Libya Parlamentosu bütçe tasarısı oturumu öncesinde anlaşmazlıklara sahne oluyor

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe dün Beni Velid’e ziyaret gerçekleştirdi. (Ulusal Birlik)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe dün Beni Velid’e ziyaret gerçekleştirdi. (Ulusal Birlik)
TT

Libya Parlamentosu bütçe tasarısı oturumu öncesinde anlaşmazlıklara sahne oluyor

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe dün Beni Velid’e ziyaret gerçekleştirdi. (Ulusal Birlik)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe dün Beni Velid’e ziyaret gerçekleştirdi. (Ulusal Birlik)

Libya Temsilciler Meclisi üyelerini ülkenin doğusundaki Tobruk’ta bulunan genel merkezde cari yıla ait devlet bütçe tasarısı taslağının iki maddesini tartışmak için önümüzdeki pazartesi günü yapılması planlanan resmi oturuma katılmaya davet etti. Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe dün bir grup bakan eşliğinde Trablus’un güneydoğusundaki Beni Velid’e gerçekleştirdiği ziyarette imar ve yeniden yapılandırma sözü verdi.
Libya Temsilciler Meclisi'nin birinci başkan yardımcısı Fevzi en-Nuveyri önceki gün yaptığı açıklamada söz konusu daveti tek taraflı ve karamsar olarak nitelendirerek herhangi bir toplantı düzenlenmesine karşı çıktı.
Temsilciler Meclisi’ndeki anlaşmazlıklara işaret eden Nuveyri, elde edilen ulusal kazanımların korunması adına, özellikle kurumların sağlamlaştırılmasının ardından karar verilenin aksine hiçbir eylem olamayacağını vurguladı. Nuveyri ayrıca meclis üyelerine gelecekte elde edilecek kazanımların tartışılması için seçenekler sunmak adına yeni çalışmalara dair madde eklenmesi davetinde bulundu.
Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri dün medyaya sızdırılan resmi bir mektupta Dibeybe’ye Temsilciler Meclisi’nin bütçe tasarısını geçirmekte gecikme yaşanması sebebiyle, Libya Merkez Bankası ve Başkanlık Konseyi ile iş birliği halinde bütçenin onaylanmasını ilişkin alternatif bir teklif sundu.
Diğer yandan Dibeybe, Beni Velid şehrine gerçekleştirdiği ziyaret sırasında durdurulan projelerin yeniden başlatma ve son on yılda savaşın yok ettiklerini onarma sözü verirken ulusal bir uzlaşıya varmak için şehre güvendiğini söyledi. Başbakan açıklamasında, vatandaşların ihtiyaçlarının karşılanması ve sorunların tespiti için istisnasız her şehirde kabine bakanlarının hazır bulunacağını vurguladı.
Dibeyde önceki akşam da başkent Trablus’ta Bingazi yerel meclis başkanlarıyla bir araya gelerek kent sakinlerinin karşı karşıya kaldığı zorlulukları görüştü.
Göreve başlamasından bu yana Bingazi’ye gitmeyen Başbakan, yaşanan sıkıntılar sebebiyle planlanan ziyareti iptal etmek zorunda kaldı. Ancak yerel meclis başkanlarından Bingazi’yi ziyaret etmesi için davet aldı.
Dibeybe’nin ofisinden yapılan açıklamaya göre görüşmede yerlerinden edilenlerin yanı sıra içme suyu krizi, yetersiz hizmetler ve kamu tesislerindeki sıkıntılar sebebiyle vatandaşların maruz kaldığı mali yükler ele alındı. Yerel meclis başkanları toplantıda hükümetin, bölgelerinin karşılaştığı zorlukları görüşmesi ve Dibeybe’nin Bingazi kenti sakinlerine gerekli hizmetleri sağlamak için ilgili tüm kurumları yönlendirmeyi doğrudan denetlemesi yönündeki isteklerini dile getirdiler.
Belediye Meclisi Seçimleri Merkez Komitesi dün Bingazi belediyesi seçmen kayıt sisteminin açılış tarihinin önümüzdeki pazartesi günü olacağını duyurdu.
Diğer yandan Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, Avrupa Birliği'nin (AB) Libya Büyükelçisi Jose Sabadell'i kabul etti. Menfi'nin yardımcısı Abdullah El-Lafi'nin de hazır bulunduğu görüşmede Libya'nın güney sınırlarının güvenliğinin sağlanmasında ve bu bölgedeki düzensiz göçle mücadele için kalkınma projelerinin desteklenmesinde iş birliğinin önemi vurgulandı.



Suriye medyası, Esed'in devrilmesinin ardından ‘devrim’ kıyafetlerini giydi

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
TT

Suriye medyası, Esed'in devrilmesinin ardından ‘devrim’ kıyafetlerini giydi

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)

Şam'da iktidarın el değiştirmesiyle birlikte Suriye'nin resmi medyası birbirini izleyen olayları ele alırken kafa karışıklığı yaşadı. Ancak kısa süre içinde, onlarca yıldır baskısı altında olduğu rejimin örtüsünden sıyrıldı ve muhalefetin üç yıldızlı bağımsızlık bayrağının renklerine boyandı.

Baas Partisi ve Esed ailesi on yıllar boyunca bilgi ve ifade özgürlüğü de dahil olmak üzere ülkedeki tüm özgürlükleri kısıtladı. Çatışma yılları boyunca rejim, medyayı kendi söylemlerini yaymak için bir araç haline getirdi, bağımsız gazetecilerin çalışmalarına kısıtlamalar koydu ve yabancı gazetecilerin ülkeye girişini sınırladı. 2020'den bu yana ülkede matbu gazetelerin yayını tamamen durduruldu.

Heyetu Tahriru’ş-Şam (HTŞ) liderliğindeki muhalif grupların 8 Aralık'ta Şam'a ulaşarak Beşşar Esed rejiminin devrildiğini ilan etmesinin ardından Suriye resmi haber ajansı SANA, 24 saatten uzun bir süre yayınını durdurdu. Devlet televizyonu da sahadaki hızlı gelişmelere ayak uyduramadı ve sadece arşivlenmiş görüntüleri yayınladı.

Saatler süren karmaşanın ardından ekranda ‘büyük Suriye devriminin zaferi’ sözleri belirdi ve buna vatandaşların ve muhalif savaşçıların kamu mallarının korunması çağrısı eşlik etti.

Kısa bir süre sonra televizyon ekranında, haber stüdyosundan dokuz kişilik bir grup belirdi. İçlerinden biri Şam’ın Fethi Operasyon Odası’na atfedilen ve ‘Şam şehrinin kurtarıldığını ve zalim Beşşar Esed'in devrildiğini’ duyuran bir bildiri okudu.

Ertesi gün SANA, Telegram hesabında yeşil rengin ve üç yıldızın ağırlıklı olduğu bir fotoğraf yayınlayarak, yeni başlangıcı duyurdu. Ardından Askeri Operasyonlar Dairesi ve bakanlıklardan gelen haberleri yayınlamaya devam etti.

Diğer yandan hükümet ve özel kuruluşlar için çalışan medya profesyonelleri, sosyal medya profillerini değiştirmekte gecikmedi ve eski rejimle ‘ilişkilerini kanıtlayacak’ tüm gönderileri sildi.

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin ardından Emevi Meydanı'nda Suriye bağımsızlık bayrakları taşıyan insanlar (Reuters)Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin ardından Emevi Meydanı'nda Suriye bağımsızlık bayrakları taşıyan insanlar (Reuters)

“Onların suçu yok”

Kurulduğu 2006 yılından bu yana diğer medya kuruluşlarına kıyasla görece bir eleştiri marjına sahip olan rejime yakın el-Vatan gazetesi, rejimin düştüğü sabah, ‘Suriye medyasının ve gazetecilerinin hiçbir suçu olmadığını’ ilan etmekte gecikmedi.

El-Vatan gazetesinin genel yayın yönetmeni Vaddah Abdi Rabbuh sosyal medya hesabında, “Suriye medyası ve medya çalışanları suçsuzdur. Biz halkla birlikteydik ve halen de öyleyiz. Sadece talimatları yerine getiriyor ve bize gönderdikleri haberleri yayınlıyorduk” diye yazdı.

Gazete o günden beri ülkenin yeni siyasi yönetiminden haberler veriyor.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre Abdi Rabbuh şu ifadeleri kullandı: “Enformasyon Bakanlığı'ndaki yeni yetkililerle görüştük. Onlar ekibimizin çalışmalarına devam edebileceği konusunda bize güvence verdiler. Gelecekte baskıya geri dönmeyi umuyoruz. Zira Suriye tek bir matbu gazetesi olmayan yegâne ülke.”

Diğer medya kuruluşlarının aksine, özel radyo istasyonu Şam FM, ‘genel durum istikrarlı ve güvenli hale gelip haber aktarımına izin verene kadar’ haber programlarını ve yayınlarını geçici olarak askıya aldığını duyurdu.

2007 yılında Şam'da kurulan radyo istasyonu, söz konusu açıklamadan iki gün sonra, artık faaliyet göstermeyeceğini bildirdi.

Ancak daha sonra Şam FM, ‘Enformasyon Bakanlığı'nın kararına dayanarak 22 Aralık 2024 Pazar gününden itibaren program, haber ve yayınlarına devam edeceğini’ vurguladı.

HTŞ ve müttefiki muhalif gruplar, 27 Kasım'da bir kısmını kontrol ettikleri İdlib vilayetinden başlattıkları saldırının ardından kuzeyde Halep, merkezde Hama ve Humus'tan Şam'a kadar ülkenin büyük şehirlerini kademeli olarak kontrol altına aldılar.

Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-ŞeraSuriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera

‘Yeni medya durumu’

Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü'ne göre Suriye, 2024 basın özgürlüğü sıralamasında sondan bir önceki sırada yer alıyor.

Enformasyon Bakanlığı 13 Aralık'ta, rejimin şemsiyesi altında çalışan gazeteciler arasında endişe yaratan bir açıklama yayınlayarak, ‘devrik Esed rejiminin savaş ve propaganda makinesinin bir parçası olan ve suçlarının teşvik edilmesine doğrudan veya dolaylı olarak katkıda bulunan tüm savaş medyası profesyonellerini’ sorumlu tutma niyetini yineledi.

Suriyeli iş adamı ve Milletvekili Muhammed Hamşu tarafından finanse edilen SAMA TV gibi bazı kanallar ‘yeniden yayına başlamak için hazırlıklarını sürdürüyor’. Bazı yerel platformlar ve internet siteleri de yavaş yavaş yayınlarına tekrar başladı.

Yeni yetkililerin yaklaşımı, uzun yıllardır geçimlerini rejim yanlısı medya kuruluşlarından sağlayan gazeteciler için endişe yaratıyor.

Muhalif Suriye Gazeteciler Derneği'nin Şam ofisi direktörü Bessam Safer, “Kan dökülmesine katıldığı kanıtlanmadıkça hiçbir gazeteci sorumlu tutulamaz. Özgürlük ve insan hakları temelinde yeni bir medya durumu oluşturmak için medyayı uzlaştırmaya çalışmalıyız” dedi.