عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Gazze’de ateşkesin sağlanmasının ardından Mısır’ın bölgesel rolü mercek altına alındı

Annesi ve kardeşleri İsrail’in Gazze’yi bombalaması sonucu hayatını kaybederken kendisi enkazdan sağ olarak çıkarılan Ömer (DPA)
Annesi ve kardeşleri İsrail’in Gazze’yi bombalaması sonucu hayatını kaybederken kendisi enkazdan sağ olarak çıkarılan Ömer (DPA)
TT
TT

Gazze’de ateşkesin sağlanmasının ardından Mısır’ın bölgesel rolü mercek altına alındı

Annesi ve kardeşleri İsrail’in Gazze’yi bombalaması sonucu hayatını kaybederken kendisi enkazdan sağ olarak çıkarılan Ömer (DPA)
Annesi ve kardeşleri İsrail’in Gazze’yi bombalaması sonucu hayatını kaybederken kendisi enkazdan sağ olarak çıkarılan Ömer (DPA)

Mısır’ın Gazze Şeridi’nde ateşkes sağlanmasında oynadığı rol, onu diplomatik düzeyde ilgi odağı haline getirerek, Washington’ın Kahire ile en üst düzeyde iş birliği yapmasını sağladı. Mısır’ın bu hamleleri, bazı Arap ülkelerinin İsrail’le normalleşme süreci çerçevesinde attığı adımları da gölgede bıraktı.
Kahire, İsrail ile Filistin arasında geçmişte yaşanan olaylarda arabuluculuk yapmış olsa da analistler ve diplomatlar, Mısır’ın son çabalarının önceki yıllara göre daha açık ve belirgin olduğunu söylüyorlar. İsrail ile Gazze’yi kontrol eden Hamas arasında bir hafta önce başlayan ateşkes ile birlikte Mısır güvenlik heyetleri Tel Aviv ile Filistin toprakları arasında mekik diplomasisi uyguladı.
Mısır Güvenlik Kaynakları, Hamas lideri İsmail Haniye de dahil olmak üzere birçok Filistinli ismin, ateşkesi güçlendirmek için önümüzdeki hafta Kahire ziyaretlerine başlayacağını belirtti. Bir Hamas yetkilisi Reuters haber ajansına, “Mısır ve Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, 11 günlük savaş boyunca ateşkes için çok aktif çaba gösterdi. Bu gayet açık ve net görülüyordu” değerlendirmesinde bulundu.
Hamas’ın kökleri, yasadışı Müslüman Kardeşler örgütüne dayansa da, Kahire’nin Hamas ile köklü istihbarat ilişkileri bulunuyor. Bir diplomat, Mısır’ın, Sina Yarımadası ile Gazze arasındaki sınırda güvenliğe verdiği önem nedeniyle Hamas hareketiyle ilişkilerinde ‘çok pragmatik’ olduğunu söyledi. Buna karşın, Mısır gibi İsrail ile onlarca yıllık bir barış anlaşmasına sahip olan ve Filistin topraklarına sınırı bulunan Ürdün ve  Gazze Şeridi’ne mali destek sağlayan Katar dahil olmak üzere diğer Arap devletleri bu süreçte daha sınırlı bir rol oynadılar.
Trump ile iyi ilişkileri olan Mısır için ateşkes sağlanmasının faydalarından biri de Beyaz Saray ile temasların aniden ve yeniden başlaması oldu. Ocak ayında Biden’ın göreve başlamasından bu yana devam eden sağır edici sessizliğin ardından ABD Başkanı, Mısırlı mevkidaşı ile beş günde iki kez görüştü.
Ancak analistler, ABD ile Mısır arasında Filistin-İsrail çatışması çerçevesinde yeniden başlayan iletişimin, barış görüşmeleri ufkundaki sıkıntının giderilmesi ile sınırlı kalacağını söylüyorlar. Mısır Eski Dışişleri Bakanı Nebil Fehmi, “Bu durum çatışma sorununu çözebilmekten daha çok çatışma yönetimidir. Bizim geçmişteki temaslarımız olaylar patlak verdiğinde Gazze’deki güvenlik sorunlarının yanı sıra barış süreci ile ilgiliydi. Şu anda barış süreci ile ilgili ciddi hiçbir sorun yok” değerlendirmesinde bulundu.

 

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Şam, federal sistemi reddetmeye devam ederken Kürtleri orduya katılmaya çağırdı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)
TT
TT

Şam, federal sistemi reddetmeye devam ederken Kürtleri orduya katılmaya çağırdı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)

Suriye hükümeti tarafından dün yapılan açıklamada federal sistemin reddedildiği bir kez daha ifade edilirken Kürt güçlerine orduya katılmaları çağrısı yapıldı. Kürt ve resmi Suriye kaynaklarına göre bu karar Cumhurbaşkanı Ahmed Şer'in Suriye Demokratik Güçleri Komutanı Mazlum Abdi ile ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack'ın katıldığı bir toplantıda alındı.

Şarku’l Avsat’ın Fransız Haber Ajansı AFP'den aktardığı habere göre Suriyeli bir Kürt yetkili, Şara ve Abdi, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’ni (KDSÖY)Suriye devletine entegre etme çabalarını görüşmek üzere bir araya geldiğini ifade etti.

Kimliğinin gizli tutulması şartıyla konuşan yetkili, ABD’nin Türkiye Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Barrack'ın da toplantıya katıldığını söyledi.

Toplantının, ‘KDSÖY ile Şam hükümeti arasındaki ilişkiler ile ekonomik ve askeri konuların’ görüşülmesi için düzenlendiğini de sözlerine ekledi.

Bu toplantı, Şara ve Abdi arasında henüz uygulanmayan bir ikili anlaşmanın imzalanmasından dört ay sonra gerçekleşti.

Şara’nın 10 Mart'ta ABD’nin himayesinde Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Abdi ile imzaladığı anlaşma, ‘Suriye'nin kuzeydoğusundaki tüm sivil ve askeri kurumların, sınır geçişleri, havaalanı, petrol ve gaz sahaları dahil olmak üzere Suriye devletinin yönetimi altına alınmasına’ ilişkin maddeler içeriyordu.

Ancak KDSÖY, anayasal bildirinin ardından hükümetin çeşitliliği yansıtmadığını söyleyerek yönetimi eleştirdi. Kürt güçler geçtiğimiz ay ‘merkezi olmayan demokratik’ bir devlet talebinde bulunmuş, Şam ise buna ülkede ‘bölünme girişimlerini’ reddettiğini vurgulayarak yanıt vermişti.

Suriye hükümetinden bir kaynak dün devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, “Suriye devleti, ‘tek Suriye, tek ordu, tek hükümet’ ilkesine sıkı sıkıya bağlı olduğunu yineler ve Suriye Arap Cumhuriyeti'nin egemenliği ve toprak bütünlüğüne aykırı her türlü bölünme veya federalizm biçimini kesin bir şekilde reddeder” ifadelerini kullandı.

Kaynak, “Suriye ordusu, tüm vatandaşları birleştiren ulusal bir kurumdur. Devlet, SDG'den Suriyeli savaşçıların anayasal ve yasal çerçeve içinde ordunun saflarına katılmasını memnuniyetle karşılıyor” dedi.

Kaynak ayrıca, ‘imzalanan anlaşmaların uygulanmasındaki herhangi bir gecikmenin ulusal çıkarlara hizmet etmeyeceği, aksine durumu karmaşıklaştıracağın ve Suriye'nin tüm bölgelerinde güvenlik ve istikrarın yeniden sağlanmasına yönelik çabaları engelleyeceği’ uyarısında bulundu.

Cumhurbaşkanı Şara, geçtiğimiz yıl aralık ayında İslamcı grupların ittifakının başında eski Devlet Başkanı Beşşar Esed rejimini devirerek Şam'da iktidarı ele geçirdi. O tarihten bu yana Şara, Suriye'deki tüm askeri grupların lağvedilmesini savunuyor.

Ancak Suriyeli Kürtler, on binlerce erkek ve kadından oluşan askeri güçlerini korumakta ısrar ediyorlar.

Suriye'nin birliğini korumak ve ülkede güvenliği yeniden tesis etmek, yeni yetkililer için başlıca zorluklar arasında yer alıyor.

On yıllardır ötekileştirilmeye ve dışlanmaya maruz kalan Suriyeli Kürtler, bugün yeni iktidarın karar alma sürecini merkezileştirme ve geçiş döneminin yönetiminden önemli unsurları dışlama çabalarını eleştiriyorlar.

SDG lideri Abdi, mayıs ayı sonlarında bir televizyon röportajında “Şam ile yaptığımız anlaşmaya bağlıyız ve şu anda uygulama komiteleri aracılığıyla bu anlaşmayı hayata geçirmeye çalışıyoruz” dedi. Ancak ‘Suriye'nin merkezi olmayan, tüm bileşenlerinin tüm haklarına sahip olduğu ve kimsenin dışlanmadığı bir ülke olması’ konusunda kararlı olduğunu da vurguladı.

Şara, Şam’da iktidarı devralmasının ardından tüm silahlı grupların feshedileceğini açıklamasına rağmen, ABD destekli Kürtler, DEAŞ’ı 2019 yılında son kalesinden de kovana kadar mücadelede etkinliğini kanıtlamış olan organize askeri güçlerini korumakta ısrar ediyorlar.

Kürt özyönetim, Suriye'nin kuzeyinde ve doğusunda, Şam’daki kaynaklara ihtiyaç duyduğu en önemli petrol ve doğalgaz sahalarını da içeren geniş bir alanı kontrol ediyor. Aralarında binlerce yabancının da bulunduğu DEAŞ üyelerini de kamplarda ve gözaltı merkezlerinde tutuyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani daha önce yaptığı bir açıklamada, KDSÖY’le imzalanan anlaşmanın maddelerinin uygulanmasında ‘oyalanmanın ülkedeki kaosu uzatacağını’ söylemişti.