Irak'ın kuzeyinde 6 DEAŞ unsuru yakalandı

Irak Askeri İstihbaratı ve Ortak Kuvvetleri Diyala'daki DEAŞ terör örgütü çetelerinin saklandıkları yerlere saldırı düzenledi. (INA)
Irak Askeri İstihbaratı ve Ortak Kuvvetleri Diyala'daki DEAŞ terör örgütü çetelerinin saklandıkları yerlere saldırı düzenledi. (INA)
TT

Irak'ın kuzeyinde 6 DEAŞ unsuru yakalandı

Irak Askeri İstihbaratı ve Ortak Kuvvetleri Diyala'daki DEAŞ terör örgütü çetelerinin saklandıkları yerlere saldırı düzenledi. (INA)
Irak Askeri İstihbaratı ve Ortak Kuvvetleri Diyala'daki DEAŞ terör örgütü çetelerinin saklandıkları yerlere saldırı düzenledi. (INA)

Son zamanlarda DEAŞ terör örgütünün Irak’ın kuzeyindeki Kerkük kenti ve komşu illere (Diyala, Selahaddin ve Ninova) yayılan birçok güvenlik ihlalinin ardından Irak hükümeti Uluslararası Koalisyon ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'ne (IKBY) bağlı Peşmerge güçleri ile iş birliği içinde bu ihlallere yönelik bir anlaşma imzaladı. Irak güçlerinin Uluslararası Koalisyon ile iş birliği içinde DEAŞ unsurlarının saklandığına inanılan yerleri bombalamak için operasyonlar yaptı. Bu operasyonlara rağmen ihlaller devam etti ve endişe verici hale geldi.
Bu çerçevede Irak Savunma Bakanı Korgeneral Cuma İnad, dün (Perşembe) Kerkük kentinde güvenlik ve istihbarat liderlerinin katıldığı toplantıda, meydana gelen ihlallerin sebepleri ve güvenlik zaaflarını ele aldı. Başbakanlık Askeri Sözcüsü Tümgeneral Yahya Resul, Savunma Bakanı'nın komutanlar ve subaylar eşliğinde Kerkük'e yaptığı ziyaretin vilayetteki güvenlik durumunu görüşmek amacıyla gerçekleştirildiğini bildirdi. Resul, düzenlediği basın açıklamasında, "Ziyaret DEAŞ terör örgütünün kalan unsurlarını kovuşturmak amacıyla yapılan askeri operasyonları takip etmek için düzenlendi. Savunma Bakanı’na bir dizi üst düzey askeri yetkili eşlik etti. Bakan, Kerkük'teki havacılık üssünü ziyaret ederek ihtiyaçlar konusunda bilgi aldı. Aynı zamanda ziyaretin amacı Irak kuvvetleri ile Peşmerge arasında ortak operasyon merkezleri oluşturma konusunu görüşmekti” dedi. 
Diğer taraftan, Güvenlik Medya Ağı tarafından yapılan açıklamada, Ninova'daki Ulusal Güvenlik Güçleri’nin Irak-Suriye sınırından geçmeye çalışan ikisi Suriye uyruklu 6 teröristi yakaladığı aktarıldı.
Açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Ninova’nın batısında güvenlik istikrarını sürdürme çabası çerçevesinde Ulusal Güvenlik Teşkilatı güçleri, aldıkları istihbarat doğrultusunda, ortak sınırdan sızmaya çalışan Suriye uyruklu iki teröriste operasyon düzenlediler. İfadeleri alınan iki terörist, DEAŞ terör çeteleriyle olan bağlarını ve örgütün güvenlik güçleriyle mücadelesine katılmak için geldiklerini itiraf ettiler. Teröristler yargılanmak üzere ilgili adli makamlara teslim edildiler. Ayrıca Ninova'nın batısındaki güvenlik güçleri düzenlediği başka operasyonlarda DEAŞ suç çetelerine mensup 4 teröristi ele geçirdi. Teröristler, DEAŞ’ın el-Cezire eyaletine bağlı sözde Askerler ve Ganimetler biriminde çalıştıklarını itiraf ettiler. Ayrıca, kurtuluş operasyonları sırasında askeri güçlerin ilerlemesini püskürtmenin yanı sıra vatandaşların mallarına el koyma operasyonlarına katıldıklarını itiraf ettiler. Ele geçirilen teröristler haklarında gerekli yargılamanın yapılması için adli makamlara sevk edildiler.”
Suriye'den Irak'a ve Irak’tan Suriye’ye sınırlardan yasadışı geçişler, Irak hükümetinin iki ülke arasındaki sınırlara devasa bir toprak bariyeri kurma girişimlerine rağmen, DEAŞ’ın sızma operasyonları, güvenli bir ortam sağlanması için halen temel sorunlardan biri olarak kabul ediliyor. Hükümet, yaklaşık 610 kilometre uzunluğundaki topraktan bariyerin yanı sıra, söz konusu geçişleri önlemek için elektronik cihazlar yerleştirdi. Ancak gelen bilgilere göre, Başbakan Mustafa el-Kazımi'nin emriyle aylar önce başlatılan toprak bariyerin inşası henüz tamamlanmadı.

Peşmerge ile iş birliği
Peşmerge güçlerinden askeri bir yetkili, DEAŞ’ın yürüttüğü operasyonların en fazla arttığı bölgelerde Irak ordusu ile Kürt Peşmerge güçleri arasındaki iş birliği çerçevesinde, Diyala kentinin Hanekin ilçesinde Irak ordusu ile ortak koordinasyon merkezinin açıldığını duyurdu. 
Hamrin-Karatepe 2’inci Peşmerge Tugayı Komutan Yardımcısı Tümgeneral Muhammed Rüstem, konuya ilişkin dün şu açıklamayı yaptı: 
“Irak Savunma Bakanlığı ile Peşmerge arasındaki ortak koordinasyon anlaşması 4 maddeden oluşuyor. Birincisi, ortak koordinasyon merkezlerinin açılması. İkincisi, ordu ile Peşmerge arasındaki güvenlik boşluğunun doldurulması. Üçüncüsü, iki taraf arasında ortak kontrol noktalarının kurulması. Dördüncüsü ise, terörizmle mücadele için güvenlik ve istihbarat bilgi alışverişinin yanı sıra, DEAŞ hücrelerine karşı yürütülecek operasyonları artırmak.”
Rüstem ayrıca, “Anlaşma, Erbil-Kerkük sınırındaki Mahmur bölgesinde, Selahaddin kentinin doğusundaki Tuzhurmatu ve Diyala'ya bağlı Hanekin bölgesinde 4 ortak koordinasyon merkezinin açılmasını içeriyor” dedi. Anlaşmanın ilk maddesi üzerinde uzlaşma sağlandığını ve operasyon ve ortak koordinasyon merkezlerinin doğrudan açılacağını belirten Rüstem, diğer üç maddenin iki taraf arasında nihai bir mekanizma üzerinde anlaşmaya varmak amacıyla müzakere ve inceleme aşamasında olduğunu kaydetti. Ayrıca Hanekin ilçesinde ortak operasyon merkezinin açıldığını ve güvenlik görevlerinin başladığını bildirdi.

 


Sina Planı’ndan Yüzyılın Anlaşması’na… ‘Filistinlileri yerinden etme’ girişimlerinde tarihi dönüm noktaları

Yerlerinden edilen Filistinliler, Gazze Şeridi'nin kuzeyine geçmek için Netzarim Koridoru’nun yakınındaki Selahaddin yolu boyunca bekliyor. (AFP)
Yerlerinden edilen Filistinliler, Gazze Şeridi'nin kuzeyine geçmek için Netzarim Koridoru’nun yakınındaki Selahaddin yolu boyunca bekliyor. (AFP)
TT

Sina Planı’ndan Yüzyılın Anlaşması’na… ‘Filistinlileri yerinden etme’ girişimlerinde tarihi dönüm noktaları

Yerlerinden edilen Filistinliler, Gazze Şeridi'nin kuzeyine geçmek için Netzarim Koridoru’nun yakınındaki Selahaddin yolu boyunca bekliyor. (AFP)
Yerlerinden edilen Filistinliler, Gazze Şeridi'nin kuzeyine geçmek için Netzarim Koridoru’nun yakınındaki Selahaddin yolu boyunca bekliyor. (AFP)

Filistinlileri topraklarından sürmek, Nekbe'den (1948) bu yana İsrail'in aklından çıkmayan bir hayal. Bu fikir zaman zaman içeriden, zaman zaman da müttefiki ABD tarafından yeniden gündeme getiriliyor. Son girişim, ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze Şeridi sakinlerini işgal altındaki Filistin topraklarına sınırı olan iki Arap ülkesi Mısır ve Ürdün'e yerleştirme önerisi oldu.

Şarku’l Avsat'ın gözlemlerine göre bu çağrılar resmî açıklamalar ve planlar arasında, özellikle de ABD-İsrail arasında değişiklik gösterdi. Söz konusu çağrılar genellikle uygulanmadı ve bazılarına, özellikle 7 Ekim 2023'te Gazze savaşının patlak vermesinden bu yana, Mısır-Ürdün-Arap kamuoyunun reddi eşlik etti.

Trump'ın cumartesi günü ortaya koyduğu öneri, Mısır'da halk ve medya tarafından reddedildi. Filistinli tarihçi Abdulkadir Yasin, “Filistinlileri yerinden etme planları ilk değil ve son da olmayacak” dedi. Yasin, ‘ister Filistin direniş hareketlerinden ister Arap halklarından gelsin, bu projelere yönelik gayri resmi retlerin artacağı’ öngörüsünde bulundu.

Şarku’l Avsat'a konuşan Yasin, Filistinli mültecilerin Arap ülkelerine yerleştirilmesine yönelik projelerin, özellikle 1953'ten itibaren, o dönemde ‘Sina Planı’ olarak bilinen projenin yanı sıra Lübnan, Suriye ve Irak'taki Filistinli mültecileri yerleştirmek için Suriye'nin kuzeyindeki ‘el-Cezire Projesi’ ve Filistinlileri Ürdün Nehri'nin doğu ve batı kıyılarına yerleştirmek için ‘Johnson Projesi’ ile tekrarlanan tarihi bir varlığa sahip olduğunu söyledi.

Yasin, “Washington ve müttefiki İsrail, resmi Arap reddinin yanı sıra özellikle Filistinliler tarafından halk reddiyle karşılaşan bu projelerin arkasında tarihsel olarak ve defalarca yer aldı” dedi.

Filistinliler, 1948 yılında İsrail devletinin ilan edilmesiyle birlikte anavatanlarından ‘zorla yerinden edilme’ deneyimini yaşadı. Ertesi yıl Birleşmiş Milletler (BM), Filistinlilerin ihtiyaçlarına cevap vermek üzere Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı'nı (UNRWA) kurdu.

Tarihçi Abdulkadir Yasin'e göre, 1953 yılında Washington tarafından desteklenen ve ‘Filistinlilerin Mısır'ın o bölgesine göç ettirilmesini’ içeren Sina Planı uygulamaya kondu. Temmuz 1967'de İsrailli siyasetçi ve subay Yigal Allon, Filistinlilerin Ürdün ve Mısır'a sürülmesini amaçlayan bölgesel bir çözümü dayatmak için ülkesinin kabinesine bir plan sundu, ancak bu plan gün ışığına çıkmadı.

XCSDVFRG
Nuseyrat Mülteci Kampı’ndaki enkaz yığınlarının yanından geçen Filistinli bir çocuk (AFP)

1970 yılında, İsrail ordusunun Güney Bölgesi komutanı ve daha sonra başbakan olan Ariel Şaron, Gazze Şeridi'ni nüfustan arındırma ve yüzlercesini o dönemde İsrail işgali altında olan Sina ve el-Ariş'e yerleştirme planını kabul etti. Bu plan başarılı olamadı.

Planlar 2000 yılında da devam etti. İsrailli komutan Giora Eiland, Mısır'a verilecek tavizler karşılığında Kahire'nin Sina'da kurulacak bir Filistin devleti lehine toprak tavizi vermesini içeren bir proje sundu. Bu proje 4 yıl sonra Kudüs İbrani Üniversitesi'nin eski Rektörü Yehoshua Ben-Arieh tarafından tekrarlandı ve uygulama tartışmalarından da çıkmadı.

Trump'ın ilk döneminde (2017-2020), 2018'de medyada Yüzyılın Anlaşması olarak adlandırılan bir Amerikan planı kapsamında Filistinlilerin yerlerinden edileceği konuşulmaya başlandı. Mart 2019'da Ürdün Kralı 2. Abdullah ‘alternatif vatan’ ve yeniden yerleşim fikrini reddetti. Mısırlı yetkililerin ve medyanın yerinden etme planlarının reddine ilişkin tekrarlanan tutumlarının ortasında, Filistin ve Kudüs'ün kırmızı çizgi olduğunu vurguladı.

Trump anlaşmayı 2020'deki ilk döneminde ‘Refah için Barış’ başlığı altında resmen açıkladı, ancak Araplar tarafından açıkça reddedildi. Dönemin ABD başkanı başkanlık seçimlerini rakibi Joe Biden'a karşı kaybedince anlaşma hayata geçmedi.

Misgav Enstitüsü tarafından 17 Ekim 2023'te yayınlanan ve Filistinlilerin Mısır'a sürülmesi çağrısında bulunan bir makalenin ortaya koyduğu gibi, Gazze savaşı, İsrail'in ‘yerinden etme planına’ geri dönmesi için yeni bir istasyondu. Aşırılık yanlısı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich 14 Kasım’da ‘Gazze Araplarının gönüllü olarak göç etmesi ve dünya ülkelerine yerleştirilmesi’ çağrısında bulundu.

2024 yılının başlarında eski İngiltere Başbakanı Tony Blair, İsrail Kanal 12 televizyonunun o dönemde İsrail'de ‘Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden Arap ülkelerine göç ettirilmesi’ konusunda yaptığını söylediği görüşmelerle ilgili haberini yalanladı. Aynı yılın kasım ayı sonlarında Smotrich, Gazzelileri iki yıl içinde göç etmeye teşvik etme çağrısını yineledi.

Son olarak cumartesi günü Trump, başta Hamas olmak üzere Filistinlilerin yaygın reddi karşısında Mısır ve Ürdün'ün Gazze Şeridi'nden daha fazla Filistinli mülteci kabul etmesi için bir girişimde bulundu. Bu girişim, istifa eden İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'in başını çektiği İsrail sağı tarafından geniş ölçüde desteklendi.