındığını aktarmasına rağmen, askeri ve güvenlik kaynakları İsrail’in bu hafta içerisinde esir takası değişimini de içeren uzun bir anlaşma girişimi gayreti içerisinde olduğunu iddia etti.
İsrail Kamu Yayın Kuruluşu (KAN) ve Ma’rib gazetesi, kabinenin Gazze’de ateşkes konusunu ele almadığını ve uzun vadeli bir ateşkes önerisinin de olmadığını yazdı. İbrani medyası İsrailli bir yetkilinin, ateşkesin ele alınmadığını ve masada ateşkes ile ilgili bir önerinin de sunulmadığını ancak esirler ve kayıplar konusunun toplantının önemli gündem maddesi olduğu açıklamasını nakletti.
Açıklamadan da açıkça anlaşıldığı üzere, İsrail önceki ateşkeslere benzer ‘geçici’ bir ateşkes istemiyor, daha çok Gazze Şeridi'ndeki askerlerini geri alma anlaşmasıyla uzun bir ateşkes niyetinde. İsrail her zaman, 2014 yılından bu yana Hamas askerleri ve Filistinlilerin dönüşüne yönelik kuşatmayı hafifletmeyi içeren bir anlaşmayı şart koşarken, bunun gerçekleşmesinin karmaşık bir takas anlaşmasını gerektirdiği göz önünde alındığında Hamas’ın bu yaklaşıma hızlı bir şekilde yanıt vereceğine inanılmıyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, bakanlarla bir araya geldikten sonra Savunma Bakanı Benny Gantz ve Genelkurmay Başkanı General Aviv Kochavi’nin yanı sıra diğer üst düzey güvenlik yetkilileriyle görüştü. Yapılan bu toplantılar, Gantz’ın Gazze’deki gerilimin artması ve Batı Şeria’da yaşanan gelişmeleri ABD Dışişleri Bakanlığı'nda Filistin ve İsrail İşlerinden Sorumlu Hadi Amr ile ele aldığı görüşmenin ardından yapıldı. Görüşmede, İsrail ile Gazze Şeridi arasında ateşkese varılması için gerginliğin azaltılması konuları masaya yatırıldı. Gantz ABD heyetine, İsrail’in uzun vadeli ateşkes istediğini söyledi.
ABD’nin bu adımı, Mısır ve BM’nin yanı sıra Rusya ve Katar'ın da Gazze'de ateşkese varmak için yürüttüğü geniş bir hamlenin parçası. Walla internet sitesinin haberine göre, İsrail güvenlik yetkilisi hava operasyonlarının hedeflerinin bittiğini sonuç olarak taarruzun herhangi bir şekilde devam etmesinin Gazze’ye kara harekatı başlayacağı anlamına geldiğini belirterek, bu durumun askeri ve siyasi yetkililerin desteklemediği bir şey olduğunu açıkladı.
Yetkililer, İsrail’in duruşunu değiştirmesi ve herhangi bir ciddi öneriyi dinlemesi gerektiğini söylüyor. İsrail’de hafta ortasına kadar çatışmayı durdurmak için ‘bir şeylerin olgunlaşacağına’ dair bir algı var.
İsrailli bir güvenlik kaynağı Maariv gazetesine verdiği röportajda, mevcut durumun Hamas ile esir takası anlaşmasını ilerletmek için kullanılabileceğini söyleyerek, ateşkes yolları aranması gerektiğini ifade etti. İsrail’in yaklaşımı, İsrail üzerinde artan uluslararası baskı ve Gazze Şeridi'ndeki insani durumun kötüleşmesiyle karşı karşıya. Haaretz gazetesi, tüm bu yaşananların hafta içerisinde Gazze’de ateşkes için baskı unsuru oluşturacağını aktardı. Haaretz gazetesinden askeri analist Amos Harel’in İsrail ordusundaki üst düzey subaylardan aktardığı haberinde, operasyonlarda belirlenen hedeflerin neredeyse sona erdiği belirtilerek, ordunun savaşı birkaç içinde bitireceğini ve bu süre zarfı içinde Hamas’ın iki liderine yönelik suikast girişimlerinin yapılmasının beklendiğini kaydetti.
Yediot Aharonot gazetesinin güvenlik analisti Alex Fishman, yeni gelişmeler olmadığı takdirde Gazze’deki çatışmaların hafta sonuna kadar biteceğini söyledi. Hamas yaşananlardan İsrail’i sorumlu tutarken, arabuluculardan Kudüs’ün yanı sıra Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki saldırıları durdurmalarını talep etti.



Trump: İran ‘barışçıl’ hale gelirse yaptırımları kaldıracağız

ABD Başkanı Donald Trump, Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Savunma Bakanı Pete Hegseth eşliğinde, 21 Haziran 2025'te ABD'nin İran nükleer tesislerine yönelik saldırılarının ardından Beyaz Saray'da konuşma yaparken (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Savunma Bakanı Pete Hegseth eşliğinde, 21 Haziran 2025'te ABD'nin İran nükleer tesislerine yönelik saldırılarının ardından Beyaz Saray'da konuşma yaparken (Reuters)
TT

Trump: İran ‘barışçıl’ hale gelirse yaptırımları kaldıracağız

ABD Başkanı Donald Trump, Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Savunma Bakanı Pete Hegseth eşliğinde, 21 Haziran 2025'te ABD'nin İran nükleer tesislerine yönelik saldırılarının ardından Beyaz Saray'da konuşma yaparken (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Savunma Bakanı Pete Hegseth eşliğinde, 21 Haziran 2025'te ABD'nin İran nükleer tesislerine yönelik saldırılarının ardından Beyaz Saray'da konuşma yaparken (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump bugün yaptığı açıklamada, ‘barışçıl’ olması halinde İran'a yönelik yaptırımları kaldıracağını bildirdi.

İran'a hiçbir şey teklif etmediğini vurgulayan Trump, “Nükleer tesislerini tamamen yok ettiğimizden beri İranlılarla konuşmadım” dedi.

Trump, sosyal medya platformu Truth Social hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, eski ABD Başkanı Barack Obama'nın İran'la yaptığı nükleer anlaşma kapsamında İran'a milyarlarca dolar ödediğini ifade etti.

Trump dün yaptığı açıklamada, İran'ın nükleer faaliyetlerinden vazgeçmeyebileceğini, ancak ‘barış yapmaları halinde’ Tahran'a yönelik yaptırımları kaldıracağını belirtmişti. Trump, İran'ın nükleer programına devam etme ihtimalini dışlayarak şunları söyledi: “Tükendiler... Daha önce hiç kimsenin vurulmadığı kadar vuruldular. Nükleer kapasitelerini yok ettik ve daha ileri gidemezler.”

ABD Başkanı, İran'ın Çin'e petrol ihracatı üzerindeki yaptırımların kaldırılması konusunda herhangi bir yorumda bulunmadığını vurguladı.

Trump, İran'a yönelik yaptırımların ‘iyi niyet göstermeleri, barışa bağlı kalmaları ve ABD çıkarlarına zarar vermekten kaçınmaları halinde’ kaldırılabileceğini belirtmişti. Trump ayrıca, İranlı yetkilileri İsrail ile ilişkileri normalleştirmek için İbrahim Anlaşması’na katılmaya çağırdı ve ‘ABD'nin İran rejimine yönelik başarılı saldırılarının ardından daha fazla ülkenin İsrail ile İbrahim Anlaşması'na katılmaya ilgi gösterdiğini’ belirtti.

Trump dün Fox News'e verdiği demeçte, ABD'nin İran'ın nükleer tesislerine yönelik saldırılarının başarısını vurgulayarak şunları söyledi: “Güzel uçaklar, 30 kat granit derinliğine kadar inebilen en gelişmiş bombalarla oraya girdi. Orayı gerçekten yerle bir ettiler. Ancak CNN ve New York Times'ın tamamen yok edilmemiş olabileceğini söyleyen yalan haberlerine katlanmak zorunda kaldık ve sonra daha önce hiç kimsenin görmediği bir şekilde tamamen yok edildiği ortaya çıktı. Bu da en azından bir süreliğine nükleer hırslarının sonu anlamına geliyor.”

ABD Başkanı, Tahran'ın ABD saldırılarından önce zenginleştirilmiş uranyumun bir kısmını sakladığı iddialarına şöyle yanıt verdi: “Sanmıyorum, bunu yapmak çok zor ve çok tehlikeli. Çünkü zenginleştirilmiş uranyum çok ağır ve İranlılar o güne kadar geleceğimizi bilmiyorlardı. Kimse bu tesisleri hedef alacağımızı düşünmüyordu ve herkes tesislerin aşılmaz olduğunu söylüyordu.”

Trump zenginleştirilmiş uranyum transfer edilmediğini ve üç nükleer tesisin (Fordo, Natanz ve İsfahan) tamamen yok edildiğini yineledi. Öte yandan Başkan Trump geçen hafta Lahey'de düzenlenen Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) zirvesi öncesinde de ABD'nin İran'ın askeri amaçlarla uranyum zenginleştirme planlarına izin vermeyeceğini söylemişti.

Trump, programını yeniden inşa etmesi halinde, ABD'nin İran'ı tekrar bombalayıp bombalamayacağı sorusuna ise “Kesinlikle bombalayacağız” yanıtını verdi.