Gazze, Google Earth uydu görüntülerinde neden bulanık?

2016 tarihli Google Earth görüntülerinde Gazze’deki Hanadi Kulesi görülüyor (solda)- Maxar uydusunun son görüntülerinde kulenin yıkıldığı görülüyor (BBC)
2016 tarihli Google Earth görüntülerinde Gazze’deki Hanadi Kulesi görülüyor (solda)- Maxar uydusunun son görüntülerinde kulenin yıkıldığı görülüyor (BBC)
TT

Gazze, Google Earth uydu görüntülerinde neden bulanık?

2016 tarihli Google Earth görüntülerinde Gazze’deki Hanadi Kulesi görülüyor (solda)- Maxar uydusunun son görüntülerinde kulenin yıkıldığı görülüyor (BBC)
2016 tarihli Google Earth görüntülerinde Gazze’deki Hanadi Kulesi görülüyor (solda)- Maxar uydusunun son görüntülerinde kulenin yıkıldığı görülüyor (BBC)

Açık kaynakları kullanan araştırmacılar, saldırıların yerlerini belirlemek ve yıkımı belgelemek için İsrail ve Filistin topraklarının yüksek çözünürlüklü görüntülerini elde etmenin zorluğuna ışık tuttu.
İsrail ve Filistin bölgelerine ait birçok uydu görüntüsü, düşük çözünürlüklü Google Earth programında görünebiliyor, ancak yüksek kaliteli görüntüler başka uydu şirketlerinden alınabilir.
BBC’ye göre, Google Earth’te, askeri ya da stratejik bazı noktalar dışında hemen her şehir ve bölge yüksek çözünürlüklü olarak görüntülense de, İsrail ve Filistin topraklarının çoğu düşük çözünürlüklü fotoğraflarla yer alıyor.
Açık kaynak araştırmacılarından Samir, “İsrail ve Filistin topraklarından yüksek çözünürlüklü uydu fotoğrafları almamamızı engelliyor. Gazze’de arabaları seçmek bile zor. Örneğin Kuzey Kore’nin başkenti Pyongyang’da arabalar net bir şekilde görülebiliyor, insanlar bile seçilebiliyor” dedi.

Uydu fotoğraflarının önemi
Uydu fotoğrafları kullanımının, çatışmaları izleyerek haber yapılmasında büyük önemi var.
Araştırmacılar, İsrail ve Filistin arasında yaşanan son çatışmalarda uyduları kullanarak Gazze Şeridi ve İsrail’de hedef alınan binaları doğrulamaya çalışıyor.
Bellingcat sitesinde çalışan araştırmacı gazeteci Aric Toleri Twitter hesabından yaptığı paylaşımında, “En yakın tarihli Google Earth fotoğrafları 2016 yılına ait. Suriye’de ise rastgele kırsal bir yere zoom yaptığımda 20’den fazla yüksek çözünürlüklü fotoğraf gördüm” ifadelerini kullandı.
Google şirketi ise, yoğun nüfuslu yerleri düzenli olarak güncellemeyi amaçladıklarını bildirdi. Ancak Gazze’de durum bu değil.

Yüksek çözünürlüklü fotoğraflar mevcut mu?
ABD hükümeti, geçen yıla kadar İsrail ve Filistin topraklarının fotoğraflarının kalitesine kısıtlama getirdi. Yalnızca ABD şirketlerinin ticari olarak fotoğraf sağlamasına izin verildi.
Bu kısıtlama, İsrail’in güvenlik kaygılarına destek vermek için yapılan 1997 tarihli Kyl-Singaman Yasası’nda yer alıyordu.
Yasada sadece İsrail’in adı geçiyordu ancak bu kısıtlama Filistin topraklarına da uygulandı.
Yasaya göre ABD’li uydu fotoğrafı şirketleri, piksel boyutu 2 metreden küçük olmayan fotoğraflar verebiliyordu.
Bununla birlikte, Fransa merkezli Airbus gibi hizmet sağlayıcıları, yüksek çözünürlüklü fotoğraflar sağlamaya başlayınca ABD bu kısıtlamaya son vermek zorunda kaldı.
Kyl-Singaman Yasası, Temmuz 2020’de kaldırılırken, ABD hükümeti, ABD şirketlerinin bölgenin yüksek çözünürlüklü görüntülerini sunmasına izin verdi.

Peki, Gazze neden hala bulanık?
BBC’nin görüş aldığı Apple, haritaları güncellediğini ve yakında 40 santimetrelik daha yüksek çözünürlüğe sahip olacağını bildirdi.
Google ise, görüntülerin bir grup servis sağlayıcıdan geldiğini ve yüksek çözünürlüklü fotoğraflar oldukça, uydu fotoğraflarını güncelleme fırsatlarını değerlendirdiklerini açıkladı.
Ancak şirket, şu anda görüntüleri güncelleme planları olmadığını da ekledi.

Fotoğrafları kim çekiyor?
Google Earth ve Apple Maps gibi genel harita oluşturma platformları, görüntüleri sağlamak için uyduları olan Maxar ve Planet Labs gibi şirketlere güveniyor.
Bununla birlikte, açık kaynak araştırmacıları büyük ölçüde ücretsiz haritalama yazılımına güveniyor ve bu yüksek çözünürlüklü fotoğraflara doğrudan erişimleri yok.

 


Trump'ın Gazze konusunda gelecek hafta bir anlaşmaya varılabileceği yönündeki açıklamalarının arkasında ne var?

 İsrail'in bugün Gazze'ye düzenlediği hava saldırısının gerçekleştiği yer (AP)
İsrail'in bugün Gazze'ye düzenlediği hava saldırısının gerçekleştiği yer (AP)
TT

Trump'ın Gazze konusunda gelecek hafta bir anlaşmaya varılabileceği yönündeki açıklamalarının arkasında ne var?

 İsrail'in bugün Gazze'ye düzenlediği hava saldırısının gerçekleştiği yer (AP)
İsrail'in bugün Gazze'ye düzenlediği hava saldırısının gerçekleştiği yer (AP)

ABD Başkanı Donald Trump Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varılması olasılığı konusunda yine olumlu açıklamalar yaptı. Ancak bu kez, önümüzdeki hafta bir anlaşmaya varılabileceğini belirttiği önceki açıklamalarına kıyasla daha net konuştu.

Trump dün Ruanda ve Kongo dışişleri bakanlarını iki ülke arasında bir barış anlaşmasının imzalanması münasebetiyle Beyaz Saray'da ağırlarken yaptığı açıklamada, “Önümüzdeki hafta içinde Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varacağız” dedi.

Hamas'tan bilgi sahibi kaynaklar Şarku’l Avsat'a, bugünlerde Kahire ve Doha'da eşzamanlı olarak gerçekleşen temas ve toplantıların, özellikle bir anlaşmaya varmak için daha fazla istek gösteren ABD tarafından en ciddisi olabileceğini söyledi.

Kaynaklara göre mevcut temaslar bir uzlaşı formülü bulmaya ve bazı detayları daha sonra Kahire ya da Doha'da yapılacak dolaylı toplantılarda müzakere etmeye odaklanıyor. Kaynaklar, önümüzdeki hafta içinde anlaşmaya varılmasını sağlayacak bir atılımdan söz etmek için henüz erken olduğunu ve geçici de olsa bir anlaşmaya varılmasının iki ya da üç hafta sürebileceğini kaydetti.

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, arabulucuların Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanması için bu hafta İran-İsrail ateşkesinden yararlanmak üzere İsrail ve Hamas'a ulaşmaya çalıştıklarını açıkladı.

El-Ensari AFP'ye verdiği demeçte, “Eğer bu fırsatı ve ivmeyi değerlendiremezsek, yakın geçmişte elde edilen birçok fırsattan biri daha kaçırılmış olacak. Bunu bir daha görmek istemiyoruz” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynakları, üzerinde mutabık kalınan bir süre için ateşkes sağlayacak geçici bir anlaşmaya varılacağına inanıyor. Kaynaklar, “ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'a atfedilen ve 60 gün olarak belirlenen anlaşmanın, bu süre zarfında ateşkesin sağlanması ve üzerinde mutabık kalınan insani yardım protokolünün tam olarak uygulanması da dahil olmak üzere, o zaman sunulanlardan farklı değişiklikler içerecek şekilde yeniden formüle edilmesine daha yakın olabiliriz. Bunlar, ister ana arabulucularla (Mısır ve Katar), ister iş adamları da dahil olmak üzere diğer arabulucular aracılığıyla ABD ile olsun, görüşmelerde ilerleme kaydedildiğini doğrulayabilecek iki şey” değerlendirmesinde bulundu.

Asıl meselenin İsrail'in teklife vereceği yanıtta yattığını belirten kaynaklar, Binyamin Netanyahu hükümetinde gerçek bir anlaşmaya doğru ilerleme konusunda ilgisizlik olduğunu kaydetti.

Kaynaklar, Hamas tarafından daha önce önerilen kapsamlı anlaşmanın halen yürürlükte olduğunu ve Kahire'de yapılan görüşmelerin merkezinde yer aldığını vurguladı.

Kaynaklar, Kahire'de Filistin-Filistin ve Filistin-Mısır heyetlerinin kendi aralarında ve bu heyetlerle Mısırlı yetkililer arasında toplantılar yapıldığını açıkladı. Kaynaklar, bu toplantılarda savaşın sona erdirilmesi, kuşatmanın kaldırılması, İsrail'in Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi ve yeniden yapılanma gibi Filistinlilerin meşru taleplerinin yerine getirilmesini garanti altına alacak herhangi bir anlaşmanın başarıya ulaşmasını sağlayacak fırsatların tartışıldığını belirtti.

Hamas kaynakları, Trump'ın önümüzdeki hafta içinde bir anlaşmaya varılabileceği yönündeki açıklamalarıyla ilgili olarak şunları söyledi: “Eğer ABD İsrail'i, savaşın kapsamlı bir şekilde durdurulmasını ve Gazze Şeridi'nden çekilmeyi sağlayacak tüm taleplerin yerine getirilmesini garanti altına alan gerçek bir anlaşmaya zorlama konusunda ciddiyse, o zaman anlaşma için bir fırsat vardır. Ancak Trump yönetimi İsrail'in söylemini benimser ve oyalamaya devam ederse, bu yakın zamanda bir anlaşmayla karşı karşıya olduğumuz anlamına gelmez.”

Hareket içindeki bazı kaynaklar Hamas'la anlaşmaya varılmadan yeni bir anlaşmanın dayatılmaya çalışıldığı uyarısında bulunarak, böyle bir seçeneğin ciddi sonuçları olacağı uyarısında bulundu.

Şarku’l Avsat kaynaklardan, ‘Hamas'la anlaşmaya varılmadan yeni bir anlaşmanın dayatılmaya çalışıldığı’ iddialarına dair bir açıklama istedi, kaynaklar şu yanıtı verdi: “ABD, İsrail'in yanı sıra Hamas’ı da kabul etmeye zorlayacak, İran'la savaştan sonra sadece Gazze Şeridi'ni değil, tüm bölgeyi etkileyecek kapsamlı bir anlaşma yapmayı düşünüyor.”

Gazze şehrinin er-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş insanların çadırlarını hedef alan İsrail bombardımanının gerçekleştiği yerdeki Filistinliler, 28 Haziran 2025 (AFP)Gazze şehrinin er-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş insanların çadırlarını hedef alan İsrail bombardımanının gerçekleştiği yerdeki Filistinliler, 28 Haziran 2025 (AFP)

Kaynaklar, ‘Hamas liderliğiyle gerçekçi bir anlaşmaya varılmadığı sürece bu tür bir anlaşmanın kesinlikle başarılı olamayacağını, zira İsrailli esirleri serbest bırakma kararının sadece Hamas'ın elinde olduğunu’ ifade etti.

Trump sık sık Hamas ile İsrail arasında Gazze Şeridi'nde savaşı bitirmeye yönelik yakın bir anlaşmadan söz ediyor.

Hamas kaynakları, “Aslında Gazze Şeridi'nde ateşkes konusunda bir anlaşmaya varılabilir. Birçok konuda anlaşarak başarılı olabileceğimizi ve anlaşmanın bir haftadan kısa bir sürede tamamlanabileceğini söyleyebiliriz. Ancak engel, her an ortaya çıkabilecek ve birçok kez yaptığı ve neredeyse anlaşmaya varılan birçok hususa karşı çıktığı gibi, her şeyi başarısızlığa uğratabilecek olan İsrail” şeklinde konuştu.

Kaynaklar, Gazze Şeridi'nde çözüm için en yakın seçeneğin şu anda en azından kısmi bir anlaşma olduğunu öne sürdü.

Hareketten diğer kaynaklar ise bazı arabulucuların ABD'nin kapsamlı bir anlaşmaya doğru ilerleme niyetine dair mesajlar ilettiğini ve bunun Hamas liderliğiyle anlaşmayı da içerdiğini söylüyor.

Israel Hayom gazetesine göre Trump, İran'la savaşın sona ermesinin ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı telefon görüşmesinde, Gazze Şeridi'ndeki savaşın iki hafta içinde durdurulmasını, Hamas liderliğinin bölgeden çıkarılmasını, Gazzelilerin göç etmesinin teşvik edilmesini, Arap ve İslam ülkeleriyle İbrahim Anlaşmaları'nın genişletilmesi için çalışılmasını ve ABD'nin Batı Şeria'nın bazı bölgelerinde İsrail egemenliğini tanıması da dahil olmak üzere, Filistin Yönetimi ile iki devletli çözüm temelinde temaslar yürütmeyi kabul eden bir İsrail deklarasyonunu önerdi. Ancak İsrail Başbakanlık Ofisi bu bilgiyi yalanladı.