ABD, Tigray bölgesi nedeniyle Etiyopya'ya yaptığı ekonomik ve güvenlik yardımlarına kısıtlamalar getirdi

Washington, Etiyopyalı eski ve mevcut yetkililere ABD vizesi verilmesini yasakladı

Tigray bölgesindeki çatışmalardan kaçıp Sudan'daki Um Rakuba Kampı’na sığınan Etiyopyalı mülteciler (Reuters)
Tigray bölgesindeki çatışmalardan kaçıp Sudan'daki Um Rakuba Kampı’na sığınan Etiyopyalı mülteciler (Reuters)
TT

ABD, Tigray bölgesi nedeniyle Etiyopya'ya yaptığı ekonomik ve güvenlik yardımlarına kısıtlamalar getirdi

Tigray bölgesindeki çatışmalardan kaçıp Sudan'daki Um Rakuba Kampı’na sığınan Etiyopyalı mülteciler (Reuters)
Tigray bölgesindeki çatışmalardan kaçıp Sudan'daki Um Rakuba Kampı’na sığınan Etiyopyalı mülteciler (Reuters)

ABD yönetimi, Tigray bölgesi krizi nedeniyle Etiyopya'ya yönelik ekonomik ve güvenlik yardılarına kapsamlı kısıtlamalar getirildiğini açıkladı. Washington ayrıca Etiyopyalı eski ve mevcut yetkililerin yanı sıra Eritreli hükümet yetkililerine krizle bağlantılı olarak ABD vizesi verilmesini yasakladı.
ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, ABD’nin krize çözüm bulunması için baskı yapmak amacıyla bu tedbirleri aldığını söyledi. Blinken, “Artık uluslararası toplumun harekete geçme zamanı” dedi.
Tigray Halk Kurtuluş Cephesi'nin (TPLF) Etiyopya güçlerine saldırılar düzenlemesinin ardından Kasım ayından bu yana bölgede binlerce kişi öldü, yüz binlerce insan Tigray’daki evlerini terk etmek zorunda kaldı. Etiyopya güçleri ve komşu ülke Eritre'den getirilen askerler, TPLF ile yaşanan çatışmalar sırasında katliam ve cinayetler işlemekle suçlanıyorlar.
Etiyopya hükümetinin TPLF isyanını bastırma çabaları ülkede etnik bir baskıyı tetiklerken Reuters’ın bu ay yaptığı bir araştırma neticesinde yayınladığı haberde Tigraylıların tutuklandığı, taciz edildiği, tecrit edildiği, işlerinin askıya alındığı ve banka hesaplarının geçici olarak dondurulduğu ortaya çıktı.
Blinken, ABD’nin Etiyopya’ya insani ve diğer bazı yardım türlerini sağlamaya devam edeceğini ve Eritre'de halihazırda yürürlükte olan geniş kısıtlamaları sürdüreceğini açıkladı.
Blinken, Washington’ın Amhara bölgesinden kişiler, düzensiz kuvvetler ve ‘Tigray'deki krizin çözümünün engellenmesinden sorumlu veya suç ortağı’ olarak gördüğü TPLF üyeleri dahil olmak üzere ‘güvenlik güçleri veya diğer güçlere’ ABD’ye giriş vizesi verilmesini yasaklayabileceğini söyledi.
Krizin çözümünü geciktirmekten sorumlu olanların fikirlerini değiştirmezlerse ABD ve uluslararası toplumun daha fazla baskısıyla karşılaşacaklarını söyleyen Blinken, bu kişilerin ‘düşmanlıkları sona erdirmeye veya siyasi krizi barışçıl bir çözüme ulaştırmaya yönelik ciddi adımlar atmadıklarını’ da sözlerine ekledi.
ABD’nin, Etiyopya hükümetini, insan hakları ihlalleri ve kötü muameleden sorumlu olan herkesin hesap vermesi, vatandaşları koruma ve insani yardımların kısıtlama olmaksızın girişini sağlama gibi genel yükümlülüklerini yerine getirmeye çağırdığını ifade eden Blinken, ‘Eritre hükümetini de yükümlülüklerini yerine getirmeye ve güçlerini derhal uluslararası olarak tanınan sınırlarına geri çekmeye’ çağırdı.
Etiyopya hükümeti, Tigray bölgesinde insan hakları ihlallerinin tekrarlandığına ilişkin raporların ardından uluslararası toplumun, bu ihlallere karışanları sorumlu tutmasına yönelik giderek artan baskısıyla karşı karşıya kaldı. Avrupa Birliği (AB), kuzey bölgesinde toplu tecavüz, sivillerin toplu olarak katledilmesi ve yaygın yağmalama olayları yaşandığına dair gelen haberler nedeniyle bütçeyi desteklemek için yapılan ödemeleri askıya aldı.
Etiyopya, insan hakları ihlallerini soruşturmaya kararlı olduğunu açıklarken hem Etiyopya hem de Eritre, güçlerini uluslararası olarak tanınan sınırlara geri çekme sözü verdiler.
Öte yandan Birleşmiş Milletler (BM), çatışan tüm tarafların savaş suçları işlemiş olabileceğini açıkladı.



Ermenistan, Kafkaslar'ın Silikon Vadisi olmak istiyor

Güney Kafkaslar'daki en az nüfusa sahip ülke, geleceği için bir çıkış yolu arıyor (AFP)
Güney Kafkaslar'daki en az nüfusa sahip ülke, geleceği için bir çıkış yolu arıyor (AFP)
TT

Ermenistan, Kafkaslar'ın Silikon Vadisi olmak istiyor

Güney Kafkaslar'daki en az nüfusa sahip ülke, geleceği için bir çıkış yolu arıyor (AFP)
Güney Kafkaslar'daki en az nüfusa sahip ülke, geleceği için bir çıkış yolu arıyor (AFP)

2020'deki İkinci Dağlık Karabağ Savaşı'nda Azerbaycan'a yenildikten sonra bir yandan Rusya ve Batı dünyasıyla ilişkilerini dengeleyip güvenliğini sağlamaya çalışan Ermenistan diğer taraftan da Kafkaslar'ın Silikon Vadisi'ni kurma amacında. 

BBC'nin Kafkasya muhabiri Rayhan Demytrie, çocukların daha ilkokuldan itibaren teknoloji eğitimi aldığını bildiriyor. 

2014'te başlatılan Armath projesiyle programlama, kodlama, robotik, üç boyutlu modelleme gibi konuların okul laboratuvarlarında sürdürülen derslerde öğretildiği ve günümüzde ülke çapında 650 Armath laboratuvarı olduğu aktarılıyor. 

Ermenistan'daki 200'den fazla şirketin oluşturduğu İleri Teknoloji İşletmeleri Birliği'nin (UATE) baş yöneticisi Sargis Karapetyan, başlattıkları Armath'ı şöyle anlatıyor:

Ermenistan'ı en büyük değerleri dünyaya sunan bir teknoloji merkezi haline getirmek istiyoruz.

Ülkedeki teknoloji şirketi sayısının 4 bine vardığını aktaran Karapetyan, Armath'la Ermenistan'ın en başarılı devlet-özel sektör işbirliğini sergilediklerini savunuyor: 

Yatırım harcamalarını özel sektörden alıyoruz. Okullara gidip Armath laboratuvarlarını kuruyoruz, ekipmanı bağışlıyoruz. Devlet de Eğitim Bakanlığı aracılığıyla 2 milyon dolarlık yıllık bütçe verip eğitmenlerin maaşını ödüyor.

600'den fazla eğitmen, halihazırda 17 binden fazla öğrenciye ders veriyor. Karapetyan bu yolla her yıl 5 bin mühendis yetiştirmeyi planladıklarını vurguluyor. 

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı, 2,7 milyon kişinin yaşadığı Ermenistan'ın komşuları Azerbaycan ve Türkiye'yle sorunlar yaşadığını ve doğal kaynaklar açısından da zengin olmadığını ifade ediyor. 

Sovyetler Birliği döneminde matematik ve bilgisayar biliminde önemli bir merkez olan ülkenin bu mirası geliştirerek geleceğini kurmaya çalıştığı bildiriliyor. 

2011'de Ermenistan'dan çıkan Picsart adlı yapay zeka destekli fotoğraf ve video düzenleme sitesi ve uygulamasını yapan şirketin ABD'nin Miami kentinde de bir merkez açtığı ve günümüzde 1,5 milyar dolarlık değere ulaştığı aktarılıyor. 

Ermenilerin yüzde 75'inin başka ülkelerde yaşamasının sağladığı bağlantıların, bu sektöre de yaradığı ifade ediliyor. 

Kaliforniya ve Ermenistan merkezli girişim sermayesi firması SmartGate'in yöneticilerinden Samvel Khachikyan, ABD'nin ilk 500 şirketine bakıldığında yöneticiler arasında bir Ermeni'nin bulunmasının kaçınılmaz olduğunu savunuyor. 

Khachikyan kendilerinin de Ermeni girişimcilere yardım ettiğini vurguluyor. 

2022'de Rusya'nın başlattığı Ukrayna istilası da Ermenistan'ın teknoloji sektörüne yaramış. Hem binlerce Rus bilişimci ülkesinden kaçarak oraya taşınmış hem de Amerikalı çip devi Nvidia, Rusya ofisini Ermenistan'a almış. 

Bu sektörde çalışanlardan Vasily, 5 ila 8 bin kişinin Ermenistan'a taşındığını tahmin ediyor. 

Independent Türkçe, BBC, AFP